رویداد۲۴ صادق الطائی در القدس العربی نوشت: پرونده ایران یکی از مهمترین محور‌های سیاست خارجی دولت بایدن است و تحلیلگران معتقدند که سیاستهای ایرانی بایدن ممکن است شامل سه محور فرعی باشد، که در مقدمه ان‌ها پرونده هسته‌ای ایران و تلاش برای اصلاح چیزی است که سیاستهای ترامپ آن را نابود کرده است. اما پرونده دوم، به کنترل نفوذ ایران در خاورمیانه و بویژه در عراق و سوریه و یمن، مربوط است.
در ادامه این مطلب آمده است: پرونده سوم، در رابطه با درگیری ایران و اسرائیل خواهد بود، پرونده جنجالی که به طور پیچیده‌ای با دو پرونده قبلی مربوط و از این دو حساس‌تر است، از این رو، دولت بایدن به یک قدرت سیاسی نیاز دارد که بتواند تهدید هسته‌ای و موشکی ایران برای اسرائیل را مهار کند. علاوه بر اینکه دولت بایدن باید بتواند دولت نتانیاهو را کنترل کند تا مرتکب اشتباهی نشده و به ایران حمله نکند.
نقاط قوت
بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای، احتمالی است که می‌توان از اظهارات جو بایدن و جک سالیوان، مشاور امنیت ملی او دریافت، چرا که در طول دو سال گذشته که ترامپ از توافق هسته‌ای خارج شد، امور تا حد زیادی پیچیده شد و اکنون، صدا‌هایی در واشنگتن شنیده می‌شود که از رئیس جمهور منتخب می‌خواهد تعدیلی در توافق ایجاد کرده و شروطی را به آن اضافه کند که باعث محدودیت توانایی‌های ایران به شکلی ملموس شود.
در مقابل، ایران نقاط قوت زیادی را برای خود جمع کرده است تا در مذاکرات آینده از آن‌ها استفاده کند و از جمله پرونده‌هایی که تهران یکی از شروط خود برای بازگشت به توافق می‌داند و روحانی بر آن تاکید نموده، این مهم است که ایالات متحده توافق‌های بین المللی را نقض می‌کند، از این رو، ایران از دولت بایدن می‌خواهد غرامت زیان‌هایی که ایران از سال ۲۰۱۸ تا کنون به دلیل خروج آمریکا از برجام متحمل شده است را بپردازد. ایران همچنین مخالف افزودن هر بندی به توافق قدیمی است و این مساله توسط وزیر خارجه محمد جواد ظریف، اعلام شد.
لازم به ذکر است که تنها ۵ ماه برای بازگشت به توافق هسته‌ای بین دولت بایدن و دولت روحانی باقی مانده، چرا که تمام نشانه ها در ایران حکایت از پیروزی حتمی اصولگرایان در انتخابات ۱۴۰۰ دارند.
رسیدن اصولگرایان به ریاست جمهوری همراه با سیطره آن‌ها بر مجلس شورای اسلامی، مانع بزرگی بر سر راه بازگشت به توافق هسته‌ای است، به این دلیل که اصولگرایان در زمان ریاست احمدی نژاد مذاکرات را برای ۸ سال در حال تعلیق قرار دادند و در دوره روحانی بود که این مذاکرات به نتیجه رسید. همه این امور نشان دهنده میزان دشواری پرونده و حتمیت شتاب برای اتخاذ تصمیمات مناسب قبل از ورود به چاه تاریکی در سال‌های آینده است.
بیشتر بخوانید: نامه ۵۰ دیپلمات سابق به بایدن درباره ایران/ روز اول کاری خود به برجام بازگردید
«بازگرداندن ایران به صندوق»
جک سالیوان، مشاور امنیت ملی، با این تعبیر، سیاست دولت بایدن در قبال ایران را توصیف کرده و بر آمادگی دولت بایدن برای بازگشت به توافق هسته‌ای و کنترل رفتار ایران تمرکز نمود. به نوشته روزنامه وال استریت ژورنال، سالیوان تاکید کرد که دولت آینده آمریکا قصد دارد با بازگشت به توافق هسته ای، ایران را به «صندوق» بازگردانده و تهران را مجبور به پذیرفتن شروط توافق اصلی کند، تا در مقابل، ایالات متحده هم آماده احترام به شروط توافق ۲۰۱۵ شود.
این امر، خبر خوشحال کننده‌ای برای دولت روحانی بود، چرا که خشنودی خود از آن را اعلام کرد و در مقابل این اظهارات اعلام کرد که در صورت بازگشت دولت جدید آمریکا به توافق هسته ای، تهران هم به تعهداتش باز می‌گردد.
مهار توسعه نفوذ ایران در منطقه
نکته‌ای که دشمنان ایران بر آن اصرار دارند، یعنی دولت‌های عضو شورای همکاری‌های خلیج فارس و اسرائیل، همان مهار برنامه‌های موشکی پیشرفته ایران است که آن را تهدیدی برای امنیت و استقرار منطقه می‌دانند، در حالی که ایران این برنامه‌ها را ضامنی برای حمایت از خود در برابر تجاوز‌های احتمالی اسرائیل می‌داند. برای خروج از این بحران، دولت روحانی برنامه‌های مذاکره منطقه‌ای بدون نظارت قدرت‌های بزرگ را مطرح کرده و نام آن را «صلح هرمز» گذاشت، طی این طرح ایران همسایگان خود را به گفتگو بر سر نگرانی‌های مربوط به امنیت منطقه دعوت کرد. اما دشمنان ایران از این طرح قانع نشدند و آن را غیر واقعی دانستند.
عادی سازی و امنیت ملی ایران
ادارات رسمی در اسرائیل نگران نتیجه شکست ترامپ در انتخابات هستند و دلیل آن، حمایت نامحدودی است که وی به اسرائیل ارائه داشت، همانطور که دولت ترامپ بر دولت‌های عربی فشار آورد تا وارد عادی سازی با اسرائیل شوند، تا در نتیجه یک عامل فشار قوی بر امنیت ملی ایران ایجاد شود. ایران به انفجار در تاسیسات هسته‌ای و ترور دانشمند هسته ای، محسن فخری زاده هنوز جوابی نداده است، چرا که منتظر موافقت بایدن برای بازگشت به توافق است و معتقد است صِرف بازگشت آمریکا به توافق هسته ای، ضربه بزرگی به اسرائیل وارد می‌کند.
تمام این موارد، تعامل دولت بایدن با این پرونده را سخت و پیچیده می‌کند و با اینکه بایدن بار‌ها بر حمایت از امنیت اسرائیل و تعهد خود بر ایستادن در برابر هر تهدیدی برای تل آویو تاکید کرده، دولت نتانیاهو همچنان مواضع سخت گیرانه دولت اوباما در مورد درگیری اسرائیل و فلسطین را به یاد دارد، که در آن بایدن معاون رئیس جمهور بود، تا آنجا که در دوره اوباما، روابط اسرائیل و آمریکا به پایین‌ترین سطح همکاری در طول تاریخ اسرائیل رسید.
اما تاکیدات بایدن بر برخی نکاتی که وعده داده است در مذاکرات آینده با ایران در خصوص توافق هسته‌ای تضمین می‌شود، که شامل تمدید دوره محدودیت‌ها بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران تا بیش از ده سال و کنترل برنامه‌های موشکی این کشور بوده، همگی پیام‌های اطمینان بخشی برای اسرائیل است، که نتانیاهو می‌تواند با استفاده از آن‌ها با رئیس جمهور منتخب آمریکا در اجرای سیاستهای خود در قبال ایران همکاری کند.