رویداد۲۴ بامداد یکشنبه بود که وزیر خارجه آمریکا در ادامه فرافکنی‌ها مدعی شد که تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، از جمله محدودیت تسلیحاتی طی فرایند اسنپ‌بک احیا شدند. وی عنوان کرد که از امروز تمام مفاد قطعنامه‌هایی که ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ ملغی شده بودند، دوباره فعال شدند. اقدامات ذکر شده در پاراگراف‌های ۷، ۸ و ۱۶ تا ۲۰ قطعنامه ۲۲۳۱ نیز لغو شدند. وی همچنین اعلام کرد که کارزار شکست خورده فشار حداکثری علیه ایران همچنان ادامه دارد. اما همانطور که از قبل پیش بینی می‌شد آمریکا در حالی تقلا می‌کرد که جامعه جهانی و حتی متحدانش با این روند موافق نبودند. برای بازگردانده شدن تحریم‌های سازمان ملل، دبیرخانه سازمان باید کمیته تحریم تشکیل دهد و بودجه آن هم به تصویب شورای امنیت برسد. از این رو، اظهار نظر آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در نشست خبری روز چهارشنبه، نشان داد عزمی در دبیرخانه برای اعتبار بخشیدن به ادعای آمریکا وجود ندارد. وی تاکید کرد تفسیر قطعنامه‌های شورا به عهده شورا است و هرگونه آن‌ها عمل کنند، ما هم بر آن اساس اقدام می‌کنیم.
با این حال آمریکا در نظر دارد بر اساس سیاست قلدرمآبانه پیشین خود، این بار هم بر خلاف مخالفت جهانی، تحریم‌های شورای امنیت را در قالب تحریم‌های ثانویه اعمال کند موضوعی که در عمل جدید نیست و پیش از این هم در تروریسم اقتصادی دولت ترامپ علیه مردم ایران به کار گرفته شده بود.
رسانه‌ها و کارشناسان در این باره چه گفتند؟
«برادلی بلانکنشیپ» تحلیلگر آمریکایی معتقد است که آمریکا می‌خواهد با احیای تحریم‌ها ایران را وادار به اقدام کند تا بتواند افکار عمومی در آن کشور را قانع کند که حق داشته است دست به چنین کاری علیه ایران بزند. پمپئو تصور می‌کند که با این هدف دستاورد‌های فراوان انتخاباتی برای دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا فراهم می‌کند در صورتی که چنین تحرکاتی ریسک بالایی دارد و لازم است که از چنین اقداماتی علیه ایران برای رسیدن به پیروزی انتخاباتی در آمریکا پرهیز شود.
آمریکا می‌خواهد بدون داشتن مجوز و به رغم مخالفت‌های شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌ها را علیه ایران بازگرداند با این بهانه که ایران وادار به تلافی جویی کند و سپس حق مشروع دفاعی برای خود قایل شود. وی همچنین افزود: پرونده آمریکا مملو از تحریم‌های یکجانبه و اقدام و فشار علیه ایران است. فرقی نمی‌کند که حتی چه کسی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر پیروز می‌شود. او اندیشه‌ای جز افزودن بر فشار‌های حداکثری و تحریم‌ها علیه ایران ندارد.
در همین راستا کرک دورسِی، استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل و تاریخ دانشگاه نیوهمپشایر نیز گفت: واقعیت این است که هیچ یک از طرف‌های دیگر توافق‌نامه یا رهبران سازمان ملل متحد مکانیزم ماشه را نمی‌خواهند و دیگر مثل گذشته به ترامپ احترام نمی‌گذارند. وزیر امور خارجه پمپئو گفت که ایالات متحده از فروش سلاح روس‌ها و چینی‌ها به ایران جلوگیری خواهد کرد، اما من نمی‌دانم که چگونه آمریکا می‌تواند این کار را انجام دهد. به نظر من پمپئو به روسیه و چین می‌گوید که این اقدامات باعث عصبانیت آمریکا خواهد شد، اما با این وجود من انتظار دارم که هر دو در صورت تمایل، چنین سلاح‌هایی را به ایران بفروشند، یعنی دیگر هیچ کشوری به این تهدید‌ها اهمیت نمی‌دهد.
شبکه تلویزیونی سی ان ان، نیز به نقل از کارشناسان می‌نویسد: این تلاش یک جانبه - که کمتر از دو ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری صورت گرفته است - بعید است به خودی خود تاثیری در فروش تسلیحات داشته باشد. برخی می‌گویند که این اقدام آمریکا را از متحدان اصلی خود یعنی آلمان، فرانسه و انگلستان بیشتر بیگانه می‌کند.
«باربارا پلِت اوشِر» خبرنگار شبکه انگلیسی «بی‌بی‌سی» در توئیتی نوشت: تقریبا تمام اعضای شورای امنیت می‌گویند این [اقدام]باطل است، زیرا آمریکا از فرایندی استفاده می‌کند که ذیل توافق هسته‌ای ایران مورد تفاهم قرار گرفته که [آمریکا]اکنون دیگر عضوی از آن نیست.
عسل راد محقق روابط بین الملل و استاد مدعو دانشگاه کالیفرنیا نیز در توئیتی یادآور شد که خلاصه سیاست ترامپ در قبال ایران، یک شکست شرم آور است. ما از دیوانگی دولت ترامپ چنان بی حس شده ایم که به تیتر‌های فوق العاده توجه نمی‌کنیم. اما ایستادگی دنیا کنار ایران کاملا چشمگیر است.
روزنامه نیویورک تایمز نیز در تحلیلی نوشت: مقامات آمریکا اکنون خودشان را در یک موقعیت تیره‌وتار دیپلماتیک می‌یابند. میان دیدگاه دولت ترامپ از واقعیت و دیدگاهی که هر کس دیگری در جهان گیر افتاده‌اند. معلوم نیست پس از این چه اتفاقی خواهد افتاد. تحریم‌های جهانی به طور معمول مستلزم یک کمیته برای بازرسی‌شان هستند. اما این کمیته مادامی که شورای امنیت سازمان ملل تصمیمی برای تشکیل آن نگیرد، وجود نخواهد داشت. آمریکا تقریبا به طور حتمی اقدامات محدود شده خود را مانند تحریم شرکت‌های روسی یا چینی که به ایران سلاح بفروشند دنبال خواهد کرد. نگرانی بزرگی که وجود دارد این است که آمریکا ممکن است شروع به منع کشتی‌هایی کند که به ایران یا از آن‌جا کالا منتقل می‌کند. این امر به طور بالقوه ممکن است منجر به تقابل نظامی در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ماه نوامبر شود».
این روزنامه در نهایت نوشت: تراژدی رویکرد دولت ترامپ این است که متحدان اروپایی‌اش را که پیش از این در کنار آمریکا هدف مشترک متوقف کردن نگران‌کننده‌ترین رفتار ایران را دنبال می‌کردند، به انزوا رانده است. آمریکا در کنار نه تنها فرانسه، آلمان و انگلیس بلکه روسیه و چین برای به انزوا کشاندن ایران بود، اما اکنون این آمریکا است که منزوی شده است.
بیشتر بخوانید: آیا قطعنامه‌های شش گانه شورای امنیت علیه ایران اجرا خواهد شد؟
روزنامه واشنگتن پست نیز می‌نویسد: ترامپ بزرگترین ضربه را به اعتبار آمریکا درجهان زده است. «آمریکا دوباره مورد احترام است»؛ این یکی از شعار‌هایی است که درتجمعات سیاسی انتخاباتی "ترامپ" زیاد شنیده می‌شود. اما این یکی از آشکارترین دروغ‌های ترامپ است. میزان محبوبیت جهانی آمریکا ازسال ۲۰۱۷میلادی به این سو آن قدر تنزل کرده که حتی اگر هم ترامپ کاخ سفید را ترک کند، به زحمت بتوان آن اعتبار پیشین را احیا کرد. در هر حال؛ ولوآنکه ترامپ کاخ سفید را ترک کند بازهم پرستیژ و حسن اعتبار آمریکا در جهان کماکان مایوس کننده خواهد بود. اما اگر ترامپ مجددا بر مسند کار باشد، معلوم نیست میزان اعتماد مردم جهان به آمریکا چقدر خواهد بود.
نکته آنجاست که حتی رسانه‌های وابسته به جمهوری خواهان نیز به انزوای آمریکا اعتراف می‌کنند. در همین راستا واشنگتن تایمز ارگان این حزب در مطلبی نوشت که دنیا تلاش آمریکا برای اعمال مجدد تحریم‌ها بر ایران را رد کرد. این رسانه در ادامه نوشت که چنین وضعیتی می‌تواند واشنگتن را در عرصه جهانی منزوی کند.
نیویورک پست نیز با اشاره به صحبت‌های حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان نیز می‌نویسد: "اینطور می‌توانیم بگوییم: کارزار فشار حداکثری آمریکا علیه ایران از جنبه قانونی و سیاسی آن، به انزوای حداکثری ایالات متحده آمریکا تبدیل شده است. موضوعی که با توئیت کنایه آمیز وزیر خارجه کشورمان نیز روبرو شد که نوشت: ترامپ باید پیش از آنکه پمپئو شعار تبلیغاتی اش (عظمت را به آمریکا برگردانیم) را بیش از این به دستمایه خنده جهان بدل کند، مسیرش را تغییر دهد.
روزنامه اکسپرس نیز از قول یک مقام آمریکایی نیز نوشت که ایران تا پایان سال میلادی قادر به تولید سلاح‌های اتمی خواهد بود. وی اظهار داشته که ایران می‌توانند مانند کره شمالی روی موشک‌های بالستیک دوربرد کار کند.
شبکه سی بی اس آمریکا نیز می‌نویسد: اگرچه آمریکا ادعای بازگشت تحریم‌ها را دارد، اما این دنیاست که واشنگتن را نادیده می‌گیرد. این رسانه در ادامه نوشت: هنوز مشخص نیست که دولت چگونه به نادیده گرفته شدن واکنش نشان می‌دهد، به ویژه توسط متحدان اروپایی اش که متعهد شده اند توافق هسته‌ای را زنده نگه دارند. رد عمده موضع ایالات متحده می‌تواند این کشور را از جامعه بین المللی دورتر کند.
خبرگزاری یونهاپ نیز در مطلبی نوشته که ایالات متحده آمریکا از همکاری‌های تسلیحاتی ایران و کره شمالی است و این نگرانی را دارد که اقدامی نتواند برای جلوگیری آن بکند. این اظهارات را الیوت آبرامز رئیس گروه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا بیان کرده است.
اعلام تحریم‌های تازه آمریکا علیه ایران
رئیس‌جمهور آمریکا بیانیه‌ای در خصوص تحریم‌های جدید اعمال شده علیه جمهوری اسلامی ایران صادر کرد. ترامپ در این بیانیه‌ای که در خروجی سایت کاخ سفید قرار گرفته است، گفت: امروز من اقدامات جدیدی را به منظور محدود کردن اهداف هسته‌ای، موشک‌های بالیستیک و تسلیحات متعارف ایران اتخاذ کرده‌ام. دولت من هرگز اجازه دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای یا به خطر انداختن دنیا با ذخایر جدید موشک‌های بالیستیک و تسلیحات متعارف را نخواهم داد. وزیر خزانه داری آمریکا همچنین از تحریم دو فرد مرتبط با غنی سازی اورانیوم در ایران خبر داد و گفت: کسانی که در زمینه توسعه فعالیت‌های موشکی ایران فعال هستند، تحریم می‌شوند. «مارک اسپر» وزیر دفاع آمریکا نیز در این نشست خبری مشترک ادعا کرد: آمریکا آماده پاسخ به هرگونه حمله از سوی ایران است.
این اتفاق در حالی رخ داد که وزیر خارجه کشورمان نیز در نشستی با با اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا گفت: فکر می‌کنم در حالیکه ما صحبت می‌کنیم، وزیر خارجه پمپئو در تلاش است تا با برگزاری نشست خبری، توجهات را به خود جلب کند. فکر نمی‌کنم هیچ چیز جدیدی باشد و تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر ایران داشته باشد. آمریکا هر فشاری را که می‌توانسته است بر ایران وارد کرده است، آن‌ها امیدوار بودند که این تحریم‌ها مردم ما را به زانو درآورد. اما این اتفاق نیفتاد. این چرایی خروج آن‌ها از برجام است، این چرایی آن‌ها برای شروع فشار حداکثری است، این دلیل آن است که قطعنامه به شورای امنیت بردند، این دلیل آن است که یک روز پس از شکست آن‌ها در فرایند به اصطلاح مکانیسم ماشه که باید بگویم بازگشت تحریم وجود خارجی ندارد، تحریم اعلام می‌کنند.
وبسایت استار اکسپوننت نیز با اشاره به ادعای تازه آمریکا در بازگشت تحریم‌ها نوشت که ایران همچنان از محدودیت‌های برجام فراتر می‌رود و سطح غنی سازی را افزایش می‌دهد. این در حالی است که بازرسان نیز اجازه بازرسی از سایت‌های خود را نیز می‌دهد.
با تقلا‌های آمریکا به نظر می‌رسد که دولت ترامپ تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در تاریخ سوم نوامبر درصدد تشدید تنش‌ها با ایران باشد. موضوعی که علی اصغر زرگر کارشناس بین الملل نیز در گفتگو با خبرآنلاین بدان اشاره کرد و گفت: به طور کلی این موضوع مطرح است که واشنگتن به سبب بالا بردن اعتبار رئیس جمهورش در آستانه انتخابات خواستار ایجاد تنش با ایران است تا این بهانه را مطرح کنند که به سبب افزایش تنش‌ها در خاورمیانه ترامپ باید بار دیگر برای ریاست جمهوری انتخاب شود. اگر آمریکا این گزینه را انتخاب کند به درگیری‌هایی هر چند محدود خواهد انجامید. ممکن است درصدد تفتیش کشتی‌ها برای اطمینان از عدم وجود سلاح شوند، اما در آن سو ایران نیز دست بسته نخواهد بود و می‌تواند برای کشتی‌هایی که با پرچم آمریکا در آبراه‌های بین المللی حرکت می‌کنند مشکل ساز شوند و آن‌ها را مورد تفتیش قرار دهد.
با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مشخص نیست مسیر تهران و واشنگتن به کدام سمت و سو می‌رود. اما آنچه که بدیهی به نظر می‌رسد تداوم سیاست‌های یکجانبه گرایانه آمریکا خواهد بود. در این بین شاید توئیت یکی از مدیران اسبق سازمان سیا در خور توجه بود: جان سیفر در توئیتی نوشت که "متحدان سنتی ایالات متحده در اروپا متعهد شده اند که آنچه را که ایالات متحده می‌خواهد انجام دهد، نادیده بگیرند" وی در ادامه با کنایه به شعار انتخاباتی ترامپ یعنی «عظمت را دوباره به آمریکا برمی‌گردانیم» در ادامه نوشت: دوباره آمریکا را بی اهمیت می‌کنیم.