رویداد۲۴ سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با حضور در یک برنامه زنده تلویزیونی به مناسبت بزرگداشت هفته دفاع مقدس، درباره فرآیند پیچیده تصمیم گیری برای عملیات مبتنی بر عقلانیت و علم با ذکر مثالهایی به تشریح جزئیات پرداخت و تاکید کرد، بسیاری از عملیاتها بی نظیر و آنچنان بینقص بوده که اگر پس از ۳۵ سال بازگردد، با تجربه امروز نیز نمیتوان چیزی به طرح آن عملیات افزود.
رییس ستاد کل نیروهای مسلح در پاسخ به شبهه نبودن عقلانیت در فرماندهی دفاع مقدس نیز گفت: عقلانیت موضوعی است که در دفاع مقدس جایگاه ویژهای دارد و حقیقتاً با وجود اینکه فرماندهان ما در اوج احساس در کنار رزمنده ها در خط مقدم جلوتر از همه حضور داشتند، عقلانیت در اقدامات آنها جایگاه خاصی داشت.
سرلشکر محمد باقری با بیان اینکه چگونه این دشمن تا بن دندان مسلح را متوقف و اینکه چگونه این ناامیدی را تبدیل به امیدواری کنیم خودش موضوع فوق العاده بزرگی است، خاطرنشان کرد: در چهار ماه اول جنگ این دشمن بود که تهاجم میکرد و چهار عملیات بزرگ در غرب دزفول، در هویزه، در جاده آبادان - ماهشهر به شکست انجامید؛ یک ناامیدی در جبهه خودی ایجاد شده بود. اینکه چگونه این ناامیدی تبدیل به امید شود و اینکه میشود جنگید و با دست خالی دشمن را متوقف کرد و شکست داد، نیاز به یک طراحی داشت. چگونه عملیات کوچک و موفق اتفاق افتاده؟ چگونه عملیات بزرگی اتفاق افتاده؟ چگونه تعاقب دشمن صورت گرفته؟ چگونه آمدیم و رسیدیم به پیچیدگی جنگ و عملیاتهای پیچیده تر؟
این فرمانده دوران دفاع مقدس با نقل خاطرهای از عملیات والفجر ۸ گفت: در این عملیات مواجه بودیم با اینکه دشمن در منطقه انتهایی عراق به خلیج فارس مستقر بود؛ موشکهای ساحل به دریا گذاشته بود و ناوگان دریایی ما که برای بندر امام (ره) باید گندم میآورد و از خارک باید نفت میبرد را دائما با کمک آمریکاییها و غربیها که در خلیج فارس بودند، میزد. کویت مسیر پشتیبانی صدام بود و کشتیها به این کشور میآمدند و با تریلی و قطار تجهیزات به عراق میرفت. هر روز کشتی کشتی به کویت میآمد و بار پیاده میکرد. یکی از نقاطی که باید برای جنگیدن انتخاب میکردیم شبه جزیره فاو است. خود انتخاب این سرزمین چگونه اتفاق افتاده؟ با عقلانیت.
وی درباره عقلانیت نهفته در انتخاب فاو برای جنگیدن گفت: وقتی این انتخاب را کردید، چگونه اینکه جمع آوری اطلاعات و طراحی عملیات صورت گرفته است؟ چگونه غواص در رودخانه اروندرود با عرض حداقل ۵۰۰ و حداکثر سه هزار متر و با جزر و مد ۳ متر بلندی عبور و با غافلگیری به دشمن بزند؟ در چه ماهی از سال باید بجنگیم که بیشترین ابرناکی هوا را داشته باشیم که هواپیمای دشمن نتواند آسیب بزند؛ بیشترین نمناکی زمین و گل آلود بودن را داشته باشیم که نیروی زرهی دشمن نتواند حمله کند؛ بیشترین زمان را برای طول شب داشته باشیم که بتوانیم با غافلگیری پیش ببریم؛ تاریکی اول شب را داشته باشیم که دشمن غواص ما را نبیند و روشنایی نیمه دوم شب را داشته باشیم که در پاکسازی سنگرها رزمندگان ما که دوربین دید در شب ندارند، بتوانند سنگر را پیدا و پاکسازی کنند. بین جزر و مد چگونه باشد که مد از حدی بالاتر نباشد تا غواص را به سمت آبادان نبرد و مد نیز از حدی بالاتر نباشد و غواصها را به سمت خلیج فارس نبرد.
رییس ستاد کل نیروهای مسلح اضافه کرد: ما یک سال کار اطلاعاتی کردیم و ۸۰۰ تیم غواص بدون اینکه یکی از آنها کشف شود تا سنگر عراقیها رفت و برگشت و تمامی جداول جزر و مد رودخانه درآمد؛ اتفاقاتی که هیچ سندی علمی برایش وجود ندارند و همه اینها در آن دوران تولید شدند و این در سال ۶۴ توسط یک عده جوان در کشور ایجاد شد.
من در سالی که دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا بودم، این را در کنگره جغرافی دانان ایران، ارائه کردم و اساتید من میگفتند چگونه این اتفاق افتاده است؟ ما با استفاده از تصاویر ماهوارهای و خاکستریهای سی گانهای که در عکس آن روز لندست بود، درمیآوردیم که آن رنگ در این سمت جزیره آبادان، چقدر نرمی زمین دارد و در آن سطح تانک دشمن فرو میرود یا میتواند علیه ما پاتک کند؟
بیشتر بخوانید: سید حسن خمینی: مضحکه است که از جنگ بگوییم و نگوییم فرمانده جنگ هاشمی بود یا نخست وزیر چه کسی بود
این فرمانده دفاع مقدس تاکید کرد: بعد این عملیات اتفاق افتاده و خط با غافلگیری شکسته شد، منطقه پاکسازی و سپس تثبیت و حفظ شد، پل بعثت توسط جهاد سازندگی زده شد، پدافند هوایی با جداسازی رادار دارای انتشار از سامانه شلیک گر در ارتش جمهوری اسلامی ۶۴، ۶۵ هواپیمای روز دنیا را بر فراز فاو هدف قرار داد. اتفاقات بینظیری رخ داد و همهاش از عقلانیت بود. امروز که از عملیات والفجر ۸ تا الان ۳۵ سال میگذرد و ۳۵ سال مداوم در این کار بودیم، اگر برگردم همان عملیات را طراحی کنم، یک کلمه نمیتوانم اضافه کنم. این عقلانیتی است که وجود داشته است. اصلا جای تردیدی در این عملیات وجود ندارد و بسیاری از عملیاتها همین طور بینقص هستند.
او خاطرنشان کرد: چگونه شده که ما برای فرار از زرهی دشمن به داخل هوری رفتیم که همه میگفتند باتلاق هورالهویزه. عملیات خیبر از همین ناحیه اتفاق افتاده و جزایر نفتی مجنون گرفته شده که ارزشش به اندازه کل خسارات جنگ بود. در دوران دفاع مقدس تیمهایی از لیبی به ایران آمده و از اقدامات نیروهای ایرانی و عقلانیت پشت آنها حیرت زده بودند.
این فرمانده دوران دفاع مقدس در پاسخ به پرسش دیگری درباره تلاش دشمن برای کمرنگ کردن پیروزی ایران در جنگ تحمیلی نیز افزود: صدام در ابتدای جنگ حدود ۶ هزار تانک و نفربر و ۴۰۰ هواپیما داشت و در روز آخر جنگ، سوخو ۲۴ با موشک رادارزن و میگ ۲۵ دوربرد داشت که تا تهران میآمد و تانک تی ۷۲ اس داشت و بالگرد فرانسوی و سلاح شیمیایی داشت و بر مبنای قوانین عادی جهان باید پیروز جنگ میبود.
باقری تصریح کرد: در نیمه دوم جنگ و بعد از تصرف فاو و کربلای پنج که کمر ارتش عراق را شکست، دنیا حمایت از صدام را با جدیت بیشتر دنبال کرد و عراق استفاده گسترده از سلاحهای شیمیایی را در دستور کار قرار داد و شاهد حمله به هواپیمای مسافربری ایران بودیم و اقدامات دیوانه واری را از طرف مقابل در جنگ شاهد بودیم.
سرلشکر باقری به اختصاص حدود ۱۳ تا ۱۴ درصد بودجه کشور به دفاع در دوران جنگ تحمیلی و وضعیت ضعیف پشتیبانی از جبههها اشاره کرد و افزود: ما به جایی رسیدیم که برای عمل جراحی نخ نداشتیم و نخ جراحی را از بدن یک مجروح میکشیدند؛ ضدعفونی میکردند و زخم مجروح بعدی را پانسمان میکردند.
این فرمانده دوران دفاع مقدس با انتقاد از ضعیف بودن کمک به جبههها از سوی مقامات دولتی در آن زمان نیز گفت: اینکه آیا نهایت حمایتی که بخش دولتی و مسئولین وقت برنامه و بودجه میتوانستند داشته باشند، همین قدر بود جای تامل دارد.
رییس ستاد کل نیروهای مسلح، جنگ سیل بندها را یادآور شد و تصریح کرد: در سنت ایران حدود ۵۰۰ دستگاه کمپرسی، لودر و بولدوزر فعالیت داشت، اما در سمت عراق، ۶ هزار دستگاه سیل بند میساخت.
او به حضور یافتن خود در هیات وزیران در کربلای ۵ اشاره کرد و گفت: در نشست هیات وزیران اعلام کردم که ۱۱۰ تیپ عراق از ۴۰ تا صد درصد منهدم شدهاند و اگر حمایت شویم و یک ماه این جنگ را ادامه دهیم، پیروز فیزیکی میدان جنگ خواهیم بود، اما دولتیها گفتند که توان ما همین قدر است، در حالی که ما از استانها خبرهایی داشتیم که بیشتر از اینها میتوانستند کمک کنند.