رویداد۲۴ علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمیکه در کلاب هاوس حضور یافته بود به سوالات افراد مختلف شرکت کنندگان پاسخ داد. مهمترین نکته‌ای که صالحی بیان کرد این بود که ایران و آمریکا به این نتیجه رسیدند که بن بست مذاکرات را کنار بگذارند.
صالحی در پاسخ به سوال محمود صادقی نماینده پیشین مجلس گفته مشکل اینجا بود که ایران و آمریکا هر کدام میگفتند دیگری قدم اول را بردارد، اما الان این مشکل حل شد و آن را دور زدیم.
صالحی در پاسخ به سوال علی علیزاده (علیز) درباره عاقبت مشکل ایران و آمریکا در گفته در این ۴۲ سال تلاش شد جمهوری اسلامی ساقط شود، اما این اتفاق نیفتاد، زیرا ایران مانند یک آهن گداخته است که روز به روز قوی‌تر شده است، اما اکنون آمریکا به این عقلانیت رسیده که نباید به ایران فشار بیاورد و مذاکره کند، اما برای این موضوع و رسیدن به استقلال هم هزینه دادیم. ایران کلید طلایی منطقه است و آمریکا اکنون به این درک رسیده است.
رییس سازمان انرژی اتمی گفته آنقدر برجام را کوبیدند مشکل درست کنند و همنوا با اسرائیل این کار را انجام دادند. اگر این برجام محدودیت است، باید پرسید این چه محدودیتی است که ۱۶ هزار و ۵۰۰ سو غنی سازی داریم؛ در حالی که قبل از برجام حداکثر ظرفیت غنی سازی ما ۱۳ هزار سو بود.
صالحی با اشاره بدهی‌های خارجی ایران گفت صنعت هسته‌ای برای ایران اقتدار می‌آورد اما ما هزینه برای اتمام آن نداشتیم و از روسیه کمک گرفتیم بنابراین از ملت و دولت روسیه تشکر میکنم که از ما حمایت کردند.
به گزارش رویداد۲۴ علیرضا نامور حقیقی سوال کننده دیگری بود که گفت سخنان صالحی یعنی تایید سیاست هسته‌ای دوران شاه و نکته دیگر اینکه آمار نشان می‌دهد هزینه‌های هسته‌ای بسیار زیاد بوده است و 2 هزار میلیارد دلار هزینه داشته و محیط زیست را هم حفظ نکرده است. اگر بنا بر حفظ محیط زیست بود، تکنولوژی‌های نو استفاده می‌کردیم و منابع مالی را برای همه حوزه‌ها تعطیل نمی‌کردیم بنابراین فقط یک بخش از علم گرفته شده (هسته‌ای) و سایر حوزه‌ها متوقف شده است. بحث دیگر اینکه هسته‌ای فقط غنی سازی نیست بلکه سوخت هسته‌ای است نه اینکه به سمت غنی سازی اورانیوم رفت بنابراین اینگونه نیست که اگر هسته‌ای نباشد، آمریکا به چیزدیگری گیر می‌دهد. و اینکه آیا ایران حاضر است موضوع هسته‌ای را به رفراندوم بگذارد.
بیشتر بخوانید: کلاب هاوس یادآور گعده‌های روشنفکری/ کلاب هاوس در ایران فیلتر می‌شود؟
صالحی در واکنش به این سخنان گفت: این سخنان نظر آقای حقیقی است و قرار نیست با گفتمان خودمان را توجیه کنیم. اعدادی که مطرح می‌شود، مستند نیست و نمی‌توان به آن تکیه کرد. سیاست هسته‌ای زمان شاه را قبول داریم و در شورای انقلاب در ابتدای پیروزی انقلاب بحث شد و همان موقع گفتیم سیاست درستی است و آن را باید ادامه دهیم. مخالفان میگفتند هسته‌ای و موشکی سیاست امپریالیستی است و نباید آن را ادامه داد، در حالیکه ما متفق القول بودیم که باید این سیاست را باید ادامه داد و نیروگاه هسته‌ای می‌خواهیم اما المان‌ها ول کردند و رفتند؛ اینهم در حالی بود که پولش را هم گرفته بود.
نامور حقیقی گفت ایران باید در حوزه سایبری سرمایه‌گذاری میکرد اما تمام ماجرا را به سمت هسته‌ای برد. در جنگ هم به نقطه‌ای رسیدیم که مجبور شدیم ادامه ندهیم. الان آمریکا چه چیزی باید بدهد که ایران از هسته‌ای دست بکشد و آن را تاخت بزند؟
صالحی گفت برای تاخت زدن قدرت ابتدا باید قدرت داشت. ما نباید عنصر قدرت را فراموش کنیم زیرا دنیا دنیای عدالت خواهی نیست. همین دیروز آنتونی بلینکن گفت بزرگترین دشمن ما چین است. خط قرمز زمانی در جنگ اراده‌ها تعیین می‌شود. ما کشور صاحب عقلانیت سیاسی هستیم و اینطور نیست که همینجور برویم که سرمان به سنگ بخورد در جنک نتیجه چه شد؟ ایران جام زهر را نوشید اما صدام را از ته چاه بیرون کشیدند. اگر ایران کشور فکسنی و دسته چندم بود که تا الان ایران را له کرده بود.
یاشار سلطانی فرد بعدی بود که سوالات خود را مطرح کرد. او گفت من موافق ایران مقتدر هسته‌ای هستم اما مسئله اینجاست بعد از چند دهه تبلیغات، این اتفاق افتاده که هنوز دارید هسته‌ای را برای افکار عمومی توجیه می‌کنید. چرا بعد از اینهمه سال نتوانستید کاری کنید که نخواهید مسئله به این بزرگی را توجیه کنید. دلیل آن است که شما وضعیت معیشت خانواده‌ها را نادیده گرفتید و فقط به هسته‌ای فکر می‌کنید و تمام هزینه‌ها را آنجا بردید و ما عمر نوح نداریم که بخواهیم آینده روشن را ببینیم.
رییس سازمان انرژی اتمی پاسخ داد: حتما آینده روشن جمهوری اسلامی ایران را خواهید دید. این بچه (جمهوری اسلامی) تازه به راه افتاده و باید بیفتد و بلند شود و سپس قد بکشد. مسیر آینده روشن است. ما با کشورهایی همچون کره شمالی متفاوت هستیم. ما در زمینه‌های مختلف جلو رفتیم و البته مشکلات داریم که بخش عمده آن تحمیلی است.
صالحی گفت: فرض کنید در داخل مشکل ما بهترین‌ها باشد اما اگر مسائل بین الملل و تجارت ما کار نکند، باز به مشکل برمی‌خوریم. این در حالی است که من مدیریت داخلی را تایید نمی‌کنم اما ما اصلاح پذیریم. ما 3 هزار مگا وات برق داشتیم اما الان 85 هزار مگاوات برق تولید میکنیم. فقط 380 هزار کیلیومتر لوله کشی گاز داریم. این یعنی در حال پیشرفت هستیم. الان ما 4 میلیون و 500 هزار دانشجو داریم و اگر 2 میلیون دانشجوی بی کیفیت هم داشته باشیم، یعنی 2 میلیون و 500 هزار دانشجوی باکیفیت داریم. نیویورک تایمز چندی پیش گزارش داد که ایران بهترین مکان برای سرمایه گذاری است. در این شرایط ترامپ فشار آورد و گفت تا نوکر ما نباشید، تحریم را را رفع نمی‌کنیم.
فرناز فصیحی فرد دیگری بود که در کلاب هاوس این سوال را از صالحی پرسید که بن بست مذاکرات ایران و آمریکا چگونه شکسته شده و راهبرد جدید چیست و آیا گام به گام پیش خواهید رفت؟ صالحی پاسخ داد که نمی‌توانم جزییات این موضوع را فاش کنم زیرا زود است اما در مسیر گفتگو هستیم و بن بست در حال برطرف شدن است. الان همه فهمیده‌اند این بن بست نه به نفع آمریکا نه به نفع ایران و نه به نفع کشورهای منطقه است و امیدواریم تا هفته آینده قطعیت بیشتری درباره این مسئله مطرح کرد اما در مجموع خوشبین هستم.
صالحی در پاسخ به سوال مسعود براتی به موضوع PMD اشاره کرد و گفت موارد کنونی که اکنون برای بازدیدهای هسته‌ای مطرح شده، مسائل سیاسی است و می‌خواهند آن را احیا کنند اما این کار مختومه شده است. اما ما هم مشکلی نداشتیم و گفتیم بیایند بروند ببینند. با این حال آنها همچنان تلاش می‌کنند ماجرا را از اول آغاز کنند و به قول معروف زیرخاکی‌ها را بیرون آوردند، در حالیکه قبلا بحث شده و مسئله پایان یافته است.
رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به اینکه اگر احیا نشده، پس چرا قطعنامه علیه ایران صادر شده است؟ صالحی گفت شورای حکام قطعنامه صادر نکرد و میخواستند قطعنامه صادر کنند اما نتوانستند. براتی گفت خرداد 99 قطعنامه صادر کردند. صالحی گفت همینکه در شورای حکام مطرح شد، یعنی ماجرا سیاسی شده است و این تلاش برای باز کردن دوباره PMD است.
سعید شریعتی سوال کننده دیگری بود که خطاب به صالحی گفت شما جزو اولین نفری بود که مسیر مذاکرات را باز کردید و در مذاکرات عمان حضور داشتید. اما فارغ از نقش مسئولیت شما، سوالم این است که آیا این تجربه قابل تکرار است و میتوانیم مسائلمان را با الگوی برجام حل کنیم یا آنکه برجام یک استثناء بوده است؟
صالحی پاسخ داد: مذاکرات با آمریکا اولین بار در دولت احمدی نژاد در عمان انجام شد و طی آن مذاکرات که فقط دو جلسه بود و می‌شد مسئله همان موقع حل شود اما نشد. ما از رهبری اجازه گرفتیم که مذاکره مستقیم کنیم. آن زمان آقای اوباما برای دور دوم ریاست جمهوری فعالیت میکرد و به ما گفتند مذاکره کنید. البته میخواستند از این فضا به نفع خودشان برای انتخابات استفاده کنند.
رییس سازمان انرژی اتمی گفت: احمدی نژاد مکلف شده بود مذاکرات را عهده دار شود، اما ایشان استنکاف کردند و ما ناچار شدیم با شورای عالی امنیت ملی هماهنگ کردیم که دچار دست انداز شدیم و به قول آقای ظریف یکسال فرصت طلایی را از دست دادیم. نتیجه آن دو جلسه این بود که غنی سازی ما پذیرفته شد. در دولت بعدی هم آقای روحانی کل مذاکرات را به وزارت خارجه آوردند.
صالحی گفت: مشکل ایران و آمریکا دیوار بلند بی اعتمادی بین دو کشور است و هر طرف هم دلایل خود را دارند. من فکر میکنم دلایل ایران دلایل به حقی است. این دیوار بی اعتمادی باید برچیده شود. نمیشود از مسائل سیاسی شروع کرد و دیوار را برداشت، بلکه باید از مسائل اجتماعی و فرهنگی و علمی و اقتصادی و ... شروع کرد و در نهایت بحث سیاسی هم کرد.
نگار مرتضوی تحلیلگر ایرانی ساکن آمریکا درباره بازگشت کامل ایران به تعهدات سوال پرسید و اطلاعاتی درباره برجام پلاس نیز جویا شد که چقدر برای این موضوع آمادگی وجود دارد و چه بده بستان‌هایی برای این مسئله مورد نیاز است؟
صالحی گفت: بازگشت کامل به تعهدات زمان می‌برد اما میتوانیم آن را فریز کنیم. یعنی اگر نیاز شد دو طرف کاری کنند، ایران درجات غنی سازی را متوقف میکند. ایران زنجیره‌های غنی سازی جدیدی دارید که توقف آن زمان می‌برد و باید تحت نظارت آژانس فرصت بدهیم و همه آنها را جمع کنیم. مثلا در صورت بازگشت آمریکا به برجام، غنی سازی 20 را همان لحظه میتوانیم متوقف کنیم. اما درباره برجام پلاس، ما همچنین چیزی را قبول نداریم.
کیان عبداللهی روزنامه نگار اصولگرا گفت: صالحی مغالطه میکند زیرا بحث بر سر این نیست که آیا توافق کنیم یا نه، زیرا از سال 88 به این سو بعد از نامه‌های اوباما، آمریکا در استیصال بود بنابراین از سال 91 آنها آماده بودند که هر امتیازی به ایران بدهند اما با تخمین بد دولت روحانی فضا عوض شود و محاسبات طرف مقابل را هم تغییر دادیم و تحریم‌ها برداشته نشد و تحریم جدید اعمال شد. نقش دولت روحانی چه بود؟
رییس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: حق غنی سازی ایران مورد تایید غرب بود و نامه آن موجود است. نامه سلطان قابوس به آقای احمدی نژاد موجود است که در آن گفته شده آمریکا حق هسته‌ای ایران را قبول دارد.
صالحی گفت: وقتی آقای جلیلی مذاکره کرد، قرار بود چه اتفاقی بیفتد؟ میگفتند هیچ چیز ندهیم و آمریکا حق هسته‌ای ایران را بپذیرد. خب این ایده آل همه ما بود و تمام مردم به آن علاقه داشتند اما چرا این مذاکرات به نتیجه نرسید؟ یک زمان در دوره آقای لاریجانی توافقی انجام شد و به تعداد سانتریفیوژ مورد نظر رسیدند که پیشرفت در مذاکرات بود اما متوقف شد. ما در برجام هیچ حقی را واگذار نکردیم به همین دلیل ترامپ گفت این بدترین توافقی بود که آمریکا در طول تاریخ خودش انجام داده است. هیچ حقی ندادیم اما برخی تعهدات را متوقف کردیم؛ مثلا ما پلوتونیوم فلزی تولید نکنیم.
او ادامه داد: با فتوشاپ آمدند چاله راکتور را درست کردند که در آن سیمان ریخته شده است. این بی انصافی است چون حقیقت نداشت. در داخل ایران هم همین مسئله را بزرگ کردند. اما باید پرسید چطور این صنعتی که فاتحه آن خوانده شده، چگونه در عرض سه ماه این سانتریفیوژها نصب شد؟ سانتریفیوژهای IR6 چگونه نصب شد؟ چگونه به 50 کیلو اورانیوم برسیم؟
محمدعلی ابطحی رییس دفتر سیدمحمد خاتمی در دولت اصلاحات گفت صالحی همه موضوعات را سیاسی کرده و تمام معیشت و تاریخ انقلاب را به موضوع هسته‌ای گره زده است در حالیکه قدرت برای قدرت نیست بلکه برای حل مشکلات مردم است. صالحی پاسخ داد که من مسئول هسته‌ای کشور هستم و مسائل اقتصادی ربطی به من ندارد با این حال من مشکلات معیشتی را می‌پذیرم اما بخش عمده مشکلات کشور به خاطر تحریم آمریکاست.
صالحی در بخش دیگر سخنانش گفت: در راکتورهای کوچک و همچنین در خنداب اراک با چین همکاری میکنیم بنابراین در قرارداد ایران و چین با این کشور همکاری خواهیم کرد. هیچ کشوری نمیتواند از جهان بی نیاز باشد بنابراین مسیر ما این است که به خودکفایی برویم. همین فرانسه خیلی از اجزای هسته‌ای خود را مثلا از چک خریداری میکند. ما 20 فرودین حدود 80 دستاورد جدید را معرفی میکنیم.