رویداد۲۴ مراسم عزاداری محرم امسال، حال و هوای متفاوتی دارد، شیوع ویروس بر مناسک مذهبی و دینی در سراسر جهان سایه افکنده است. سایت شبکه خبری بی‌بی‌سی عربی در گزارشی به محدودیت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا در برگزاری مراسم عزاداری ماه محرم در میان شیعیان در کشورهای مختلف پرداخت و نوشت:
مراجع بزرگ دینی شیعه بر ضرورت اجرای اقدامات دقیق پیشگیرانه برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در خلال موسم عاشورا تاکید کردند. دهمین روز از ماه محرم مصادف با سالگرد شهادت امام حسین ابن علی، نوه پیامبر اسلام در شهر کربلا در عراق در سال ۶۱ هجری و ۶۸۰ میلادی است.
هر ساله، مراسم عزاداری به مناسبت شهادت امام حسین از ابتدای ماه محرم آغاز می‌شود و تا ۴۰ روز ادامه خواهد داشت، در جریان این مراسم مجالس و موکب‌های عزا برپا می‌شود که در دهمین روز از این ماه به اوج خود می‌رسد.
اپیدمی کووید-۱۹ تاثیرات منفی بر مراسم‌های دینی در سراسر جهان داشته است که بیشترین تاثیر را بر بارزترین مراسم مسلمانان یعنی حج داشته است، عربستان سعودی امسال اجازه حضور در این مراسم را تنها برای شهروندان داخل این کشور صادر کرد.
همچنین مراجع دینی شیعه در ایران، عراق، لبنان و بحرین و دیگر کشور‌ها نیز خواستار التزام به رعایت استاندارد‌های بهداشتی در جریان عاشورا شدند.
ایران یکی از کشور‌هایی است که بیشترین ضرر را از شیوع ویروس کرونا متحمل شد و با هدف عدم تکرار آنچه در فوریه (اسفندماه) گذشته روی داده بود، رهبر ایران و وزارت بهداشت این کشور برگزاری آئین‌های معمول دینی و مراسمات گسترده در مکان‌های سربسته را ممنوع اعلام کردند. همچنین، ستاد ملی مقابله با کرونا در ایران نیز اعلام کرد که مراسم عزاداری محرم تنها باید در مکان‌های باز برگزار شوند و مدت زمان آن باید تنها ۲ ساعت باشد. استفاده از ماسک و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی حداقل ۲ متر برای حاضران در این مراسم ضروری است. این ستاد اختلاط میان موکب‌های عزاداری و توزیع نذورات و استفاده از طبل و ادوات مشابه عزاداری را ممنوع و در عین حال سینه زنی را مجاز دانست. روزنامه اصلاح‌طلب آرمان در ایران مراسم عزاداری امسال را غریبترین محرم در قرن خواند.
از سوی دیگر، «علی سیستانی» مرجع عالی شیعیان در نجف عراق دستورالعمل عزاداری مراسم حسینی در سال جاری را اعلام کرد و خواستار پخش مستقیم مراسم عزاداری از تلویزیون و اینترنت و محدود شدن مراسم عزاداری در خانه‌ها به افراد خانه شد. سیستانی برگزاری مراسم‌های عمومی عزاداری را به شرط رعایت دقیق دستورات بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی میان حاضران و استفاده از ماسک مجاز اعلام کرد.
مسجد امام علی (ع) در نجف
همچنین عتبات حسینی و عباسی در کربلا بر رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و رعایت ضوابط بهداشتی و عبور و مرور موکب‌ها و دسته‌های عزاداری و مختصر کردن مراسم عزاداری تاکید کردند. پلیس کربلا نیز منع ورود گردشگران مذهبی از خارج از عراق به این شهر به مدت ۱۳ روز را اعلام کرد، پلیس این شهر همچنین از اجرای سفت و سخت موارد قانونی در قبال کسانی که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند، خبر داد.
در نخستین روز‌های آغاز ماه محرم، جمعیت حاضر در حرمین کربلا به شکل قابل توجهی کم بود و این برای نخستین بار بود که اغلب زائران از ساکنان محلی بودند چرا که حضور زائران از دیگر شهر‌ها و استان‌های عراق ممنوع اعلام شده بود. به گفته خبرگزاری فرانسه مردم ساکن دیگر شهرهای عراق از مسیرهای متفاوت به دور از چشم نیرو‌های امنیتی توانستند وارد این شهر شوند.
در لبنان، «عبدالامیر قبلان» رئیس مجلس اسلامی شیعیان این کشور اعلام کرد که مجالس عزاداری به شبکه‌های اجتماعی محدود می‌شود، وی بر ضرورت رعایت پروتکل‌های بهداشتی و توصیه‌های سلامت و رعایت احتیاط و تدابیر دقیق بهداشتی برای ممانعت از شیوع ویروس کرونا تاکید کرد.
استفاده از ماسک در شهر صدر عراق
همچنین، حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله لبنان اعلام کرد که امسال این حزب مسیرهای ویژه عزاداری عاشوران را اعلام نخواهد کرد. وی خواستار آن شد که شبکه‌های اجتماعی به منابر حسینی تبدیل شوند، وی تاکید کرد هرکس خواستار برگزاری مجالس عزا است در سایه شیوع ویروس کروتا مسئولیت شرعی این تصمیم را برعهده دارد.
وزارت کشور لبنان نیز برگزاری هرگونه تجمعات مردمی و برگزاری مناسبت‌های اجتماعی را ممنوع اعلام کرد. در بحرین، اداره اوقاف جعفریه، لایحه پروتکل‌های برگزاری مراسم عاشورا را اعلام کرد که در آن محدود شدن برگزاری مراسم عزاداری با فاصله، و برافراشته کردن پرچم های سیاه و اجازه استفاده از بلندگوهای مساحد برای پخش روضه‌های حسینی را اعلام کرد.
بیشتر بخوانید:وقتی عراق و عربستان می‌توانند، ایران نمی‌تواند!/ اصرار روحانی برای برگزاری مراسم محرم؛ اقدام سیاسی یا دینی؟
مجلس اعلای اسلامی بحرین نیز برگزاری مراسم‌های دینی و عزاداری با هدف کاهش میزان مبتلایان و قربانیان ویروس کرونا را ممنوع اعلام کرد.
در شهرهای شیعه‌نشین الاحساء و القطیف عربستان سعودی نیز مجالس عزا و حسینیه‌ها اعلام کردند که از تعداد محدودی از عزادارن استقبال خواهند کرد و برخی از آنها به پخش مراسم عزاداری از طریق شبکه‌های اجتماعی اکتفا کردند.
مجلس عزا در نجف