سوال کلی است چون ما مشکلات و موفقیت هایی داریم که به قوای مختلف برمی گردد و تصمیم سازان و تصمیم گیرندگان نظام، درگیر آن هستند. بالاخره سال ۱۴۰۰ برای ما سال مهمی است دو انتخابات مهم در پیش روی ما است انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات شوراها و حتی انتخابات میان دوره ای مجلس و خبرگان و قاعدتا فضای سیاسی کشور شاداب و پر شور خواهد شد. نامزدهای انتخاباتی زیاد و متنوع هستند و امیدواریم جناح های سیاسی مذاکراتی داشته باشند و تعداد کاندیداها روشن تر باشد. امید است با همت دولت و مجلس و دیگر دست اندرکاران انتخابات پرشوری داشته باشیم.
ما هزاران مساله و نیاز و هزاران امکان داریم. من عقیده دارم که ما در نظام مردم سالاری دینی حتما به دو سه حزب فراگیر و جامع و اصطلاحا ضابطه دار نیاز داریم. در کشور ما ۱۰۰ تا ۱۵۰ حزب از وزارت کشور مجوز گرفته اند و فعال هستند اما این ها جزایر کوچکی هستند که بعضا با هم تعامل دارند و تعامل نمی کنند اما در نظام مردم سالاری دینی لازمه این است که چند حزب قدرتمند و توانمند داشته باشیم و اگر مردم می خواهند مراجعه کنند به احزاب رجوع کنند نه به آدم ها چون افراد زیاد هستند. در انتخابات 1400 ممکن است ده ها نفر ثبت نام کنند مردم از بین اینها چطور افرادی را انتخاب کنند؟ اگر چند حزب قدرتمند داشته باشیم شاید بهتر بشود با مردم تعامل و گفتگو کرد و به نتیجه رسید.
حجم قانون گذاری در کشور ما بسیار زیاد است و فکر نمی کنم ما به این همه قانون نیاز داشته باشیم. نقشه راه ما باید تنقیح قوانین باشد. من امروز عدد ندارم ولی ظرف ۴۰ سال بعد از پیروزی انقلاب شاید ۴تا۵ برابر دورانی که بعد از مشروطه تا انقلاب اسلامی نظم قانون گذاری در اختیارمان بود از نظر حجمی قانون گذاری کردیم که چفت و بست این قوانین با هم درست نیست و باید همه اینها در یک تابلو پیاده و طراحی شوند. قوانین متضاد و قوانین مزاحم و تکراری هم باید اصلاح و تنقیح شود و اگر قانون گذاری می شود در ابتدای آن قانون و یا طرح ضرورت آن قانون گذاری یا اصلاح قانون، مشخص شود. ما در کشور برخی قوانین را داریم که شاید ده ها مرتبه اصلاح شده است و این اصلاحیه ها وصله روی وصله پینه است و قانون را از جامعیت پایین آورده و جامع و مانع نیست.
سیاست های کلی که مقام معظم رهبری ابلاغ فرموده اند و سیاست های کلی که ما نیز در مجمع تشخیص مصلحت نظام مشاوره هایی خدمت حضرت آقا دادیم و ایشان هم ابلاغ فرمودند، یکی از اصول بنیادین آن مساله تنقیح قوانین است که سه قوه باید به هم کمک کنند و دست به دست هم بدهند و قوانین موضوعی کشور را که از حدود ۱۲۹۰ و ۱۲۸۵ در کشور تصویب شده است، اصلاح کنند. برخی از قوانین هستند که دوره زمانی آنها تمام شده است و قاعدتا باید ملغی الاثر شود و برخی از قوانین هستند که تاخر و تقدم دارند. ده سال قبل نکته ای تصویب شده و ده سال بعد نکته ای متفاوت با آن تصویب شده و قاعدتا قانون مواخر باید قانون قبلی را لغو کند و به اصطلاح اعلام کند فلان قانون لغو است ولی برخی اوقات در این دقت نمی شود و امروز قوانین کشور یک بهم ریختگی دارد که باید در تنقیح قوانین، این بهم ریختگی را حل کرد و سیاست کلی توسط دولت و مجلس و قوه قضاییه حل شود. اگر بخواهم یک مثل ساده عامیانه بزنم این است که اگر نقشه قوانین را جلوی خودمان بگذاریم مثل یک پازل است اگر دو یا سه قطعه ناجور در این پازل وجود داشته باشد، این پازل بسته نمی شود و اگر خواستند قطعه ای را عوض کنند مشخص می شود که این قطعه و این قانون در کدام نقطه باید قرار بگیرد تا نقشه کشور جامع و مانع باشد.
یک حکومت نمی تواند به طور موقت از جایی عبور کند و به طور موقت از جایی عبور نکند. زمانی در مورد یک خانه صحبت می کنید و می گوییم یک بار این اتاق را رنگ می کنیم و یکبار رنگ نمی کنیم ولی در موضع حکومت، نمی توان این طور بحث کرد. حکومت باید یک نقشه راه داشته باشد ما چشم انداز بیست ساله داریم که در ۱۳۸۴ تصویب و ابلاغ شده است در ۱۴۰۴ پایان این بیست سال می رسد باید بررسی جدی بشود و مجمع تشخیص مصلحت امروز روی این مساله کار می کند تا ببینیم، چه مقدار از این چشم انداز عمل شده و چه مقدار عمل نشده است یا ضرورت هایی که در آینده باید کار شوند چون ما مسائلی اقتصادی و سیاسی و امنیتی و فرهنگی و اجتماعی داریم و نظام های مختلفی در کشور داریم و نظام اداری و نظام رفاه اجتماعی و نظام قضایی داریم و نظام آموزشی وجود دارد و همه این ها، همواره باید رصد و اصلاح شود و مسیر یابی درستی داشته باشد و اصطلاحا گفته می شود، یک نظام باید قدرت خود اصلاحی داشته باشد مثل قطاری است که راه می رود و ما نمی توانیم آن را متوقف کنیم باید در ضمن حرکت خود را اصلاح کند و این مثل یک پرواز می ماند. ما حداقل در هر کشوری ۷ تا ۸ نظام داریم که این نظام ها اگر حتی درست کار کنند در نهایت باید مثل عقربه های ساعت با هم یک منظومه تشکیل بدهند و این منظومه کل کشور را به سمت توسعه پیش ببرد.