رویداد۲۴ آمار جهانیِ مبتلایان به عفونت کووید ۱۹ ناشی از کروناویروس جدید به ۵۰ میلیون و ۲۶۳ هزار و ۹۵۸ نفر رسیده و تاکنون مرگ یک میلیون و ۲۵۶ هزار و ۳۵۸ نفر نیز بر اثر ابتلا به این بیماری تأیید شده است.
بنابر تازهترین آمارها ۳۵ میلیون و ۵۵۰ هزار و ۱۵۳ نفر از مبتلایان به کووید۱۹ نیز تاکنون بهبود یافتهاند. روند افزایش آمار ابتلا به بیماری کووید۱۹ که تاکنون در ۲۱۶ کشور و منطقه در جهان شیوع یافته، ادامه دارد و این بیماری همچنان در دنیا قربانی میگیرد.
در ایران نیز تا ظهر روز گذشته مجموع بیماران کووید۱۹ به ۶۷۳ هزار و ۲۵۰ نفر رسیده و متاسفانه ۳۷ هزار و ۸۳۲ نفر نیز به دلیل این بیماری جان باختهاند. همچنین خوشبختانه تاکنون ۵۱۵ هزار و ۱۵۳ نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستانها ترخیص شدهاند.
کمیته اپیدمیولوژی بیماری کرونا در وزارت بهداشت، تحلیل استانی وضعیت بیماری در هفته منتهی به ۱۶ آبان را منتشر کرد.
در محاسبات روند، در این گزارش و گزارشهای آتی، تعداد موارد جدید روزانه مبتلایان بستری و مرگ وارد آنالیز میشود. همچنین دستهبندی استانها براساس میزان بروز در آخرین هفته انجام گرفته و نمودار براساس تغییرات موارد ابتلا و مرگ در آخرین هفته نسبت به هفته قبل خواهد بود.
برای محاسبه روند تغییرات ابتلا و مرگ در سه روز اخیر، ابتدا متوسط سه روزه تعداد گزارش ابتلا و مرگ هرروز با میانگین گرفتن از دادههای همان روز، روز قبل و روز بعد محاسبه شد. سپس میزان افزایش هر روز نسبت به روز قبل محاسبه شد. در نهایت، تغییر روند ابتلا و مرگ هفته آخر با میانگین گرفتن از اعداد به دست آمده برای چند روز آخر محاسبه شد.
برای تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی در هفته گذشته موارد زیر مدنظر قرار گرفت:
- در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند افزایشی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند افزایشی دارد.
- در مواردی که شاخص تغییر روند ابتلا نزولی ولی شاخص تغییر روند مرگ صعودی بود، احتمالاً اخیراً پیک اپیدمی رد شده است.
- در مواردی که منحنی اپیدمی تمام میشود، وضعیت به حالت ثبات میرسد و تغییرات در آن مختصر و نامنظم است. باید توجه داشت هر لحظه این روند مستعد یک پیک دیگر است.
- در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند نزولی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند نزولی دارد.
منظور از ناسازگاری دادهها این است که روند دادههای مرگ و ابتلا از یک الگوی قابل تفسیر پیروی نکرده و تغییرات ناهمگن روند شاخصهای ابتلا و مرگ دیده میشود. در این موارد تحلیل بهتر را در روزهای بعد و با دادههای درستتر میتوان ارائه داد. ناسازگاری در دادهها به دلایل مختلفی میتواند رخ دهد. از جمله دلایل بروز ناسازگاری میتوان به ثبت غیردقیق روزانه دادهها توسط استانها و وجود خطا هنگام ثبت دادهها، وجود ترکیبی از چند الگوی اپیدمی در استان یعنی شروع اپیدمی در نقطهای از استان و اتمام اپیدمی دیگر در نقطه دیگر، بیمارپذیری یا بیمارگریزی گسترده در استان و تغییر روند مهاجرت بیماران در طول زمان اشاره کرد.
استانها براساس میزان بروز در هفته آخر موارد بیماری به سه دسته پرگزارش، با گزارش متوسط و با گزارش پایین تقسیم شدند و روند بیماری در آنها در جدول و نمودارهای مرتبط مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل براساس این شاخصها، احتمالی بوده و انتظار است تیم کمیته اپیدمیولوژی استانها همراه با سایر شاخصها و تحلیلهای دقیقتر، شواهد بهتری از روند اپیدمی در استانها و دانشگاههای علوم پزشکی کشور ارائه دهند.
بنابر اعلام کمیته اپیدمیولوژی بیماری کرونا در وزارت بهداشت، موارد ابتلا و مرگومیر در کشور بالاست و روند آن ثبات با تغییرات مختصر صعودی بوده است. در ۹ استان ایلام، لرستان، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، البرز، اصفهان، گیلان و هرمزگان روند ثبات با تغییرات مختصر صعودی مشاهده شد.
در ۱۴ استان یزد، خراسان جنوبی، همدان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، زنجان، خراسان رضوی، چهارمحال و بختیاری، تهران، قزوین، خوزستان، گلستان، فارس و سیستان و بلوچستان روند صعودی یا شروع پیک جدید مشاهده شد.
در ۳ استان کرمانشاه، مازندران و بوشهر روند ثبات با تغییرات مختصر و نامنظم وجود داشته است.
به نظر میرسد استان اردبیل اخیرا یک پیک را پشت سر گذاشته است. در استان کردستان روند ثبات با تغییرات مختصر نزولی و در استان کهگیلویه و بویراحمد روند نزولی نشان داد. در ۲ استان قم و سمنان ناسازگاری دادهها اجازه تحلیل درستی از وضعیت اپیدمی را نمیدهد. باید مد نظر داشت که یک استان میتواند چندین پیک منحنی را تجربه کند.
همچنین در جدول زیر میتوانید ۱۵ کشور اول از نظر ابتلا به کرونا را مشاهده کنید. کشورهای آمریکا، هند و برزیل در رده اول تا سوم ابتلا به کووید۱۹ قرار دارند و کشورمان نیز در رتبه چهاردهم جهان از نظر میزان ابتلا به کرونا قرار گرفته است.
پس از افت موارد جدید ابتلا و مرگ ناشی از کووید۱۹ از اواسط خرداد تا اواسط شهریور در اروپا، اکنون گزارش موارد ابتلا و مرگ بسیار بالاتر از موج قبلی است. ظاهراً این بیماری در ایالات متحده آمریکا نیز در حال تجدید حیات است. نگاهی به روند ابتلا و مرگ ناشی از کووید۱۹ در اروپا نشان میدهد که از اواسط اسفند ۱۳۹۸ تا اواسط خرداد ۱۳۹۹، به طور میانگین روزانه بین ۳۵ تا ۳۸ هزار مورد ابتلا گزارش شده است. پس از آن در بیشتر روزها تا اواسط شهریور، اروپا کمتر از ۲۰ هزار مورد در روز گزارش میداد، اما در یک ماه گذشته، شاهد افزایش چشمگیر موارد ابتلا و مرگ در اروپا هستیم.
موج دوم همهگیری کووید۱۹ در اروپا بسیار بدتر از موج اول آغاز شده است. گرچه دلایل مختلفی در پشت افزایش مجدد ابتلا و مرگ در اروپا و سایر نقاط جهان وجود دارد، اما کارشناسان به دو عامل گسترده احتمالی اشاره میکنند:
- کاهش عمومی رعایت پروتکلهای فاصلهگذاری اجتماعی پس از روند نزولی ابتلا و مرگ در تابستان
- کاهش دما که میتواند تشدیدکننده انتشار ویروس باشد (علاوه بر آنکه بیشتر فعالیتها در محیط بسته انجام میشود، هوای سرد و خشک میتواند به زنده ماندن و قدرتمند ماندن ویروس کمک کند، گرچه شواهد موجود در این مورد قطعی نیست).
بعد از پایین آمدن تعداد موارد ابتلا و مرگ در اروپا، مردم برای اوقات فراغت سفرهای خود را شروع کردند و این کار به موجی که اکنون شاهد آن هستیم، کمک کرده است. این همان چیزی است که ما باید در مورد این بیماری یاد بگیریم؛ ویروس جایی نمیرود (حتی اگر تعداد ابتلا به آن در یک دوره کاهش یابد)، منتظر فرصتی مجدد است. به عنوان مثال، اسپانیا در مردادماه، ۲.۵ میلیون نفر گردشگر خارجی داشته است. در حالی که در فروردین و اردیبهشت ماه عملاً هیچ گردشگری نداشت. چیزی که تعجبآور است، این است که انتظار میرفت کشورهای اروپای غربی برای کنترل اپیدمی اقدامات موثرتری انجام دهند، اما به نظر میرسد که این اتفاق نیفتاده است.
در میان ناامیدی عمومی و افزایش موارد ابتلا و مرگ در اروپا، چالش برگزاری جشنهای سال جدید میلادی پیش روی این کشورهاست. این کشورها نمیدانند در شرایطی که ناچار شدهاند به دلیل افزایش شدید ابتلا و مرگ ناشی از کووید۱۹ محدودیتها را در این چند ماه مانده به کریسمس افزایش دهند، در مقابل جمعیت خسته از ویروس چگونه مانع برگزاری مراسمهای کریسمس شوند.