رویداد۲۴ در ادامه آخرین تلاشهای ترامپ برای ایجاد یک دستاورد دیپلماتیک در عرصه سیاست خارجی در دوران ریاست جمهوری نخست خود قبل از انتخابات سوم نوامبر، رییس جمهور آمریکا روز جمعه اعلام کرد توافق صلحی میان بحرین و اسرائیل با میانجیگری آمریکا به امضا رسیده و این کشور قرار است دومین کشور عربی باشد که در یک ماه اخیر با دشمن دیرینه خود روابط عادی را از سر میگیرد.
در بیانیه مشترک اسرائیل و بحرین نیز آمده این کشورها قرار است «روابط دیپلماتیک» کامل را آغاز کنند. بحرین قبول کرده که روز ۱۵ سپتامبر جشن مشترکی در کاخ سفید به مناسبت از سرگیری روابط دیپلماتیک شان برگزار کنند. بر اساس این بیانیه پادشاه بحرین «حمد بن عیسی آل خلیفه» و نخست وزیر اسرائیل «بنیامین نتانیاهو» و «دونالد ترامپ» قبل از اعلام این گشایش با هم گفتگو کرده بودند.
ترامپ در بیانیه خود با هیجان از توافق صلح بحرین و اسرائیل حرف زده و آن را «روزی واقعا تاریخی» و «بسیار جذاب» خوانده و گفته: زمانی که من به ریاست جمهوری رسیدم، خاورمیانه در یک وضعیت آشوب واقعی بود. ایران، ترکیه و اپوزیسیون بحرین تاکنون اعتراضشان را به توافق صلح بحرین و اسرائیل اعلام کرده اند.
جامعه ملی اسلامی الوفاق که یکی از گروههای اپوزیسیون بزرگ بحرین است روز جمعه در بیانیهای اعلام کرد که این توافق عادی سازی روابط با اسرائیل مشروعیت ندارد. این گروه که توسط دولت بحرین غیرقانونی شناخته شده در توییتر خود نوشت: رژیم بحرین هیچ مشروعیتی برای توافق با صهیونیستها ندارد و این موجودیت (اسرائیل) اشغالگر است و خودش نیز فاقد مشروعیت است.
این گروه اپوزیسیون، حرکت دولت بحرین را خیانت به اسلام و اعراب و خروج از اسلامیت، عربیت و اجماع ملی خواند. در آمریکا نیز خبر توافق بحرین و اسرائیل با بی توجهی رسانههای دموکرات همراه بود. شبکه خبری فاکس نیوز که رسانه نزدیک به ترامپ است در یک گزارش رسانهای از تلاش سی ان ان و شبکه خبری ام اس ان بی سی برای بی توجهی به آنچه «دستاورد سیاست خارجی ترامپ» خوانده حرف زد و نوشت: این دو رسانه در برنامههای خبری خود هیچ اشارهای به خبر صلح نکرده اند در حالی که این توافق یکی از توافقهای صلح عمده در خاورمیانه بوده است.
فاکس نیوز مدعی شده سی ان ان تنها در برنامه خبر عصرگاهی خود به این توافق اشاره کرده و ام اس ان بی سی نیز تنها دو دقیقه از وقت خبری خود را به این توافق پرداخته.
شکست بایکوت اسرائیل برای تامین منافع کاخ سفید
بحرین دومین کشور عربی بعد از امارات متحده است که چندین دهه بایکوت اسرائیل را شکسته و در راستای منافع ترامپ با این کشور وارد توافق صلح شده، اما گویا این کشور نیازی به بهانه تراشی برای توافق نداشته. امارات متحده عربی به عنوان کشور خط شکن با بهانه توقف پروسه الحاق کرانه باختری به سرزمینهای تحت اشغال اسرائیل وارد توافق عادی سازی روابط با این کشور شد.
اگرچه بحرین حتی شفاها هم نیازی به توجیه افکار عمومی جهان عرب ندیده و بی مقدمه توافق صلح با اسرائیل را امضا کرده، اما دست کمی از امارات نداشته. یدیعوت آحارونوت رسانه معروف اسرائیلی در یادداشتی در این باره نوشت: امارات در مورد بهانه توقف الحاق کرانه باختری به اسرائیل دروغ گفته است.
در این یادداشت گفته شده امارات برای چندین دهه تمایلی به دخالت در مساله فلسطین نشان داده و روابطهای نسبتا معمولی با تشکیلات خودگران فلسطین داشته و موضع خصمانه اش نسبت به حماس را نیز حفظ کرده بود. این رویکرد امارات را به یک میانجی به درد نخور در بحران فلسطین تبدیل کرده بود. حالا به همه اینها این واقعیت را اضافه کنید که توافق اخیر امارات و اسرائیل برای توقف الحاق کرانه باختی عملا هیچ ضمانت اجرایی ندارد.
نتانیاهو حتی بعد از توافق با امارات هم از ادعای خود درباره الحاق کرانه باختری به اسرائیل دست نکشیده و به دیوید فریدمن نماینده آمریکا در امور اسرائیل نیز تاکید کرده توقف الحاق یک امر موقتی است. حال سوال اینجاست که اگر چنین باشد پس دلیل واقعی امارات و به دنبال او بحرین، برای عادی سازی روابط با اسرائیل چه بوده؟
در واقع چه انگیزهای سبب شده این کشورها دست به چنین ماجراجویی دیپلماتیکی زده و برخلاف توافق اتحادیه عرب سال ۲۰۰۲ دست به توافق با اسرائیل بزنند؟ توافقی که گفته بود تنها در صورتی اسرائیل و اعراب با هم صلح میکنند که اسرائیل از تمام سرزمینهای اشغالی خارج شود و به مرزهای ۱۹۶۷ برگردد؟
به گزارش این رسانه اسرائیلی آنچه باید بدانید این است که امارات و اسرائیل در خلا با هم به توافق نرسیده اند. این کشورها به طور محرمانه مدت ها است که با هم رابطه دارند و این رابطه از همکاریهای امنیتی گرفته تا همکاریهای دیپلماتیک منطقهای را شامل میشود و در سطوح مختلف اعم از مقامات عالی رتبه و وزرا نیز در جریان بوده است.
ایران، انگیزه تشکیل ائتلاف جدید در خاورمیانه
این رسانه به رابطه نزدیک محمد بن زاید شیخ امارات با جرارد کوشنر داماد و مشاور ترامپ در امور اسرائیل نیز اشاره کرده و نوشت: بن زاید از طرح صلح خاورمیانیه کوشنر حمایت می کرد و سفیر امارات در آمریکا نیز از معدود مقامات منطقه بود که در روز رونمایی از توافق قرن ترامپ در کاخ سفید حاضر شد.
برخی ناظران مدعی اند که امارات علی رغم کوچکی سرزمین و نفوذش در منطقه سعی دارد نقش کلیدی تری در سیاستهای منطقهای بازی کند و معتقد است اتحادیه عرب و شورای همکاریهای خلیج فارس قادر نیستند نقش مهم این کشور در امور خاورمیانه را بروز دهند. امارات میخواهد نقشش را گسترش داده و حفظ کند. به همین دلیل است که ابوظبی به دنبال حمایت اسرائیل و آمریکا رفته تا بتواند در شکل گیری شاکله امنیتی منطقه نقش آفرینی کند.
یوسف القطیبه سفیر امارات در آمریکا در سرمقالهای که در آحارونوت منتشر شده ایران و ترکیه را دشمن مشترک اسرائیل، امارات و آمریکا معرفی کرده است. این دشمنی امارت با ایران و ترکیه میتواند در راستای تلاشهای این کشور برای پیدا کردن جای پایی در معادلات منطقه تفسیر کرد. از دید القطیبه ایران ثبات منطقه را تهدید میکند و قدرت فزاینده اسرائیل در منطقه نیز تهدید آمیز است. این تهدیدها انگیزهای برای عادی سازی روابط امارات با اسرائیل و ایجاد یک ائتلاف استراتژیک جدید در منطقه شده که بحرین نیز به تازگی به آن پیوسته است.
توافق با اسرائیل، هدیه ای به ترامپ
ناظران بر این باورند که در پی بحرین و امارات، کویت و عربستان سعودی نیز به احتمال زیاد به این توافق خواهند پیوست. اما نباید فراموش کرد که توافقهای امارات و بحرین بیش از هر چیز هدیهای به ترامپ در آستانه انتخابات ریاست جمهوری است.