رویداد۲۴ سید هادی برهانی در پاسخ به سووالی در ارتباط با توافق امارات و اسراییل جهت عادی کردن روابط شان گفت: این توافق خطرناکترین توافق عربی تاریخ (تعامل با اسرائیل) است. از توافق کمپ دیوید و پیمان اسلو و وادی عربه بسیار خطرناکتر است. این توافق مبنای جدیدی برای صلح با اسرائیل بنا می کند. مبنای جدید صلح با اسرائیل، صلح در برابر هیچ است. دادن همه چیز به اسرائیل در قبال گرفتن هیچ است.
وی افزود: این توافق، توافق صلح با اسرائیل در برابر صفر است. من این توافق را "صلح صفر " می نامم. دادن همه امتیازات صلح با دشمن اشغالگر در برابر گرفتن صفر امتیاز. مبنای توافقات قبلی، که آنها هم خسارت بار بود، صلح در برابر زمین بود. یعنی بنا براین بود که کشور عربی یا کشورهای عربی در قبال عقب نشینی اسرائیل از اراضی عربی وارد صلح با اسرائیل شوند. مبنای صلح با مصر همین بود. پیمان اسلو همین بود و وادی عربه با اردن نیز همین بود. در کمپ دیوید مصر در ازای صلح با اسرائیل صحرای سینا را از اسرائیل پس گرفت. اردن نیز در وادی عربه بخشی از زمینهای اشغالی اردن را پس گرفت. حتی در پیمان اسلو نیز قرار و مبنای توافق این بود که در ازای صلح با اسرائیل فلسطینی ها سرنوشت سرزمینهای اشغالی عربی در کرانه باختری و غزه را بدست گیرند. اما صلح امارات و اسرائیل به کلی متفاوت است.
این کارشناس مسائل فلسطین تاکید کرد: در این صلح خبری از سرزمینهای اشغالی و آزادی آنها نیست. در این صلح نه زمینی از اراضی اشغالی عربی آزاد می شود و نه حتی وعده آزادی مطرح می گردد. این چیزی است که نتانیاهو هم بطور مشخص و با افتخار آن را اعلام کرد و آن را صلح در مقابل صلح نامید و این یعنی پایان دوران صلح در برابر زمین.
برهانی در مورد ابعاد مخاطره آمیز این توافق نیز گفت: اولا مبنای تعامل با اسرائیل را تغییر می دهد. یعنی تاکنون کشورهای عربی که با اسرائیل صلح کردند با مبنای صلح در برابر زمین صلح کردند که می شد دستاوردی برای آن قائل شد. البته در نهایت و در مجموع آن توافقات نیز خسارت بار بود و به فاجعه منجر شد اما این توافقی از نوع دیگر است. در این توافق نه تنها یک وجب از زمینهای اشغالی عربی آزاد نمی شود، و نه تنها وعده آزادی یک وجب از زمینهای اشغالی عربی از سوی اسرائیل مطرح نمی گردد، بلکه تغییر کرانه باختری و یهودی سازی آن با سرعت سابق ادامه می یابد. مصادره زمینهای فلسطینی ادامه می یابد، تخریب خانه های فلسطینی ادامه می یابد و ساخت شهرکهای یهودی نشین بر زمینهای غصبی فلسطینی ادامه خواهد یافت.
وی ادامه داد: این توافق نه تنها چشم اندازی برای آزادی مناطق اشغالی فلسطینی ایجاد نمی کند بلکه چشم انداز آزادی این سرزمینها را بطور کامل از بین می برد زیرا مهمترین ابزار عربی که برای آزادی اراضی اشغالی فلسطینی وجود داشت تحریم سیاسی و دیپلماتیک کشورهای عربی بود اما اینک اگر کشورهای عربی، مانند امارات، فقط در ازای تعلیق الحاق کرانه و بدون هیچ دستاورد دیگری با اسرائیل صلح کنند، دلیلی و فشاری وجود نخواهد داشت که اسرائیل را به خروج از سرزمینهای اشغالی وادار کند.
بیشتر بخوانید: نتانیاهو: ایران منبع ۹۵درصد تهدید‌ها علیه اسرائیل است
این استاد دانشگاه تهران در پاسخ به این سوال که آیا اقدام اخیر امارات با اقدامات قبلی مصر، اردن و ساف در این زمینه قابل مقایسه است؟ خاطرنشان کرد: این اقدام امارات بدتر از صلح مصر، اردن و ساف است. آنها براساس مبنای صلح در برابر زمین صلح کردند. ثانیا آنها همسایه اسرائیل بودند و مستقیما تحت فشار نظامی و امنیتی اسرائیل قرار داشتند و از این ناحیه هزینه های زیادی کرده بودند. تلفات زیادی دادند و در نهایت از سر ناچاری و استیصال تن به تسلیم دادند اما امارات در موقعیت متفاوتی است. با اسرائیل فرسنگها فاصله دارد. مورد تهدید مستقیم اسرائیل نیست و اوضاع سیاسی و اقتصادی خوبی دارد. مشکل دیگر این توافق این است که توافق با دولتمردی است که سخت ترین و بدترین مواضع را در قبال حقوق فلسطینی ها و اعراب اتخاذ کرده است. نتانیاهو در این زمینه با هیچ یک از زمامداران سابق اسرائیل قابل مقایسه نیست. توافق با نتانیاهو را می توان صلح با بدترین دشمن اعراب و کشورهای عربی و عرب ستیزترین زمامدار روی زمین بشمار آورد.
برهانی در پاسخ به این سووال که با این اوصاف چرا امارات وارد صلح با اسرائیل شده است؟ گفت: برای این سوال دو جواب می توان در نظر گرفت. جواب اول کلی است و ناظر بر اوضاع کلی منطقه است. از این چشم انداز می شد دید که اوضاع نابسامان منطقه و تفرقه و درگیری میان کشورهای اسلامی به تضعیف آنها و تقویت اسرائیل منجر خواهد شد.
می شد دید فشار بر کشورهای عربی آنها را به سوی اسرائیل خواهد راند. می شد دید ناامنی و نیازهای امنیتی برخی کشورهای عربی آنها را محتاج کالاهای امنیتی اسرائیل خواهد کرد. از این حیث همه منطقه مسئول این تحول خطیر است و باید مسئولیت خود را بپذیرد.
اما در مورد حکومت امارات بطور خاص نیز مسائلی وجود دارد که گناه این حکومت را سنگین تر از دیگران میکند . امارات کشور کوچکی است که تمایل دارد نقشی بیش از وزن واقعی خود ایفا کند و بنظر می رسد در این بازی خطرناک محمد بن زاید شاهزاده اماراتی نقشی اساسی ایفا می کند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این صلح می تواند آرزوهای جاه طلبانه محمد بن زاید را برآورده کند؟ گفت :صلح با اسرائیل راه بی بازگشت است. وقتی امارات با اسرائیل دست داد از منطقه مطرود می شود و سرنوشتش با اسرائیل گره می خورد، از اسرائیل جدا شدنی نیست و استقلال خود را از دست می دهد همچنانکه مصر از دست داد.
این کمپ دیوید بود که زمینه اصلی کودتای علیه دولت مردمی مرسی و سرنگونی آن را فراهم کرد . اگر اسرائیل در امارات ریشه بدواند قابل ریشه کن شدن نیست. اگر شاهزاده امارات در یک قاب عکس با نتانیاهو قرار بگیرد برای همیشه سرنوشتش تغییر خواهد کرد. سرنوشت کسانی که با اسرائیل صلح کردند مشخص است. یا سرنوشت سادات است و یا سرنوشت عرفات. اگر آن طرف برود این طرف تحمل نمی کند و اگر این طرف برگردد آن طرف تحمل نخواهد کرد. امارات و محمد بن زاید به چنین قمار خطرناکی هیچ نیازی ندارد.
برهانی در مورد نوع مواجهه کشورهای منطقه با این توافق نیز اظهار کرد: کار را نباید تمام شده فرض کرد. هنوز توافق امضا نشده است. هنوز روابط دیپلماتیک میان امارات و اسرائیل برقرار نشده است. اگر کشورهای اسلامی زود دست به کار شوند می توانند بر این تحول تاثیر جدی بگذارند. ترامپ در حال رفتن است. نتانیاهو مشکلات زیادی در داخل اسرائیل دارد و هر لحظه ممکن است پست نخست وزیری را از دست بدهد.
نباید این توافق را تمام شده پنداشت. اما مهمترین وجه تعامل کشورهای اسلامی تعامل با امارات است. امارات باید تحت فشار قرار گیرد. اما نباید فشار به گونه ای باشد که امارات را بسوی اسرائیل و آمریکا هل دهد. باید زمینه عقب نشینی امارات را فراهم آورد. باید همزمان تشویقهایی برای عقب نشینی امارات از این توافق در نظر بگیرد. کشورهای اسلامی باید ببینند امارات چرا و براساس چه نیازها و منافعی به صلح با اسرائیل روی آورده است و از این زاویه با امارات وارد گفتگو شوند و پیشنهاد بهتری برای تامین منافع قابل قبول و نیازهای معقول آن ارائه نمایند.
این کارشناس مسائل فلسطین در پاسخ به این سووال که پیشنهاد مشخص وی در این زمینه چیست؟ تصریح کرد :اولا اقدام امارات نقض تصمیمات و قطعنامه های شورای همکاری، اتحادیه عرب و سازمان همکاریهای اسلامی است. ابتدا از این سازمانها خواسته شود اقدام امارات را مورد بررسی قرار داده و با آن به شکل مناسب برخورد کنند. اگر این سازمانها از اقدام کارسازی در این زمینه عاجز بودند پیشنهاد بنده این است که کنفرانس اسلامی مالزی ۲ برگزار شود. یعنی کشورهای اسلامی که اخیرا در مالزی تشکیل جلسه دادند مثل ایران، ترکیه، قطر، سوریه، لبنان، تونس و ... نشست دومی داشته باشند و بطور مشخص این پرونده را بررسی و پیگیری کنند.
وی در مورد نوع مواجهه ایران با این موضوع نیز اظهار کرد: دیپلماسی ایران باید برای امارات مشخص کند که تهران نمی تواند اماراتی را که در همسایگی ایران با اسرائیل رابطه دارد با همان چشم سابق بنگرد. اسرائیل مهمترین دشمن ایران و خطری مهم برای امنیت کشور ماست. امارات پس از این توافق به اولین و تنها همسایه عربی تبدیل خواهد شد که با دشمن ایران ارتباط رسمی خواهد داشت. این برای ایران مهم است و در سیاست کشورمان نسبت به امارات اثر خواهد گذاشت. باید این پیام به روشنی به امارات ارسال گردد.
برهانی گفت: ایران مهمترین و قدرتمندترین همسایه امارات است و اهرمهای زیادی در اختیار دارد. نگاه ایران بر سرنوشت امارات و آینده آن اثرگذار است. در عین حال ایران باید در این موضع گیری فضایی برای عقب نشینی امارات باز بگذارد و حتی الامکان از اقدامات یکجانبه پرهیز کند. اینک کشورهای اسلامی و عربی زیادی هستند که از موضع امارات ناراحت می باشند. بهتر است ایران اقدامات خود را در هماهنگی با این کشورها انجام دهد.