رویداد۲۴بازار‌های ایران سال ۱۴۰۰ را با اخبار مربوط به قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین شروع کردند و با بحث بر سر احیای برجام ادامه می‌دهند. حالا همه فعالان بازار با جدیت بیشتری اخبار مربوط به سرنوشت تحریم‌های غرب علیه ایران را دنبال می‌کنند و این موضوع در کانون توجهات قرار گرفته است.
بعد از کش‌وقوس‌های فراوان پس از آنکه خبر رسید ایران و آمریکا نسبت به بازگشت به برجام به صورت جدی در تلاش‌اند، حالا به نظر می‌رسد طرف‌های اروپایی با میانجیگری روسیه می‌خواهند ایران و آمریکا را به‌صورت همزمان به بازگشت به معاهده برجام ترغیب کنند. هرچند که از دید ناظران پیچیدگی‌ها در نقشه راه بازگشت به برجام کاملا مشهود است. همچنان که بسیاری از تحلیل‌گران داخلی معتقدند، قرارداد ۲۵ ساله ایران با چین یکی از راه‌های گریز ایران از کنار آمدن با آمریکا برای رفع تحریم‌هاست.
در جلسه کمیسیون مشترک برجام که جمعه گذشته برگزار شد، طرف‌های اروپایی و ایران در خصوص بازگشت آمریکا به برجام به بحث و نظر نشستند و در پایان تصمیم گرفتند جلسه بعدی را با حضور آمریکا در روز سه‌شنبه هفته پیش رو در وین برگزار کنند. برخی منابع خبری پیش‌تر گفته بودند که ایران با واسطه اروپایی‌ها به‌طور غیرمستقیم با آمریکا در تماس‌اند و به احتمال بسیار زیاد در روز‌ها و هفته‌های آینده باید در انتظار اخبار و تحولات جدید در خصوص احیای برجام بود. این در حالی است که وزیر امور خارجه روسیه قرار است ۲۴ فروردین با سفر به تهران، با مقامات ایرانی در خصوص بازگشت به برجام به گفتگو بنشینند.
بیشتر بخوانید:کارنامه بدهکاری دولت/ حسن روحانی دولت را با چقدر بدهی تحویل می‌دهد؟
به هرحال اخبار جدید مربوط به تحولات پرونده هسته‌ای ایران و تضعیف انتظارات منفی برای بازارها با سیگنال منفی همراه شد، تا جایی که بورس، ارز و سکه هر سه اولین روز بعد تعطیلات نوروزی را با شیب تند کاهشی آغاز کردند.
قیمت دلار در تعطیلات نوروزی که با افزایش خریدار همراه بود، روند افزایشی داشت و در آستانه ۲۶ هزارتومان قرار گرفت، اما این روند ادامه پیدا نکرد و با انتشار اخبار مربوط به جدی‌تر شدن مذاکرات هسته‌ای خریداران کمی عقب کشیدند. گفته می‌شد که در معاملات پشت خطی به‌صورت محدود، معامله‌گران حتی حاضر به فروش دلار در محدوده ۲۵ هزار و ۵۰۰ تومانی شدند. این در حالی است که در تاریخ ۱۱ فروردین کمتر معامله‌گری حاضر بود زیر محدوده ۲۵ هزار و ۷۰۰ تومانی اقدام به فروش دلار کند.
اما در نهایت نخستین معاملات دلار در بازار متشکل ارزی امروز با حدود ۸۰ تومان کاهش قیمت نسبت به آخرین قیمت روز کاری گذشته، با نرخ ۲۴ هزار و ۹۲۲ تومان آغاز شد و امروز نیز در کانال ۲۴ هزارتومان معامله شد. فعالان بازار پیش‌بینی می‌کنند، قیمت دلار تا پایان این هفته ممکن است به ۲۳ هزار تومان هم برسد.
مهم‌ترین سیگنال نزولی به بازار خبر‌هایی بود که پیرامون برگزاری نشست ایران با دیگر اعضای برجام با هدف آغاز احیای توافق هسته‌ای ایران منتشر شد. روز سه‌شنبه آمریکا نیز قرار است در این مذاکرات شرکت کند. درست است که رسیدن به یک توافق دشوار است، ولی حرکت رو به جلو نیز در تغییر چشم‌انداز معامله‌گران بازار اثر دارد.
کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند روند قیمت‌ها در بازار ارز در ماه‌های ابتدایی سال ۱۴۰۰ با نوسانات زیادی همراه خواهد بود و همه چیز به روند مذاکرات بستگی دارد. هرچند کاهش قیمت دلار به شکل چشم‌گیر و رسیدن به کانال‌های زیر ۲۰ هزارتومان در نیمه اول سال ۱۴۰۰ بسیار بعید به نظر می‌رسد.
بازار سکه هم از شیب کاهشی قیمت‌ها در امان نماند و از بازار ارز پیروی کرد و با ۴۰۰ هزار تومان ریزش مواجه شد ، این روند کاهشی در روز شانزدهم فروردین هم ادامه داشت. تا جایی که پیش بینی می‌شود تا پایان این هفته قیمت سکه به ده میلیون تومان برسد. نایب رییس اتحادیه طلاو جواهر دلیل این کاهش قیمت را بیش از هر عامل ناشی از اخبار منتشر شده برای توافق ایران و آمریکا معرفی کرده و گفته: «در حال حاضر قیمت هر سکه تمام طرح قدیم ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، سکه طرح جدید ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، نیم سکه ۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان، ربع سکه ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، سکه یک گرمی ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان، هر مثقال طلا ۴ میلیون و ۵۹۰ هزار تومان و هر گرم طلای ۱۸ عیار یک میلیون و ۵۹ هزار تومان است.»
همزمان با این اتفاقات قیمت اونس جهانی نیز کاهش داشته و همین نیز عامل ریزش قیمت سکه در ایران بوده، اما کارشناسان عامل تاثیرگذار دیگر بر قیمت سکه را قیمت دلار می‌دانند.
دبیر هیات مدیره اتحادیه طلای تهران پیش بینی کرده است، در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ ممکن است دامنه نوسان قیمت طلا و سکه پنج درصد باشد. یعنی چنانچه برجام احیا شود ممکن است طلا پنج درصد ارزان شود.
ریزش در بازار بورس تهران نیز که چند ماهی است شروع شده، در چهاردهم فروردین نیز ادامه پیدا کرد و با ۱۰ هزار واحد افت شاخص بورس به کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی عقب گرد داشت. بورس در ۴ روز کاری که در ایام نوروز داشت، توانسته بود وارد کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی شود، اما نتوانست این رشد لاک‌پشتی را حفظ کند.
کارشناسان معتقدند اتفاقات سال ۹۹ دیگر امسال در بورس تکرار نمی‌شود، بورس نه با شوک‌های بزرگ رو به صعود مواجه خواهد شد و نه با سقوط شارپ. اما روند نوسانی بورس ادامه خواهد داشت و در همین کانال‌های بین یک میلیون و ۲۰۰ تا یک میلیون و ۴۰۰ در نیمه اول سال در گردش خواهد بود.
به نظر می‌رسد تمامی بازارها از آنجا که در دوران تحریم و کمبود درآمد ارزی گرانی را تجربه کردند، در وهله اول نسبت به هرگونه گشایش و مذاکرات هسته‌ای واکنش ریزشی نشان خواهند داد، اما در ادامه به یک وضعیت ثابتی خواهند رسید. سرنوشت مقطعی این بازارها، اما به زمان‌بری و اخبار منتشره درباره مذاکرات و سرنوشت تحریم‌ها وابسته است، اگر این روند زمان‌بر و طولانی باشد، همچنان با بازار‌های نوسانی و ریزشی مواجه خواهیم بود. در چنین شرایطی شاید بهترین و مطمئن ترین اقدام برای سرمایه گذاران خرد در این بازارها، هیچ اقدامی نکردن باشد، در وضعیتی که بازارها انتظاری و در حالت تعلیق است و چشم انتظار تعیین تکلیف برجام، شاید بهتر است نقدینگی خود چه به صورت ارزی، چه طلا و چه سهام را نگه دارید و با فروش فوری آن بیش از این متضرر نشوید.