رویداد۲۴ بالا و پایین شدن‌های یک‌ماه اخیر بازار سرمایه و اوج‌گیری رفتار هیجانی سهامداران موجب شده که دولتی‌ها به طور مستقیم وارد عمل شده تا از زیان گروه زیادی جلوگیری کنند. این را می‌شود در اظهارات اخیر رییس‌کل بانک مرکزی و رییس سازمان بورس و اوراق بهادار حس کرد.
عملکرد بازار سهام در یک ماه اخیر، افت بیش از ۴۰ هزار واحدی شاخص‌کل بورس را نشان می‌دهد؛ تا جایی که شاخص‌کل بورس در نیمه مرداد در کانال دو میلیون واحد قرار داشت و امروز به کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد سقوط کرده است.
این در حالی است که عملکردی که از ابتدای امسال و طی ۶ ماه اخیر بر جای گذاشته بود، باعث شد نقدینگی بسیاری به این بازار جذب شود؛ تا جایی که حتی شنیده می‌شد مردم عادی تصمیم به فروش خانه گرفته و برای کسب سود به بازار سرمایه راه پیدا کرده‌اند. عملکرد ۶ ماه اخیر بازار سهام، رشد یک میلیون و ۷۶ هزار واحدی شاخص‌کل بورس را نشان می‌دهد.
عبدالناصر همتی دیروز در یک مطلب اینستاگرامی، یک پیشنهاد را در جهت بازارسازی بازار سرمایه مطرح کرد که مالکان عمده سهام اعم از نهادهای دولتی، عمومی غیردولتی، بنگاه‌های خصوصی بزرگ و حتی شرکت‌های تابعه بانک‌ها که طی چند ماه اخیر به‌دلیل رشد قیمت سهامشان منتفع شده‌اند، با رعایت ضوابط قانونی، نقش بازارسازی را ایفا کنند و برای اطمینان دادن به سرمایه‌گذاران خرد، در جهت نقدشوندگی بازار و محافظت در برابر نوسانات اقدام کنند.
به گفته او، اقبال مردم به بورس موضوع مهمی است و عملکرد سرمایه‌گذاران کوچک و بزرگ، پشتوانه بازار سرمایه است، بنابراین نظر به ورود طیف گسترده سرمایه‌گذاران جدید، تعامل حرفه‌ای، ارائه آموزش‌های سرمایه‌گذاری و شفافیت نهادهای مجری معاملات و معامله‌گران با این دسته از سرمایه‌گذاران، منجر به حفظ منافع و تداوم حضور بلندمدت و فعالیت آنها در بازار خواهد بود.
بیشتر بخوانید: بازنده‌های بازار سرمایه چه کسانی هستند؟
رییس‌کل بانک مرکزی در بخش دیگری از پیام خود نوشت: بانک مرکزی، توسعه بازار سرمایه و افزایش سهم آن در نظام تامین مالی را در راستای اصلاح ساختاری اقتصاد و ثبات مالی می‌داند و از آن حمایت می‌کند و استقرار نظام عملیات بازار باز و توسعه ابزارها و بازار بدهی دولتی و انتشار گواهی اعتبار مولد را در این راستا پی می‌گیرد.
همتی در انتهای پست اینستاگرامی خود پیشنهاد کرد که بازارسازی در جهت حفظ نقدشوندگی لازم در بازار سهام به‌صورت عاجل با همکاری جدی سهامداران عمده و صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر بازیگران اصلی بازار سرمایه انجام گیرد.
به‌نظر می‌رسد که رییس‌کل بانک مرکزی این پیشنهاد را در راستای امیدبخشی به فعالیت سهامداران خرد در بازار داده است، چراکه در روزهای اخیر، برخی از سرمایه‌گذاران خرد از افت‌های پی در پی در این بازار ناامیده شده و منابع خود را وارد بازارهای موازی نظیر طلا و ارز کرده‌اند.
وضعیت بازار طلا و سکه در یک ماه اخیر موید خروج بخشی از سرمایه مردم از بازار سرمایه است؛ تا جایی که قیمت هر گرم طلای ۱۸عیار به بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان افزایش یافته است. سکه نیز وارد کانال ۱۱ میلیون تومان شده است و در کنار آن، نرخ دلار در بازار آزاد به بیش از ۲۴ هزار تومان افزایش یافته است.
در همین راستا، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز هفته گذشته اعلام کرد: فرآیند جدید بازارگردانی با هدف افزایش رونق بازار و تسهیل نقدشوندگی آغاز خواهد شد و قطعا نتایج مثبت این امر به سرعت در بازار مشاهده می‌شود.
حسن قالیباف‌اصل با ارزیابی مثبت از نتایج جلسه‌ای با حضور نهادهای حقوقی که بیش از ۷۰ درصد بازار را در اختیار دارند، گفت: از دیگر تصمیمات اخذ شده، افزایش دامنه فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری است و بر این اساس تسهیلاتی هم برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام در نظر گرفته شده است. این تسهیلات، سرمایه‌گذارانی را که دانش یا فرصت کافی سرمایه‌گذاری مستقیم برخوردار نیستند را تشویق می‌کند تا از طریق صندوق‌ها به سرمایه‌گذاری اقدام کنند؛ فراموش نکنید همواره روش غیرمستقیم بهترین روش برای سرمایه‌گذاران بورسی است.
او با تاکید بر ضرورت اجتناب از انتقال دارایی‌های ضروری سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه عنوان کرد: در بازار سرمایه هم بحث سود مطرح است و هم بحث زیان؛ بر این اساس افرادی که وارد بازار سرمایه می‌شوند، نباید دارایی‌های ضروری خود را وارد بازار کنند و تنها باید با دارایی کوتاه‌مدت که به آن نیاز ندارند، به سرمایه‌گذاری اقدام کنند.
رییس سازمان بورس، نیاز بازار سرمایه کشور به افزایش فعایت‌های بازارگردانی را ضروری دانست و گفت: بازارگردان عامل ایجاد تعادل در بازار است و با عرضه و تقاضای منطقی ضریب نقدشوندگی بازار سرمایه را افزایش می‌دهد.
قالیباف اصل یادآور شد: مقررات مربوط به بازارگردانی در بازار سرمایه از پیش تدوین شده و از روز شنبه (امروز) بازارگردان‌ها فعال خواهند شد تا نوسانات کمتری را در بازار سرمایه شاهد باشیم. همچنین مقرر شده تا شرکت‌هایی که به تازگی وارد بازار سرمایه می‌شوند، بازارگردانی فعال و متناسب با ابعاد شرکت داشته باشند.
وی همچنین با تاکید بر عملکرد منطقی سهامداران عمده در افت و خیزهای بازار تاکید کرد: همواره انتظار می‌رود که این سهامداران با هیجان و رفتار غیر منطقی عمل نکنند. حضور پررنگ سهامداران حقوقی در کوتاه‌مدت و بلندمدت ضرورت توسعه بازار سرمایه است.
دبیر شورای عالی بورس در پاسخ به این سوال که این هفته سهامداران حقوقی تا چه میزان به حمایت از سهام پرداختند، اعلام کرد: حقوقی‌ها در این مدت تلاش کردند تا از سهام خود حمایت کنند، اما با توجه به بزرگ شدن بازار، گاهی نیاز به حمایت چندین سهام دار و بازارگردان است. از همین رو باید صندوق‌های بازارگردان تقویت شوند. همچنین صندوق توسعه بازار هفته گذشته نقش خود را در خصوص نقدشوندگی ایفا کرد.
در این میان، برخی از تحلیلگران بازار سرمایه در عین حال که از فعالیت بازارگردانان در بازار حمایت می‌کنند، اما در مقابل عنوان می‌کنند که همراهی حقوقی‌ها با بازار سهام اثر قطعی ندارد؛ چراکه بازار در شرایطی قرار ندارد که اگر این گروه ورود پیدا نکنند، افتی بیشتر داشته باشد، بلکه حمایت حقوقی‌ها باعث می‌شود که روند صعودی شاخص شدت بیشتری پیدا کند.
در این میان، برخی از کارشناسان بازار سرمایه عنوان می‌کنند که با همراهی حقوقی‌ها، از این پس صف‌های خرید و فروش سهام به تعادل خواهد رسید. به باور آنها، از آن‌جا که کار بازارگردان این است که بازار را در یک روند طبیعی حرکت دهد و قیمت‌ها را در حدود قیمت‌های عادلانه نگه دارد، اثر این اتفاق از روزهای آینده در بازار مشاهده خواهد شد.