رویداد۲۴ترامپ عصبانی است و بایدن امیدوار است. برخلاف آمارهای ابتدایی که نشان میداد شانس بایدن برای ریاست جمهوری آمریکا بالا نیست، اما با نزدیک شدن به ساعات پایانی رای گیری، اوضاع به نفع کاندیدای دموکراتها چرخید. با این حال برخلاف پیشبینی نظرسنجیها که از پیشتازی بی، چون و چرای کاندیدای دموکراتها خبر میداد، بایدن راه سختی را برای رقابت طی کرد و دونالد ترامپ حریف قدری از آب در آمد.
بایدن میگوید یک کمیته برای رسیدگی به موضوعات بعد از انتخابات راه انداخته و ترامپ از اینکه اوضاع ناگهان عوض شده، ناراضی است.
گفتگو با نصرت الله تاجیک در خصوص انتخابات آمریکا:
نظر سنجیهای انتخاباتی تا ساعتی قبل از تمام شدن رای گیری هم نشان از خوش شانسی بایدن و تفاوت زیاد بین ارای دو کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا داشتند. با این وجود رقابت بسیار پیچیدهتر از آنچه که تصور میشد، پیش رفت. چرا در ایالات متحده نمیشود چندان به این نظرسنجیها دل بست؟
هنوز رای شماری به طور کامل تمام نشده و نمیشود گفت که نظرسنجیها اشتباه خیلی زیادی داشته اند. اگر نتایج قطعی شود و فاصله نظرسنجی با واقعیتی که اتفاق میافتد، زیاد باشد این بحث مطرح خواهد شد که چرا در سالهای اخیر آنها نتوانسته اند به یک سیستم نظرسنجی برسند که اوضاع را نزدیک به واقعیت پیشبینی کند. اما به طور کلی نظرسنجیها در ایالات متحده ممکن است چندان قابل اتکا نباشند. به عقیده من اتفاقاتی که در رابطه با این موضوع افتاده چند سرفصل را در مقابل ما قرار میدهند.
اولین موضوع این است که نظرسنجیها معمولا باید در یک محیط ارام که فاقد بحران هستند انجام بگیرد تا نتیجه مشابهت بیشتری با واقعیات داشته باشد. در جامعه به شدت قطبی شده آمریکا که رفتارهای ترامپ در چهارسال اخیر آن را بیشتر هم قطبی کرده، نظرسنجی علمی عملا قابل وقوع نیست. معمولا نظرسنجیها نسبت به الگوی رفتاری پایدار نتایج قوی خواهند داشت. اما رفتار عادی در روند انتخابات آمریکا با حضور ترامپ به عنوان کاندیدا وجود نداشت. او رفتار پایداری ندارد جامعه آمریکا و خارج از آن را هم دچار نوعی از بهم ریختگی کرده است.
مورد بعدی این است که بسیاری از نظرسنجیها وابسته به یکی از اردوگاههای جمهوری خواه یا دموکرات بوده اند و همین امر باعث شد تا بی طرفی به اندازه کافی رعایت نشود. البته بودند نظرسنجیهایی که توسط مراکز علمی انجام گرفتند، اما آنها هم به خاطر اینکه مورد قبلی در جامعه آمریکا حاکم بود، وضعیت ترامپ را بدتر از آنچه که واقعا بود نشان دادند.
یک نکته دیگر هم از نظر تکنیکال این است که در نظرسنجیها علاوه بر بی طرفی سازمان ها، ناشناس بودن افراد هم باید رعایت شود. مثلا به دلیل بدنامی ترامپ ممکن است کسانی که قصد رای دادن به او را داشته اند، با گفتن آن راحت نبوده اند.
روند رای گیری در ایالتهای آمریکا را چطور ارزیابی میکنید؟
هنوز رایهای پستی به طور کامل شمرده نشده اند و ما باید منتظر خوانده شدن همه آرا باشیم. بحث الکترال کالج روش آمریکایی هاست که شهروندان به طور مستقیم به اعضا رای نمیدهند، بلکه ۵۳۸ عضو این کالج را انتخاب میکنند که مجموعه سهمیههای ایالات ۵۰ گانه آمریکاست که هر کدام به نسبت جمعیتی که دارند نماینده در کالج هستند. هر کدام از کاندیداها بتواند ۲۷۰ رای را به خودش اختصاص دهد، کافی است و میتواند رئیس جمهور آمریکا شود.
در سال ۲۰۱۶ هم همین اتفاق افتاد و با وجود اینکه تعداد آرای هیلاری کلینتون بیشتر بود، ترامپ توانست آرای الکترال را به خود جلب کند و رئیس جمهور شود.
بیشتر بخوانید: واکنش وال استریت به انتخابات آمریکا
رقابت در ایالتهای مهم بسیار تنگاتنگ پیش رفته است...
همینطور است. ایالاتی درآمریکا هستند که بهطور سنتی به جمهوری خواهان تعلق دارند و در مقابل برخی ایالات هم در دست طرفداران دموکرات هاست. در دوره قبل بخشی از ایالتهای شمالی که به دموکراتها نزدیک بودند، به دلیل دلسردی از جبهه خود، تغییر موضع داده و به سمت جمهوری خواهان چرخیده بودند و همین باعث شد تا ترامپ انتخاب شود. این ایالت ها، میشیگان، پنسیلوانیا و ویسکانستین بوده اند. به همین خاطر هم رقابت اصلی بر سر همین سه ایالت مهم و بزرگ بود. پیش از این به این سه دیوار آبی دموکراتها مقابل جمهوری خواهان میگفتند که با اتفاقات سال ۲۰۱۶، روند عوض شده بود و انتظار میرفت که آنها اینبار دوباره از دموکراتها حمایت قاطعی داشته باشند. از سوی دیگر بایدن سعی داشت در ایالتهای جنوبی هم رای چشمگیری به دست بیاورد، اما موفق نشد.
باید به این موضوع هم توجه کرد که ارای پستی اهمیت زیادی دارند. به خاطر بیماری کرونا بخشی از رای دهندگان، به این شیوه روی آوردند و اغلب هم دموکرات بوده اند. چرا که ترامپ علاقهای به این شیوه رای گیری نشان نمیداد.
ترامپ در مقابل این اتفاقات چه واکنشی نشان خواهد داد؟ او از دست رای گیری پستی عصبانی است و میگوید آرا جا به جا شده اند.
هنوز مشخص نیست که نتیجه نهایی چه میشود، اما دونالد ترامپ روی دیوان عالی در ایالات متحده حساب کرده تا پای این دیوان را به وسط دعوا بکشد و حتی مانع از شمارش آرای پستی شود. این موضوع نشان میدهد روند اوضاع در یک هفته پیش رو آسان نخواهد بود. ترامپ یکی از تلاش هایش این بوده که قوه قضائیه را به خود نزدیک کند. با توجه به اینکه در کنگره اکثریت با نمایندگان جمهوری خواه است، او توانست ترکیب دیوان عالی را به هم بزند و تعداد جمهوری خواهان طرفدار خود را افزایش دهد.
اما درست است که این قاضیها اغلب طرفداران جمهوری خواهان و حتی برخی به ترامپ نزدیک هستند، اما به نظر من اگر کار به جایی برسد که ترامپ بخواهد از این بازوی قدرت استفاده کند، حرفهای گری خود را حفظ خواهند کرد و به راحتی استقلال خود را زیر پا نمیگذارند.
یک نگرانی دیگر بابت ایجاد اختلاف بین طرفداران کاندیدای برنده با بازنده است. چنین چیزی تا چه اندازه ممکن است به واقعیت بپیوندد؟
آنچه که ما میبینیم نگرانیهایی در سطح جامعه آمریکاست که در پایتخت فروشگاهها مغازههای خود را تخته میکنند و ترس از اغتشاش وجود دارد. این چند دستگی واقعیتی در جامعه آمریکا بود که با آمدن دونالد ترامپ بر سر کار، خودش را نشان داد و مشخص شد که این کشور تا چه اندازه دو قطبی است. به صورت قطعی نمیشود گفت که باخت یکی از آنها منجر به ایجاد خشونت در آمریکا شود. ممکن است که برنده و بازنده انتخابات وضعیت را بپذیرند و طرفداران هم دست به رفتارها هیجانی نزنند. اما برخی از کارشناسان میگویند که با توجه به اخبار و گفتههایی که به مردم تزریق میشود دلهره در آمریکا بابت اتفاقات بعد از انتخابات ریاست جمهوری و اعلام نتایج آن، وجود دارد.