رویداد۲۴ شینهوا روز سه شنبه در این تحلیل نوشت: بر اساس این توافق، ایران از امروز ۲۳ فوریه /۵ اسفند ۱۳۹۹/ اجرای اقدامات داوطلبانه پیش بینی شده در برنامه جامع اقدام مشترک ۲۰۱۵ (JCPOA)، معروف به توافق هستهای ایران را متوقف میکند تا مطابق با قانون تصویب شده در پارلمان این کشور عمل کرده باشد.
گزارش میافزاید: رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی هستهای پس از سفر دو روزه خود به ایران، به خبرنگاران گفت: در توافق با طرف ایرانی، آژانس انرژی هستهای فعالیتهای تأیید و نظارت لازم خود را تا سه ماه دیگر ادامه خواهد داد. سفر گروسی و توافق سه ماهه با تهران بعد از هشدار کشورهای غربی در مورد کنار گذاشتن قریب الوقوع تعهدات داوطلبانه هستهای ایران از سوی تهران و پیش از مهلت تعیین شده توسط ایران برای ایالات متحده به منظور لغو تحریمهای فلج کننده تهران صورت گرفت.
گزارش با یادآوری اینکه پس از امضای برجام در سال ۲۰۱۵، ایران موافقت کرد که به صورت داوطلبانه به بازرسان آژانس بین المللی انرژی هستهای اجازه بازدید دهد نوشت: با این حال، تصمیم ایران برای کنار گذاشتن تعهدات داوطلبانه خود یعنی پروتکل الحاقی آژانس انرژی هسته ای، هشدار غربیها را افزایش داد.
شینهوا در ادامه نوشت: در واکنش به خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و اعمال مجدد تحریمها از سوی ترامپ، ایران در ماه مه سال ۲۰۱۹ شروع به کاهش گام به گام تعهدات داوطلبانه خود در این توافق نامه، از جمله افزایش ذخیره غنی سازی اورانیوم با درجه پایین و از سرگیری فعالیتهای تحقیق و توسعه مرتبط با هستهای و آزمایش سانتریفیوژهای پیشرفته کرد. بر همین اساس، فرانسه، آلمان و انگلیس هشدار دادند که این اقدام ایران میتواند باعث اختلاف شود.
بیشتر بخوانید: ظریف: توافق با آژانس یک موفقیت بینظیر دیپلماتیک است/ اقدامات مجلس را می گذاریم به حساب بی اطلاعی
گزارش با بیان اینکه با وجود هشدار غربی ها، ایران همچنان تعهدات داوطلبانه هستهای خود را کاهش داده، آورده است: در ژانویه امسال، ایران فرایند غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصدی را به عنوان بخشی از برنامه استراتژیک خود برای مقابله با تحریمها که در دسامبر سال ۲۰۲۰ توسط پارلمان تصویب شد، آغاز کرد. مصوبه پارلمان همچنین دولت ایران را موظف کرده است از ۲۳ فوریه (امروز) اجرای پروتکل الحاقی آژانس بین المللی انرژی هستهای را متوقف کند.
شینهوا میافزاید: در واکنش به نگرانیهای قانون گذاران ایران بر سر این تواق، آژانس انرژی اتمی ایران روز دوشنبه در بیانیهای اعلام کرد که هیچ دسترسی و بازرسی فراتر از توافق نامه پادمان همانطور که در مصوبه پارلمان ایران آمده است، وجود نخواهد داشت.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: با وجود تمایل دولت جدید ایالات متحده برای تعامل مجدد با ۱ + ۴ (شامل انگلیس، چین، فرانسه، روسیه به علاوه آلمان) و ایران برای احیای برجام، تهران و واشنگتن هفتهها است در بن بست دیپلماتیک آشکار گیر کرده اند که کدام یک از طرفین باید اولین کسی باشد که اقدامات موثر را برای احیای برجام انجام دهد.
تحلیلگر شینهوا به نقل از محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران آورده است: جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، سیاست "فشار حداکثری" سلف خود، دونالد ترامپ را فقط با کلمات رد کرده است، اما در عمل، او همان روش را دنبال میکند.
پیش از این، عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران هم گفته بود که تهران در حال بررسی پیشنهاد اتحادیه اروپا برای شرکت در نشست غیررسمی ایران و سایر طرفهای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ است که ایالات متحده نیز به عنوان مهمان در آن شرکت میکند. سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم روز دوشنبه گفت: ایالات متحده ابتدا باید تعهدات خود را در مورد توافق هستهای ۲۰۱۵ اعلام کند تا بتواند به توافق بازگردد. واشنگتن مجبور است تحریمهای ضد ایران را برداشته، تا بتواند در چارچوب برجام وارد گفتگو شود.
شینهوا در پایان این گزارش به نقل از کارشناسان مسایل سیاسی نوشته است به نظر میرسد که اوضاع بحرانی و سخت خواهد بود «اما هنوز هم میتوان امیدوار بود».