رویداد۲۴ محمدحسین عسکرزاده متخصص طب اورژانس در خصوص نقش اورژانس در تشخیص و درمان بیماری کوویدـ۱۹ گفت: از آنجایی که در کشور ما نظام ارجاع شکل نگرفته است و از پزشک خانواده محروم هستیم بنابراین اورژانس نقش کلیدی و اساسی را برای ورود بیماران به سیستم درمان دارد و اورژانس خط اول مقابله با بیماری کرونا در اکثر مراکز کشور به حساب می‌آید. اقدامات لازم در مورد بیماری کرونا و روند تشخیص و درمان بیماری در اکثر مراکز کشور براساس پروتکل‌های کشوری انجام می‌شود.
وی در مورد خدمات داده شده به افراد مبتلا به کرونا و کسانی که با علائم به اورژانس مراجعه می‌کنند، افزود: بیماری کرونا بیماری خیلی شناخته‌شده‌ای نیست و هرچه توضیح داده می‌شود براساس اطلاعاتی است که در اختیار داریم.
این بیماری دارای سه فاز است؛ فاز اول مرحله تکثیر یا فاز رشد و تکثیر ویروس است. فاز دوم فاز التهابی بیماری است که حداکثر از هفته دوم تا حدود ۱۰ الی ۱۴ روز طول می‌کشد و فاز سوم فاز سیتوکینی است که ممکن است تا مدت‌ها طول بکشد؛ بنابراین خدماتی که برای بیماران در نظر گرفته می‌شود بستگی به این دارد که بیمار در چه فازی به اورژانس مراجعه کند.
این متخصص طب اورژانس توضیح داد: در فاز اول، معمولا بیماران با علائمی مانند سرماخوردگی مراجعه می‌کنند و علائم غیراختصاصی دارند. در این فاز، بیمار به صورت سرپایی قابل درمان است.
در فاز دوم درصد بالایی از بیماران در اورژانس قابل درمان هستند، اما در این فاز ممکن است بسیاری از بیماران نیز نیاز به بستری داشته باشند. در فاز دوم، درصدی از بیماران در هفته دوم علائم التهابی مانند سردرد، تهوع، استفراغ، سرفه و ضعف و بی‌حالی از خود نشان می‌دهند؛ بنابراین روند برخورد ما با بیماری براساس مرحله بیماری است.
بیماران در فاز اول نیازی به اقدامات پایدارکننده حیات ندارند و درمان‌ها درمان‌های علامتی است. همان‌طور که می‌دانید داروی خاصی که درمان قطعی کرونا باشد وجود ندارد، اما درمان‌هایی که علائم بیمار را کمتر کند یا از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند وجود دارد.
به گفته عسکرزاده، ممکن است در فاز اول و در موارد معدودی مانند این‌که بیمار ضعف ایمنی یا شرایط خاصی داشته باشد تصمیم به بستری بیمار گرفته شود، ولی در مجموع عمده کار‌هایی که براساس اطلاعات موجود می‌شود برای بیماران انجام داد در فاز یک و دو و قبل از این‌که بیمار به فاز سوم برسد، انجام می‌شود.
وی در مورد تفاوت ارائه خدمات و اهمیت به بیماری کرونا در اورژانس کشور با سایر کشور‌های دنیا گفت: کشور‌های مختلف نظام‌های بهداشتی متفاوتی دارند و اکثر کشور‌ها سعی می‌کنند از نظام ارجاع استفاده کنند. درکشور‌های دیگر بیماری در سطح اولیه توسط پزشک خانواده شناسایی و درمان می‌شود و نیازی به خدمات اورژانس نیست، ولی در بعضی از کشور‌ها مانند کشور ایران به دلیل نبودن نظام ارجاع مردم مجبورند به اورژانس مراجعه کنند.
این متخصص طب اورژانس افزود: بیماری کرونا به معنای واقعی بیماری هزارچهره است و اطلاعات کاملی در مورد این بیماری وجود ندارد. گاهی علائم غیراختصاصی به وجود آمده و پروسه طولانی در زمینه تشخیص بیماری ایجاد می‌شود. ولی این مورد بستگی به مراحل بیماری دارد.
در مورد اکثر بیماران که با علائم سرماخوردگی به اورژانس مراجعه می‌کنند فرض بر این گذاشته می‌شود که بیمار به کرونا مبتلا شده است تا موارد تشخیصی انجام شود. همان‌طور که می‌دانید تشخیص قطعی از نظر وزارت بهداشت مثبت شدن تست pcr است.
بیشتر بخوانید: از واکسن ایرانی کرونا چه می‌دانیم؟
این تست ظرافت‌های خودش را دارد و ظاهرا از ۲۴ ساعت دوم بعد از ایجاد علائم، احتمال منفی کاذب بودن تست کم است و بهترین زمان نیز برای انجام این تست روز دوم و سوم آشکار شدن علائم است. دریافت نتیجه تست نیز ۲۴ الی ۴۸ ساعت طول می‌کشد.
در فاز التهابی از روز پنجم تا ششم به بعد سی‌تی‌اسکن می‌تواند برای تشخیص بیماری کمک کند و حتی با تست منفی نیز می‌شود بیماری را تشخیص داد، زیرا در این مرحله بیماری نمای خاصی دارد؛ بنابراین هر کدام از این تست‌ها و روش‌ها در زمان خودش کارایی لازم را دارد.
وی در مورد مدت‌زمان خدمات‌رسانی برای بیماران کرونایی یا افرادی که دارای علائم هستند در اورژانس گفت: در اغلب اورژانس‌های کشور سیستمی به نام تریاژ وجود دارد. در این سیستم بیماران بسته به شدت بیماری ویزیت می‌شوند، برای مثال بیماری که علائم شدیدتر و شرایط حادتری دارد نسبت به بیماری که علائم سرماخوردگی دارد زودتر تریاژ می‌شود. بیماری که نیاز به اقدامات حمایت‌کننده حیات دارد بلافاصله ویزیت می‌شود؛ بنابراین میانگین خاصی از زمان پذیرش تا خروج بیمار از اورژانس برای بیماران نباید در نظر گرفت.
عسکرزاده در مورد خدمات در نظر گرفته شده برای همراهان بیماران مبتلا یا دارای علائم کرونا توضیح داد: همان‌طور که گفته شد بیمارانی که با علائم مراجعه می‌کنند فرض بر این گرفته می‌شود که بیماری کرونا دارد و برای تشخیص بیماری هم باید تست انجام شود یا ممکن است بیمار در فاز دوم باشد و سی‌تی‌اسکن انجام شود. اما در مورد همراهان بیمار اتفاق نظری خاصی وجود ندارد.
اگر درمان قطعی بیماری کرونا وجود داشت شاید می‌توانستیم برای این افراد درمان پیشگیری را در نظر بگیریم، ولی به دلیل عدم درمان قطعی این مسئله غیرممکن است. در مجموع توصیه ما براساس پروتکل‌های کشوری به تمام افرادی که با این بیمار در هفته گذشته قبل از شروع علائم و یا در دوره انتقال‌پذیری بیماری تماس داشته‌اند این است که این افراد ۱۰ الی ۱۵ روز قرنطینه باشند و اگر در این مدت علائمی ظاهر شد به درمان بپردازند.
وی در مورد دارو‌هایی که به افراد مبتلا به کرونا در اورژانس داده می‌شود و این‌که آیا این دارو‌ها تحت پوشش بیمه هستند، افزود: اولا که درمان اختصاصی برای این بیماری وجود ندارد؛ بنابراین نمی‌توانیم داروی خاصی را برای درمان بیماران در اورژانس عنوان کنیم. دارو‌هایی که در اورژانس داده می‌شود دارو‌های علامتی هستند و این دارو‌ها عمومی بوده و تحت پوشش بیمه هستند، ولی بعضی دارو‌های خاص که در سیر بستری برای بیماران تجویز خواهد شد در مراکز دولتی به بیمارن داده می‌شود. در واقع تجویز دارو‌ها بسته به فاز بیماری و شرایط مرکزی است که شخص به آنجا مراجعه می‌کند.
این متخصص طب اورژانس در مورد اقدامات مربوط به جداسازی افراد مبتلا و کاهش سطح انتقال بیماری به افراد سالم در اورژانس گفت: برای کاهش انتقال بیماری اولین و موثرترین قدم فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک است.
باید بدانید که در مورد انتقال بیماری چه از طریق قطرات تنفسی یا از طریق هوا اتفاق نظری خاصی وجود ندارد، بنابراین باید بدترین حالت در نظر گرفته شود؛ بنابراین در قدم اول فاصله‌گذاری اجتماعی بسیار موثر است. براساس دستورالعمل وزارت بهداشت موظف شده است که در تریاژ اورژانس تنفسی از اورژانس جنرال جدا شود، یعنی افرادی که علائم دارند از سایرین جدا شوند و افراد به این طریق غربال شوند.