رویداد۲۴ محمد خواجوئی در الاخبار با اشاره به نشست وین درباره احیای برجام نوشت: آمریکا طی دو ماه گذشته بازگشت به توافق هستهای و رفع تحریمهای ایران را منوط به بازگشت این کشور به تعهدات برجامی اش کرده بود، از جمله لغو غنی سازی بیست درصدی اورانیوم. در مقابل، تهران هم رفع تحریمها را شرط بازگشت به تعهداتش میداند، امری که باعث ایجاد یک بن بست در برابر احیای توافق هستهای شده است.
در ادامه این مطلب آمده است: به نظر میرسد هدف آمریکا و اروپا از نشست وین، رسیدن به ساز و کاری برای بازگشت دو طرف به صورت گام به گام و همزمان به تعهداتشان بود. در همین راستا، وزارت خارجه امریکا در بیانیهای اعلام کرد که موضوعات اولیهای که در وین مورد بحث قرار میگیرد، گامهای هستهای که ایران باید اتخاذ کند و همچنین گامهای آمریکا برای کاهش تحریمهاست.
در همین رابطه، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، چند ساعت پس از نشست کمیسیون مشترک توافق هستهای در روز جمعه، تاکید کرد مذاکرات هستهای از بن بست رد شده، همانطور که دو طرف از این موضوع که کدام یک گام اول را بردارند، گذشته اند. وی افزود: مذاکرات مربوط به توافق هسته ای، وارد مراحل فنی شده است. صالحی همچنین با اشاره به طرح بازگشت گام به گام ایران و آمریکا، گفت: بازگشت ایران به تعهدات هستهای اش نیازمند زمانی دو یا سه ماهه است. ایران میتواند برخی اقداماتش را متوقف کند، سانتریفیوژهای بیشتری را مورد استفاده قرار ندهد، غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصدی را فورا متوقف کند و در مقابل، ایالات متحده هم اقداماتی کند، که از جمله آن، توقف اجرای تحریمهاست.
بیشتر بخوانید: احیای برجام با رمزِ عملیاتی گروههای کارشناسی/ آمریکا به توافق هستهای ایران برمیگردد؟
اما مدت کوتاهی پس از این اظهارات، سخنگوی وزارت خارجه ایران، سعید خطیب زاده اعلام کرد که هیچ طرح گام به گامی وجود ندارد و شرط ایران برای توقف اقداماتی، رفع کامل تحریمها و راستی آزمایی آن است.
پیش از این، حسام الدین آشنا، مشاور رئیس جمهور در گفتگو با الاخبار از بازگشت براساس طرح گام به گام سخن گفته بود، اما سخنگوی وزارت خارجه، در این باره تصریح کرده که اظهارات آشنا، منعکس کننده دیدگاه شخصی اوست.
در همین راستا، یک منبع نزدیک به دولت ایران، به الاخبار گفت: دولت روحانی که ماههای آخر خود را سپری میکند، به دنبال رفع تحریمها در سریعترین زمان ممکن و طی روزهای آینده است. به گفته این منبع، برخی طرفها در دولت روحانی، از طرح بازگشت گام به گام ایران و آمریکا به توافق هستهای دفاع میکنند و در تلاشند این دیدگاه را اجرایی کنند، در حالی که نظام ایران مخالف این مساله است و بارها اعلام کرده ابتدا آمریکا باید تحریمها را برطرف کند تا ایران هم به تعهداتش بازگردد.
این منبع میافزاید: دستگاههای عالی در حکومت، به دولت و وزارت خارجه خاطر نشان کرده اند که سیاست ایران در مخالفت با طرح بازگشت گام به گام، «قطعی و غیر قابل اغماض» است. در همین خصوص، روزنامه کیهان، در تحلیلی در رابطه با نشست وین نوشت: «آمریکا و اروپا در صدد احیای توافق هستهای با یک نمایش مسخره بدون رفع تحریمها هستند».
به طور کلی، به نظر میرسد این شکاف بین انتظارات ایران و آمریکا تا حدی است که بعید است طی چند ماه آینده برطرف شود و بر این اساس، شواهد حاکی از آن است که مسیر دیپلماسی جدی بین تهران و واشنگتن، به پس از روشن شدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری در ایران سوق داده شده و انتظار نمیرود در هفتههای آتی، تحول ملموسی را شاهد باشیم.