محمد حسین نجاتی:
شاید تصور عمومی بر این باشد که در ایران، تابستان فصل بیشترین سفرهای
مردم است. اما آمار های مرکز آمار ایران طی چند سال اخیر نشان میدهد
ایرانیها در فصل بهار بیش از تابستان به سفر میروند. حالا هم روز شمار
پایان تعطیلات تابستان آغاز شده و این هفته آخرین روزهای تعطیلات تابستانی
است.
همزمان
جادههای ایران و مراکز اقامتی در شهرهای پر سفر شلوغ تر از همیشه شده است
و خانواده هایی که دانش آموزان خود را اول مهر باید به مدرسه بفرستند، در
این دقیقه ۹۰ تعطیلات به فکر آب و هوا عوض کردنی در سفر هستند.
اما نکته
مهم درباره این سفر ها شکل و تعداد و ویژگی های آنهاست.
در جدول زیر مهم ترین ویژگی های سفر ایرانیها در فصل تابستان را بخوانید؛
شاخص |
درصد |
درصد خانوارهای سفر رفته |
54 |
درصد سفر خارجی خانوارهای سفر رفته |
0.83 |
درصد سفر با تور خانوارها |
3.05 |
تعداد افراد سفر کرده (نفر سفر- میلیون نفر) |
64.90 |
هدف اصلی سفر برای دیدار بستگان (درصد) |
38.43 |
هدف اصلی سفر برای گردش، دیدار بستگان و زیارت (درصد) |
78.40 |
هدف اصلی سفر برای بهداشت ودرمان (درصد) |
11.22 |
درصد سفرهای با اقامت شبانه ی خانوارها |
56 |
درصد سفرهای با اقامت خانوارها در خانه ی آشنایان و بستگان |
71 |
متوسط همسفران خانوار سفر داخلی - نفر |
2.8 |
متوسط همسفران خانوار سفرخارجی - نفر |
2.1 |
متوسط همسفران خانوار در سفرهای با اقامت شبانه سفر داخلی - نفر |
3 |
متوسط همسفران خانوار در سفرهای با اقامت شبانه سفر خارجی - نفر |
2 |
متوسط اقامت شبانه ی خانوار در سفر داخلی |
4.6 |
متوسط اقامت شبانه ی خانوار در سفر خارجی |
14.4 |
متوسط تعداد سفر خانوارهای کشور |
1 |
دو
فصل تابستان و بهار فصلهایی است که ایرانی ها در آنها بیشتر سفر میکنند.
آخرین بررسی مرکز آمار ایران نشان میدهد تعداد جمعیتی که در بهار مسافرت
میکنند بیشتر از تابستان است و درصد سفرهای خانوارهای ایرانی در فصل
تابستان با هدف گردش، دیدار بستگان و زیارت نسبت به فصل بهار کم تر است. از
آن طرف سفرهای با اقامت شبانه خانوارها در تابستان بیش تر از فصل بهار است
که تعطیلی های تابستانی مدارس می تواند علتی بر آن باشد. با این حال
براساس این بررسی ۵۴ درصد خانوارهای ایرانی در تابستان به سفر رفته اند و
۴۶ درصد از آنان در ان فصل به سفر نرفته اند.
همچنین تعداد سفرهای خارجی خانوادههای ایرانی ایرانیها در فصل تابستان
سال های قبل تنها ۰.۸۳ درصد بوده است. خانواده های ایرانی کمتر با تور سفر
کرده اند و عمده هدف آنها برای سفر گردش، دیدار بستگان و زیارت بوده است.
بیشتر خانواده ها حدود ۷۰ درصد در سفرهایشان اقامت در خانه آشنایان
وبستگان را داشته اند و اقامت در اقامتگاههای عمومی و اجاره ای آمار کمتری
را دارد.
این اتفاق در شرایطی است که ایران در مقطع کنونی با افزایش میزان گردشگردان خارجی و افزایش تعداد سفرهای خارجی ایرانی ها مواجه شده است. برخی این اتفاق تازه رخ داده در وضعیت گردشگری ایران را با منفی تر شدن هرچی بیشتر تراز گردشگری ایران تحلیل می کنند. به این معنا که هرچقدر سفرهای داخلی در ایران و ورود گردشگر خارجی به ایران کمتر از سفرهای داخلی و سفرهای خارجی ایرانیها شود تراز گردشگری در کشور منفی تر میشود.
علاوه بر این دیگر اتفاقی که در سفرهای تابستانی در ایران افزیش قابل توجهی به خود میگیرد تعداد تصادفات رانندگی در این حوزه است. هم اکنون روزی نیست که در ایران شاهد مرگ افراد در جادهها براثر تصادفات رانندگی نباشیم و حالا در روزهای پایانی تعطیلات سالانه تعداد تلفات به بالاترین حد خود رسیده و شهریور ماه را مانند سالهای گذشته تبدیل به خونین ترین ماه جادههای کرده است. علت این اتفاق علاوه بر دلایل فنی آن مربوط به سهم بالای سفر با خودورهای شخصی در مسافرتهای تابستانی است.
در ایران حدود ۱۷ هزار نفر بر اثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست میدهند و هنوز کاهش تلفات رانندگی با درصد های ناچیز دو یا سه درصد همراه شده است.
در این بین برخی استانهای ایران صاحبان مرگبار ترین جادهها و خیابانهای ایران هستند. سمنان، مرکزی، کرمان، ایلام، قزوین، بوشهر، فارس، خراسان شمالی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان ده استانی هستند که بیشترین میزان تلفات رانندگی براساس معیار صدهزار نفر را دارند.
سازمان پزشكي قانوني كشور عمدتا آمار متوفيات حوادث رانندگي را بر حسب فراواني تلفات در هر استان و بدون در نظر گرفتن معيار صد هزار نفر جمعيت اعلام مي كند، اما در این شيوه از محاسبات، آمار تلفات بر حسب هر صدهزار نفر جمعيت در هر استان اعلام مي شود تا میزان واقعی تر تلفات رانندگی در هر استان مشخص شود.علاوه بر این در شهریور ماه به مانند سالهای قبل، تعداد تلفات رانندگی به شکل قابل توجهی افزایش مییابد. سازمان پزشکی قانونی با اشاره به مرگ روزانه ۵۵.۴ تن در تصادفات شهریورماه سال جاری، اعلام کرد كه بررسی انجام گرفته در ۱۰سال اخیر نشان از ۲۲هزار کشته طی این مدت در حوادث رانندگی کشور دارد.
با توجه به افزایش حجم سفرها در آخرین ماه از فصل تابستان و بالا رفتن میزان تردد در جادههای کشور شاهد آن هستیم که بیشترین آمار حوادث رانندگی و تلفات ناشی از آن نیز در این ماه به ثبت میرسد. در ١٠سال گذشته (١٣٨٥ تا ١٣٩٤) ٢٢هزار و ٦٨٤ تن در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند که این رقم ١٠,٨درصد از کل تلفات رانندگی این مدت را در برمیگیرد.
براساس این گزارش هر چند طی ١٠ سال اخیر همواره شاهد کاهش آمار تلفات حوادث رانندگی در شهریور هر سال نسبت به سال قبل از آن بودهایم، به نحوی که این آمار از سههزار و ٢٤٠ کشته در سال ١٣٨٥ به یکهزار و ٧١٨ کشته در سال ١٣٩٤ رسیده است؛ اما تلفات تصادفات در شهریور ماه همچنان رقم قابل توجهی را به خود اختصاص میدهد.