رویداد۲۴ اکنون که قیمت ارزهای خارجی بار دیگر به طرز نجومی در حال افزایش هستند، تحلیلگران نپیوستن به لوایح موسوم به FATF را یکی از دلایل وضعیت کنونی عنوان می کنند. سال گذشته و پس از کش و قوسهای فراوان مجلس و دولت، در نهایت لوایح FATF از سوی شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت تصویب نشد و ایران پس از مهلت مشخص وارد لیست سیاه این سازمان شد. FATF نهادی برای شفافیت نظام بانکی کشورها است که اکنون فقط ایران و کره شمالی در جهان به عضویت آن در نیامدهاند و در لیست سیاه این سازمان قرار دارند.
اقتصاد ایران این روزها شرایط بسیار بحرانی ناشی از تحریم های اقتصادی را سپری میکند و عدم پیوستن به FATF نیز تاثیر منفی خود را بر این موضوع گذاشته است تا جایی که قیمت دلار به بالای 30 هزار تومان رسیده است و هیچ یک از بانکهای خارجی حاضر به همکاری با بانکهای ما نیستند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند پیوستن به این نهاد مشکلات اقتصاد ایران را به طور کامل حل نمیکند اما میتواند روزنهی امیدی برای تنفس اقتصادی باشد و اگر این عدم پیوستن همچنان ادامه داشته باشد باید منتظر گستردگی ابعاد بحران اقتصادی در کشور باشیم.
مهدی پازوکی فعال و کارشناس اقتصادی در گفتگو با رویداد۲۴ با اشاره به تاثیرات منفی عدم پیوستن به FATF بر اقتصاد کشور گفت: ما باید تکلیف خودمان را با جامعه جهانی مشخص کنیم. آیا میخواهیم با جامعه جهانی تجارت کنیم یا خیر؟ اگر نمیخواهیم تجارت داشته باشیم خب دور ایران سیم خاردار بکشیم و نهایتا در بهترین حالت تبدیل به کره شمالی میشویم که بمب اتم دارد، اما مردمش علف میخورند و در جامعه جهانی هیچ حضوری ندارند. اما برعکس آن کره جنوبی صدها شرکت بین المللی در جای جای دنیا دارند و تاثیر زیادی در اقتصاد جهان دارد.
پازوکی ادامه داد: تبدیل شدن به کره شمالی و عدم ارتباط با جامعه جهانی چیزی جز عقب ماندگی برای کشور و ملت ایران ندارد و به شدت با آن مخالف هستم. در مقابل انتخاب تعامل با جامعه جهانی است که به شدت طرفدار آن هستم. برای اینکه تجارت کنیم، باید سیستم بانکی با سیستم کشورهای دیگر بتوانند ارتباط برقرار کنند، زیرا در دنیای امروز نمیتوان پول را با چمدان جابهجا کرد. پس ما نیاز داریم که سیستم بانکی ما کار کند. پس اگر قرار باشد سیستم بانکی ما کار کند، باید مقررات بین المللی در زمینه بانکداری را رعایت کنیم. من نمیگویم که مشکل اقتصادی کشور ما صرفا با FATF حل میشود و باید زیرساختها در کشور فراهم باشد.
بیشتربخوانید: تحریمهای جدید بانکی بازار سرمایه را تحتتاثیر قرار میدهد؟
وی افزود: مقررات FATF درست مانند فیفا در فوتبال میماند. اگر مقررات فیفا را نپذیریم حتی یک تیم محلی هم حاضر به برگزاری مسابقه با تیم ملی ما نیست. سوال اساسی از سیاستمداران است، که چرا روسیه و چین و ترکیه که سه شریک عمده تجاری ما هستند، عضو اصلی FATF هستند؟ در حالی که ما قرار نیست عضو اصلی باشیم بلکه قرار است همراه FATF باشیم، مانند سایر کشورهای دنیا. اگر میخواهیم با تروریسم، پولشویی و فساد مبارزه کنیم باید به این سازمان بپیوندیم.
وی با بیان اینکه ما حق تحفظ داریم و اصلا لایحه اولیه این موضوع در دولت احمدی نژاد تنظیم شد، گفت: مجلس یازدهم آن را بررسی کرد و به شورای نگهبان ارائه داد و شورای نگهبان فقط دو مورد را رای داد و دو مورد باقی مانده را به مجمع تشخیص مصلحت نظام فرستاد که در آنجا نیز مشمول مرور زمان شد و امروز مجمع تشخیص مصلحت نظام باید پاسخگوی این وضعیت باشد. مشکل ما جهالت اقتصادی است. خود روسیه به ایران گفته است که اگر میخواهید با ما همکاری داشته باشید باید FATF را بپذیرید. من اسم این موضوع را بحران جهالت در ایران گذاشتهام. این جهالت اقتصادی پدر اقتصاد را در میآورد. فارغ التحصیلان یک دانشگاه خاص بیشترین سفر خارجی و مراودات را به چین دارند، بیشترین جایگاه را در وزارت خارجه و سفارت خانهها دارند، خودشان و خانوادههایشان در سفرهای خارجی هستند و همین افرادی که با FATF مخالفت میکنند به صورت مداوم در کانادا، لندن و جاهای دیگر حضور دارند و بهترین خانهها را در آنجا دارند و مشغول هستند و میگویند اگر بپذیریم زیر سلطه استکبار میرویم. این جهالت است.
این فعال اقتصادی ادامه داد: دکتر آموزگار در یادداشتی نوشتهاند درخصوص میراث نامحمود، که در مقاله خود نوشته است که احمدی نژاد فرزند یک آهنگرزاده است و دوست دارد به فقرا و ضعفا کمک کند، اما راه آن را بلد نیست و جامعه جهانی را بلد نبود و هرروز حرفهایی را میزند که برای کشور هزینه تراشی میکرد و زمانی که کشور را تحویل روحانی داد، با نرخ تورم ۴۰ درصد و نرخ رشد منفی ۶ درصد. من امروز به عنوان کارشناس اقتصادی معتقدم این جهالت هزینههای زیادی را برای اقتصاد کشور ایجاد کرده است. اگر ما امروز موفق شویم که یک شرکت آمریکایی را بیاوریم در صنعت نفت ما سرمایه گذاری کند به نفع مردم و کشور است.
پازوکی با بیان اینکه ما بهترین و با سوادترین دانشجوها را در سراسر دنیا داریم، گفت: ما به جای اینکه کاری انجام دهیم و این سرمایهها را به کشور برگردانیم، این افراد را فراری میدهیم. اگر منطقی برخورد کنیم میتوانیم آقای دنیا باشیم. ما اگر FATF را بپذیریم طبیعتا شاهد تغییر و تحول در اقتصاد و بازار ارز خواهیم بود. از عراق یاد بگیرید، عراق اکنون بالای ۳ میلیون بشکه نفت صادر میکند به دلیل اینکه تکنولوژی آمریکایی در عراق وجود دارد و عراق اکنون از مخازن مشترکی که داریم دو برابر ما نفت برداشت میکند. یا قطر را نگاه کنید که یک سوم استان هرمزگان است، ولی نظام تصمیم گیری قوی دارد و در دنیا حرفی برای گفتن دارد. FATF کاملا در زمینه شفافیت کار میکند و مثلا اگر یک تروریست به حساب شما پول بریزد حساب شما بلاک میشود. اینکه جای خوشحالی دارد.
پازوکی با تاکید بر اینکه اگر تصمیم داریم در مسیر پیشرفت و رفاه مردم ایران حرکت کنیم باید در نظام تصمیم گیر تغییراتی ایجاد شود، تصریح کرد: نظام تصمیم گیر یعنی نظام کارشناسان ما! اقتصاد یک علم است و تصمیم گیریها در این راستا باید علمی و منطقی باشد. نظام مدیریت کلان باید براساس نظام کارشناسان تصمیمها را تایید کند. اما اگر نظام تصمیمگیر نظام تصمیمساز را مرعوب کرد، قطعا کشور روز به روز دچار مشکل میشود. برجام بهترین نیست، اما زمانی که ما در انزوای سیاسی هستیم برجام به ما کمک کرد تا از این انزوا خارج شویم و زمانی که برجام را پذیرفتیم اقتصاد ما در حال مستهلک شدن بود و بعد از آن نرخ رشد، تورم و ... روند خوبی را در پیش گرفت و اکنون خروج از برجام یک خودکشی است.
وی ادامه داد:هر تصمیمی هزینهای دارد. عدم شفافیت یکی از مهمترین مولفههای اقتصاد ایران است. فساد و عدم شفافیت در همه امور رخنه کرده است.
پازوکی ادامه داد: اکنون حتی بانکهای سطح متوسط اروپا هم با ما همکاری ندارند و بانکهای زیرپلهای چین فقط همکاری دارند. ما میلیاردها دلار را در زمان احمدی نژاد از سویس به چین منتقل کردیم و اگر بخواهیم از آنها حواله بگیریم که مثلا در آلمان خرید کنیم، ۲۰ درصد از ما سود میگیرد. این هزینه نپویستن به FATF است که ما باید پرداخت کنیم. اگر به FATF نپویندیم ابعاد فقر و تورم در کشور بسیار گستردهتر خواهد شد. اصلا به نظرم باید این موارد را به رای عمومی مردم بگذاریم. اصلا میخواهیم با آمریکا رابطه اقتصادی برقرار کنیم، آیا موافق هستید یا خیر! همکاری و رابطه اقتصادی با آمریکا به نفع مردم ایران است نه آمریکا! متاسفانه در کشور ما برخی از مسئولین معنا و مفهوم منافع ملی را متوجه نمیشوند.