رویداد۲۴ ماجرای واکسن کرونا از تولید واکسن داخلی تا ممنوعیت واردات واکسن آمریکایی و انگلیسی به تقابل میان مقامهای بهداشتی کشور بر سر واکسن روسی رسیده است. یکی از اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا میگوید واکسن روسی اعتباری ندارد و به عنوان یکی از اعضای کادر درمان آن را تزریق نمیکند در مقابل یک مقام وزارت بهداشت گفته که مینو محرز شأنی برای ارزیابی واکسنهای دیگر ندارد؛ این در حالی است که پیشتر وزارت بهداشت نیز مواضع ضد و نقیضی درباره واکسن روسی کرونا اتخاذ کرده بود. حالا به گفته رئیس دفتر رئیس جمهور قرار است تا پیش از ۲۲ بهمن نخستین محموله واکسن روسی کرونا وارد کشور شده و واکسیناسیون آغاز شود. اما با توجه به اهمیت این موضوع، واکسن روسی موثر و قابل اعتماد است یا نه؟
روسیه از نخستین کشورهایی بود که اعلام کرد توانسته به تکنولوژی تولید واکسن کرونا دست پیدا کند. از اواخر تابستان امسال تولید انبوده واکسن کرونا در روسیه آغاز شد و از همان زمان خبرهایی درباره همکاری میان ایران و روسیه بر سر تولید این واکسن و همچنین واردات واکسن روسی به ایران مطرح شد، اما پس از ممنوعیت واردات واکسن آمریکایی و انگلیسی به کشور، گزینه واکسن روسی به یکی از چند گزینه اصلی واردات واکسن کرونا به کشور تبدیل شد. روسیه با سه میلیون و ۸۱۳ هزار و ۴۸ مبتلا و ۷۲ هزار و ۱۸۵ قربانی در میان چهار کشور نخست جهان در زمینه بیشترین مبتلا و قربانیان ناشی از ویروس کرونا قرار دارد.
اما خبرهای منتشر شده حاکی از آن است که واکسن روسی کرونا احتمالا نخستین واکسن خارجی کرونا خواهد بود که به کشور وارد میشود. این خبر در سفر اخیر محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان به روسیه قوت گرفت و همین امر با واکنشهای متفاوتی همراه شد. محمدجواد ظریف در مسکو اعلام کرد که واکسن روسی اسپوتنیک وی، در ایران ثبت و از سوی مقامات بهداشتی ایران تایید شد و امیدواریم بزودی بتوانیم این واکسن را هم خریداری کنیم و هم از طریق موسسات مربوطه ایران و روسیه، تولید مشترک آن را داشته باشیم.
کمی پس از ظریف، محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهور جزئیات بیشتری از این خبر گفت و اعلام کرد که قرار است در سه مرحله دوزهای خریداری شده از واکسن روسی کرونا وارد کشور شود، مرحله اول تا پیش از ۲۲ بهمن، مرحله دوم در ماه فوریه و مرحله سوم نیز تا پیش از تعطیلات نوروز.
بیشتر بخوانید:واکسیناسیون جهانی کرونا به جز ایران و آفریقا/ انحصار واکسن کرونا در کشورهای ثروتمند شکسته میشود؟
واعظی اعلام کرد که کشور بیشتر از دو ماه است که با روسها درخصوص واکسنی که تولید کردند در حال مذاکره است و مذاکرات با روسها بیشتر شده است و به گفته واعظی طی یک ماه گذشته تمام اسناد مربوط به تولید واکسن روسی به ایران ارسال شده و گروه علمی کشور تمام این اسناد را بررسی کرده و در نتیجه واکسن روسی تایید شده است. به گفته واعظی ایران ۲ میلیون دوز واکسن روسی خریداری کرده است.
سخنگوی سازمان غذاودارو نیز این خبر را تایید و اعلام کرد که سازمان غذاودارو، مجوز مصرف اضطراری واکسن Sputnik V محصول شرکت گامالیا کشور روسیه در فرم محلول فریزشده و ویالهای تک دوز/ ۵ دوز در ایران صادر شده است.
سفیر ایران در روسیه نیز خبر داد که قرار است تا ۱۶ بهمن نخستن محموله از واکسن روسی خریداری شده وارد کشور شود. به گفته سفیر ایران در روسیه، قرار است این واکسن در داخل ایران نیز به شکل مشترک تولید شود.
روند سریع تایید تا پذیرش و امضای قرار داد و در نهایت واردات واکسن روسی کرونا به کشور در غیاب دیگر واکسنها، اما با واکنش تند یکی از اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا همراه شد. مینو محرز، که از ابتدای همه گیری کرونا در کشور به یکی از نامها و تصاویر اشنا تبدیل شده است و همه روزه درباره این بیماری با رسانهها گفتگو میکند، درباره واکسن روسی کرونا گفته: سازمان غذا و داروی ایران زمانی میتواند دارو و واکسنی را تایید کند که پیش از آن، دارو یا واکسن مورد تایید سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته باشد. تهیه و واردات واکسن کرونای روسی توسط دولت از شانس بد مردم ایران است. به هیچ عنوان از این انتخاب راضی نیستم، زیرا تاکنون هیچ اطلاعاتی از این واکسن منتشر نشده است.
محرز که خود متخصص معروف بیماریهای عفونی است در این باره گفت افزود: واکسن کرونا باید دارای استانداردهای جهانی باشد، از نظر ما واکسنی استاندارد است که مورد تایید یکی از منابع بینالمللی باشد که یکی از آنها سازمان بهداشت جهانی و دیگری سازمان غذا و داروی اتحادیه اروپاست در صورتی که این واکسن تاییدیه هیچ کشوری را ندارد. محرز تاکید کرد: معلوم نیست از چه زمانی تاکنون سازمان غذا و داروی کشور جزو منابع بینالمللی شدهاند؟ سازمان غذا و داروی ایران زمانی میتواند دارو و واکسنی را تایید کند که پیش از آن، دارو یا واکسن مورد تایید سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته باشد.
اظهارات مینو محرز با واکنش سازمان غذا و دارو و کیانوش جهانپور سخنگوی این سازمان قرار گرفت و جهانپور که خود پیشتر اعتبار این واکسن را زیر سوال برده بود، در واکنش به سخنان محرز، وی را فاقد شانیت ارزیابی درباره این واکسن دانست و گفت: ایشان شأنی برای ارزیابی واکسنهای دیگر ندارند چنانکه ورودی در این موضوع هم نداشتهاند. مرجع تایید واکسن از جمله واکسن داخلی که ایشان مسوول کارآزمایی بالینی آن هستند، سازمان غذا و دارو است.
جهانپور با بیان اینکه این واکسن شرایط قابل قبول برای شروع واکسیناسیون را داراست، گفت: تا روزهای اخیر بیش از ۱۴ کشور در دنیا این واکسن را تایید یا مجوز مصرف اضطراری آن را صادر کرده اند و بیش از ۵۰ کشور نیز درخواست آن را دارند.
رییس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت همچنین گفت: متاسفانه برخی از اظهارات در رابطه با واکسن کووید که مجوز مصرف اضطراری در کشور دریافت کرده، غیر حرفهای است و اخلاق حرفهای در آن رعایت نشده و در برخی موارد نیز شائبه علایق و تعارض منافع وجود دارد.
این در حالی است که چندی پیش جهانپور، تولید واکسن روسی را بالقوه خطرناک توصیف کرده بود.
با نگاهی به مقبولیت واکسن روسی در جهان میتواند دید که تنها چند کشور روی به استفاده از این واکسن آورده اند. آرژانتین تاکنون اقدام به واردات این واکسن کرده است و حتی رئیس جمهور این کشور نیز این واکسن را تزریق کرده. معاون رئیس جمهور ونزوئلا نیز اعلام کرد که این کشور از روسیه واکسن کرونا خریداری میکند. علاوه بر آن، بولیوی نیز نخستین محموله واکسن روسی را دریافت کرده است.
کاربران در شبکههای اجتماعی با بازنشر هشتگ واکسن روسی و اکسن روسی نمیزنیم به حواشی پیش آمده پیرامون این واکسن واکنش نشان دادند.
یک کاربر در فضای مجازی در این باره نوشت: #واکسن_کرونا روسی که تاییدیه گرفت را از #مجلس_خبرگان آغاز کنید. این یک درخواست عمومی ست. به خدا!
محمود صادقی نماینده پیشین مجلس نیز در این باره نوشت: واکسن کرونا آینهای دیگر از سیاست و زندگی ما است؛ در حالی که آمار رسمی روزانه قربانیان بین سه رقمی و دو رقمی در نوسان است، واکسن آزموده شدهی فایزر را رد میکنیم، چون آمریکایی است! بعد خبر میدهیم عن قریب واکسن ایرانی را میسازیم. بعد پناه میبریم به واکسن آزموده نشدهی روسی!
کاربر دیگری با اشاره به این موضوع گفت: دکتر #جهانپور در واکنش به دکتر #محرز که گفته بود #واکسن_روسی هیچ تائیدیه بین المللی ندارد و ازآن استفاده نمیکند:"ایشان شأنی برای ارزیابی واکسنهای دیگر ندارد.
دکتر هاشمیان:اظهارات دکتر محرز برای همه سندیت دارد. ضمنا دکتر جهانپور پزشک عمومی است، چرا درباره مسائل تخصصی نظر میدهد؟!
یک کاربر همچنین نوشت: سر واکسن روسی تو وزارت بهداشت افتادن به جون هم و هرکی اون یکی رو محکوم میکنه و چیزی که براشون مهم نیست، جان مردمی است که هر روز به خاطر لجبازی از دست میره. آقای جهانپور و خانم محرز همه مقصرید و دیگر اعتباری بین مردم ندارید #واکسن_روسی_نمیزنیم.
کاربر دیگری نوشت: جالب شد؛ آقای جهانپور که پیشتر در پاسخ به بیمار دیابتی که انسولین مورد نیازش رو پیدا نمیکرد گفته بود «دوزت رو کم کن»، فرمودن دکتر محرز شأنی برای اظهارنظر درباره واکسن روسی ندارن. شأن رو شما داری، پزشک مسلط و آگاه.
همچنین کاربر دیگری نوشت: #واکسن_روسی، فقط یک مشکل دارد. ممکن است مثل پدافند روسی تور M۱، به جای ویروس، بیمار را هدف قرار بدهد.
یک پزشک نیز در توییتر نوشت: مگر نگفتید واکسن روسی بالقوه خطرناک است؟ چه شد که حالا تایید و تبلیغش میکنید؟! همین دوگانگیهای متعدد در موضع گیریهای وزارت بهداشت و ستاد کرونا حجت را بر بسیاری از ما تمام کرده است. من هم به عنوان عضو و نماینده تعدادی از کادر درمان اعلام میکنم که #واکسن_روسی_نمیزنیم.