رویداد۲۴ فاطمه رضوان مدنی رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد درباره اقدامات معاونت توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور در سال ۱۳۹۹ گفت: مرکز توسعه پیشگیری با چهار دفتر تخصصی، اقدامات و فعالیت‌های خود را در محورهای مشاوره امور روانشناختی، پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، پیشگیری و درمان اعتیاد و پیشگیری از معلولیتها، به گروه‌های هدف خود ارائه می‌دهد.
وی با اشاره به اهم اقدامات انجام شده توسط این دفتر در سال ۹۹ ادامه داد: در دفتر مشاوره و امور روانشناختی ارائه خدمات مشاوره تلفنی ۱۴۸۰ با هدف ارتقاء سطح سلامت و بهداشت روان آحاد جامعه، کاهش آسیبهای فردی، خانوادگی و اجتماعی صورت گرفت و کارشناسان این خط که ۴۶۰ مشاور با مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و دکترا در رشته‌های مشاوره و روانشناختی بودند به بیش از دو میلیون تماس تلفنی پاسخ دادند.
رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد تصریح کرد: از دیگر اقدامات انجام شده در دفتر مشاوره، توسعه سامانه «تصمیم» از ۲۴ استان به کل کشور با افزایش ۷ مرکز استان جدید و همچنین از مرکز استان به شهرستان‌های بالای ۵۰ هزار نفر جمعیت بود که هم اکنون در ۳۲۷ شهرستان این سامانه فعال است. همچنین کل پرونده‌های پذیرش شده در سال ۹۹، ۱۱۷ هزار و ۹۲۹ مورد با میزان سازش حدود ۱۴ درصد است.
رضوان مدنی خاطرنشان کرد: میزان توسعه مراکز ارزیابی روانی_اجتماعی و مراکز مشاوره جهت کاهش میزان پشت نوبتی، افزایش اعتماد بخش‌های غیردولتی، گسترش خدمات‌رسانی به زوجین و تسهیل دسترسی از طریق ۲۴ هزار و ۳۰۹ مرکز که نسبت به سال‌های قبل، ۳۰۰ درصد افزایش داشته است. همچنین برگزاری ۱۶۲ دوره آموزشی استانی و کشوری و پوشش ۱۰۰ درصدی سامانه تصمیم در کل کشور نیز از اقدامات مثبت دفتر مشاوره و امور روانشناختی بوده است.
وی با اشاره به اقدامات انجام شده در دیگر دفاتر مرکز توسعه پیشگیری، تصریح کرد: در دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی اقداماتی از جمله فعالیت رصد آسیبهای اجتماعی و تعیین کننده‌های آن از سال ۹۰ در دستور کار قرار گرفته است. در سال ۹۹ دومین پیمایش رصد آسیبهای اجتماعی و عوامل تعیین کننده آن با حجم نمونه ۶۲ هزار و ۵۰۰ نفر انجام داد و اطلس آسیبهای اجتماعی کشور را در سال ۹۹ تدوین کرد. همچنین این دفتر در سال جاری اقدام به تهیه گزارش‌های راهبردی و بسته‌های سیاستی رصد آسیبهای اجتماعی، تحلیل داده های سامانه صدای مشاور ۱۴۸۰، راه‌اندازی دبیرخانه عالی استانی رصد آسیبهای اجتماعی و انجام اولین برآورد ملی جمعیت‌های پنهان با حجم نمونه ۶۵ هزار و ۸۰۰ نفر را به اجرا درآورد.
رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد با اشاره به دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد گفت: از فعالیت‌های این دفتر نیز می‌توان به اقدامات انجام شده در خط ملی اعتیاد اشاره کرد. خط ملی اعتیاد با شماره ۰۹۶۲۸ در سال گذشته پاسخگوی تلفن‌های مردمی بود و کارشناسان این مرکز حدود ۴۸۳ هزار تماس را در قالب مشاوره کوتاه و ارجاع به مراکز درمانی اعتیاد پاسخگو بودند.
رضوان‌مدنی درباره سامانه تشخیص هویت معتادان متجاهر نیز گفت: از دیگر فعالیت‌های دفتر اعتیاد سامانه تشخیص هویت برمبنای عنبیه معتادان متجاهر بود. به منظور رفع مشکل تعیین هویت معتادان متجاهر برای برنامه‌ریزی ارائه خدمات، سامانه بیومتریک ایجاد شد و در استان‌ها استقرار یافت. هم اکنون به جز دو استان ایلام و سمنان، سایر استان‌ها در قالب ۴۲ واحد غربالگری مجهز به سامانه تشخیص هویت، توسط ویژگی‌های عنبیه هستند.
وی ادامه داد: تاکنون ۲۸ هزار معتاد متجاهر در این سامانه دارای کد یکتای منحصر به فرد شدند که این افراد به راحتی در نوبت‌های بعدی و در هر زمان و مکان قابل شناسایی هستند. با توسعه سامانه در سال ۱۴۰۰ توسط سازمان بهزیستی کلیه فرآیندهای شناسایی، درمان و اقدامات پس از درمان بیماران به صورت الکترونیکی قابل رصد خواهد بود.
رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد با بیان اینکه از دیگر اقدامات دفتر اعتیاد، مراکز جامع درمان و بازتوانی معتادان بود که در پاسخ به موفقیت ناکافی بسترهای درمانی موجود در پیشگیری از عود اعتیاد و محدودیت در فرآیند بازگشت به جامعه طراحی شد، افزود: این مراکز به صورت چهار ماه اقامتی و هشت ماه مراجعه سرپایی در قالب ۵۲ جلسه آموزشی و درمانی، برای پوشش مشکلات روانشناختی و اجتماعی بوده و براساس منابع علمی طراحی شده است. این مراکز به طور همزمان علاوه بر ارائه مداخلات سم‌زدایی و پرهیز مدار با بهره‌گیری از سایر رویکردهای درمان اعتیاد به رفع چالشهای خانوادگی و اجتماعی بیمار، مداومت بر مراقبت بیمار، مداخلات روانی و اجتماعی و توانمندسازی شغلی و حمایت از خانواده وی پرداخته است و تمامی این خدمات در قالب طرح درمان به صورت تک‌دوزی برای هر فرد، طبق برنامه مدیریت مورد حین درمان و پس از ترخیص ارائه می‌شود.
رضوان مدنی با اشاره به راه‌اندازی ۳۰ مرکز در ۲۸ استان کشور در سال ۹۹ گفت: با اعتباری بالغ بر ۱۲۰ میلیارد ریال، با مشارکت بخش خصوصی و غیردولتی انجام شد که پذیرش بیش از ۱۳۰۰ بیمار در مرحله اول صورت گرفت. در بخش کاهش آسیب اعتیاد نیز بیش از ۷۵۰ هزار نفر در ۴۳۰ مرکز کاهش آسیب تحت پوشش قرار گرفتند و از خدمات بهداشتی و حمایتی بهره‌مند شدند. همچنین در حدود ۳ میلیون ماسک، ۳۰۰ تن محلول ضدعفونی و شوینده، ۵۰۰ هزار جفت دستکش در مراکز کاهش آسیب، اقامتی و پاتوق‌های معتادان برای ایام نوروز توزیع شد.
وی ادامه داد: همچنین نزدیک به ۳۲ هزار نفر در مراکز ماده ۱۶ و ۱۱۰۰ نفر در مراکز توانمندسازی تحت پوشش درمان و توانمندسازی قرار گرفتند. سایر مدل‌های درمانی مانند اجتماع درمان‌مدار در قالب ۲۷ مرکز در استان‌ها، مراکز بهبود و بازتوانی افراد دچار اختلال مصرف نیز در قالب ۱۰۹۷ مرکز خدمات خود را به گروه‌های هدف ارائه کردند.
رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد درباره اقدامات دفتر پیشگیری از معلولیتها خاطرنشان کرد: در دفتر پیشگیری از معلولیتها طرحهای غربالگری بینایی کودکان، شنوایی نوزدان و کودکان و مشاوره ژنتیک انجام می‌شود که طبق برنامه ریزی پروتکل‌های اجرایی شامل متناسب‌سازی زمان و روند اجرا و رعایت نکات بهداشتی متناسب با هر برنامه تدوین و جهت اجرا به استان‌ها ابلاغ شد تا قابلیت اجرای برنامه‌ها در شرایط موجود افزایش یافته و برنامه‌ها از نظر کمیت و کیفیت کمترین آسیب را ببینند.
رضوان مدنی با بیان اینکه در سال ۹۹ بیش از ۸۰۰ هزار کودک با شرایط کووید_۱۹ با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی تحت پوشش برنامه غربالگری شنوایی قرار گرفتند، ادامه داد: بالغ بر ۲۵۰۰ نفر دارای اختلال شنوایی شناسایی شد و در برنامه غربالگری پیشگیری از تنبلی چشم، ۲ میلیون و ۱۱ هزار و ۷۸۰ نفر با وجود شرایط خاص اپیدمی کووید_۱۹ در سال ۹۹ با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی تحت پوشش این برنامه قرار گرفتند و بالغ بر ۸ هزار و ۷۳۰ کودک دارای آمبیلیوپی در سال جاری شناسایی شدند.