رویداد۲۴ چندی پیش علی‌اصغر مونسان (وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی) در جلسه شورای معاونان و مدیران وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بر رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی ابلاغی و پیگیری جدی در پایش و بازرسی از اماکن گردشگری و اقامتی برای اجرای این دستورالعمل‌ها تأکید کرد و از درخواست سعید نمکی (وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) در خصوص اجاره هتل‌های درجه یک، دو و سه و اماکن اقامتی در استان‌ها به‌عنوان نقاهتگاه بیماران کرونایی و استقرار کادر پزشکی خبر داد.
به گفته او، این موضوع قبلا در جلسه هیئت دولت و ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح شده بود. وزارت بهداشت برای اجاره و پرداخت اجاره‌بهای این اماکن آمادگی دارد و باید با اعلام هرچه سریع‌تر این موضوع به هتل‌ها و اقامتگاه‌ها در استان‌ها، فهرست هتل‌های درجه یک، دو و سه را که به این امر علاقه‌مندند در اختیار وزارتخانه قرار دهند تا اسامی هتل‌ها به وزارت بهداشت اعلام شود تا دانشگاه‌های علوم پزشکی هر شهر برای انعقاد قرارداد با هتل‌ها اقدام کنند.
با توجه به اعمال محدودیت‌های جدید ستاد ملی کرونا و البته خسارت‌های وارده به تاسیسات گردشگری بخصوص هتل‌ها و مراکز اقامتی، شاید طرح اجاره مراکز اقامتی توسط وزارت بهداشت برای گذراندن دوره نقاهت بیماران کرونایی بتواند مسکنی برای این بخش به حساب آید، اما کم و کیف اجرای این طرح چگونه است؟ نباید فراموش کرد که اوایل سال جاری نیز طرحی شبیه به این مهم پیشنهاد شده بود و هتل‌ها در استان‌های مختلف آمادگی خود را برای اجرای آن اعلام کرده بودند، اما به دلیل عدم آمادگی ساز و کار، به مرحله اجرا نرسید.
اسماعیل برات (معاون دفتر نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری کشور) در خصوص طرح تبدیل مراکز اقامتی و هتل‌ها به محلی برای سپری شدن دوران نقاهت بیماران کرونایی گفت: این طرح یکی از طرح‌هایی است که در هیئت دولت و ستاد ملی مدیریت کرونا مطرح شده است. وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای برقراری تعامل بیشتر با ستاد ملی کرونا این موضوع را با جامعه حرفه‌ای هتلداران ایران به عنوان تشکل تخصصی در حوزه هتلداری کشور منعکس نموده است تا تعاملی بین این بخش و مرکز بهداشت و پزشکی کشور برقرار شود و مراکز اقامتی که متقاضی هستند و اعلام آمادگی می‌کنند، به مجموعه‌های وزارت بهداشت معرفی شوند تا ضمن عقد قرارداد بستر لازم در این زمینه فراهم گردد.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر ظرفیت بیمارستان‌ها و مراکز درمانی برای بستری کردن بیماران کرونایی تکمیل شده است، یادآور شد: قطعاً روی آوردن برای احداث مراکز پیش‌ساخته در بخش‌های صحرایی با هزینه‌های هنگفت همراه خواهد بود این در حالی است که تاسیسات گردشگری این ظرفیت را دارند تا خدمات لازم را ارائه دهند. تمهیداتی که ما در نظر گرفته‌ایم آن است که در مرحله نخست از ظرفیت هتل‌ها و مهمانسرا‌های دولتی در سراسر کشور استفاده شود و هتل‌های ایرانگردی و جهانگردی در اولویت دوم قرار گیرند. هتل‌های۱، ۲ و ۳ ستاره کشور نیز در اولویت سوم قرار دارند. این تمهیدات علاوه بر آنکه به تشکل‌های حرفه‌ای استان‌ها ابلاغ شده است به اداره کل‌های استان‌ها نیز منعکس شده تا رایزنی‌های لازم با مراکز پزشکی استان‌ها و مراکز اقامتی انجام شود. باتوجه به آنکه این طرح جدیداً اجرا شده، هنوز آمار مشخصی از هتل‌هایی که برای این طرح اعلام آمادگی کرده‌اند در اختیار نداریم. البته باتوجه به صحبت‌های مدیرکل استان قزوین مبنی برآنکه کلیه مراکز اقامتی این استان اعم از هتل و هتل آپارتمان و مهمانپذیر‌ها برای این طرح اعلام آمادگی کرده‌اند شاید بتوان گفت، این استان تاکنون پیشتاز است.
بیشتر بخوانید: کرونا با واکسن تمام می‌شود؟
معاون اداره کل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری در خصوص نگرانی‌هایی که هتل‌ها و مراکز اقامتی از اقامت بیماران کرونایی در اتاق‌هایشان دارند و اینکه ممکن است در آینده همین امر بهانه‌ای برای عدم حضور مسافران و گردشگران در هتل‌های محل نگهداری بیماران کرونایی شود، گفت: این موضوع در گذشته و هنگامی که در خصوص استفاده از ظرفیت‌های مراکز اقامتی برای حضور پرستاران و کادر پزشکی که مدام با بیماران کرونایی در تماس هستند مطرح شده بود، عنوان شد البته قبول داریم که این مباحث مطرح است و ابعاد روانی در پی دارد؛ اما قطعاً با توجه به رعایت پروتکل‌های بهداشتی و آغاز این طرح، پس از پایان دوره، قرنطینه برای هتل‌ها اجرایی خواهد شد و پاکسازی کامل صورت خواهد گرفت. تمام موارد بهداشتی مورد بررسی قرار خواهد گرفت و سپس هتل درصدد خدمات‌دهی به مسافران جدید برخواهد آمد. با این وجود نمی‌تواند از جنبه‌های روانی این موضوع چشم‌پوشی کرد. البته اوایل سال که طرحی شبیه به این اعلام شده بود بسیاری از هتل‌ها با وجود چنین نگرانی‌هایی اعلام آمادگی کرده بودند. اکنون هم پیش‌بینی می‌کنیم که تعداد قابل توجهی از هتل‌ها از این طرح استقبال خواهند کرد.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر چرایی به ثمر نرسیدن طرح پیشنهادی از سوی وزارت بهداشت که اوایل سال جاری نیز مطرح شده بود و قرار بود مراکز اقامتی و هتل‌ها تبدیل به محل اقامت بیماران کرونایی در دوره‌ی نقاهت خود شوند، گفت: هرچند وزارت میراث و گردشگری در آن زمان نیز فهرست و لیست هتل‌های متقاضی را اعلام کرده بود، اما اقدام قابل توجهی از سوی وزارت بهداشت انجام نگرفت. شاید بتوان گفت در آن زمان این طرح خیلی جدی گرفته نشد ضمن آنکه باید پشتیبانی‌های مالی این طرح نیز مد نظر قرار می‌گرفت. اکنون نیز این طرح به صورت کلی مطرح شده و نیاز است تا در مرحله نخست آمار و برآورد هزینه را از تشکل ملی هتلداری و ادارات کل استان‌ها دریافت کنیم. اکنون این طرح به صورت یک پیشنهاد کلی مطرح شده است. امیدوار هستیم جنبه اجرایی نیز پیدا کند.
اسماعیل برات با اشاره به آنکه هزینه اجاره هر هتل بر اساس توافقی که هتل‌دار با مرکز بهداشت استان خود منعقد می‌کند مشخص خواهد شد، گفت: قطعاً رایزنی‌هایی در استان‌ها انجام خواهد شد و با محوریت اداره کل میراث و گردشگری استان‌ها قرارداد‌هایی بر اساس توافق هتل‌ها و مدیران هتل‌ها و بخش بهداشت منعقد خواهد شد. نرخ ثابت اعلام نخواهد شد و قیمت‌ها بر اساس توافق‌های استانی اعلام می‌شود. قطعا هتل‌ها تعامل خوبی با بخش بهداشت خواهند داشت چراکه صنعت گردشگری صنعتی اخلاق محور است و فعالان این صنعت مسائل اخلاقی را در اولویت قرار داده و بر مسائل مالی رجحان می‌دهند.
به گفته برات در طرحی که اوایل سال جاری برای اقامت بیماران کرونایی در هتل‌ها مطرح شده بود بیش از آنکه هتل‌های بخش دولتی از این طرح استفاده کنند بخش خصوصی استقبال کرده بود. از این رو پیش‌بینی می‌شود تا در طرح جدید نیز هتل‌های بخش دولتی از تبدیل مراکز اقامتی خود به مرکز اقامت بیماران کرونایی استقبال نکنند و باز هم این بخش خصوصی باشد که پا پیش می‌گذارد. این در حالی است که اگر هتل‌های بخش دولتی وارد عمل شوند، انعقاد قرارداد بین دو بخش دولتی برای رسیدن به تفاهم ساده‌تر خواهد بود و مسائل مالی و ارائه تخفیفات هموارتر می‌شود.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اجاره هتل‌ها به عنوان نقاهتگاه بیماران کرونایی می‌تواند در شرایط فعلی راهکاری برای برون‌رفت مراکز اقامتی از خسارت‌های وارده از کرونا و عدم فروش اتاق‌هایشان در فصول پرمسافر باشد یا خیر گفت: گردشگری صنعتی بسیار حساس است و با وقوع هر اتفاق کوچک تحت تاثیر قرار می‌گیرد. تاسیسات گردشگری از سال گذشته تاکنون متحمل خسارت‌های متعددی شده‌اند. حتی در فصول پرمسافر نیز به دلیل شیوع ویروس کرونا با تعطیلی روبرو شدند. ضمن آنکه نباید فراموش کرد اگر یک هتل، اتاق خود را یک شب نفروشد آن شب را از دست خواهد داد و دیگر امکان بازگشت مالی نخواهد داشت و آثار منفی آن مشهود خواهد بود. در ظاهر این گونه به نظر می‌رسد که شاید اجاره هتل‌ها به عنوان نقاهتگاه بیماران کرونایی بتواند مسکنی برای خسارت‌های وارده از کرونا به این بخش باشد، اما تأثیر آن در برابر خسارات وارده ناچیز است.
معاون نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری در خصوص وضعیت سایر تاسیسات گردشگری ازجمله آژانس‌های مسافرتی، راهنمایان گردشگری و... و خسارت‌هایی که شیوع ویروس کرونا به این فعالان وارد کرده است نیز گفت: تمام فعالان بخش گردشگری از مراکز اقامتی، سفره‌خانه‌ها و مراکز پذیرایی گرفته تا آژانس‌های مسافرتی و راهنمایان گردشگری که به صورت زنجیره وار به یکدیگر متصل هستند طی ماه‌های گذشته و با شیوع ویروس کرونا متحمل خسارت‌های هنگفت شدند. البته تلاش ما بر آن بود تا با تعریف بسته‌های حمایتی دولت بخشی از این خسارت‌ها را جبران کنیم. از امهال وام‌ها و تعرفه‌های انرژی گرفته تا ارائه وام و تسهیلات برای فعالان بخش گردشگری در نظر گرفته شد. البته نخستین بسته حمایتی دولت و وام‌های ۱۲ درصدی به دلیل شرایطی که در نظر گرفته شده بود و محوریت اشتغال به نفر در مراکز گردشگری مدنظر بود، کمتر مورد استقبال قرار گرفت از این‌رو درصدد تعریف بسته دوم حمایتی دولت برآمدیم که میزان وام‌ها افزایش یافت و اشتغال محور بودن نیز مدنظر نیست. متقاضیان و فعالان حوزه گردشگری این امکان را دارند که تا پایان آذر ماه در سامانه دریافت تسهیلات ثبت‌نام کنند.
به گفته او؛ تا این لحظه مجموعا ۱۶۹۸۴ متقاضی دریافت وام در سامانه ثبت نام کرده‌اند که در مجموع ۵۱۹۸۴ نفر اشتغال به فرد را دربرمی‌گیرد. در این میان ۷۶۰۷.۳۲ میلیارد ریال درخواست تسهیلات داشتیم که تاکنون ۳۸۱۲.۰۲ میلیارد ریال به متقاضیان پرداخت شده است.
برات معتقد است: با وجود آنکه همه بخش‌های حوزه گردشگری بر اثر شیوع ویروس کرونا آسیب دیده‌اند، اما دفاتر خدمات مسافرتی از آنجا که مستقیماً با موضوع سفر در ارتباط هستند، بیشترین آسیب را متحمل شدند. همچنین مراکز و مجتمع‌های آب‌درمانی که در حوزه گردشگری سلامت فعال بودند به دلیل تعطیلی متمادی از جمله گروه‌هایی هستند که بیشترین آسیب را از شیوع کرونا دیدند. در حال حاضر ۳۴ هزار میلیارد ریال اعتبار برای اعطای تسهیلات به فعالان گردشگری برآورد شده است که از این میزان با توجه به اینکه رسته‌هایی مانند آژانس‌های خدمات مسافرتی و گردشگری و مجتمع‌های آب درمانی گردشگری بیش از بقیه رسته‌ها در دوران شیوع بیماری کرونا آسیب دیده‌اند، بخش قابل توجهی از اعتبار‌ها به این گروه از تاسیسات گردشگری تعلق می‌گیرد.
وی در پایان با اشاره به بنگاه محور بودن تسهیلات جدید اظهار کرد: اشخاصی که قبلاً بر اساس مصوبه ستاد ملی کرونا از طریق سامانه کارا وام‌های اشتغال محور دریافت نموده‌اند در صورت تمایل می‌توانند به میزان مابه‌التفاوت، تسهیلات جدید بنگاه محور دریافت کنند. طبعاً چنانچه تسهیلات قبلی از میزان تسهیلات جدید بیشتر بوده باشد، اعطای تسهیلات جدید امکان‌پذیر نیست.