57 درصد موارد اهدای کلیه از مرگ مغزی
وی با بیان اینکه این میزان پیوند کلیه هم از طریق اعضای افرادی که دچار مرگ مغزی شده بودند، اهدا شده و بخشی از اهداها نیز از سوی افراد زنده بوده است، می‌افزاید: در عین حال در سال گذشته بیش از 57 درصد از موارد اهدای کلیه از طریق افرادی بود که دچار مرگ مغزی شده بودند. از طرفی رسیدن به این هدف که بیشترین اهدای عضو از افرادی باشد که دچار مرگ مغزی شده‌اند، وضعیت بسیار مناسبی است و خوشبختانه در حال حاضر زیرساخت‌های انجام چنین اقدامی در کشور فراهم شده است.
کاظمینی ادامه می‌دهد: در عین حال باید توجه کرد زمانی که اهدای عضور در کشور بیشتر به سمت دریافت عضو از افراد مرگ مغزی پیش رود، علاوه بر پیوند کلیه، پیوند سایر اعضا نیز افزایش می‌یابد.
716 پیوند کبد در سالی که گذشت
رئیس مرکز مدیریت پیوند اعضاء با بیان اینکه در سال گذشته مجموع پیوند کبد در کشور، 716 پیوند بوده است، اظهار می‌کند: بر همین اساس میزان پیوند قلب 102 مورد و در عین حال تعدادی عمل پیوند ریه، پانکراس و روده نیز انجام شده است. همچنین از زمانی که پیوند کلیه در ایران پا گرفته تا کنون نزدیک به 42 هزار پیوند کلیه در کشور انجام شده است.
کاظمینی با بیان اینکه در سال 94 بیش از 800 مورد مرگ مغزی داشتیم که 1400 کلیه از طریق این افراد اهدا شده است، می‌گوید: همچنین از این تعداد مرگ مغزی، در مجموع نزدیک به ٢٣٠٠ عضو اهدا شده است.
تعداد مراکز پیوند عضو کشور کافی است؟
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا مراکز پیوند موجود در کشور، کافی است؟ می‌گوید: در حال حاضر در ایران 29 مرکز پیوند کلیه، هفت مرکز پیوند کبد، هشت مرکز پیوند قلب و دو مرکز پیوند ریه وجود دارد. در عین حال یکی از نقاط قوت مراکز پیوند در کشور ما این است که در برخی از شهرستان‌هامانند شیراز قرار دارند. به طوریکه فعالیت مرکزی مانند مرکز پیوند شیراز حتی در سطح منطقه هم سرآمد و قابل توجه است.
کاظمینی ادامه می‌دهد: نکته دیگری که باید به آن توجه کنیم، این است که در کشور برخی اتفاقات نامطلوب در زمینه پیوند عضو از فرد خارجی رخ می‌داد که در حال حاضر با اقداماتی که متخصصان حوزه پیوند انجام داده‌اند، این مشکل رفع شده است. به طوریکه اکنون از سوی متخصصان پیوند کشورمان برای برخی کشورهای همسایه مانند افغانستان و تاجیکستان آموزش‌هایی در زمینه پیوند داده شده است و بر همین اساس این کشورها با کمک و آموزش متخصصان ایرانی از شیراز، تهران و مشهد، توانسته‌اند مراکز پیوند را در کشورهای خودشان راه‌اندازی کنند.
وی درباره وضعیت پراکندگی مراکز پیوند در کشور نیز می‌گوید: باید توجه کرد که هر اقدامی در هر حوزه، حد تعادل و استاندارد خاص خود را دارد. بنابراین از آنجایی که مراکز پیوند باید از سطح بالایی از استانداردها برخوردار بوده و اعمال تخصصی، به میزان کافی در آنها انجام شود، بنابراین نه مقرون به صرفه است و نه درست است که بخواهیم مراکزی را که در آنها سالانه چهار یا پنج عمل پیوند انجام می‌شود را در همه نقاط ایجاد کنیم؛ چرا که در این صورت این مراکز کیفیت مناسبی هم نخواهند داشت.
رئیس مرکز مدیریت پیوند اعضاتاکید می‌کند: بنابراین برای این موضوع یک استاندارد وجود دارد و نمی‌توان گفت که باید در حوزه پیوند، مراکز بسیار زیادی ایجاد کنیم. از سوی دیگر در حال حاضر تعداد مراکز ما برای پیوند کلیه کافی است و نیازی به افزایش مراکز پیوند کلیه در کشور وجود ندارد. در عین حال در حوزه پیوند قلب هم تعداد مراکز کافی است، اما باید مراکز این حوزه فعال‌تر شوند. در عین حال در حوزه پیوند کلیه اینطور نیست و بخش‌های پیوند کلیه ما از نظر تعداد مناسب است. در حوزه پیوند کبد نیز با توجه به پیچیدگی‌هایی که وجود دارد، اکنون تعداد مراکزمان مناسب است، اما باید برخی از مراکز آن فعال‌تر شده و ظرفیت‌هایشان را افزایش دهند.
کاظمینی در ادامه صحبت‌هایش درباره گران بودن تجهیزات مورد نیاز برای انجام جراحی‌های پیوند عضو، می‌گوید: به طور کلی عمل پیوند عضو، عمل گرانی محسوب می‌شود. یعنی هم از نظر تجهیزات و هم از نظر هزینه‌های دارو و درمان هزینه‌های بالایی دارد که البته عمدتا این هزینه‌ها از سوی دولت تامین می‌شوند.
وی ادامه می‌دهد: البته باید توجه کرد که در حال حاضر اعمال جراحی پیوند، بیش از هرچیز به مهارت جراحان بستگی دارد که در این زمینه شرایط و جایگاه بسیار خوبی را در کشور بدست آورده‌ایم. بر این اساس از نظر مهارت و علم پیوند اعضا در ایران، شرایط بسیار مناسبی داریم و متخصصان ما در این حوزه مهارت بالایی دارند. بنابراین اولویت ما در حوزه پیوند عضو با مهارت‌های پزشکی است که در این زمینه وضعیت ما خوب است.
کاظمینی به ایجاد مرکز مدیریت پیوند عضو از سوی وزارت بهداشت اشاره و اظهار می‌کند: در عین حال امسال اتفاق خوبی که افتاد، این بود که مسوولین موافقت کردند که مرکز مدیریت پیوند اعضا در وزارت بهداشت تشکیل شد و این حوزه از نظر تشکیلاتی ارتقاء پیدا کرد که می‌تواند زمینه‌ساز گسترش نظارت‌های بیشتر و افزایش کیفیت در حوزه پیوند عضو باشد. زیرمجموعه این مرکز شبکه فراهم‌آوری اعضای پیوندی است و فناوری تولید مثل و اهدای جنین و بحث جدید سلول درمانی و سلول‌های بنیادی نیز در این بخش تشکیل شده است که ما بر این حوزه ها هم نظارت می‌کنیم.
از بیمه پیوند چه خبر؟
رئیس مرکز مدیریت پیوند اعضا وزارت بهداشت در ادامه درباره مساله بیمه پیوند عضو که چندی است در شورایعالی بیمه مطرح شده اما هنوز اقدامی عملی را در این راستا از سوی سازمان‌های بیمه‌گر شاهد نبودیم، می‌گوید: سازمان‌های بیمه‌گر باید بیش از این با حوزه پیوند عضو همراهی کنند. در حال حاضر تنها بحث پیوند کلیه است که تحت پوشش بیمه قرار دارد. بر این اساس سایر بخش‌های پیوند هنوز آنطور که باید تحت پوشش بیمه قرار نگرفته‌اند.
کاظمینی ادامه می‌دهد: البته سازمان‌های بیمه‌گر پذیرفتند که در برخی حوزه‌های پیوند عضو اقدام کرده و آنها را تحت پوشش قرار دهند، اما هنوز این موضوع به مرحله اجرا نرسیده و این حوزه‌ها اکنون فقط از سوی وزارت بهداشت پوشش داده می‌شوند.
وی با بیان اینکه در حوزه پیوند کبد قرار بود که هزینه‌های تیم پزشک پیوند از سوی وزارت بهداشت داده شود و سایر هزینه‌ها را بیمه‌ها متقبل شود، می‌گوید: در این زمینه هنوز این موضوع به جایی نرسیده است. البته این موضوع در شورایعالی بیمه مطرح شده که هنوز اقدامی عملی در این راستا از سوی سازمان‌های بیمه‌گر انجام نشده است.