رویداد۲۴ موج‌های سهمگین کرونا یکی پس از دیگری ایران و برخی کشور‌های جهان را در نوردیده و آمار‌ها حاکی از آن است که تعداد مبتلایان به ویروس کرونا علی رغم پایین بودن تعداد تست‌های انجام شده، از موج اول و دوم بسیار بیشتر است.
حریرچی معاون وزیر بهداشت می‌گوید تعداد تلفات ناشی از کرونا تعداد مرگ و میر در برخی استان‌ها رکورد ۹ ماه گذشته را زده و هر ۷ دقیقه یک نفر بر اثر ابتلا به ویروس کرونا در کشور قربانی می‌شود. در روز‌های گذشته رکورد جهانی مرگ و میر نیز به یک میلیون نفر رسید و احتمالا دست کم یک میلیون نفر دیگر نیز در اثر این بیماری جانشان را از دست داده‌اند و در آمار‌ها محاسبه نشده‌اند.
نشریه اکونومیست در یادداشتی به ضعف دولت‌ها در مدیریت بیماری کرونا پرداخته و گفته درمان و واکسن کرونا بالاخره کشف خواهد شد، البته تا چند ماه دیگر نباید انتظار آن را کشید؛ تا آن موقع این سیاست مدارانند که باید کارشان را درست انجام دهند.
کرونا و رنج بزرگ جهان
در این سرمقاله اکونومیست که مقاله روی جلد این هفته این نشریه را نیز به خود اختصاص داده است، گفته شده: از زمان شروع شیوع کرونا در نه ماه گذشته تعداد مبتلایان به این بیماری بر اساس آمار‌های سازمان جهانی بهداشت شیب ملایمی به سمت بالا داشته و تنها ظرف ۷ روز بعد از ۲۰ سپتامبر نزدیک به ۲ میلیون نفر به مبتلایان اضافه شده است. هند روزانه ۹۰ هزار مبتلا را به ثبت رسانده و برخی کشور‌های اروپایی که به نظر می‌رسید ویروس را مهار کرده‌اند در آستانه موج دوم کرونا هستند. در آمریکا تعداد تلفات در هفته گذشته از ۲۰۰ هزار نفر گذشته است.
در این مقاله آمده است: این ارقام نشان‌گر رنج بزرگی است که جهان با آن مواجه است. کمتر از ۱ درصد از بهبود یافتگان از آسیب‌های ویروسی بلند مدت نظیر خستگی فلج کننده و آسیب‌های جدی ریوی رنج می‌برند. در کشور‌های در حال توسعه فقر و گرسنگی نیز مزید بر علت شده است. زمستان در نیم کره‌شمالی در حال آغاز شدن است و ویروس بهتر از قبل می‌تواند خود را انتشار دهد. آنفولانزای فصلی نیز بار جدیدی بر دوش سیستم‌های بهداشتی کشورهاست.
در میان این تاریکی محض، اکونومیست سه نکته را مطرح کرده است؛ اینکه آمار‌ها همیشه حاوی خبر بد نیست و خبر‌های خوبی نیز در بر دارد. درمان‌ها و دارو‌های به کار رفته میزان مرگباری ویروس کرونا را کاهش داده‌اند. واکسن‌های جدید و دارو‌ها به زودی اثر‌گذار خواهند شد و دانشمندان ابزار‌هایی برای کنترل بیماری در دست دارند. آنچه باقی می‌ماند مساله بهداشت عمومی است که دولت‌ها در مدیریت آن بد عمل کرده‌اند. ویروس کرونا دست کم تا چند ماه یا حتی چند سال آینده تهدیدی علیه جهان است، دولت‌ها باید بهتر عمل کنند.
این رسانه در ادامه یادداشت خود به اعداد اشاره کرده و گفته: کاهش تلفات ناشی از افزایش تعداد تشخیص بیماری است. از طرفی هند که یکی از کشور‌های درگیر بیماری است، با میانگین بالای جمعیت ۲۸ سال نرخ مرگ و میر پایین‌تری خواهد داشت. کاهش تعداد تلفات نشان‌گر پیشرفت پزشکی نیز هست. پزشکان فهمیده‌اند که اورگان‌های دیگری در بدن به جز ریه‌ها (نظیر قلب و کلیه) نیز در اثر ابتلا در خطرند و درمان‌های بهنگام‌تری را آغاز کردند.
در بخش مراقبت‌های ویژه بریتانیا ۹۰ درصد بیماران در ماه می‌زیر ونتیلاتور می‌رفتند. در ماه ژوئن این تعداد به ۳۰ درصد کاهش یافت. دارو‌هایی نظیر دگزامتزازون و استروئید‌های ارزان قیمت مرگ و میر بیماران را ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش داده. نرخ مرگ و میر در اروپا ۹۰ درصد کمتر از بهار امسال شده است. اگرچه این فاصله با افزایش تعداد ابتلا در گروه‌های آسیب‌پذیر کمتر خواهد شد.
بر اساس گزارش اکونومیست پیشرفت‌های بیشتری نیز در راه است. آنتی بادی‌های مونوکلونال که ویروس را از کار می‌اندازند تا پایان امسال در دسترس خواهند بود. اگرچه هزینه آن‌ها بالاست، اما برای کسانی که مبتلا شدند یا در خطر جدی هستند اثر‌گذار است، واکسن‌ها نیز احتمالا به زودی در دسترس خواهند بود.
با همه این‌ها در بهترین وضعیت ممکن، همه‌گیری کرونا تا سال ۲۰۲۱ بخشی از زندگی روزمره مردم جهان باقی می‌ماند. حتی اگر واکسن هم توزیع شود هیچ‌کس انتظار ندارد که ۱۰۰ درصد موثر باشد. اثر واکسن احتمالا موقتی یا در افراد کهنسال که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند غیر موثر‌تر است. تولید و مدیریت میلیارد‌ها دوز واکسن انرژی زیادی از دولت‌ها در سال آینده خواهد گرفت. واکسن‌های اولیه شاید دودوزی باشند و برای تازه نگه داشتن آن‌ها نیاز به بکارگیری «زنجیره سرد» داشته باشیم. شاید بر سر اینکه چه کسی اول این واکسن را دریافت کند دعوا شود و در نتیجه کسانی که نمی‌توانند جلوی صف این واکسن را بگیرند به بیماری دچار شوند. نظرسنجی در چند کشور نشان می‌دهد که یک چهارم بزرگسالان (ازجمله نیمی از روس‌ها) از واکسیناسیون امتناع می‌کنند و این خود می‌تواند دلیل دیگری برای ادامه بیماری باشد.
از این رو آینده قابل پیش‌بینی برای مقابله با ویروس کرونا همچنان بر افزایش تعداد تست‌ها و ردیابی‌ها، فاصله‌گذاری اجتماعی و دستور العمل‌های شفاف دولت‌ها استوار است. هیچ رازی در میان نیست، اما هنوز برخی کشور‌ها نظیر آمریکا، بریتانیا، اسرائیل و اسپانیا بر برداشت اشتباه شان از این وضعیت اصرار دارند.
به گزارش اکونومیست یک مشکل میل به فرار از دوگانه «تعطیلی برای زنده نگه داشتن مردم» و «بازگشایی برای ادامه عادی زندگی» است. اما آمار‌ها گیج‌کننده است. گروه دوم سوئد را برای آزاد گذاشتن ویروس و اعتبار دادن به اقتصاد و آزادی تحسین می‌کند، اما سوئد نرخ مرگ و میر ۵۸.۱ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر داشته و رشد ناخالص ملی این کشور نیز ۸.۳ درصد در نیمه دوم سال کاهش یافته است. این آمار از همه کشور‌های دیگر این منطقه یعنی دانمارک، فنلاند و نروژ بدتر بوده است.
قرنطینه‌های سفت و سخت پرهزینه نتیجه بخش بودند؟
گروه اول نیز نیوزیلند را برای تعطیلی سفت و سخت و زنده نگه داشتن مردم تحسین می‌کنند. نرخ مرگ و میر در نیوزیلند تنها ۰.۵ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر بوده است، اما در نیمه دوم سال رشد اقتصادی این کشور ۱۲.۲ درصد کاهش داشته. در عوض در تایوان همچنان همه جا باز است و نرخ مرگ و میر تنها ۰.۰۳ نفر از هر ۱۰۰ هزار نفر بوده و تولید ناخالص داخلی نیز تنها ۱.۴ درصد سقوط کرده است.
از سوی دیگر قرنطینه‌ها نظیر آنچه در اسرائیل اجرا شد سیاست شکست خورده‌ای بود. این قرنطینه‌های سفت و سخت پرهزینه‌اند و پایدار نیستند. کشور‌هایی نظیر آلمان، کره‌جنوبی و تایوان سیستم خوبی برای آزمایش‌های مکرر و ردیابی بیماران به کار برده‌اند و همزمان با قرنطینه موفق به کاهش شیب شیوع شدند.
آلمان به این نتیجه رسید که کشتارگاه‌ها در شیوع ویروس نقش داشتند. کره‌جنوبی همچنین یک کافه و چند کلیسا را به عنوان محل شیوع کرونا شناسایی کرد. از سوی دیگر، اگر روند تست کرونا کند می‌شد، نظیر آنچه در فرانسه اتفاق افتاد، این سیاست نیز با شکست مواجه می‌شد.
این نشریه در ادامه به نقش دولت‌ها در مدیریت شرایط کرونایی اشاره کرده و گفته: دولت‌ها باید معادلاتی را کشف کنند که بیشترین مزیت را از نظر اجتماعی و اقتصادی داشته باشد. برای مثال ماسک زدن ارزان و کارآمد است. شاید بازگشایی مدارس در اولویت باشد، اما بازگشایی بار‌ها و مکان‌های پر رفت و آمد نباید انجام شود.
دولت‌هایی نظیر بریتانیا که با یک سلسله دستورالعمل‌های دائما در حال تغییر که مقامات نیز بدون مجازات قادر به شکست آن بودند دست و پنجه نرم کردند به این نتیجه رسیدند که انطباق با این دستورالعمل‌ها باید شکل قانونی به خود بگیرد.
وقتی کرونا تازه شیوع پیدا کرده بود دولت‌ها غافلگیر شدند و ترمز اضطراری را کشیدند، اما امروز دیگر آن‌ها بهانه‌ای برای تصمیم‌های غلط ندارند.
از سوی دیگر با عادی شدن کرونا، اسپانیا گارد‌های خود را کنار گذاشته است. کارآمدی تست‌ها در بریتانیا پایین بوده در نتیجه از ماه جولای تعداد مبتلایان افزایش یافته. مراکز پیشگیری از بیماری‌ها در آمریکا که یک زمانی معتبرترین نهاد‌های بهداشت عمومی در جهان بودند دچار اشتباه و ضعف مدیریت شدند. مقامات اسرائیل قربانی توهم شدند. این پندمی دیر یا زود از بین می‌رود، اما امروز این دولت‌ها هستند که باید آن را مدیریت کنند.