برای سرمایهگذارانی که فرصت زیادی برای آشنایی با بازار سرمایه ندارند و به نوعی یا وقت، تجربه و دانش کافی را ندارند، شیوه سرمایهگذاری غیرمستقیم از طریق قراردادهای شرکتهای سبدگردانی یا صندوقهای سرمایهگذاری مشترک پیشنهاد میشود.
رویداد۲۴ سیاوش وکیلی، مدیر روابط عمومی سازمان بورس و اوراق بهادار با انتشار یادداشتی اظهار کرد: اگرچه ۵۴ سال از زمان تصویب قانون بورس اوراق بهادار در کشورمان میگذرد، اما باید به این نکته توجه داشت که بخش زیادی از توسعه بازار سرمایه با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال ۱۳۸۴ و ابلاغ سیاستهای کلی اصل ۴۴ در این سالها همراه بوده است.
بورس ایران در مقابل بورسهای دنیا نوپا به حساب میآید، اما در طول همین مدت اندک فعالیت، از نظر تنوع ابزارها و نهادهای مالی و نیز از لحاظ حجم و گردش معاملات، رشد و توسعه قابل ملاحظهای داشته است؛ بنابراین توصیه میشود سرمایه گذاران در سرمایهگذاری فقط به معاملات خرید و فروش سهام بسنده نکنند و از همه قابلیتهای معاملاتی این بازارها بهره ببرند.
در بخش زیادی از تاریخ ۵۰ ساله بازار سرمایه، تنها ابزار معاملاتی بازار، معاملات سهام و حقدم تقدم شرکتها – آن هم در قالب محدود - بوده که سیاست سرمایه گذاران تنها میتوانست buy-and-hold-and sell تعریف شود، اما اکنون ابزارهای مالی رشد قابل توجهی پیدا کرده است.
اکنون در مجموع دو بورس اوراق بهادار و دو بورس کالایی کشور حدود ۴۰ ابزار و قرارداد وجود دارد که به سرمایه گذاران توصیه میشود از همه قابلیتهای این ابزارها استفاده کنند، چرا که سهامداران میتوانند از بابت رشد و هم از افت قیمتها به سود آوری برسند یا خود را در برابر نوسانات قیمتها بیمه کنند. ابزارهای معاملاتی دو بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران شامل سهام، حق تقدم سهام، آتی و آتی سبد سهام، اختیار معامله سهام و فروش تعهدی است که بسیاری از آنها همانند دنیا قابلیت معامله در بازارهای دو طرفه یا two-sided-market را به سرمایه گذاران میدهد.
بازارهای اوراق بهادار برای سرمایه گذارانی که محافظه کارتر هستند و تمایل به نرخهای سود بدون ریسک یا کم ریسک را دارند انواع ابزارهای درآمد ثابت یا fixe income شامل اوراق مرابحه و مرابحه عام، اسناد و اوراق خزانه، اوراق مشارکت، خرید دین، رهنی، وکالت و وکالت عام، اجاره، ساخت، منفعت، استصناع و گواهی سپرده را در جعبه ابزار مالی خود دارد، این ابزارها از حیث تنوع نسبت به سایر بازارهای مالی کشورهای اسلامی کم نظیر هستند.
بیشتر بخوانید: چه عواملی شاخص بورس را به مدار صعودی باز میگردانند؟
در بورسهای دنیا برای سرمایهگذارانی که فرصت زیادی برای آشنایی با بازار سرمایه را ندارند و به نوعی یا وقت، تجربه و دانش کافی را ندارند، شیوه سرمایهگذاری غیر مستقیم یا Indirect investment پیشنهاد میشود که در ایران نیز این موضوع در قابل قراردادهای شرکتهای سبدگردانی یا صندوقهای سرمایه گذاری مشترک دنبال میشود، سرمایه گذاران میتوانند در انواع صندوقهای سرمایه گذاری نظیر صندوق در سهام، درآمد ثابت، مختلط، املاک و مستغلات، کالایی، پروژه، جسورانه، خصوصی و اختصاصی سرمایه گذاری غیر مستقیم داشته باشند.
در بورسهای کالایی که مخاطبین تخصصیتر را دنبال میکند نیز قراردادهای نقد، نسیه، سلف و کشف پرمیوم و ابزارهای گواهی سپرده کالایی، سلف استاندارد، اوراق حق امتیاز و اوراق ظرفیت نیز موجب شده این بورسها دیگر بازارهایی مبتنی بر تحویل یا market-based delivery نباشند و به عنوان بزرگترین مرجع برای قیمت گذاری و معامله بسیاری از فلزات اساسی و محصولات پتروشیمی و فرآوردههای نفتی تعریف شوند.
مخاطبین بسیار تخصصی نیز میتوانند از معاملات همزمان در بازارهای نقد، آتی، اختیار معامله بر روی کالاها استفاده کنند که در این خصوص سال هاست استراتژیهای معاملاتی زیادی توسط تحلیلگران مالی در دنیا نوشته شده است.
به نظر میرسد اکنون که ۵۰ سال از فعالیت بازار سرمایه کشورمان میگذرد، فرصت مناسبی باشد تا هم سازمان بورس و همه ارکان زیرمجموعه اعم از بورس ها، مدیریت فناوری بورس، شرکتهای کارگزاری، شرکتهای ارائه دهنده خدمات نرم افزاری همانند OMS و شرکتهای پردازش اطلاعات مالی به توسعه ابزارهای مالی به شکل جدی و متمایز نگاه کنند و همچنین سرمایه گذاران همه قابلیتهای این ابزارها را بدانند و از آن استفاده کنند