دشواری‌های تحصیل در دوران ویروس مرگبار/ نگاهی بر شیوه بازگشایی مدارس کشورهای مختلف در شرایط کرونا

رویداد۲۴ ویروس کرونا مقوله تحصیل را از فوریه (اسفند) تاکنون تقریبا متوقف کرده است. شهریور ماه، زمان شروع کلاس‌های درس در سراسر جهان بوده و امسال ایران نیز تاریخ شروع مدارس را با تاریخ جهانی هماهنگ کرده و به جای اول مهر از ۱۵ شهریور مدارس را بازگشایی کرده است.

سیاست دقیقه نودی دولت در بازگشایی حضوری مدارس و سردرگمی خانواده‌هایی که تا هفته گذشته تصور می‌کردند کلاس‌ها به تبع سال گذشته تحصیلی، آنلاین خواهد بود، انتقادات گسترده‌ای را در کشور به همراه داشت.اگرچه یافته‌های دانشمندان نشان می‌دهد افراد زیر ۱۹ سال احتمال ابتلای کمتری به ویروس کرونا دارند با این حال نگرانی از ناقل بودن این افراد همچنان به قوت خود باقی است.

از ووهان تا ایالت‌های مختلف در آمریکا بسیاری از دانش آموزان بعد از ماه‌ها تعطیلی به کلاس‌های درس بازگشته اند. بررسی تفاوت‌ها و شباهت‌های چالش‌های پیش روی کشور‌ها در امر تحصیل در دوران شیوع ویروس کرونا قابل توجه است.

رسانه‌های محلی ووهان به عنوان شهری که ریشه اصلی شیوع ویروس کرونا بود از بازگشایی ۲ هزار و ۸۴۰ مدرسه ابتدایی و متوسطه با جمعیت بالغ بر ۱.۴ میلیون نفر خبر داده اند. دانش آموزان پیش از ورود به مدرسه با تب سنج آزمایش شده و بلافاصله دست هایشان را با تکنیک‌های ضدعفونی کرونا می‌شویند.

به گزارش بی بی سی، در بریتانیا، اقدام دقیقه نودی دولت در صدور اطلاعیه مربوط به بازگشایی مدارس در تاریخ ۲۹ آگوست و یک روز مانده به شروع کلاس‌ها اعتراض اتحادیه معلمان را در پی داشت. اتحادیه معلمان بریتانیا با صدور بیانیه‌ای اقدام دولت را «سزاوار سرزنش» خواند.

 

دستورالعمل دولت در بازگشایی مدارس انگلیس چهار بال اصلی دارد که بسته به سطوح مختلف شیوع ویروس کرونا در شهر‌های مختلف تغییر می‌کند: نخست اینکه همه دانش آموزان باید به صورت نرمال در کلاس‌ها حاضر شوند و در راه مدرسه و در محیط مدرسه، ماسک زدن برای دانش آموزان بالای ۷ سال اجباری است.

 

دوم اینکه مدارس متوسطه و کالج‌ها به صورت دو هفته‌ای یک بار (دو هفته کلاس و دو هفته تحصیلات آنلاین) برگزار می‌شوند و مدارس ابتدایی همچنان با حضور همه دانش آموزان باز خواهد بود.

در نهایت، تحصیلات آنلاین تمام وقت برای دانش آموزانی که در گروه‌های آسیب پذیر دسته بندی می‌شوند.  این دستورالعمل در یک بند نحوه مواجهه با پیدا شدن یک مورد ابتلا به کرونا در مدرسه را نیز اعلام کرده و گفته تیم‌هایی از مراقبت‌های بهداشتی کشور تعیین میکنند که چه تعداد از دانش اموزان در این شرایط لازم است که برای مدت ۱۴ روز قرنطینه شوند.

 

در شرایطی که احتمال ابتلای همه دانش آموزان وجود داشته باشد تیم مراقبت‌های بهداشتی میتواند همه دانش آموزان را قرنطینه کند. پاتریک روچ یکی از معلمان عضو اتحادیه معلمان انگلیس گفته دولت باید منابع لازم برای مقابله با اختلالات احتمالی از جمله آموزش از راه دور و جایگزینی معلمانی که مجبور به قرنطینه شده اند در اختیار مدارس قرار دهد.

 

بی بی سی در گزارشی به خطرات بازگشایی مدارس در زمان شیوع کرونا نیز اشاره کرده و نوشته: کودکان در تمام سنین ریسک بسیار پایینی برای ابتلا به کرونا دارند. مشاور وزیر بهداشت بریتانیا، کریس ویتی در این باره گفته: شانس مرگ کودکان در اثر ابتلا به ویروس کرونا به شدت پایین است.

 

بر اساس آمار‌های ملی بریتانیا، تنها ۱۰ مرگ ناشی از کرونا در رده سنی زیر ۱۹ سال در انگلیس و ولز بین ماه‌های مارس تا ژوئن به ثبت رسیده است. از بین ۵۵ هزار بیمار بستری در بیمارستان، کمتر از ۱ درصد آن‌ها زیر ۱۹ سال بوده اند.

 

اما مساله اصلی انتشار ویروس کرونا از طریق کودکان است. بی بی سی در گزارش خود نوشته احتمال ابتلای کودکان به کرونا نصف بزرگسالان است و بنابراین احتمال شیوع از طریق آن‌ها نیز کمتر است. مطالعات بهداشت عمومی انگلیس نشان میدهد تعداد بسیار کمی از موارد در میان کادر مدرسه و دانش آموزان شیوع پیدا کرده است. داده‌های کافی در مورد مدارس متوسطه وجود ندارد.

دولت اسکاتلند در اعمال سیاست‌های داخلی از دولت انگلیس جداست. این کشور در ۱۱ آگوست زنگ بازگشایی مدارس را به صدا در اورده و به مدارس توصیه کرده که باید اقدامات مراقبتی برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا را در دستور کار قرار دهند.

به گزارش نشریه تایم، مدارس اسکاتلند باید فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کنند و دانش آموزانی که علائم کرونا دارند باید فورا تست کرونا بدهند. با این وجود بازگشایی مدارس در این کشور بدون چالش نبوده. دانش آموزان مانند هر سال این موقع مریض می‌شوند و علائم کرونا با آنفولانزا یکی است و از این رو اکثر آن‌ها نیاز به تست کرونا دارند. در یک هفته اول بازگشایی مدارس ۱۷ هزار و ۵۰۰ تن از دانش آموزان ۲ تا ۱۷ سال تست کرونا داده اند و تنها ۴۹ مورد آن کرونا بوده است.

 

بعد از پیدا شدن این موارد دولت زدن ماسک برای دانش آموزان بالای ۱۲ سال را اجباری کرده است. در اسکاتلند نیز به گفته مقامات این کشور بازگشایی مدارس اولویت اصلی دولت اعلام شده است.

زنگ شروع مدارس در پاکستان هنوز به صدا در نیامده، اما ۲۵۰ تن از معلمان مدارس دولتی این کشور پیشنهادات خود را به دولت ارائه کرده اند.

 

در بیانیه این معلمان آمده: سلامت دانش آموزان، والدین و معلمان باید در اولویت باشد. مدارس باید به کلاس‌های زیاد مجهز باشند (یا بهتر است کلاس‌ها در فضای باز برگزار شود). آب، صابون و مواد ضد عفونی باید در اختیار همه قرار بگیرد. دستورالعمل‌های روشنی باید برای شرایطی که یکی از معلمان، دانش آموزان یا اعضای خانواده ان‌ها به کرونا مبتلا شد، در نظر گرفته شود.»

اول سپتامبر همه معلمان ایتالیا برای آماده سازی مدارس و شروع سال تحصیلی از ۱۴ سپتامبر در مدارس حاضر شدند. نخست وزیر ایتالیا بازگشایی مدارس را اولویت اول خود اعلام کرده است. دولت ایتالیا با صدور یک بیانیه ۱۹ بندی، دستورالعمل‌های لازم برای بازگشایی مدارس را ارائه کرده است.

بر اساس این دستورالعمل ها؛ دانش آموزان نیازی به استفاده از ماسک زمانی که پشت نیمکت‌های خود نشسته اند ندارند و کافیست فاصله اجتماعی را که یک متر تعیین شده رعایت کنند. دانش آموزان بالای ۶ سال زمانی که در ساختمان مدرسه حرکت میکنند (به جز زمانی که کلاس ورزش دارند یا در بوفه مدرسه مشغول خوردن هستند یا زمانی که به معلمان شان پاسخ می‌دهند) باید ماسک بزنند.

---

بیشتر بخوانید:بازگشایی مدارس و وزارتخانه بلاتکلیف/ ۱۵ میلیون دانش آموز صبح شنبه با مدارس تماس بگیرند!

وزارت حمل و نقل ایتالیا نیز دستورالعمل سرویس‌ها و اتوبوس‌های مدرسه را صادر کرده و گفته باید با حداکثر ۸۰ درصد ظرفیت شان کار کنند. ایتالیا ۲.۴ میلیون نیمکت جدید در اختیار مدارس قرار داده تا مساله فاصله گذاری اجتماعی بتواند اجرایی شود. در عین حال قرار است دولت میلیون‌ها ماسک و ۱۷۰ هزار لیتر مایع ضد عفونی کننده در هر هفته در اختیار مدارس قرار دهد.

 

وزیر آموزش ایتالیا لوچیا آزولینا گفته: امسال سال سختی خواهد بود. نگرانی‌های قابل درکی در ارتباط با مدارس وجود دارد، اما دولت ایتالیا روشن‌ترین قواعد را در مقایسه با بیشتر کشور‌های اروپایی در این رابطه دارد. دولت ایتالیا وعده داده برای همه معلمان مدارس دولتی و غیر دولتی امکان آزمایش مجانی کرونا را فراهم کند. دولت همچنین گفته برنامه دارد آزمایشات را به صورت دوره‌ای از دانش آموزان اجرا کند یا به صورت رندوم از دانش آموزان تست کرونا گرفته شود.

 

نشریه «د لوکال» ایتالیا نوشته: با این حال دولت به خود خانواده‌ها در مورد کنترل وضعیت سلامتی فرزندانشان اعتماد کرده و انتظار دارد خود آن‌ها دمای بچه‌ها را بسنجند و در صورت بالا‌تر بودن دمای بدن آن‌ها از ۳۷.۵ درجه از فرستادن آن‌ها به مدرسه خودداری کنند.

 

وزیر بهداشت پیرپائولو سیلری در گفتگو با روزنامه اسکای ایتالیا در پاسخ به این سوال که اگر تست یکی از دانش آموزان یا کادر مدرسه مثبت شود چه اتفاقی خواهد افتاد گفته: در این صورت مدرسه به صورت موقتی تعطیل می‌شود، اما بعد از مدتی مجددا باز خواهد شد. در این صورت به گفته وزیر همه دانش آموزان باید تست بدهند. بر اساس قواعد منتشر شده، هر مدرسه‌ای که مورد مشکوک در ان مشاهده شود باید فورا قرنطینه شود و مدیر مدرسه حق تصمیم گیری درباره بستن یا باز ماندن مدرسه را ندارد و این تصمیم بر عهده مقامات محلی است.

 

دولت ایتالیا به مدارس اجازه داده برخی دروس خود را به صورت آنلاین آموزش دهند، اما آموزش آنلاین نباید برای همه دروس باشد.در دستورالعمل دولت گفته شده همه دانش آموزان به خصوص دانش آموزان کم سن و سال‌تر باید به مدرسه برگردند، اما آموزش آنلاین برای دانش آموزان بزرگتر میتواند وجود داشته باشد. در این دستورالعمل‌ها مواردی هم در مورد کاهش ظرفیت کلاس‌ها گفته شده است. برای مثال گفته شده دانش آموزان بزرگتر باید به گروه‌های چند تایی تقسیم شوند و این گروه‌ها به مثابه حباب اجتماعی آن‌ها عمل خواهد کرد.

 

ورودی و خروجی مدرسه باید جدا شود تا جلوی ازدحام گرفته شود. در شهر رم برای مثال مقامات محلی دو ساعت متفاوت را برای شروع کلاس‌ها در نظر گرفته اند و یک گروه ساعت ۸ و نیم و گروه دیگر ساعت ۹ و نیم وارد مدرسه می‌شوند.

خبرگزاری فرانس ۲۴ نوشته: اول سپتامبر ۱۲.۴ میلیون دانش آموز فرانسوی به دستور دولت به مدرسه برگشتند. دولت درباره بازگشایی مدارس اعلام کرده بود که اقدامات لازم انجام گرفته و مدارس میتوانند به صورت عادی کارشان را از سر بگیرند.

 

ژان میشل بلنکه وزیر آموزش فرانسه در این باره گفته: بازگشایی مدارس اجباری است و پروتکل‌های بهداشتی در نظر گرفته شده ساده و روشنند. او گفته پروتکل‌های فرانسه سختگیرانه‌ترین پروتکل‌ها در میان کشور‌های اروپایی است و به ما این اجازه را میدهد که تا جایی که میتوانیم کارمان را به صورت عادی از سر بگیریم.

 

به طور معمول والدین در روز اول مدرسه کودکانشان را همراهی میکنند. پروتکل‌های وزارت آموزش فرانسه این اقدام را هم نهی نکرده و گفته والدین کافیست تا جایی که ممکن است فاصله گذاری را رعایت کنند. او گفته این پروتکل‌ها و اصول باید عملی باشند. بر اساس اصول این دستورالعمل والدین کودکان بالای کلاس ششم که وارد کالج یا دوره متوسطه میشوند هم اجازه داده فرزندانشان را همراهی کنند.

 

بر اساس این دستورالعمل ها، دانش آموزان دوره راهنمایی و متوسطه باید زمانی که در بوفه مدرسه هستند (به جز وقت‌هایی که چیزی میخورند) ماسک بزنند. وزیر آموزش به مدارس پیشنهاد داده زمان‌های متفاوتی را برای ساعت نهار بچه‌ها در نظر بگیرد تا از ازدحام آن‌ها در بوفه مدرسه جلوگیری شود.

 

کودکان دبستانی الزامی به استفاده از ماسک ندارند. با این وجود سه روز بعد از آغاز سال تحصیلی در فرانسه، ۱۲ مدرسه که جمعیتی بیش از ۶۰ هزار نفر داشته به علاوه ۱۰ مدرسه دیگر به دلیل پیدا شدن موارد ابتلا به ویروس کرونا بسته شده اند. فرانس ۲۴ نوشته: ۱۳۰ کلاس در مجموع متوقف شده است. اگر یک مدرسه گزارش بیش از ۳ مبتلا در مدرسه داشته باشد به گفته وزیر آموزش و پرورش باید به طور موقتی تعطیل شود.

مدارس آلمان بدون هیچ دستورالعمل مشخصی از ۷ آگوست بازگشایی شده و ۱۵۲ هزار دانش آموز در ۵۶۳ مدرسه این کشور به به کلاس‌های درس برگشته اند. تنها پروتکل شفاف برای شروع کلاس‌ها در این کشور، اجباری بودن ماسک زمان حضور بچه‌ها در ساختمان مدرسه است.

سایت خبری دویچه وله آلمان درباره بازگشایی مدارس نوشته: قواعدمربوط به مقابله با کرونا در مدارس، ایالت به ایالت متفاوت است. برخی مدارس سیستم یک طرفه شدن ورود و خروج را اعمال کرده اند تا دانش آموزان کمتر با هم بخورد داشته باشند. برخی دیگر کلاس‌ها را در فضای باز برگزار میکنند. با این حال بعد از شروع کلاس‌ها در برلین، شیوع ویروس کرونا در برخی مدارس منجر به بسته شدن آن‌ها شده است.

 

نشریه آناتولی ترکیه (تعداد ترک‌های مهاجر در آلمان قابل توجه است از این رو رسانه‌های ترکیه توجه زیادی به اخبار آلمان داردن) در این باره نوشته: کلاس‌های برلین و برندبورگ بدون الزامی بودن فاصله گذاری اجتماعی و تنها با الزام استفاده از ماسک بازگشایی شده اند. اتحادیه آموزش GEW آلمان در بیانیه‌ای گفته بازگشایی‌ها «ناآگاهانه» بوده و خواستار اعمال پروتکل‌های جدی‌تر نظیر فاصله گذاری و جدا کردن کلاس‌ها شده است.

 

در برلین ظرف دو هفته اول شروع مدارس ۴۲ مدرسه از ۸۲۵ مدرسه این شهر گزارش ابتلا به کرونا را منتشر کردند. صد‌ها دانش اموز و معلم در حال حاضر در این شهر قرنطینه شده اند. با این حال نشریه تایم درباره شرایط آلمان نوشته: این کشور تست رایگان کرونا و سیستم موثر ردیابی بیماران دارد و به همین دلیل نرخ ابتلا به کرونا در آن بسیار پایین‌تر از برخی کشور‌ها نظیر آمریکاست.

در آمریکا برنامه بازگشایی‌ها از ایالتی به ایالت دیگر متفاوت است. ۱۴ آگوست کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد: بچه‌های ما حق بهتر از این‌ها را دارند و هیچ کس نباید از شکوفایی همه پتانسیل هایش باز بماند. اگر مدارس در پاییز امسال بسته بمانند، بسیاری از کودکان با تبعات منفی زیادی مواجه میشوند.

شورای مشاوران اقتصادی آمریکا در برآوردی اعلام کرده بسته بودن مدارس بین ماه‌های مارس تا می ۲۰۲۰، درآمد مالی بالقوه بچه‌های آمریکایی را از ۲.۳ تا ۳.۷ درصد کاهش داده است.

از سوی دیگر کاخ سفید اعلام کرده این تبعات فقط متوجه بچه‌ها نیست بلکه استمرار بسته بودن مدارس منجر به اجبار والدین برای ماندن در خانه و نگهداری از بچه‌ها خواهد شد. بر اساس براورد‌های شورای اقتصادی آمریکا ۵.۶ میلیون نفر نمیتوانند به محل کارشان برگردند و باید در خانه مراقب بچه‌ها باشند. برخی رسانه‌ها گفته اند بازگشایی مدارس در ماه‌های آگوست و سپتامبر بخشی از برنامه‌های انتخاباتی ترامپ است.

جو بایدن رقیب انتخاباتی ترامپ در حزب دموکرات گفته اگر من رییس جمهور بودم به آژانس مدیریت وضعیت اضطرای فدرال دستور میدادم تا از منابع فجایع ملی برای کمک به مدارس جهت بازگشایی در ایام شیوع کرونا استفاده کند. مجادلات در آمریکا همچنان ادامه دارد، اما دولت ترامپ مصمم است که بازگشایی مدارس به طور کامل انجام بگیرد.

برخی ایالت‌ها برنامه‌های خود برای بازگشایی حضوری مدارس را اعلام کرده اند. نیوجرسی یکی از این ایالات است. در هفتم ماه آگوست نیز شهردار نیویورک اعلام کرد که نرخ ابتلا در ایالت بسیار پایین امده و میتوانند بازگشایی مدارس در پاییز را داشته باشند. اما گفته شده شاید کلاس‌ها با ده روز تاخیر و در ۲۱ سپتامبر شروع شود.

مدلی که نیویورک برای بازگشایی در نظر گرفته به «مدل هیبرید» معروف است. به این معنا که دانش آموزان تنها چند روز در هفته و به صورت محدود در کلاس‌ها با فاصله گذاری اجتماعی حاضر می‌شوند. بر اساس قانون این شهر کلاس‌ها نباید بیشتر از ۱۲ نفره باشد. دانش اموزان باید حتما ماسک بزنند و این ماسک‌ها نیز به صورت رایگان در اختیار آن‌ها قرار خواهد گرفت. در این طرح خانواده‌ها حق دارند میان کلاس‌های آنلاین و حضوری انتخاب کنند و نظرسنجی‌ها نشان میدهد ۳۷ درصد خانواده‌های نیویورک کلاس حضوری را انتخاب میکنند.

سازمان آموزش و پرورش فلوریدا نیز یک دستورالعمل اضطراری منتشر کرده و از همه مدارس خواسته تا دست کن ۵ روز در هفته برای همه دانش آموزان باز باشند. با این حال اقدام فلوریدا با اعتراض معلمان مواجه شد. این معام‌ها در یک تظاهرات خیاباتی به اولویت بخشیدن به مسائل اقتصادی در برابر امنیت جانی دانش آموزان و کادر مدرسه اعتراض داشتند. تگزاس نیز در ابلاغیه‌ای اعلام کرده همه مدارس باید به صورت تمام وقت و حضوری بازگشایی شوند، اما برخی نواحی اجازه دارند آموزش انلاین را ادامه دهند.

فدراسیون آمریکایی معلمان در بیانیه‌ای اعلام کرده در صورتی که دولت بخواهد بازگشایی امن مدارس را در دستور کار قرار دهد باید سیستم آزمایش کرونا و ردیابی بیماران تقویت شود چرا که همه بزرگسالانی کادر مدرسه در خطر ابتلا و انتقال ویروس کرونا هستند. مرکز پیشگیری از بیماری‌های واگیر پیشنهاداتی را ارائه کرده است. این مرکز گفته بهتر است دانش آموزان و بزرگسالانی که با هم در ارتباط نزدیک هستند بسیار محدود شوند و هر گروه از دانش آموز با تعداد محدودی از بزرگسالان در ارتباط باشد.

ترامپ در واکنش به این پیشنهادات مرکز پیشگیری از بیماری‌های واگیر ان را بسیار سخت و پرهزینه خوانده و گفته عملی نیست. نظرسنجی‌های بنیاد خانواده کیزر نشان میدهد ۶۰ درصد خانواده‌های آمریکایی ترجیح میدهند مدارس حضوری با تاخیر آغاز شوند.