سفر نخست وزیر مأمور به تشکیل کابینه لبنان به ترکیه و دیدار با اردوغان، میتواند بیش از پیش مسیر ورود ترکیه به میدان سیاسی لبنان را هموار کند.
رویداد۲۴ «سعد الحریری» نخستوزیر مأمور به تشکیل کابینه لبنان روز جمعه (دیروز) بدون اعلام پیشین به ترکیه رفت و با «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور این کشور در استانبول دیدار کرد.
طبق اعلام کاخ ریاستجمهوری ترکیه، در این دیدار دو ساعته و پشت درهای بسته، دو طرف در خصوص توسعه «همکاریهای عمیق مشترک» و روابط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و تجاری گفتگو کردند.
دفتر الحریری نیز در بیانیهای اعلام کرد که راههای غلبه بر مشکلات اقتصادی لبنان و از سر گیری بازسازی بیروت در فردای تشکیل مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
به نوشته رأی الیوم، این دیدار بیش از لبنان، در پایتحتهای عربی مورد توجه قرار گرفته است و در شرایطی انجام شد که لبنان درگیر سلسله بحرانهای اجتماعی، سیاسی، امنیتی و اقتصادی است. از سوی دیگر حریری با فردی دیدار کرده که از سوی دولت سعودی متهم به دخالت در امور داخلی کشورهای عربی است.
الحریری بعد از آنکه در مدت زمان تعیین شده نتوانست کابینه مورد نظر را تشکیل دهد، تلاش میکند حمایتهای بینالمللی برای تشکیل کابینه خود و کمک به لبنان بحران زده را جذب کند.
آنگونه که محافل لبنانی میگویند، سعد الحریری پیش از سفر به استانبول، بارها برای دیدار با «محمد بن سلمان» تلاش کرده، اما پاسخی از ریاض دریافت نکرده است؛ بنابراین این سؤال پیش میآید که سفر نخستوزیر آتی لبنان به ترکیه چه تبعاتی برای رابطه لبنان و عربستان سعودی در پی دارد؟
به نوشته رأی الیوم، ریاض و ابوظبی همواره حساسیت بالایی به نفوذ ترکیه در کشورهای عربی و از جمله لبنان دارند و سفر حریری به ترکیه میتواند مقدمهای برای تبدیل اردوغان به یک بازیگر اساسی در فضای سیاسی و در میان گروههای اهل سنت لبنان با مرجعیت جریان المستقبل، باشد. اما سؤالی که مطرح میشود این استکه حریری با چه تضمین و با چه پشتوانهای به جای حضور در ریاض، به استانبول رفته است؟
برخی منابع میگویند که سفر حریری به استانبول، اولین ثمره اقدام فرانسه و ترکیه برای تنشزدایی است، به طوریکه در روزهای گذشته فضای سیاسی میان آنکارا و پاریس مثبت بوده و دو کشور گامهایی برای حل و فصل اختلافات برداشتهاند.
بیشتر بخوانید: چرا عربستان با عجله توافق صلح با قطر را امضا کرد؟
بنابراین احتمال اینکه امانوئل ماکرون، حریری را به استانبول فرستاده، وجود دارد و ماکرون فردی است که طرح تشکیل دولت لبنان و انجام اصلاحات مورد نظر خود را به پیش میبرد.
از سوی دیگر برخی محافل میگویند که ریاض و ابوظبی در حال سرمایهگذاری بر روی «بهاء الحریری» برادر سعد الحریری هستند تا پایگاه مردمی او را در لبنان ایجاد کرده و سعد الحریری را به حاشیه ببرند. بهاء الحریری نیز شروع به فعالیت در این زمینه کرده در حال ایجاد زیربنای رسانهای، مردمی و اقتصادی خود در لبنان است؛ بنابراین سفر سعد الحریری به ترکیه (به عنوان قطب منطقهای اهل سنت) میتواند با هدف ایجاد توازن و مقابله با تلاشهای ریاض و ابوظبی جهت به حاشیه بردنش باشد.
به این نکته نیز باید توجه داشت که در ماههای اخیر تلاشهایی برای بهبود رابطه میان ترکیه و عربستان سعودی صورت گرفته و به گفته منابع ترکیهای، گفتوگوی تلفنی اردوغان و سلمان بن عبدالعزیز در یکم آذرماه، مقدمهای برای ترمیم تنش ایجاد شده در سالهای گذشته میان آنکارا و ریاض محسوب میشود و در این شرایط میتوان سفر حریری به ترکیه را با چراغ سبز ریاض دانست.