رویداد۲۴ سینا آزادمنش: با مشخص شدن نتیجه انتخابات آمریکا و مسجل شدن خروج دونالد ترامپ از کاخ سفید، قیمت‌ها در ایران به گونه‌ای کاهش یافت که در چندین سال اخیر نمونه آن مشاهده نشده است.
این کاهش قیمت را می‌توان شوک ناشی از انتخاب جو بایدن دانست که نتیجه آن خالی شدن بسیاری از بازارها از حباب‌های زاید است.
بیشتر بخوانید: قیمت دلار چقدر ارزان خواهد شد؟
در این میان البته، برخی گروه‌های سیاسی داخلی که از خروج ترامپ از کاخ سفید رضایت چندانی ندارند، به همراه دلالان حاضر در بازار از بازار ارز گرفته تا سکه، دست یه دست یکدیگر دادند تا بلکه با جوسازی و شایعه پراکنی جلوی کاهش قیمت‌ها را بگیرند؛ چراکه این کاهش قیمت‌ها و عادی شدن بازارها، بی تردید تا حد زیادی جلوی سوءاستفاده‌های دلالانه را می‌گرفت. این گروه‌ها اگرچه توفیقاتی نیز به دست آوردند، اما فعلا نتوانسته اند جلوی موج کاهش قیمت‌ها مقاومت فهالی کنند و در بسیاری موارد شاهد کاهش قیمت بوده ایم.
انتخابات آمریکا به صورت رسمی روز سه شنبه ۱۳ آبان برگزار شد. تا روز ۱۴ آبان ترامپ در شمارش آرا پیش افتاده بود، اما از روز پنجشنبه ۱۵ آبان که با شمارش آرای پستی ورق به نفع بایدن برگشت، کاهش قیمت‌ها در ایران نیز آغاز شد و تا امروز یکشنبه ۱۸ آبان نیز ادامه داشته است.
در زیر نگاهی داریم به مهمترین اثرات اقتصادی ناشی از شوک انتخابات آمریکا بر بازار ایران.
تغییرات دلار
روز دوازدهم آبان یعنی یک روز قبل از انتخابات آمریکا، قیمت دلار در بازار آزاد در ایران ۲۸ هزار و ۸۰۰ تومان و یورو ۳۲ هزار و ۷۰۰ تومان بود.
روز ۱۸ آبان قیمت دلار بر اساس اعلام صرافی‌های بانکی ۲۲ هزار و ۸۹۰ تومان و قیمت یورو در بازار آزاد نیز ۲۷ هزار تومان بود. این در حالی است که زمزمه کاهش قیمت دلار همچنان در بازار به گوش می‌رسد و به گفته صرافان، بسیاری از مردم صرفا فروشنده اند و خبری از خریدار نیست و مردم همچنان منتظر کاهش بیشار قیمت هستند. برخی از بازاری‌ها نیز در گفتگو با رسانه‌های مختلف پیش بینی کرده اند که دلار تا ۲۰ هزار تومان کاهش خواهد یافت.
با این حال، با محاسبه همین قیمت‌های فعلی، دلار ۲۰.۵ درصد ارزان‌تر شده است.
تغییرات قیمت سکه
روز دوازدهم آبان قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید ۱۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان بود. قیمت سکه طرح قدیم نیز ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان بود. همچنین در همین روز یعنی یک روز قبل از انتخابات آمریکا در بازار سبزه‌میدان، قیمت نیم‌سکه بهار آزادی ۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، ربع‌سکه بهار آزادی ۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و سکه گرمی ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تعیین شده بود و به فروش می‌رسید.
در همین روز قیمت طلای ۱۸ عیار در هر گرم هم یک‌میلیون و ۲۴۱ هزار تومان، قیمت طلای ۲۴ عیار در هر گرم یک‌میلیون و ۶۴۸ هزار تومان و هر مثقال طلا ۵ میلیون و ۳۸۰ هزار تومان ارزش‌گذاری شده بود.
با این حال در روز ۱۸ آبان سکه وارد کانال ۱۱ میلیونی شد. در این روز سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و سکه طرح قدیم ۱۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان قیمت خورد.
همچنین در بازار سبزه‌میدان، قیمت نیم‌سکه بهار آزادی ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، ربع‌سکه بهار آزادی ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و سکه گرمی ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تعیین شده.
قیمت طلای ۱۸ عیار در هر گرم هم یک‌میلیون و ۱۳۵ هزار تومان، قیمت طلای ۲۴ عیار در هر گرم یک‌میلیون و ۴۴۵ هزار تومان و هر مثقال طلا ۴ میلیون و ۹۲۰ هزار تومان ارزش‌گذاری شد.
این در حالی است که انتظار می‌رفت قیمت سکه حتی بیش از این با کاهش مواجه شود. رییس اتحادیه طلا و جواهر در پاسخ به سوالی در این باره از وجود برخی شیطنت‌ها در بازار خبر داد. محمدولی روز ۱۸ آبان درباره کاهش جزیی سکه نسبت به روز گذشته علی رغم انتظارات برای ریزش بیشتر از این قیمت‌ها گفت: هیچ مقاومتی برای ریزش قیمت طلا و سکه در بازار وجود ندارد برخلاف اینکه در روز‌های رشد قیمت بازار، عده‌ای در معاملات کاغذی شیطنت‌هایی برای افزایش بیشتر طلا می‌کردند، اما امروز برای کاهش قیمت‌ها مقاومتی وجود ندارد.
وی تاکید کرد: سکه بیشتر از طلا قیمت خود را نسبت به ریزش نرخ دلار حفظ کرده که دلیل آن هم به میزان عرضه و تقاضا برمی‌گردد.
محمدولی درباره میزان تقاضا در بازار در چند روز گذشته گفت: مانند هر دوره‌ای که نرخ‌ها رو به کاهش است، تقاضا هم کم بوده و مردم بیشتر فروشنده طلا و سکه بودند.
تغییر قیمت خودرو
بازار خودرو نیز به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو با کاهش ۲۵ درصدی قیمت مواجه شده. این میزان کاهش در برخی خودرو‌های خارجی تا ۲ میلیارد تومان میز قابل مشاهده است.
سعید موتمنی غلت کاهش قیمت را «کاهش قیمت دلار» دانسته. به گفته او، هم اکنون خریداری در بازار وجود ندارد و مصرف کننده واقعی منتظر است تا قیمت‌ها کاهش بیشتری یابد و بعد اقدام به خرید خودرو کند.
او قیمت برخی خودرو‌ها در بازار نیز بیان کرده. به گفته او، در گروه محصولات ایران‌خودرو، به طور مثال در پژو ۲۰۶ تیپ ۲ که تا ۲۶۰ میلیون تومان هم ارائه می‌شد هم اکنون با قیمت ۲۰۵ میلیون تومان هم خریداری وجود ندارد یا سمند LX که هفته گذشته بیش از ۱۹۵ میلیون تومان تعیین قیمت شده بود، حال با کاهش ۷ میلیون تومانی با قیمت ۱۸۷ میلیون عرضه می‌شود.
دنا پلاس اتوماتیک که تا ۶۵۰ میلیون تومان در بازار عرضه می‌شد امروز به ۵۳۰ میلیون تومان کاهش یافته و پژو ۴۰۵ نیز که قیمت آن تا ۲۰۵ میلیون تومان رفته بود الان با قیمت ۱۹۵ میلیون تومان هم مشتری ندارد. پژو ۲۰۶ تیپ ۵ در محدوده ۲۸۰ میلیون تومان و ۲۰۷ اتوماتیک صندوقدار نیز در محدوده ۴۹۰ میلیون تومان قرار گرفته‌اند.
در گروه سایپا نیز هر دستگاه سایپا ۱۳۱ که تا ۱۲۱ میلیون تومان افزایش قیمت یافته بود، اکنون در بازار به ۹۵ میلیون تومان رسیده است. کوییک هم در محدوده ۱۶۰ میلیون تومان قرار گرفته است.
در بین خودرو‌های خارجی نیز قیمت سانتافه از ۳.۵ میلیارد تومان به ۲.۸ میلیارد و هیوندا النترا از ۱.۷ میلیارد به ۱.۳ میلیارد کاهش یافته است که این روند کاهشی در خودرویی مانند "بی ام و" ۷۳۰ بیش از ۲ میلیارد تومان است.
کاهش قیمت در مورد خودرو‌های مونتاژی نیز وجود دارد به طوریکه قیمت مزدا ۳ که تا ۱.۳ میلیارد تومان هم رسیده بود هم اکنون به ۱ میلیارد و ۵۰ میلیون تومان، سراتوی سایپا از یک میلیارد و ۷۰ به ۹۵۰ میلیون و جک اس ۵ اتوماتیک از ۹۰۰ میلیون به ۷۹۰ میلیون تومان کاهش یافته است.
سایر حوزه ها؛ از بلیت هواپیما تا مواد غذایی
رئیس سازمان هواپیمایی از کاهش قیمت کنونی بلیت هواپیما خبر داده. تورج دهقانی زنگنه گفت: مقرر شد که سازمان هواپیمایی نشستی را برای بررسی و آنالیز هزینه‌های ایرلاین‌ها و قیمت‌های درخواستی آن‌ها برگزار کند تا پس از آن، شورای عالی هواپیمایی نرخ نامه جدید پرواز‌های هوایی را اعلام رسمی کند. ان‌شاءالله قیمت کنونی بلیط هواپیما کاهش خواهد یافت.
امروز قیمت مرغ هزار تومان کاهش یافت و به ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان رسید. ران مرغ هم به ۲۳ هزار و ۵۰۰ تومان کاهش یافته، اما هنوز ۴ هزار و ۱۰۰ تومان بالا‌تر از نرخ مصوب خود است.
با این حال به نظر می‌رسد کاهش قیمت‌ها با کمی تاخیر به حوزه مواد غذایی می‌رسد. معاون توزیع و تنظیم بازار وزارت صمت با بیان اینکه قیمت برنج و روغن و کره بر اساس نوسانات ارزی شکل می‌گیرد گفته است: امیدوارم که قیمت این محصولات در یکی دو ماه آینده کاهش یابد.
سعید عباسی صارمی گقته: خیلی از کالاهای‌مان هم تغییر نوع کالایی داشتیم، برنج و روغن و کره تغییر ارزی داشتیم و به ارز نیمایی تبدیل شده و قیمت آن طبیعتاً متأثر از نوسانات ارزی است، اما در بخشی هم گران‌فروشی داریم، ستاد تنظیم بازار که شنبه‌ها تشکیل می‌شود، با تصمیمی برای تشدید بازرسی‌ها، کنار سازمان حمایت و صمت استان با همکاری تعزیزات تلاش می‌شود گرانی کم شود.
عباسی صارمی خاطرنشان کرد: در اکثر کالا‌ها بحث رقابت بازار را داریم. متأسفانه با افزایش نرخ ارز قیمت‌ها به‌سرعت اضافه می‌شود، اما در کاهش نرخ این‌طور نیست و خیلی تدریجی ارزانی رخ می‌دهد. من امیدوارم در یکی دو ماه کاهش شود. قیمت تخم‌مرغ الآن کم شده است و برای اقلامی که قابلیت نگهداری ندارند معمولاً همین اتفاق رخ می‌دهد.