رویداد۲۴ با پیشرفت روزافزون فناوری و وسیعتر شدن طیف دستگاههای هوشمندی که از آنها استفاده میکنیم، تعداد گجتهای مجهز به باتری که در هر خانه وجود دارد، هر روز بیشتر میشود. طبیعی است که هر کدام از این دستگاهها با شارژر متفاوت مخصوص بهخود عرضه شوند. این موضوع درکنار وجود شارژرهای مربوط به دستگاههای قدیمی، باعث میشود در هر خانه تعداد زیادی شارژر وجود داشته باشد که معمولا از آنها برای شارژ کردن هر دستگاهی استفاده میشود.
درواقع این موضوع بسیار مهم است که از کدام شارژر برای تلفن خود استفاده کنید. بسیاری از ما بارها از دوستانی که اهل تکنولوژی هستند یا فروشندگان دستگاههای هوشمند، شنیدهایم که بهتر است برای شارژ کردن گوشی از شارژر مخصوص آن استفاده کنیم.
بااینحال این جمله برای اغلب ما تنها در حد یک توصیهی ساده باقی میماند و خیلی از ما آن را جدی نمیگیریم. بسیاری از ما فقط به صرف اینکه شارژی قابلیت شارژ کردن گوشی ما را دارد و بهاصطلاح «به آن میخورد»، از شارژهای مختلف برای زنده و روشن نگه داشتن تلفن همراه خود استفاده میکنیم؛ اما درواقع دلیل تأکید بر استفادهی شارژر مخصوص خود گوشی این است که هماهنگی ولتاژ و آمپر شارژر و گوشی رعایت شود.
این دو مؤلفهی مهم یعنی ولتاژ و آمپر در گوشیهای مختلف با هم تفاوت دارند. معمولا مقادیر ولتاژ خروجی و حداکثر مقدار آمپر ورودی روی باتریها نوشته میشود. آمپر ورودی تعیینکنندهی حداکثر میزان جریان الکتریسیتهای است که شارژر میتواند از خود عبور دهد.
این مقدار بسیار مهم است و با واحد استاندارد اندازهگیری جریان الکتریسیته یعنی میلیآمپر سنجیده میشود. معمولا در باتریها این مقدار از ۵۰۰ میلیآمپر تا ۲ آمپر تغییر میکند. «جریان الکتریکی» با واحد آمپر (A) و «ظرفیت انرژی ذخیرهشده در باتری» را که با واحد میلیآمپر ساعت (mAh) اندازهگیری میشود، نباید با یکدیگر اشتباه گرفت.
البته باید توجه داشت که میلیآمپر ساعت خود بهتنهایی واحد دقیقی برای اندازهگیری میزان ظرفیت ذخیرهی انرژی در باتری نیست و باید به ولتاژ آن نیز توجه کرد. برای مثال، یک گوشی یا پاوربانک با ظرفیت ۵۰۰۰ میلیآمپر ساعت و ولتاژ ۲ ولت، ظرفیت کمتری برای ذخیرهی انرژی نسبت به گوشی یا پاوربانک ۵۰۰۰ میلیآمپر ساعتی و ولتاژ ۳ ولت دارد. همچنین میتوانید با استفاده از فرمول Wh = mAh × V / 1000 (وات ساعت = میلیآمپر ساعت ضرب در ولت تقسیم بر ۱۰۰۰) به واحد دقیقتر وات-ساعت (Wh) برای مقایسهی ظرفیت باتریها برسید.
نباید جریان الکتریکی با واحد آمپر (A) و ظرفیت باتری با واحد میلیآمپر ساعت (mAh) را با یکدیگر اشتباه گرفت
بهطور کلی هرچه عدد آمپر بیشتر باشد، به همان نسبت در یک زمان معین جریان بیشتری به باتری میرسد. اما بسیاری فکر میکنند این بدین معنا است که هرچه عدد آمپر بزرگتر باشد، آن شارژر قویتر است و برای شارژ کردن باتری انواع گوشی میتوان از آن استفاده کرد؛ در صورتی که این طرز فکر اشتباه است.
برای مثال اگر گوشی شما برای استفاده به همراه شارژر ۲ آمپری طراحی شده است، آن را به همان شارژر ۲ آمپری متصل کنید، اما هرگز از شارژر ۲ آمپری برای باتری با توانایی تحمل حداکثر جریان ۱ آمپر استفاده نکنید. این کار باعث میشود باتری گوشی یا دستگاه هوشمند شما متحمل آسیب جدی شود و توانایی خود را برای نگهداری شارژ از دست بدهد و اصطلاحا زود خالی شود.
استفاده از شارژر با آمپر پایینتر آسیبی به گوشی شما نمیرساند؛ فقط برای شارژ شدن کامل زمان زیادی از شما میگیرد. اما شارژرهایی با آمپر بالا به باتری گوشی شما آسیب بسیار زیادی میرسانند و استفاده از آنها بهطور جدی توصیه نمیشود. بسیاری از میلیونها تلفنی که خاموش میشوند و کاربر دیگر نمیتواند آنها را روشن کند، از شارژر با آمپر بالاتر یا شارژر غیر اصلی استفاده کردهاند.
متداولترین مشخصاتی که روی شارژر مشاهده خواهید کرد، وات (W) است. این مقدار حاصل ضرب ولتاژ در آمپراژ شارژر و بهمعنای این است که چه مقدار شارژ میتواند یکباره به سمت تلفن شما منتقل شود. معمولا ارزش وات شارژر تبلتها و لپتاپها بالاتر است؛ زیرا باتریهای بزرگتری برای پر کردن دارند. پس جای تعجب ندارد که شارژر تلفن شما برای لپتاپتان قابل استفاده نیست.
اینکه تلفن شما با چه سرعتی از شارژ صفر به شارژ کامل برسد، هم به واتی که از شارژر شما میآید و هم به حداکثر واتی که تلفن شما میتواند دریافت کند بستگی دارد. این مقدار برای هر تلفنی متفاوت است و با یک جستجوی ساده و سریع در اینترنت، ظرفیت شارژ گوشی همراه خود را متوجه میشوید. بهعنوان مثال آیفون ۱۲ جدید میتواند تا ۲۰ وات را تحمل کند. بنابراین اگر شارژر رسمی ۲۰ وات را از اپل بخرید، آیفون ۱۲ شما تقریبا چهار برابر سریعتر از شارژر رسمی ۵ وات اپل شارژ میشود.
اگر میخواهید سریعترین شارژر باتری را برای تلفن خود داشته باشید، به شارژری نیاز دارید که به همان اندازه وات تأمین کند که تلفن شما از پس آن برمیآید. در اغلب اوقات (اما نه همیشه)، شارژر داخل جعبهی گوشی شما، با تلفن شما متناسب است.
برخی از شارژرها میتوانند نوع دستگاه متصلشده را تشخیص دهند و باتوجهبه آن، میزان ولتاژ و جریان خروجی را تنظیم کنند. برای مثال، شارژرهای انکر از تکنولوژی خاصی با نام Power IQ استفاده میکنند که میتواند بسته به نوع دستگاه، ولتاژ، جریان و درنتیجه توان متفاوتی دراختیار هر دستگاه قرار دهد.
در بیشتر گوشیهای هوشمند علاوه بر قابلیت اتصال به آداپتور، امکان شارژ شدن با استفاده از پورت USB سایر دستگاهها نیز فراهم شده است. اما استفاده از شارژر و پریز برق باعث شارژ شدن سریعتر گوشی میشود؛ زیرا جریانی که آداپتور میتواند منتقل کند، معمولا بیشتر از دو برابر جریانی است که از پورت USB اغلب دستگاهها مانند لپتاپ به دست میآید و این مقدار تفاوت چشمگیری در سرعت شارژ شدن گوشی ایجاد میکند.
استفاده از شارژر با آمپر پایینتر آسیبی به گوشی شما نمیرساند؛ فقط برای شارژ شدن کامل زمان زیادی از شما میگیرد
گوشیهای امروزه از تکنولوژی شارژ سریع (Fast Charging) استفاده میکنند. این تکنولوژی همانطور که از نامش پیدا است، برای سریعتر کردن عمل شارژ باتری گوشی ایجاد شده. «شارژ سریع» تکنیکی است که تولیدکنندگان از طرق مختلف از آن استفاده میکنند و معمولا استانداردهای آن از مارکهای مختلف فراتر نمیرود.
بهطور خلاصه، شارژ سریع با ارسال ولتاژ و توان بیشتر، گوشی یا درواقع باتری را در زمان کمتری شارژ میکند. باتوجهبه امکانات بیشتری که در گوشیهای امروزی قرار داده شده است، ظرفیت باتری آنها نیز زیاده شده تا بتوانیم ساعات بیشتری از آنها استفاده کنیم. اما همین افزایش حجم، به زمان بیشتری برای شارژ شدن نیاز دارد. فست شارژ یا شارژ سریع، تکنیکی است که برای کمک در این زمینه ابداع شده. در این فناوری باتری گوشیهای دارای قابلیت فست شارژ در مدتزمان کمتری پر میشود؛ بهطور مثال میتوان ۶۰ یا ۵۰ درصد باتری را در نیم ساعت پر کرد.
برای افزایش توان باید شارژر، باید ولتاژ یا آمپر (یا حتی هر دو) آن را افزایش داد. البته در این میان محدودیتهای مهمی وجود دارد؛ مثلا با افزایش بیش از حد توان، انرژی اضافهای به شکل گرما به وجود میآید و باتری داغ میشود. داغ شدن یا افزایش گرمای بیش از حد معمول برای باتری، موجب کاهش عمر آن میشود و احتمال سوختن یا انفجار و... آن را افزایش میدهد. برای جلوگیری از بروز این آسیبها، از تراشهها، کابل و فناوری خاص و مهندسیشدهای استفاده میشود تا باتری خنک بماند و امکان ایجاد خطر و آسیب به کمترین میزان خود برسد.
در فست شارژ باید از مدارهای متفاوت، کابل مخصوص، تراشههای ویژه در پردازندهی گوشی و شارژر و همینطور برنامههای خاصی استفاده کرد تا بهطور کلی روند شارژ سریع کنترل شود تا ضمن کنترل خطر، عمر باتری کاهش نیابد و باتری خنک بماند. به همین جهت برای استفاده از این فناوری باید گوشی شما از آن پشتیبانی کند و از شارژر مخصوص استفاده کنید. به عبارت دیگر با خرید فست شارژر برای گوشی معمولی نمیتوان آن را سریعتر شارژ کرد.
ازطرف دیگر گوشی هوشمندی که از قابلیت شارژ سریع پشتیبانی میکند، نمیتوان به هر شارژر سریعی شارژ کرد. بهعنوان مثال، OnePlus 8T یکی از جدیدترین گوشیهای وان پلاس، از شارژ سریع ۶۵ واتی پشتیبانی میکند؛ اما نمیتوان این گوشی را به هر شارژری متصل کرد و انتظار داشت سرعت شارژ کامل آن مشابه شارژر ۶۵ واتی باشد.
شارژرهای بیسیم کمی متفاوت هستند. در این نوع شارژر هم سرعت شارژ با وات اندازهگیری میشود؛ با این تفاوت که شارژرهای بیسیم کندتر از نسخههای سیمی هستند. فناوری شارژ بیسیم، درواقع فرآیندی برای شارژ وسایل مجهز به باتری بدون نیاز به سیم یا کابل است و این فناوری انتقال بیسیم جریان برق به دستگاه گیرنده را امکانپذیر میکند.
شارژ بیسیم به شارژ القایی هم شهرت دارد؛ هرچند شارژ القایی تنها یکی از انواع شارژ بیسیم محسوب میشود. در شارژرهای وایرلس یا بیسیم، جریان الکتریکی به میدان مغناطیسی قابل ارسال تبدیل و در نقطهی گیرنده، دوباره به ولتاژ برگردانده میشود. باتوجهبه اینکه حین استفاده از شارژرهای وایرلس، نیازی به اتصال کابل گوشی نیست؛ دوام و طول عمر گوشی موبایل بالاتر خواهد رفت.
بسیاری از افراد از شارژرهای قدیمی برای شارژ گوشیهای جدیدتر استفاده میکنند. تا زمانیکه از کابل مناسب یا شارژر بیسیم استاندارد و مناسب استفاده میکنید، میتوانید تقریبا از هر شارژری برای تلفن خود استفاده کنید. گوشیهای امروزی برای محافظت از باتری، جریان برق را تنظیم میکنند، بنابراین استفاده از شارژر بسیار قدرتمند برای تلفن همراه، خطر منفجر شدن گوشی شما را به همراه نخواهد داشت.
با این تفاسیر، لازم است تا حد امکان از شارژرهای ارزانقیمت و بدون مارک یا شارژرهایی که سالها از ساخت آنها گذشته است، پرهیز کرد؛ زیرا ممکن است از استانداردهای ایمنی لازم برخوردار نباشند. البته این بدان معنا نیست که تمام این شارژرها خطرناک هستند؛ اما داشتن امنیت همیشه ارزش دارد که از شارژر جدیدتر تولیدکنندههای معتبرتر و حتی کمی گرانتر ، استفاده کرد.
اگر کانکتور شارژر قدیمی به گوشی شما میخورد، فقط لازم است مقادیر آمپر و ولتاژ شارژر را بررسی کنید. اگر این میزان از شارژر شما کمتر بود، میتوانید از آن استفاده کنید؛ اما به یاد داشته باشید که باید زمان بیشتری به شارژ شدن گوشی اختصاص دهید. در حالتی که این مقادیر بیشتر باشد و از آن برای شارژ کردن باتری استفاده کنید، گوشی شما ممکن است سریعتر شارژ شود؛ اما در عوض آسیب میبنید و توانایی نگهداری شارژ را از دست میدهد.
ممکن است هزینه کردن مبلغ زیاد برای شارژر تلفن همراه، کمی سخت باشد و به همین دلیل وسوسه شوید که از شارژر ارزانقیمتتر استفاده کنید؛ اما لازم است بدانید شارژرهایی که با قیمت پایینی فروخته میشوند، بسیار ضعیف هستند و دستگاه و حتی خانهی شما را در معرض خطر قرار میدهند.
برخلاف شایعات زیادی که وجود دارد، استفاده از گوشی در حین شارژ شدن صدمهای به باتری نمیزند و فقط روند شارژ شدن آن را اندکی کُند میکند؛ چرا که همزمان بخشی از توان باتری صرف تأمین انرژی گوشی برای مصارفی مانند وبگردی و مکالمه میشود. بدیهی است که اگر میخواهید گوشی شما سریعتر شارژ شود، نباید در حین شارژ از آن استفاده کنید.
بهصورت خلاصه، استفاده از شارژر یک گوشی برای گوشی دیگر در بیشتر مواقع (مخصوصا در مواردی که شارژر ضعیفتر باشد) امن و بیخطر است. کافی است کابلی استاندارد به همراه شارژر مطمئن از برندی معتبر پیدا کنید تا بتوانید اکثر گوشیهای هوشمند را با استفاده از آن شارژ کنید.