رویداد۲۴ هنوز کرونای قبلی (کرونای چینی) از تب و تاب نیفتاده و مهار نشده بود که وزارت بهداشت روز ۱۹ بهمن اعلام کرد اولین مورد مبتلا به ویروس جهشیافته انگلیسی در ایران شناسایی شد. طبق گفته مسئولان، سرعت انتشار این ویروس تا حدی بالاست که یک بیمار میتواند آن را در مدت بسیار کوتاه حداقل به ۷ نفر دیگر منتقل کند.
این ویروس برخلاف ویروس قبلی که حدود ۲ هفته طول میکشید تا بیمار را از پا بیندازد، میتواند ۷۲ساعته فردِ مبتلا را از پا در آورد. براساس گفته مسئولان، یکچهارم مرگهای روزانه کرونای انگلیسی در خوزستان رقم میخورد و این نگرانی وجود دارد که در تهرانِ پرجمعیت نیز گسترش یابد و کشور را وارد فاز تازهای از بیماری و تبعات سنگین آن کند. موضوعی که با گذشت بیش از یک سال از شیوع این ویروس در کشور هنوز وارد فاز کنترل نشده و مسئولان پیشبینی کردهاند که با انجام واکسیناسیون عمومی در کشور، این بیماری تا زمستان سال آینده کنترل شود.
با وجود قدرت و سرعت بالای ویروس انگلیسی در انتشار و درگیر کردن افراد، مسئولان ستاد ملی مقابله با کرونا هنوز نه تنها تصمیمی جدی برای ممنوعیت سفرهای نوروزی نگرفتهاند، بلکه هرکدام ساز جداگانهی خود را میزنند و همین موجب سردرگمی مردم شده است. سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا امروز اعلام کرد «تصمیم نهایی در این زمینه شنبه ۱۶ اسفند اعلام و اطلاعرسانی میشود تا مردم تکلیف خود را بدانند.»
در این میان مردم که دچار بلاتکلیفی شدهاند، میپرسند بالاخره میتوانند در تعطیلات نوروز به مسافرت بروند یا نه؟! و این که چرا تصمیم درباره سفرهای نوروزی این همه با اما و اگر و تاخیر همراه شده است؟ از سوی دیگر شماری از کارشناسان حوزه بهداشت و درمان و پزشکان متخصص معتقدند که سفرهای نوروزی باید صرف نظر از رنگ شهرها (آبی، زرد و ...) لغو شوند و هیچ سفری به هیچ شهری در تعطیلات نوروز انجام نشود.
در این میان برخی سازمانها و نهادها تلاش دارند که سفرهای نوروزی به مناطق امن با رعایت پروتکلها و اعمال محدودیتها انجام گیرد. چند روز پیش، وزیر میراث فرهنگی و گردشگری و وزیر راه و شهرسازی تفاهمنامهای امضا کردند که طی آن سفرهای نوروزی تحت نظارت این دو وزارتخانه امکانپذیر باشد. البته مونسان (وزیر میراثفرهنگی و گردشگری) این را هم گفت که «برای برگزاری سفرهای نوروز ۱۴۰۰ درنهایت تابع تصمیمات ستاد ملی مقابله کرونا هستیم.» اسلامی، وزیر راه هم گفت: «تا الان هیچ ممنوعیتی برای سفرهای نوروزی با وسایل حمل و نقل عمومی اعلام نشده، اما اگر ابلاغ شود بلافاصله اجرایی خواهد شد.»
یک روز بعد دکتر علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: «با توجه به چرخشی که ویروس انگلیسی در همه مناطق کشور پیدا کرده است، از حالا نمیتوان برای سفر نوروزی تصمیمگیری کرد.» او گفت: «سفرهای نوروزی فقط به شهرهای دارای وضعیت آبی و زرد کرونایی ممکن است و البته طبق مصوبه ستاد کرونا، سفر به شهرهای گردشگرپذیرِ دارای وضعیت زرد کرونایی ازجمله شهرهای استانهای مازندران، گیلان، گلستان، اصفهان، فارس، بوشهر، خوزستان و مشهد همین الان هم ممنوع است.»
در این میان برخی مسئولان هم توپ را در زمین مردم میاندازند و خود را کنار میکشند تا تمام کوتاهیها متوجه مردم شود. مثل مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا که دیروز (۱۲ اسفند) گفت: «ما هم دلمان میخواهد بعد از یک سال سخت به سفر برویم اما مگر شرایط را نمیبینند؟ به هیچ عنوان رفتن به سفر را توصیه نمیکنیم. هنوز کرونا تمام نشده است که کسی بخواهد به سفر برود.»
چند روز قبل از این نیز نمکی، وزیر بهداشت که از عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی توسط مردم شاکی و عصبانی بود، گفت: هیچکس حرف گوش نمیدهد و من شدهام جنازهجمعکن و بهتر است به جای وزیر بهداشت، به من بگویید مدیرکل مردهشورخانه!
معاون امنیتی وزیر کشور نیز که ریاست کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مقابله با کرونا را بر عهده دارد، امروز گفت: «اگر وضعیت بیماری در شرایط کنترل باشد و با تغییر افزایشی مواجه نشود، تردد در شهرهای زرد و آبی در ایام تعطیلات ممنوع نخواهد بود اما اگر وضعیت بیماری رو به افزایش باشد، طرح محدودیت هوشمند با شدت بیشتری اعمال خواهد شد.»
بزرگترین واکنش وزارت بهداشت درباره سفرهای نوروزی طی این روزها، پیامکی بوده که امروز به تلفن همراه شهروندان سراسر کشور ارسال کرده است. در این پیامک آمده است: «هموطن عزیز سلام، همانطور که اطلاع دارید برخی از شهرهای استان خوزستان در وضعیت قرمز کرونایی قرار دارند؛ همه ما باید تلاش کنیم تا هرچه سریعتر زنجیرهی انتقال ویروس کرونا قطع گردد. به همین منظور، برخی از محدودیتهای تردد و مسافرت اعمال شدهاند. با احترام، از شما شهروند عزیز تقاضا داریم که از هرگونه مسافرت غیرضروری به استان ها، به ویژه استان خوزستان خودداری نمایید.»
اما یک بوم و دو هوای مسئولان و نیز تاخیر در تصمیمگیری درمورد موضوع به این مهمی، این سوال را در ذهن بسیاری از شهروندان ایجاد کرده که بالاخره میتوانند سفرهای خود را در نوروز ۱۴۰۰ از سر بگیرند یا نه؟ و این که چرا هیچگونه هماهنگی بین مسئولان وجود ندارد؛ یکی از ایجاد شرایط برای تسهیل سفرهای نوروزی سخن میگوید، دیگری میگوید هنوز برنامهای نداریم و چیزی مشخص نیست و آن دیگری بر سر مردم فریاد میکشد که چرا قصد مسافرت دارید و در خانههایتان بنشینید.
ناهماهنگی بین مسئولان درباره برقراری سفرهای نوروزی یا لغو آن موجب شده که هر استان نیز جداگانه در حال برنامهریزی برای سفرهای نوروزی خود باشد. مسئولان میراث فرهنگی یا ستاد کرونای بسیاری از استانها مثل مازندران، اصفهان، خراسان رضوی، ایلام و ... اعلام کردهاند که سفرهای نوروز ۱۴۰۰ به شرط رعایت دستورالعملهای بهداشتی برقرار است.
بیشتر بخوانید: سفرهای نوروزی ۱۴۰۰؛ بخشنامهای عجیب که حقوق مسافران را پایمال میکند!
در این میان پزشکانی نیز هستند که با فرمول دو دو تا چهارتا و یک حساب سرانگشتی ساده درباره سرعت بالای انتشار ویروس انگلیسی، از ستاد کرونا خواستهاند که بدون شک و تردید، تمام سفرهای نوروزی را لغو کند و بین مناطق قرمز و آبی هیچ تفاوتی قائل نشود. چراکه تردد مردم در شهرهای مختلف میتواند یک منطقه آبی را به زرد یا از زرد به نارنجی و حتی از نارنجی به قرمز تغییر وضعیت دهد. مثل اتفاقی که برای خوزستان رقم خورده و به گفته مسئولان محلی اگر در رنگبندیهای کرونایی، «رنگ سیاه» هم بود، اعلام میکردند که وضعیت خوزستان از قرمز گذشته و «سیاه» شده است.
دکتر پیام طبرسی، رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری با انتقاد از طبقهبندی و رنگبندی سفرهای نوروزی میگوید: امسال سال مناسبی برای سفر نیست. چون ما با یک ویروس جهشیافته روبرو هستیم و یک استان (خوزستان) در حال حاضر با وضعیت قرمز مواجه است و امکان انتشار بیماری به سایر استانها هم هست.»
دکتر طبرسی اظهار میکند: «ما در نوروز ۱۴۰۰ سفری نخواهیم داشت. چون کرونا مرز ندارد و نمیداند کجا آبی است و کدام منطقه زرد. در عرض یک هفته میتواند منطقهای را از آبی به فوق قرمز تبدیل کند.»
او ادامه میدهد: ویروس جهشیافته کرونا یا کرونای انگلیسی الان در حال چرخش در سراسر کشور است و کوچکترین غفلت میتواند عواقب خطرناکی داشته باشد. بنابراین هم مسئولان و هم مردم باید هوشیار و مراقب باشند و بدانند که سفرهای نوروزی میتواند بسیار خطرآفرین باشد.»
رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری تاکید میکند: «با وجود شیوع کرونای انگلیسی در کشورمان مسافرت در هر شرایط و هر منطقهای با هر رنگبندی خطرناک است. یک نفر هم مریض بشود، میتواند آن را به چند نفر انتقال بدهد. ما الان امکان این که بخواهیم سفرهای نوروزی را مثل قبل داشته باشیم، نداریم. بنابراین سفرهای نوروزی از هر نوعی باید ممنوع اعلام شود.»
طبرسی میگوید: «الان خیلی از استانها وارد پیک چهارم کرونا شدهاند و برخی استانها هم در آستانه ورود به پیک چهارمند و با این وجود چطور میخواهیم سفرهای نوروزی را هم داشته باشیم؟ حتی با رعایت پروتکلها و اعمال برخی محدودیتها، امسال سفرهای نوروزی به هیچ عنوان توصیه نمیشود و نباید داشته باشیم.»
دکتر مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز میگوید: «ما در بخش اجرایی ستاد کرونا نیستیم که درباره منع ترددهای نوروزی تصمیم بگیریم اما این را میگویم که تا کرونا کنترل نشده، مردم نباید با خیال راحت به مسافرت بروند.»
او میگوید: «اگر منع تردد در تعطیلات نوروز برقرار شود، وضعمان از این بهتر نمیشود اما قطعا بدتر از این هم نخواهد شد.»
متخصصان زیادی معتقدند که تردد به مناطق زرد و آبی می تواند رنگبندی مناطق را تغییر دهد و استان کمخطری همچون چهارمحال و بختیاری را در وضعیت استانی مثل خوزستان قرار دهد. اما آیا مسئولان وزارت بهداشت، این موضوع بدیهی را نمیبینند تا مورد توجه قرار دهند؟
دکتر حمید سوری، اپیدمیولوژیست و رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا در این باره میگوید: «کمیته علمی ستاد تقریبا به حالت تعطیل در آمده و فعال نیست. مسئولان اجرایی هم در نشستها و جلسات مختلف باید مستندات مختلفی را بررسی کنند تا به یک نتیجه واحد برسند.»
سوری در ادامه میگوید: «در حال حاضر مشکل اصلی در کشور، شیوع کرونای انگلیسی است. این ویروس در مناطق خاصی دیده شده است که با آن که رنگ این مناطق آبی یا زرد است، اما احتمال گسترش ویروس در آنها بالاست. مثل بوشهر، آذربایجان غربی، چهارمحال و بختیاری. این احتمال هم با ترددها و تجمعات قوت میگیرد.
رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا میگوید: «در حال حاضر مصون نگه داشتن استانهای بیمشکل یا همان زرد و آبی مهمتر از کنترل کرونا در شهرهای مشکلدار است. مهمترین راهبرد هم بیماریابی، ایزوله کردن بیماران و تماسهای نزدیک آنها، تقویت پروتکلها و قرنطینههای نسبی است. قرنطینه نسبی یعنی جلوگیری از ترددها و ممنوعیت ورود و خروج از شهرها. ما باید به این توجه داشته باشیم که احتمال گسترش کرونا در تمام کشور وجود دارد. پس باید سفرها به مناطق زرد و آبی نیز ممنوع شود تا وضعیت رنگبندی این مناطق هم مثل خیلی دیگر از مناطق کشور وارد فاز خطر نارنجی و قرمز نشود.»
با توجه به هشدارهای شمار زیادی از پزشکان درباره احتمال تغییر رنگبندی کرونایی شهرها در صورت ترددهای نوروزی و نیز با توجه به این که هریک از مسئولان وزارت بهداشت، خود پزشک هستند و از ابعاد خطرناک ویروس انگلیسی و چینی و ... آگاهند، انتظار میرود که مسئولان بهترین و درستترین تصمیم را اتخاذ کنند و شنبه خبرهای خوب و امیدبخشی برای جامعه و نظام سلامت کشور داشته باشند.
بابا دکترها و پرستارها که گناه نکردهاند که شماها بروید خوشی و تاوان خوشی شما را حتی بیشتر از خودتان آنها بپردازند!
فکر کنید چندروز لذت ارزش گرفتار شدن در دام کرونا و افتادن در بیمارستان به تنهایی و نگرانی خانواده ها و صدما زدن به کادر درمان را دارد.