رویداد۲۴ در حالی که جهان در انتظار اینترنت ماهوارهای به سر میبرد، در ایران نمایندگان مجلس در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ به دنبال گران کردن اینترنت و ارائه درآمد ناشی از آن به صدا و سیما است. نهادی که فعالیتهای آن نه تنها مورد رضایت مردم نیست بلکه اخیرا اقدامات جناحی و انتخاباتی این نهاد که بخشی از هزینههای آن از مالیات مردم تامین میشود، صدای دولت و مردم را نیز درآورده است.
بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ در کمیسیون تلفیق مجلس ادامه دارد و در راستای همین بررسی اعضای این کمیسیون مصوبهای را تصویب کردند که بسیار بحث برانگیز شده است. بر اساس مصوبه کمیسیون تلفیق، حق الامتیاز و حقالسهم دولت از اپراتورهای خدمات دهنده مخابراتی در سال ۱۴۰۰ به میزان ۱۰ درصد افزایش یافته و به حساب درآمد عمومی نزد خزانهداری کل واریز میشود. منابع حاصل از این مصوبه، به میزان ۳۰ هزار میلیارد ریال با هدف حمایت از تولید محتوا، فعالیتهای فرهنگی و نظارت در فضای مجازی هزینه خواهد شد. بر همین اساس قرار است بخشی از این درآمد به صداوسیما برای تولید محتوا و نظارت بر فضای مجازی پرداخت شود. سوالی که در اینجا مطرح میشود این است که چرا مجلس روی گران کردن اینترنت دست گذاشته و از همه مهمتر اینکه چرا باید درآمد ناشی از این گران شدن به جیب نهاد عریض و طویلی چون صدا و سیما ریخته شود؟
این تصمیم کمیسیون تلفیق با مخالفت وزیر ارتباطات همراه شد. وزیر ارتباطات با انتشار توییتی ابراز امیدواری کرده بود نمایندگان به این مصوبه رای مثبت ندهند چرا که باعث افزایش چشمگیر قیمت بستههای اینترنت اپراتورها خواهد شد. با توجه به این که مسئولیت صدور مجوز، تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر و نظارت بر آن بهطور انحصاری بر عهده سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا) صدا و سیما است، عملا با این مصوبه بخش قابل توجهی از درآمد حاصل از گرانی اینترنت به صدا و سیما خواهد رسید که معاون وزیر ارتباطات به همین موضوع واکنش نشان داد.
از سوی دیگر امیر ناظمی، رئیس سازمان فناوری با انتقاد شدید از این موضوع در توییتر نوشت: «اینترنت را گران کنید، پولی را که از مردم میگیرید، بدهید صداوسیما تا بر آن نظارت کند! خلاصه مصوبه کمیسیون تلفیق مجلس.»
حسین فلاح جوشقانی، رئیس سازمان رگولاتوری از دیگر معاونان وزیر ارتباطات بود که به این مصوبه مجلس واکنش نشان داد و آن را موجب توقف توسعه اینترنت در مناطق محروم دانست. او در توییتر نوشت: «با مصوبه امروز مجلس، قیمت اینترنت گران خواهد شد و توسعه اینترنت در مناطق محروم نیز متوقف خواهد شد. درآمد اپراتورها مستقیما به تعرفه وابسته است و افزایش درآمد خزانه و پرداخت به صداوسیما حتما با رشد قیمت اینترنت مواجه خواهد شد.»
اما در نهایت نمایندگان مجلس با مصوبه کمیسیون تلفیق مبنی بر افزایش سه هزار میلیارد تومانی مالیات اپراتورها موافقت کردند.
محسن دهنوی، عضو هیات رئیسه مجلس در توضیح موافقت مجلس با این مصوبه گفته: «حق السهم دولت از اپراتورها بسیار بالاست اما دولت در بودجه به آن اشاره نمیکند، این حوزه به حیات خلوتی برای عدهای تبدیل شده که از آن برای فعالیتهای انتخاباتی استفاده میشود. مبلغی که دولت امسال از این محل دریافت میکند، رقمی معادل ۱۱ هزار میلیارد تومان است، ولی به مجلس عنوان میشود که رقمی معادل ۷ هزار میلیارد تومان خواهد بود.»
بیشتر بخوانید:دسترسی آزاد به اینترنت در محاصره تنگ نظریها/ آیا ایران میتواند مانع کار اینترنتهای ماهوارهای شود؟
نماینده مردم تهران در مجلس درحالی ادعا کرده که «این پول، پول مردم است که با آن فعالیتهای انتخاباتی صورت میگیرد» که دولتیها هم ادعا میکنند تصویب این مصوبه از سوی نمایندگان جنبه تبلیغاتی دارد. هرچند دهنوی، عضو کمیسیون تلفیق مجلس تاکید کرده: «در این بند قید خواهد شد دولت و اپراتورها حق افزایش تعرفه در سال آینده را ندارند. بر همین اساس اجازه نخواهیم داد که حتی یک ریال از جیب مردم هزینه اضافه صورت گیرد.»
اما به نظر میرسد پشت پرده این اختلاف نظرها میان دولت و مجلس بر سر مالیات گیری از اپراتورها، بی اعتنایی به حق مردم است. از سویی دریافت مالیات از اپراتورهای بزرگ اینترنت اقدام لازمی است که در جهت ایجاد عدالت مالیاتی ضروری است، اما از سوی دیگر وزیر ارتباطات و دیگر مسئولان دولتی در واکنشهای خود نسبت به این مصوبه عملا مجوز گران کردن اینترنت را به اپراتورها دادهاند تا از محل گران کردن اینترنت مالیات پرداختی خود را جبران کنند. درحالی که این وظیفه دولت و نقش تنظیمگری آن است که از افزایش قیمت مصرفی بنگاههای تجاری در صورت پرداخت مالیات جلوگیری کنند.
در نیمه دوم امسال اپراتورهای اینترنت اقدام به گرانی اینترنت و افزایش تعرفهها گرفتند، به طوری که یک بسته سه گیگی اینترنت ایرانسل از ۱۳ هزارتومان به ۲۰ هزارتومان افزایش یافت. حالا با این مصوبه مجوز دوبارهای به اپراتورها داده شده و هم اینترنت گران خواهد شد، هم کاربران ناراضی خواهند بود و هم توسعهای در شبکه اتفاق نخواهد افتاد چرا که درآمد حاصل از این گرانی قرار است به سازمانهای مختلف از جمله صداوسیما برای نظارت بر فضای مجازی و تولید محتوای فرهنگی داده شود.