رویداد۲۴نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد همزمان با هفتاد و پنجمین سالگرد تأسیس این سازمان روز سه شنبه ۲۲ سپتامبر/یکم مهر آغاز به کار کرد.
در آغاز این نشست که قرار است از امروز به مدت یک هفته تا سه شنبه ۲۹ سپتامبر/۸ مهر (به استثنای یکشنبه و دوشنبه) ادامه یابد، ابتدا آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل سخنرانی کرد. قرار است رهبران ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل به صورت آنلاین در مجمع عمومی امسال سخنرانی کنند.
گوترش در سخنرانی افتتاحیه خود با اشاره به رقابت جاری میان دو ابرقدرت اقتصادی جهان یعنی چین و آمریکا و محکوم کردن این تنش، جهان را به پرهیز از جنگ سردی جدید فراخواند و گفت: «با وجود بیماری همهگیر کرونا، دنیا به آتشبسی نیاز دارد تا تنشهای روزافزون را خاموش کرده و از بروز یک جنگ سرد جدید جلوگیری کند.»
با وجود توصیه گوترش، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی خود به شدت به چین حمله کرد و این کشور را در مورد شیوع ویروس کرونا که او آن را «ویروس چینی» نامید، مسئول دانست. او کرونا را بزرگترین چالش دنیا پس از جنگ جهانی دوم خواند و از سازمان ملل خواست کشوری را باعث شیوع این بیماری در جهان شده، به «مسئولیتپذیری» وادار کند. وی همچنین چین را آلوده کردن گسترده محیط زیست در جهان متهم کرد.
ترامپ با یادآوری فعالیت دولتش در راستای احترام به حقوق بشر، از جمله در زمینه حقوق زنان و دگرباشان جنسی، وعده داد که کشورش به زودی واکسن کرونا را تهیه کرده و به شیوع کووید۱۹ پایان میدهد.
دونالد ترامپ همچنین خروج یکجانبه از برجام را دستاورد دولت خود خواند و بار دیگر از این توافق بینالمللی به عنوان «توافق بد هستهای» نام برد. او همچنین از توافقهای اخیر دولت اسرائیل با امارات متحده عربی و بحرین دفاع کرد.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل از توافق هستهای با ایران دفاع کرد و خواستار آن شد که اختلافهای جهانی بر سر برنامه هستهای ایران از طریق گفتگو و مذاکره حل شود.
اردوغان در پیام ویدیویی خود به مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «ما با در نظر گرفتن قوانین بینالمللی و از طریق گفتگو و دیپلماسی از حل مسائل مربوط به برنامه هستهای ایران پشتیبانی میکنیم.»
وی افزود: «من مجدداً خواهش میکنم که همه طرفها به مسئولیتهای خود در برجام مشترک عمل کنند، زیرا برجام نقشی جدی در امنیت منطقه و جهان دارد.»
رئیس جمهوری ترکیه در مورد تنش جاری در مدیترانه شرقی نیز خواستار «گفتگوی صادقانه» با طرفین شد.
شیجین پینگ، رئیس جمهوری چین در سخنرانی مجازی خود در هفتاد و پنجمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل به گونهای به سخنان دونالد ترامپ واکنش نشان داد و گفت واکسن کرونا باید در دسترس همه مردم جهان قرار گیرد.
شی افزود: چین قصد ندارد وارد جنگ سرد و گرم علیه هیچ کشوری بشود.
رئیسجمهوری چین تاکید کرد: ما به حل و فصل اختلافات و حل درگیریها با دیگران از طریق مذاکره و رایزنی ادامه خواهیم داد. ما هرگز تلاش نخواهیم کرد تا وارد بازی شویم که نتیجهاش صفر است.
شی همچنین با دفاع از رویکرد دیپلماتیک کشورش نسبت به خطرات "برخورد تمدنها" هشدار داد.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه بخش عمدهای از سخنرانی خود را به کرونا اختصاص داد. وی با اشاره به تهیه واکسن کرونا در روسیه گفت که کشورش حاضر است تا به کارکنان داوطلب سازمان ملل به صورت رایگان واکسن کرونا بزند. واکسنی که روسیه مدعی کشف آن است، «اسپوتنیک ۵» نام دارد.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در سخنرانی خود از تحریمهای جاری علیه ایران به شدت انتقاد کرد و آن را در تناقض با منشور سازمان ملل متحد خواند. وی گفت: «ملت من به جای برخورداری از همکاری جهانی، با سختترین تحریمهای تاریخ مواجه است.»
وی از روسیه و چین به دلیل دوبار «نه» گفتن به پیشنهاد آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای ایران در سازمان ملل، تشکر کرد. روحانی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «به دروغ ما را متهم به تلاش برای ساخت سلاح هستهای میکنند و تحریم میکنند، در حالی که جرم استفاده از سلاح هستهای در تاریخ بشریت را تنها به نام خود ثبت کردهاند.»
رئیس جمهوری ایران تاکید کرد: «ما به عنوان کهنترین دمکراسی در خاورمیانه به مردم سالاری خود میبالیم و آزادی داخلی را با دخالت خارجی سودا نخواهیم کرد... آمریکا نه میتواند مذاکره را بر ما تحمیل کند و نه جنگ را».
بیشتر بخوانید: روحانی: جواب صلح جنگ نیست / با فشار حداکثری حق حیات ایرانیان را هدف گرفته اند
روحانی در بخشی از سخنان خود با اشاره به مرگ جورج فلوید، شهروند سیاهپوست آمریکایی گفت: «تصویری که از برخورد پلیس ایالات متحده آمریکا با یک شهروند معترض به سراسر جهان مخابره شد برای ما آشنا و تکراری بود. این پایی که بر گلو نهاده شد به عنوان پای استکبار بر گلوی ملتهای مستقل را ما به خوبی میشناسیم.»
وی با این حال در جایی دیگر تلویحا غربیها را به تحریک اعتراضات در ایران و برخی کشورهای دیگر متهم کرد و گفت: «چنین ملتی (ایران) شایسته تحریم نیست. جواب صلح، جنگ نیست. پاداش مبارزه با افراطگری، ترور نیست. پاسخ رای ملتها در ایران، در عراق و در لبنان، تحمیل آشوبهای خیابانی و حمایت از روندهای غیر دموکراتیک نیست.»
امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه در جریان نطق امروز خود در سازمان ملل از برخی سیاستهای بینالمللی آمریکا و چین انتقاد کرد. او درباره سیاست دولت ترامپ درباره ایران گفت: «راهبرد فشار حداکثری (آمریکا علیه ایران) که از چند سال پیش آغاز شده، تا کنون امکان پایان دادن به فعالیتهای بیثباتکننده ایران و همچنین اطمینان از عدم توانایی دستیابی این کشور به سلاح هستهای را فراهم نکرده است.»
وی با شاره به تلاش اخیر آمریکا برای فعالسازی مکانیسم ماشه نیز گفت: «ما به این سازوکار که ایالات متحده به تنهایی و با خروج از برجام قادر به فعالسازی آن نیست، تن نمیدهیم.»
رئیس جمهوری فرانسه افزود: «بازگرداندن تحریمها (علیه ایران) سبب تضعیف شورای امنیت و یکپارچگی تصمیمات آن میشود و خطر تشدید تنش در منطقه را افزایش میدهد.»
وی پیشنهاد داد که با تکمیل برجام، راه ایران برای دستیابی به سلاح هستهای بسته شده و برنامه موشکی و «فعالیتهای بیثباتکننده» این کشور مهار شود. امانوئل ماکرون همچنین بدون نام بردن از آمریکا، از کشورهایی که سازمان بهداشت جهانی را متهم میکنند و نیز کشورهایی که به گفته او از کرونا «استفاده ابزاری» میکنند، شدیدا انتقاد کرد و با یادآوری تنش تجاری دو ابرقدرت شرق و غرب گفت: «دنیا نمیتواند تنها نظارهگر مناقشه میان دو رقیب اقتصادی بزرگ باشد.»