رویداد۲۴ العرب، نزدیک به عربستان سعودی نوشت: کویت روزنه مورد نظر را قبل از برگزاری نشست شورای همکاریهای خلیج فارس ایجاد کرده و برداشتن گامهایی در راستای صلح بین عربستان و قطر را نزدیک نموده است، که اولین گام، اعلام توافق برای بازگشایی مرزهای هوایی و زمینی و دریایی بین عربستان و قطر از عصر روز دوشنبه است.
در ادامه این مطلب آمده است: وزیر خارجه کویت، شیخ احمد ناصر الصباح، اعلام کرد که عربستان سعودی مرزهای هوایی و زمینی خود با قطر را پس از سه سال به روی قطر میگشاید.
در این میان، تحلیلگران مسائل خلیج فارس، بر این عقیده اند که عدم حضور پادشاه بحرین حمد بن عیسی ال خلیفه در نشست شورای همکاریهای خلیج فارس و حضور، ولی عهد او، سلمان بن حمد برای حضور در این نشست، نشان میدهد برخی اقدامات مربوط به صلح بین عربستان و قطر، به نفع بحرین نخواهد بود. این در حالی است که کویت اعلام کرد امیر این کشور شیخ النواف در رأس هیئتی برای شرکت در چهل و یکمین نشست شورای همکاریهای خلیج فارس وارد عربستان میشود. به موازات آن، پادشاهی عمان اعلام کرد که فهد بن محمود آل سعید، معاون نخست وزیر در امور مجلس وزرا، در رأس هیئت کشورش به نمایندگی از سلطان هیثم بن طارق، به عربستان میرود، همانطور که سلطان قابوس راحل حدود ده سال نمایندهای را به این نشست میفرستاد.
به گفته منابع دیپلماتیک، سلطان هیثم مخالف نشست شورای همکاریهای خلیج فارس نیست، بلکه از آن حمایت میکند و عدم مشارکت وی در این نشست در چارچوب رعایت پروتوکلهای بهداشتی و برخی مشغولیتهای داخلی پادشاهی قرار میگیرد.
با وجود جو خوش بینی که در ساعتهای اخیر وجود داشته، بسیاری از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس توقع زیادی از نتایج این نشست ندارند، به این دلیل که دستور کار اصلی این نشست، موضوع صلح بین عربستان و قطر و ارتباط آن با نفوذ ترکیه و ایران در منطقه است.
بیشتر بخوانید: واکنش وزیر امور خارجه ایران به پایان بحران دیپلماتیک قطر
کارشناسان مسائل خلیج فارس میگویند بحران فراتر از درخواست قطر از شبکه الجزیره برای توقف حمله به امارات، مصر و بحرین است، همانطور که پیش از این به دنبال تلاش دوحه برای صلح، شبکه الجزیره هدف گرفتن عربستان را متوقف نمود.
ایشان میافزایند: این بحران منحصر به دعوت قطر از عناصر اخوانی-که از کشورهای اصلی خود فرار کرده اند- به ترک نمیشود، بلکه مساله پیچیدهتر بوده و به پایبندی دوحه به التزامهای عضویت در شورای همکاریها در مورد توقف دخالتهای خارجی به ویژه از سوی ایران و ترکیه مربوط میشود.
قطر از بحران با چهار کشور عربی برای گشودن دروازههای خود به روی نقش اقتصادی و اطلاعاتی ایران استفاده کرد و همین مساله در مورد ترکیه که یک پایگاه نظامی در قطر داشته و نفوذ اقتصادی خود در این کشور عربی را افزایش داد هم صدق میکند. این امر تناقض واضحی با پایبندی دوحه و مفهوم وابستگی آن به امنیت خلیج فارس یکپارچه دارد.
گذشته از ایران و ترکیه، بحرانهای دیگری هم کشورهای عربی حاشیه خلیج فارسرا در شرایط دشواری قرار داده است، که از آن جمله است شیوع بیماری کرونا و کاهش درآمدهای نفتی در نتیجه کاهش قیمت نفت.
به عقیده تحلیلگران، قطر توجهی به این مشکلات عمیق در خلیج فارس ندارد، چرا که با حجم کوچک و واردات زیادی که دارد، میتواند در این شرایط دوام بیاورد، برخلاف عربستان سعودی که التزامهای امنیتی، مالی و جمعیتی زیادی دارد.
کارشناسان میگویند قطر تلاش میکند تا ترکیه و ایران ابزاری برای به فرسایش بردن عربستان باشند، از این رو دو موضوع اخوان و شبکه الجزیره را محور بحران خلیج فارس نشان میدهد، در حالی که این دو در ضمن سیاست چند جانبه قطر برای تضعیف شورای همکاریها و تهدید امنیت آن، عوامل ثانویه محسوب میشوند.
مشکل نشست در حال حاضر مشارکت سران کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نیست، بلکه پایبندی دوحه به تصمیمات ضامن امنیت خلیج فارس و فشار بر آن در راستای بازنگری در سیاست خود در مورد تهران و آنکارا و افزایش نفوذ این دو در قطر، مشکل اصلی است.