رویداد۲۴ شب گذشته خبری مبنی بر منع سید حسن خمینی برای ورود به انتخابات ریاست جمهوری از سوی رهبری در سایت جماران منتشر شد. در این خبر به نقل از سید یاسر خمینی آمده است که: «رهبر انقلاب در شرایط فعلی حضور سیدحسن خمینی در انتخابات ریاست جمهوری را به صلاح ندانسته و از او خواسته به این عرصه ورود نکند.»
این اتفاق درحالی رخ داد که در روزهای گذشته زمزمه حضور سید حسن خمینی برای انتخابات ۱۴۰۰ بیش از پیش شده بود و نزدیکان او اعلام کرده بودند که وی در حال بررسی شرایط برای حضور یا عدم حضور است. حضوری که اگر رخ میداد اجماع سراسری اصلاح طلبان را برای خود به همراه داشت. بسیاری از سیاسیون معتقد هستند که این منع شدن به نفع اصولگرایان خصوصا ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضاییه است و میتواند مسیر پاستور را برای او بیش از پیش هموار کند. غلامعلی رجایی فعال سیاسی اصلاح طلب تغییر آرایش جریانهای سیاسی بعد از کناره گیری سید حسن خمینی را بررسی کرده است.
بیشتربخوانید: در غیبت سیدحسن خمینی/ آرایش سیاسی انتخابات ۱۴۰۰ چه تغییراتی کرد؟
غلامعلی رجایی به به رویداد ۲۴ میگوید: با توجه به شرایط سخت اقتصادی انتخابات سختی را به لحاظ مشارکت خواهیم داشت بنابراین منع سیدحسن خمینی برای ورود به انتخابات هم تاثیر چندانی بر روی آراء خاکستری ندارد. اصلاح طلبان نیز به نظر نمیرسد دیگر چهره درشتی مانند سیدحسن داشته باشند که برای رقابت به میدان بفرستند؛ زیرا سایر گزینههای اصلاح طلب دارای محدودیتهایی هستند و باید از فیلتر شورای نگهبان نیز رد شوند. صرف معرفی یک گزینه دلیل برای رایآور بودن آنها نیست.
رجایی با بیان اینکه منع ورود سیدحسن نمیتواند موج ایجاد کند و باعث رفتن مردم پای صندوق رای شود، تصریح کرد: این اتفاق نهایتا شاید بتواند رای بخشی از قشر خاکستری را به صندوق اصلاح طلبان بیندازد. آرا خاکستری شناور است و اگر به فرد رای داده نشود، ممکن است یا شرکت نکنند یا سفید رای دهند. برای انتخابات پرشوری که رهبری مد نظر دارند، تنها راه کار این است که از فردی مانند سیدمحمد خاتمی برای حضور درخواست شود و حاکمیت نیز او را برای این کار متقاعد کند. تنها گزینهای که میتواند جریان سال ۷۶ را تقویت و مردم را ترغیب به حضور در انتخابات کند آقای خاتمی است و تازه برای این کار باید از او درخواست شود، زیرا وی برای این کار آمادگی ندارد و فکر میکند اگر برگردد نمیتواند کاری از پیش ببرد.
وی گفت: سید حسن به دلیل انتصابی که به خانواده امام خمینی دارد گزینه قابل رقابتی بود و اگر روی وی اجماع میشد، میتوانست برای اصولگرایان دردسر ساز شود. زیرا ابراهیم رئیسی در میان اصلاح طلبان حمایت و رایی ندارد، اما سیدحسن در میان اصولگرایان تایید شده بود و میتوانست درصدی از آرا اصولگرایان را برای خود داشته باشد. منع سید حسن برای ورود به انتخابات برای اصولگرایان دستاوردهای زیادی دارد از جمله هموار شدن مسیر ابراهیم رئیسی برای ورود به پاستور.
این فعال سیاسی با بیان اینکه ابراهیم رئیسی منتظر است که روحانی از روی صندلی خود در پاستور بلند شود و جای او بنشیند، یادآور شد: شرایط برای رئیسی کاملا فراهم است، زیرا هم رقیب جدی ندارد و هم منعی برای او وجود ندارد و به نظر میرسد این اتفاق در راستای همگامسازی سه قوه است که فکر نمیکنم کار صحیحی باشد. قوا باید با هم هماهنگ باشند نه اینکه یک خط فکری داشته باشند. یکسان سازی قوا یعنی خروج اصلاح طلبان از سه قوه موجود و خسران برای نظام.
رجایی ادامه داد: نتیجه انتخابات ریاست جمهوری به نفع رئیسی خواهد بود، اما اصلا به این معنا نیست که پیروزی راحت و آسانی داشته باشد. او قطعا دچار چالشهایی خواهد بود. همانطور که بیرون از قوه قضاییه بازدید و سرکشی داشته، در درون قوه قضاییه بازدید داشته است؟ آیا توانسته اصلاح را در درون قوه قضاییه ایجاد کند؟ این مسائل حتما به عنوان چالش برای رئیسی مطرح خواهد شد و منتقدین حتما روی این مسائل دست خواهند گذاشت. در مناظرهها منتقدین و رقبای او نمیتوانند موضوع اعتراضها و اعدامهای اخیر را مطرح کنند، چون این مسائل خط قرمز نظام است.
رجایی با اشاره به اینکه اصلاح طلبان در نهاد اجماع ساز در حال طرح ریزی برنامههایی برای انتخابات هستند، گفت: برای گزینهها جدا از بحث تایید صلاحیت، بحث اجماع هم وجود دارد و بحث رای آوری گزینه آخر است. نمیدانم حضور افرادی مانند زنگنه، پزشکیان و ... چقدر جدی است، اما اگر روی هر کدام از آنها اجماع هم شود، تحمل تاب آوری در مقابل گزینههایی مانند رئیسی را نخواهند داشت. افرادی مانند ظریف و جهانگیری اگر بیایند در حد خودشان میتوانند باعث افزایش مشارکت شوند، اما توان رقابت جدی را ندارند؛ زنگنه هم بعید است بتواند از فیلتر شورای نگهبان عبور کند.
وی ادامه داد: اصلاح طلبان روی گزینهای مانند عارف اجماع نمیکنند و شخص او هم گزینه مناسبی برای رقابت با رئیسی نیست. اگر عارف به صحنه بیاید از همه گزینهها، شخص پختهتر و با تجربهتری است، زیرا هم تجربه معاون اولی، هم تجربه وزارت و هم تجربه مجلس و سایر مسئولیت را در کارنامه خود دارد، ولی ریاست جمهوری ویژگیهای متفاوتی را طلب میکند.
رجایی همچنین معتقد است که در این دوره شرایط متفاوت است و بعید است که فضای دو قطبی ایجاد شود. او در این رابطه میگوید: اگر دو قطبی ایجاد شود در این دو قطبی قشر خاکستری برای لجاجت با گزینه حاکمیت وارد صحنه نخواهند شد. رئیسی گزینه اصولگرایان و حاکمیت است و نه تنها تایید صلاحیت میشود بلکه روی او اجماع هم میشود و باید کمی زمان بگذرد تا او روی صندلی پاستور بنشیند.
او با اشاره به آشفتگی در جبهه اصولگرایان گفت: نکته جالب این است که در هیات رئیسه سه عضو پایداری یعنی آقایان نیکزاد، قاضی زاده هاشمی و فراهانی را داریم که هر سه نفر میخواهند برای انتخابات ورود کنند و حتی حاضر به ائتلاف هم نیستند! چگونه یک سال صندلی مجلس را اشغال کردند در صورتی که میخواستند برای انتخابات ریاست جمهوری حضور پیدا کنند؟ این نشان دهنده آشفتگی زیاد در جبهه اصولگرایان است. این اتفاق بهت آور است.
رجایی با اشاره به وضعیت علی لاریجانی برای انتخابات ریاست جمهوری گفت: لاریجانی به دلیل مسائلی که متوجه خاندان او شده است، فکر میکنم مانند جهانگیری آسیب پذیری بالایی داشته باشد. با توجه به این که فکر میکنم یکی از شاخصترین گزینههایی است که میتواند در دو قطبی حضور پیدا کند، اما اگر روی او اجماع نشود، تاب مقابله و رویارویی با رئیسی را نخواهد داشت. نباید فراموش کنیم که در قم نیز نتوانستند روی او به اجماع برسند با وجود اینکه رئیس مجلس بود بر روی افرادی مانند امیرآبادی فراهانی و ذوالنور به اجماع رسیدند.
وی ادامه داد: قرار داد چین از یک سو جایگاه لاریجانی را متزلزل و از سوی دیگر برای او ایجاد اعتبار کرد، زیرا با توصیه و اعتماد رهبری نماینده این قرارداد ۲۵ ساله با چین شد. اما در مجموع این زمینهها وجود دارد و شانسی را برای لاریجانی در برابر رئیسی نمیبینم، اما لاریجانی را رقیب شایستهای میدانم. کلا جز افرادی مانند لاریجانی، رضایی، رئیسی و جلیلی، سایر گزینهها شانسی ندارند و حتی در رینگ دوم هم شانس پیروزی ندارند. محسن رضایی یکی از شایستهترین گزینههای نظامی است، اما شانس و اقبالی برای پیروزی و حضور در پاستور ندارد.