بیماران و خانواده‌هایی که حتی اگر دارو‌های لازمشان به اندازه کافی در بازار باشد نیز به واسطه ابهام‌های فراوانی که در مورد آینده وجود دارند، همچنان نگران خواهند بود و آرامشی نخواهند داشت.
پیشتر و در این رابطه ۵ مرداد ۱۳۹۹ سازمان غذا و دارو اعلام کرد که انسولین تزریقی انسانی به میزان کافی در داروخانه‌ها وجود دارد و بیماران دیابتی برای تامین این نوع انسولین هیچ مشکلی ندارند، محموله جدیدی نیز از انسولین قلمی خارجی طی روز‌های گذشته در داروخانه‌ها توزیع شده که به صورت مدیریت شده در اختیار بیمارانی که به دنبال این نوع انسولین هستند، قرار می‌گیرد تا امکان سوءاستفاده و فروش این دارو در بازار آزاد نیز گرفته شود.
محمدرضا شانه ساز – رئیس سازمان غذا و دارو پیش از این به خبرنگار ایرنا گفته بود: یک نوع انسولین قلمی با همکاری یک شرکت خارجی در داخل تولید شده و یک شرکت داخلی دیگر نیز در شرف تولید این محصول استراتژیک است.
وی افزود: مطمئن هستیم شرکت‌های بزرگ خارجی برای حفظ سهم بازار خود به تولید و توزیع انسولین قلمی در ایران ادامه می‌دهند و بازار خود را در کشور به صورت تولید تحت لیسانس یا انتقال دانش فنی حفظ می‌کنند، چون ایران بازار بزرگی است و تولیدکنندگان خارجی نمی‌خواهند حتی با وجود فشار آمریکا بازار ایران را از دست بدهند.
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: اکنون علاوه بر تولیدکننده بزرگ خارجی انسولین که خط تولید خود را به کشور منتقل کرده و یک شرکت ایرانی که به تولید انسولین قلمی موفق شده است، چند شرکت داخلی دیگر نیز متقاضی تولید انسولین قلمی هستند، مدارکشان را به سازمان غذا و دارو داده اند که مراحل بررسی را طی می‌کند. اگر این تولیدگنندگان وارد چرخه تولید انسولین قلمی شوند نه تنها دیگر واردکننده این کالا نخواهیم بود بلکه حتی می‌توانیم صادرکننده هم باشیم.
این سخنان امیدوار کننده که کمتر از ۳ ماه پیش از سوی یک مقام مسئول بر زبان رانده شده بود، حالا به شکل دیگر و البته نگران کننده‌ای از زبان یک مسئول دیگر عنوان می‌شود.
جایی که در تاریخ ۲۲ مهرماه سال جاری سید حیدر محمدی – مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو درباره وضعیت تولید انسولین قلمی و علت برخی کمبود‌ها در این حوزه به «ایسنا»، گفت: در حال حاضر انسولین رگولار و NPH را داریم و میزان موجودی آن کافی است. منتهی انسولین‌ها با توجه به بحث تحریم‌ها و مشکل نقل و انتقال ارز مقداری دچار کمبود شده است. البته از آنجایی که جایگزین آن در بازار وجود دارد، مشکلی پیش نمی‌آید و مردم می‌توانند انسولین‌های رگولار، NPH و ایزوفان را تهیه کنند.
وی افزود: برای کسانی که فقط تمایل به استفاده از انسولین قلمی دارند، نمونه تولید داخلی این نوع انسولین وارد بازار شده و در کشور وجود دارد و روزبروز بر تعداد آن افزوده می‌شود. از طرفی واردات این نوع انسولین را هم در یک ماه گذشته افزایش داده ایم.
محمدی ادامه داد: معمولا از هر یک از انواع و بِرَند‌های مختلف انسولین قلمی ماهیانه حدود ۷۰۰ هزار تا در کشور مصرف داریم که مصرف آن به دلیل اینکه نمونه خارجی آن وارد پوشش بیمه‌ای شد، بسیار زیاد شد و متاسفانه مصرف نمونه‌های انسولین ویالی تولید داخل کاهش یافت.
این مقام مسئول همچنین در گفت و گویی دیگر با خبرگزاری «تسنیم»، به موضوع قاچاق معکوس در مورد انسولین قلمی اذعان کرد و اضافه کرد: به دلیل آن که پوشش بیمه‌ای برای انسولین‌های قلمی خارجی بالاست، مصرف آن زیاد شده است و بخشی از آن نیز قاچاق معکوس می‌شود؛ این قاچاق معکوس و تقاضای بالای انسولین قلمی خارجی به دلیل پوشش بالای بیمه‌ای باعث شده که قلم‌های انسولین خارجی دچار کمبود شود؛ الان تولید داخل انسولین قلمی نیز داریم و ویالی آن نیز موجود است و مردم می‌توانند از نمونه‌های تولید داخلی استفاده کنند.
همانطور که مشاهده می‌شود، از گفته‌های مقام‌های مسئول در مورد آخرین وضعیت انسولین در بازار کشور دو برداشت می‌توان داشت. نخست اینکه انسولین به اندازه کافی در کشور وجود دارد و جای هیچ نگرانی نیست و دیگر اینکه تحت تأثیر برخی مسائل مثل تحریم و نیز قاچاق معکوس بازار این دارو به چالش کشیده شده است و نگرانی‌ها در این حوزه بی دلیل نیست.
اظهارنظر‌های مسئولان سازمان غذا و دارو همچنین در حالی مطرح می‌شود که ۵ مهرماه سال جاری ۱۲۰ پزشک از سراسر کشور طی نامه‌ای به رئیس جمهور نسبت به کمبود انسولین در بازار هشدار دادند و در بخشی از نامه خود مدعی شدند: «متأسفانه در ماه‌های اخیر، بیماران در سراسر کشور با مشکلات عدیده در دسترسی به این دو نیاز حیاتی (که ضرورت تأمین آن‌ها توسط سازمان جهانی بهداشت تاکید شده است) روبرو می‌باشند.
علیرغم اطلاع رسانی و مکاتبات مکرر انجمن‌های دیابت کشور با مقامات مسئول در بانک مرکزی و وزارت محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در خصوص کمبود جدی این دو کالا، متأسفانه نه تنها بهبودی حاصل نگردیده است بلکه به نظر می‌رسد حساسیت موضوع به نحو مؤثری برای مقامات ارشد کشور تبیین نشده است تا راهکاری مناسب برای حل این معضل بیاندیشند.»
با این همه در کنار این توضیحات و گفته‌ها ما در شبکه‌های اجتماعی به ویژه توئیتر با کاربرانی رو به رو هستیم که هشتگ #انسولین_نیست را داغ کرده اند و از نبود انسولین به ویژه انسولین قلمی در بازار و داروخانه‌ها گلایه می‌کنند.
کاربرانی که یا خود بیمار دیابتی هستند و یا اینکه یکی از نزدیکان آن‌ها به این بیماری مبتلا هست و با این روند نگران روز‌ها و ساعت‌های آینده خود و عزیزانشان هستند.
به هر صورت نمی‌توان همه گفته‌های مقام‌های مسئول در مورد نبود هیچگونه نگرانی را پذیرفت و از کنار توئیت و اظهار نظر‌های کاربرانی که صادقانه نسبت به کمبود انسولین در بازار اظهار نظر می‌کنند، به سادگی عبور کرد.
مجموعه تحولاتی که می‌دانیم اضطراب و دلهره وحشتناکی را به خانه بیماران دیابتی آورده است و جز تدبیر‌های دلسوزانه مسئولان راه رهایی از آن وجود ندارد.
باید منتظر ماند و دید در آینده نزدیک از سوی متولیان امر برای این مهم چه تدبیر عملیاتی و موثری اتخاذ خواهد شد. آیا این حوزه و این مسئله مورد توجه ویژه آن‌ها قرار خواهد گرفت و یا در کوران دعوا‌های سیاسی و مشکلات دیگر وقتی برای توجه به این مهم برایشان فراهم نخواهد شد؟