رویداد۲۴ شادی مکی: اواسط شهریور ماه مسمومیت تعداد زیادی از مردم روستای شیخ صله از توابع شهرستان ثلاث باباجانی استان کرمانشاه خبرساز شد. علت مسمومیت مردم این روستا آلودگی ناشی از آشامیدن آب آلوده عنوان شد. تعداد افراد مسموم شده در روز‌های اولیه ۳۴۰ نفر اعلام شد.
همان زمان دکتر ابراهیم شکیبا معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفته بود: از بررسـی مسـتندات و بازدیـدهای میدانی مشـخص شد که از سه ماه گذشـته نوسان‌های کلر باقی مانده بـه‌دلیل نقص فنی سیسـتم سـالم‌سازی آب، ثبت و به شـرکت آبفا گزارش شده؛ همچنین وجود منابع آلاینـده در منبع تـامین کننـده آب و عـدم بهسازی و لایروبی مخزن جمع آوری آب چشـمه و عـدم رعایت حریم بهداشتی منبع تامین کننده آب مشهود بوده است.
وی افزوده بود: نمونه‌برداری‌ها یک روز قبل از طغیان بیماری و روز بعد از آن از آب مصرفی در مناطق مختلف روستا جمع آوری شده و همه این آزمایش‌ها نشانگر آلودگی آب به دلیل عدم وجود کلر مناسب و آلودگی آب با فاضلاب است.
شکیبا همچنین با بیان اینکه کلرسنجی روزانه طی دوهفته پیش از بروز طغیان صفر بوده است، اظهار کرده بود: آخرین نتیجه میکروبی قبل از بروز طغیان در تاریـخ ۱۵ شـهریور از روسـتای شـیخ صله و بازارچه مرزی از نظر اشریشـیاکلی و آلودگی آب بـا فاضـلاب توسط آزمایشـگاه آب و فاضلاب مرکز بهـداشت ثلاث باباجانی مثبت گزارش شده است. منبع آب دارای دریچه نفوذپذیر بـا امکان نشت رواناب سـطحی است و از زمان ساخت مخزن جمع آوری آب چشمه، لایروبی آن انجام نشده است.
سخنان شکیبا در حالی عنوان شد که مهدی بیگوند مدیر دفتر پایش و نظارت بر کیفیت آب و فاضلاب شرکت آبفا استان کرمانشاه گفته بود: تمام آزمایش‌های انجام شده بر روی نمونه‌های آب روستای «شیخ‌صله» ثلاث باباجانی سلامت آب این روستا را تایید می‌کند و مشکل بهداشتی در آب این منطقه مشاهده نشده است. در آزمایش‌هایی که بر روی نمونه‌های آب این روستا انجام دادیم هیچ مشکلی را پیدا نکردیم و همه چیز در شرایط استاندارد است و آب از نظر فیزیک و شیمیایی و میکروبی مشکل خاصی ندارد.
بیگوند تاکید کرده بود: شبکه آب این روستا ۲ دستگاه کلرزن مکانیزه دارد که یکی از دستگاه‌ها به صورت موقت دچار نقص شده بود که ایجاد نقص در این دستگاه‌ها طبیعی است و هر چند وقت یکبار دچار مشکلاتی می‌شود و مهم آن است که به سرعت عیب یابی و سرویس شود.
به گزارش رویداد۲۴ در نهایت علت آلودگی آب روستای شیخ صله آلودگی آب ناشی از فاضلاب عنوان شد. اما سوال این بود که به چه علت باید فاضلاب به منبع آب روستا نفوذ کند؟ سوال دیگر آنکه آیا نفوذ فاضلاب به آب شرب مردم روستا موضوعی قابل پیش‌بینی و پیشگیری بوده است؟ آیا استانداری و سازمان آب و فاضلاب از مشکلات این روستا بی‌خبر بودند؟
برای رسیدن به پاسخ این سوالات با ابراهیم شکیبا معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه تماس گرفتیم، اما هیچ پاسخی از سوی او دریافت نکردیم. براساس اطلاعاتی که رویداد۲۴ جمع‌آوری کرده است استانداری کرمانشاه از مسئولان این شهر خواسته است دیگر درباره این موضوع مصاحبه‌ای انجام ندهند. گرچه صحت و سقم این خبر نیز مشخص نیست. با این حال اعضای شورای روستای شیخ صله به سوالات رویداد۲۴ پاسخ داده‌اند.
صابر احمدی رئیس شورای روستای شیخ صله با اشاره به بازدید کشفی معاون راهبری و نظارت بر بهره برداری شرکت آبفا کشوراز منبع آب روستا روز جمعه ۲۱ شهریور به رویداد۲۴ می‌گوید: آقای کشفی بعد از بازدید از چشمه به ما گفت برای حفر چاه عمیق در آنجا اقدامات لازم را انجام می‌دهند، اما تا کنون هیچ اتفاقی نیفتاده است هنوز هم ما آب شرب نداریم و ناچاریم با استفاده از کمک‌های مردمی بطری‌های آب معدنی را تامین و استفاده کنیم.
وی با اشاره به وجود چاه‌های فاضلاب خانگی در نزدیکی منبع آب روستا عنوان می‌کند: ما از مردم خواستیم که در آن نزدیکی خانه‌سازی نکنند، اما قانع نشدند و در ۴، ۵ متری خانه‌سازی کردند. وقتی مردم برای چاه فاضلاب خانگی زمین را می‌کنند بعد از چند متر به آب می‌رسند این موضوع باعث می‌شود که آب روستا آلوده به فاضلاب شود. علت حفر چاه‌های خانگی هم عدم فاضلاب‌کشی در روستاست.
رئیس شورای روستای شیخ صله خاطرنشان می‌کند: ما نسبت به این موضوع که منبع آب روستا آلوده به فاضلاب شده است به استانداری و سازمان آب و فاضلاب تذکر داده‌ایم و حتی یک سال و نیم است که برای فاضلاب‌کشی از بودجه دهیاری لوله خریداری کرده‌ایم نقشه فاضلاب کشی برای ۵۲۰ خانوار را نیز تهیه کرده‌ایم، اما وقتی به استانداری رفتیم و درخواست فاضلاب کشی کردیم گفتند بودجه نداریم و کمکی نکردند. در نتیجه فاضلاب‌کشی انجام نشد.
احمدی با بیان اینکه زمانی که مسمومیت در روستا رخ داد ۸ ماه بود که منبع آب روستا کلرزنی نشده بود، اظهار می‌کند: خانه بهداشت روستا آب را آزمایش کرد. شورا و خانه بهداشت هم نامه و اخطار داده، اما سازمان آب و فاضلاب اقدامی نکرده است. ما ۲ سال است که نامه نوشته‌ایم و اخطار داده‌ایم که آب در حال مسموم شدن است. البته از ۶ سال پیش که خانه‌سازی در نزدیکی منبع آب روستا شده است آب آلوده شده است، اما با کلرزنی سعی می‌کردیم آب را سالم نگه داریم تا اینکه از ۸ ماه پیش کلرزنی آب انجام نشد.
وی با بیان اینکه ۳ نفر از اعضای خانواده من دچار مسمومیت شده بودند می‌گوید: در کل روستا بیش از ۴۰۸ نفر مسموم شدند که بیش از ۸۰ د رصد آن کودک بودند. در حال حاضر شرایط جسمی ا فراد مسموم شده بهتر شده است، اما چند نفر همچنان در بیمارستان بستری هستند.
بیشتر بخوانید: فریاد زینب از بی‌آبی/ روایتی از مرگ در روستاهای تشنه سیستان و بلوچستان
محمود رحیمی یکی دیگر از اعضای شورای روستای شیخ صله به رویداد۲۴ می‌گوید: آلودگی اصلا رفع نشده است با کلرزنی تنها آلودگی آب کمتر می‌شود، اما آب به هر حال آلوده است. چشمه‌ای که منبع آب روستاست خیلی عمیق نبوده و سطحی است و به همین دلیل هم فاضلاب خانگی حفر شده در نزدیکی چشمه باعث آلودگی آب مورد استفاده مردم شده است. از سوی دیگر این چشمه قدیمی و فرسوده بوده و بهسازی هم نشده است بعد از زلزله فضای باز در مخزن آب ایجاد شده است در واقع این منبع در اواخر عمر خود قرار دارد. همه این عوامل باعث آلودگی آب و مسمویت مردم روستا شده است.
وی با بیان اینکه ما از سال ۹۷ مساله نشتی فاضلاب در چشمه روستا را اعلام کردیم، عنوان می‌کند: حتی از بهمن ماه ۹۸ شبکه بهداشت به شرکت آب و فاضلاب ثلاث باباجانی نسبت به آلودگی آب روستای شیخ صله هشدار داده و اعلام کرده است که باید در این زمینه اقدامات لازم انجام شود.
عضو شورای روستای شیخ صله خاطرنشان می‌کند: این روستا ۵۲۰ خانوار معادل ۳ هزار نفر جمعیت دارد. این روستا مرزی بوده و بازارچه مرزی دارد که باعث شده جمعیت این روستا طی روز به ۷ هزار نفر هم برسد. به دنبال بالا رفتن میزان آلودگی آب روستا، تعدادی از کارگرانی که به روستا رفت و آمد می‌کردند، تعدادی از معلمان غیربومی، و حتی ۲۰ نفر از سربازان هنگ مرزی که آب شرب‌شان از این منبع آب تامین می‌شد مسموم شده بودند. همچنین بیش از ۴۰۰ نفر از اهالی روستا مسموم شدند که بالغ بر ۳۰۰ نفر آن‌ها کودک بودند. این کودکان هنوز هم تب می‌کنند و با دارو کنترل می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه وقتی درخواستن لوله‌کشی فاضلاب کردیم مسئولان به ما گفتند که شما تعیین بودجه کنید ما کار را انجام می‌دهیم، تصریح می‌کند: بعد از زلزله سرپل‌ذهاب ۲۵۰ خانه در روستای ما تخریب کامل شد و باقی خانه‌ها نیز تعمیری درجه یک بوده و شرایط وخیمی داشتند. حالا با گذشت ۲ سال از بحران زلزله دوباره دچار بحران دیگری شده‌ایم. روستای شیخ صله طی ۴۰ سال گذشته ۲ بار تخریب شده است یک بار زمان جنگ که بمباران شیمیایی شده بود و یک بار هم در زلزله، حالا این شرایط آب هم مردم ما را در شرایط بدی قرار داده است.
رحیمی می‌گوید: ما در سال ۹۷ برای فاضلاب‌کشی روستا به ۳ میلیارد تومان بودجه نیاز داشتیم، اما حالا با گذشت ۲ سال و افزایش قیمت‌ها در این مدت باید برای این کار ۸ تا ۱۰ میلیارد تومان تامین بودجه داشته باشیم.ای کاش بنیاد برکت، بنیاد مستضعفان، وزارت نیرو وقرارگاه خاتم پای کارآمده و آب شرب روستا را نجات دهند.
یکی از اهالی این روستا که نمی‌خواهد نامش فاش شود درباره اینکه در این مدت چه اقداماتی برای رفع آلودگی آب روستا انجام شده است، به رویداد۲۴ می‌گوید: اداره آب و فاضلاب منبع آب را تمیز کرده و کلرزنی هم در حال انجام است. گفته شده است که یک پیمانکار می‌خواهد بخشی از روستا را که در نزدیکی چشمه خانه‌سازی کرده‌اند به محدوده ۲۰۰ متر فاضلاب‌کشی کند. اما هنوز کاری انجام نشده است.
وی با بیان اینکه روستا‌ها فاضلاب‌کشی نمی‌شوند، عنوان می‌کند: ما از سال ۹۷ به استانداری درخواست فاضلاب‌کشی دادیم و مجوز هم گرفتیم، اما رسما کاری انجام نشد. شبکه بهداشت حتی با سازمان آب و فاضلاب شهرستان ثلاث باباجانی مکاتبه داشته است درباره آلودگی آب، اما اقدامی نشده است.
این فرد خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر دادستانی هم به این مساله ورود کرده است ما هم منتظریم که حال عمومی مردم روستا به صورت کامل خوب شود.
اسناد زیر مدارک جدیدی هستند که به دست رویداد۲۴ رسیده و نشان می‌دهد از سال ۹۷ تا کنون هشدار داده شده که فاضلاب روستا باعث مسمومیت ساکنان می‌شود چون فاضلاب در آب شرب رسوخ خواهد کرد، با این حال کسی توجهی به هشدارها نکرد و این اتفاق تلخ رخ داد و بخش قابل توجهی از اهالی روستای شیخ صله ثلاث باباجانی مسموم شدند.