رویداد۲۴-یک روانشناس کودک گفت: اولین قدم در برخورد با کار اشتباه کودک باید غفلت باشد. والدین باید خود را نسبت به کار اشتباه کودکشان بیخبر نشان دهند اما وقتی کار اشتباه تکرار شد از تنبیه استفاده کنند.
علی راکی با بیان اینکه والدین باید در تربیت کودک سیاستهای تشویقی و در صورت نیاز تنبیهی داشته باشند، اظهار کرد: تلقی والدین و روانشناس از تنبیه در شیوه اجرا متفاوت است. تنبیهی از نظر علمی درست است که شیوه محرومیت را در پیش گرفته باشد، اما این نوع محرومیت نباید احساسی و هیجانی باشد. بلکه از نوع مادی و لذتهای کودک باشد.
وی اضافه کرد: تفکر بچهها عینی است پس باید محرومیتها هم عینی باشد. برای مثال از لغو تفریح، خوردنیها و خریدی که قرار بوده انجام شود.
این روانشناس کودک گفت: اولین قدم در برخورد با کار اشتباه کودک باید غفلت باشد؛ والدین باید خود را نسبت به کار اشتباه کودکشان بی خبر نشان دهند اما وقتی کار اشتباه تکرار شد از تنبیه استفاده کنند.
راکی با اشاره به شیوه تنبیه والدین ایرانی افزود: متاسفانه اغلب پدر و مادران ایرانی تنبیهات احساسی و محرومیتهای هیجانی برای کودکان در نظر میگیرند که به شدت خطرناک بوده و منجر به افسردگی کودکان میشود. برای مثال به کودکشان که کار اشتباهی کرده میگویند "حالا که این کار را کردی دیگر دوستت ندارم" در حالی که تفکر کودکان هنوز انتزاعی نشده و توانایی تجزیه و تحلیل ندارد.
این روان شناس اضافه کرد: تهدید به دوست نداشتن از سوی والدین توسط کودک تسری داده میشود و کودک احساس عدم امنیت خواهد کرد، زیرا فکر میکند پدرو مادر دیگر مراقبش نیستند و دلبستگی ناایمن برای کودک اتفاق میافتد. دلبستگی ناایمن شیوه ارتباط منفی است که در بزرگسالی میتواند مشکلاتی مثل اختلال شخصیت را به دنبال داشته باشد.
وی در خصوص شیوههای تنبیه کودکان توضیح داد: والدین سعی کنند تنبیههاتشان متناسب با عمل منفی فرزند باشد. اگر عمل منفی کودک کوچک است با یک تنبیه و محرومیت بزرگ مواجه نشوند. بلافاصله بعد از انجام کار اشتباه کودک را با عواقب آن کار روبه رو کنند اما در حضور دیگران نباید کودک را تنبیه کنند.
این روانشناس کودک ادامه داد: والدین نباید به هیچ عنوان قبل از انجام یک کار اشتباه کودک را تهدید به محرومیت کنند برای مثال به کودک نگویند امشب در مهمانی اگر بچه بدی بودی، فردا از پارک خبری نیست، این شیوه کودک را لجباز بار میآورد. اما تمام این نکات در صورتی مؤثر است که پدرو مادرها وظایفشان را در قبال فرزندان خود انجام داده باشند.
راکی تصریح کرد: والدینی که با بچههای خود بازی نمیکنند برای آنها وقت نمیگذارند باید منتظر این باشند که تنبیهات و محرومیتها مؤثر نباشد و شاید کودکان را لجبازتر و مشکل سازتر کند.
وی با بیان اینکه صندلی تفکر شیوه مناسبی از تنبیه برای کودکان است، توضیح داد: بعد از انجام کار اشتباه از کودک بخواهیم روی یک صندلی بنشیند و برای چند دقیقه از محدوده خود خارج نشود. این تنبیه یک رفتار عملی و یک محرومیت است. به هیچ عنوان تنبیهات نباید موجب خرد شدن شخصیت و غرورش باشد. بهتر است تنبیه با این جمله آغاز شود که "ما یک مشکلی داریم" نه اینکه "تو یک مشکل داری."
این روانشناس کودک افزود: والدین بعد از تنبیه به هیچ وجه کار اشتباه کودک را مدام یادآوری نکنند. بدترین تنبیهات کلامی هیجانی و احساسی است. معمولا خشونتهای بدنی با خشونت کلامی همراه است و هر دو با هم اعتماد به نفس کودکان را از بین میبرد. با این برخورد کودکان تصور میکنند که عزیزان من با من این طور رفتار کردند پس جامعه دیگر برای من پشیزی ارزش قائل نیست. این تفکری است که به صورت ناخودآگاه برای کودکان ایجاد میشود و این اجازه را به کودک میدهد که در بزرگسالی دچار اختلال شخصیت شده و احتمال اینکه رفتارهایی مخرب اجتماعی انجام دهد، به وجود میآید.
راکی ادامه داد: تحقیقاتی که بر روی بزهکاران انجام شده نشان میدهد اغلب در دوران کودکی دچار سرخوردههای خاص و بیتوجهی و غفلت گراییها با رفتارهایی مثل کتک خوردن از سوی والدین بودند. مسلما تنبیهات که با خشونتهای کلامی و بدنی همراه است پدر و مادران باید منتظر عواقب کوتاه مدت و بلندمدت آن باشند که در کوتاه مدت خود را با رفتارهایی چون پرخاشگری و لجبازی بیشتر و آسیب رسانتر شدن کودک و در بزرگسالی با اختلالات شخصیت مثل اختلالات ضد اجتماعی نشان میدهد.
وی تاکید کرد: پدرو مادران توجه کنند که ابتدا انجام وظایف والدین مهم است و بعد از آن شیوههای تشویقی، محبت و بازی کردن و رفتارهایی مثبت و سازنده باید انجام شود. در صورتی که تمام این اعمال تأثیر نداشت سراغ شیوههای محرومیتی و تنبیهی بروند.