یک کارشناس صنعت حمل و نقل سنگین:
نیازی معتقد است بانک مرکزی با برنامهریزی میتوان ارز مورد نیاز طرح کلید به کلید را تامین کند و با صرفهجویی در تخصیص ارز به کالاهایی که آنقدر برای شهروندان مورد نیاز نیست بر آتش تولید داخلی بدمد.
رویداد۲۴ مهدی نیازی، کارشناس صنعت حمل و نقل و قائم مقام شرکت آریادیزل در خصوص آخرین وضعیت طرح کلید به کلید که مربوط به نوسازی کامیونهای فرسوده ایران است به خبرنگار ما میگوید: «شورای اقتصاد در اسفند سال ۱۳۹۶ مصوبهای را در خصوص قانونی که سال ۹۴ در به تصویب رسیده بود را بهعنوان طرح جایگیزین نوسازی ناوگان فرسوده حملونقل جادهای را مطرح کردند که بر اساس این طرح به دولت این اجازه را دادند که حدود ۱۰ میلیارد دلار را به نوسازی ناوگان حملونقل فرسوده تخصیص دهد. در همین راستا دولت خود را مکلف کرد که ۵۰ درصد از قیمت این کامیونها را تقبل کند این بدان معنا است که در واقع کامیونها با نصف قیمت در اختیار رانندگان گذاشته میشود.»
او در همین خصوص ادامه میدهد: «دلیل تصویب چنین لایحهای این بود که مجموع ناوگان تجاری ایران که در حدود ۳۴۵ هزار دستگاه است و حدود ۱۰۰ هزار دستگاه از این تعداد که ۲۵ درصد کامیونها را تشکیل میدهند، بالای ۵۰ سال عمر دارند و این باعث مشکلات جدی برای صنعت تولید کامیون شده است، زیرا میانگین عمر یک کامیون بر اساس استانداردهای جهانی ۷ سال برآورد شده است، ولی همانطور که مشاهده میکنیم در ایران حدود ۲۵ درصد از سامانه حملونقل جادهای کاملا فرسوده هستند که همین موضوع نگرانیهای فراوانی در حوزه مصرف سوخت، ایمنی جادهای، کیفیت حمل و نقل و ... را به همراه دارد.»
نیازی با اشاره به مصرف سوخت کامیونهای فرسوده اضافه میکند: «بر اساس مطالعات انجام شده در خصوص مصرف سوخت کامیونهای فرسوده به برخی کامیونهایی بر خوردیم که بالای ۸۰ سال سن دارند. بر همین اساس یک کامیون ۵۰ ساله در هر ۱۰۰ کیلومتر حدود ۵۰ لیتر گازوییل مصرف میکند در حالی که کامیونهای جدید بهصورت میانگین در همین مقدار مسافت حدود ۳۰ تا ۳۵ لیتر سوخت مصرف میکنند و اگر این مقدار سوخت را در تعداد کامیونهای از دور خارج شده ضرب کنیم به عدد بزرگی بر میخوریم و خسارتی که از مصرف سوخت این کامیونها به کشور میرسد بسیار زیاد است. میبینیم که اگر این طرح اجرایی شود دولت میتواند با در نظر گرفتن صرفهجویی در سوخت بودجه مورد نظر را تامین کند.»
قائم مقام شرکت آریا دیزل در مورد وضعیت تولید کامیون بعد از تحریمها اضافه میکند: «این طرح بهدلیل پیچیدگیهایی که تحریمها به وجود آورد باعث شد که بسیاری از شرکتها نتوانند ساختار را به نوعی برنامهریزی کنند که بتوانند تحریمها را دور بزنند و در این خصوص آریا دیزل بهعنوان تنها شرکتی که در بخش خصوصی توانست به تولید خود در سخترین شرایط ادامه دهد. در این طرح مبالغی را برای تولید ۳ هزار دستگاه کامیون به ما اختصاص دادند که در این خصوص ارز مورد نظر را برای تولید تنها ۲۲۰ دستگاه به ما پرداخت کردند که با این تعداد نمیتوان در طرح کلید به کلید به موفقیتی دست پیدا کرد و با بالا رفتن قیمتها رانندگان هم قدرت خرید کامیونهای جدید را نخواهند داشت از همه اینها مهمتر ما بهعنوان تولید کننده نگرانیهایمان در مورد تعطیلی کارخانهها و بیکاری کارگران هر روز بیشتر میشود، زیرا هنگامی که نتوانیم قطعات مورد نیاز را برای تولید تهیه کنیم همه چیز رو به تعطیلی خواهد رفت با این شرایط تهیه مواد و قطعات اولیه عملا غیر ممکن خواهد بود.»
او با تاکید بر برنامهریزی بانک مرکزی در تخصیص ارز به این طرح میگوید: «بانک مرکزی به دلیل تحریمها با محدویتهایی روبهرو است، ولی با این شرایط میبینیم ارز را به برخی از کالاهایی که برای شهروندان اساسی محسوب نمیشود تخصیص میدهند این در حالی است که اگر این ارزها را در راه تولید کامیونها خرج میکردند هم به تولید داخلی کمک میکردند و هم به وضعیت اشتغال اهمیت داده میشد و اقتصاد کشور را زنده نگاه میداشتد. به نظر میآید که توازنی برای تخصیص ارز در کشور وجود ندارد. امیدواریم بانک مرکزی با کمک وزارت صمت به این مشکلات رسیدگی کند و موانع را بر طرف کند. مردم به همه کالاها نیاز دارند، ولی واقعیت این است که اقتصاد کشور در جادهها و به وسیله کامیونها حرکت میکند و در این خصوص تنها خواسته ما این است که در تخصص ارز به صنایع و واردات توازنی وجود داشته باشد و صنعت تولید کامیونها که سالهاست در ایران وجود دارد نادیده گرفته نشود.»