رویداد۲۴ آخرین باری که سانتریفیوژهای ایران در زیرزمینهای تاسیسات هستهای نطنز دچار سانحه شدند زمانی بود که آمریکا و اسرائیل با همکاری هم ویروس استاکس نت را به جان برنامه هستهای ایران انداختند تا به قول خودشان جلوی تبدیل شدن ایران به قدرت نظامی هستهای را بگیرند. این اقدام آنها در نهایت تهران را پای میز مذاکره کشاند. مذاکراتی که بعد از چند سال به بار نشست و نتیجه آن توافق هستهای برجام بود. همین توالی سبب تقویت ایدهای مشابه در جریانی شده که با رسیدن به یک توافق جدید قبل از انتخابات ریاست جمهوری مخالفند.
بامداد روز یکشنبه انفجاری در تاسیسات نطنز رخ داد که اگرچه مقامات داخلی معتقدند خسارت زیادی به برنامه هستهای ایران وارد نشده، اما رسانههای خارجی به نقل از مقامات آگاه از بروز یک خسارت سنگین خبر دادهاند. روزنامه نیویورک تایمز روز دوشنبه گزارشی منتشر کرد و اعلام کرد خسارتی که با انفجار سیستم برق رسانه به سانتریفیوژهای سایت نظنز وارد شده دست کم ۹ ماه برنامه هستهای ایران را به تعویق خواهد انداخت. این در حالی است که مقامات اعلام کردند که روند غنی سازی در نطنز متوقف نشده است و کار همچنان ادامه دارد.
اتفاقات نطنز، سرآغاز تحلیلهایی درباره تاثیر این حادثه بر قدرت چانهزنی ایران در مذاکرات وین شد. بسیاری از رسانههای غربی اعلام کردند که در شرایط جدید ایران اهرم فشار خود را در مذاکرات از دست داده و قدرت مواضع تهران کاهش پیدا کرده است.
مقامات دولت روحانی که مسئولیت مذاکرات وین را برعهده دارد نیز یکی پس دیگری بر ارتباط میان حادثه نطنز و مذاکرات وین صحه گذاشتند. علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی اعلام کرد اقدام علیه مرکز غنیسازی نطنز نشان دهنده ناکامی مخالفان مذاکرات ایران برای رفع تحریمهای ظالمانه است.
محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران روز دوشنبه به طور رسمی اسرائیل را عامل خرابکاری در نطنز معرفی کرد و گفت اگر فکر میکنند دست ما در مذاکره ضعیف شده اتفاقا این عمل زبونه موضع ما را در مذاکرات قویتر خواهد کرد.
تحلیل جریان نزدیک به دولت و بسیاری از کارشناسان این است که اسرائیل قصد داشته با این خرابکاری ایران را وادار به اقدامات واکنشی کند. اقداماتی که در نهایت میتواند مسیر مذاکرات را تغییر دهد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی اعلام کرده حمله به تاسیسات نظنز میتواند تلاشهای آمریکا برای احیای برجام را با مشکلاتی روبه رو سازد.
اما جالب اینجاست که جریان مخالف مذاکره برداشت کاملا متفاوتی از ارتباط میان مذاکرات وین و خرابکاری نطنز دارد. برداشتی که از ساعاتی پس از این اتفاق در رسانه ها و شبکه های اجتماعی و همینطور صدا و سیما در حال بحث بر سر آن هستند.
بیشتر بخوانید:روایت خرابکاری در نطنز/ ایران وارد تله انتقامی اسرائیل میشود؟
عبدالله گنجی، مدیرمسئول روزنامه جوان، نزدیکبه سپاه پاسداران میگوید در پاسخ به حمله نطنز، باید هرچه زودتر از مذاکرههای وین بر سر برداشتهشدن تحریمها و بازگشت آمریکا به برجام خارج شد. روزنامه کیهان نیز در سرمقالهای به قلم حسین شریعتمداری رسما اعلام کرد باید در پاسخ به خرابکاری نطنز از مذاکرات وین خارج شد.
در این سرمقاله گفته شده: طیف مدعی اصلاحات با کلیدواژههایی همچون «صبر استراتژیک»، «صبر راهبردی»، «هوشمندی در نیفتادن در تله» و... همواره نسخه ضعف و انفعال پیچیده و مدعی هستند که ایران نباید هیچگاه در مقابل اقدامات خرابکارانه و جنایتآمیز طرف «آمریکایی- اسرائیلی- اروپایی» به اقدام متقابل دست بزند.
این رویکرد خسارتبار و حقارتآمیز، طرف «آمریکایی- اسرائیلی- اروپایی» را به تکرار و تشدید گستاخی علیه کشورمان تشویق و ترغیب میکند.
برنامه جهان آرا که از شبکه افق متعلق به سپاه پاسداران پخش میشود نیز ویژه برنامه دوشنبه شب خود را به این موضوع اختصاص داد.
علیرضا ذاکانی نماینده مجلس با حضور در این برنامه حادثه نطنز را «بخشی از مذاکرات وین» و حتی «جز لاینفک» این مذاکرات خواند.
او از قول تیم مذاکره کننده هستهای گفت: آنها میگویند ببینید برجام چقدر چیزی خوبی است که اسرائیل دارد چنین کاری میکند و اگر زودتر به برجام برگردید برخلاف خواست اسرائیل است.
این نماینده مجلس به طور تلویحی دولت را در خرابکاری نطنز متهم اعلام کرد و گفت: میخواهند از طریق یک خرابکاری شرایطی ایجاد کنند که ماحصل آن این است که اگر کسی مخالفت منطقی هم با روند مذاکرات دارد بگویند تو هم که این مخالفت را میکنی مانند کاری است که اسرائیلیها در تنش افزایی میکنند.
ذاکانی در بخش دیگری از اظهاراتش به واکنشهایی که ایران باید انجام دهد اشاره کرده و گفت: در وهله نخست غنای اورانیوم باید بالای ۶۰ درصد برود. در مرحله دوم هم تیم مذاکره کننده حق ندارد مسیری را برود که تحریمها ساختارش باقی بماند و فقط بخشی از آنها به عنوان آبنبات چوبی برداشته شود.
او در ادامه این برنامه به تلاش دولت برای برداشتن سریع تحریمها اشاره کرد و گفت: برداشتن تحریمها نیازمند راستی آزمایی است که اصلا راستی آزمایی سریع شدنی نیست... راستی آزمایی سه تا شش ماه طول میکشد و گفته عراقچی در مورد راستی آزمایی سریع شدنی نیست.
ذاکانی در ادامه تکلیف ریشه این نوع تحلیلها درباره ارتباط خرابکاری وین با تسریع روند مذاکرات را افشا کرد و اعلام کرد مذاکرات وین با اهداف سیاسی دنبال میشود و تیم مذاکره کننده «به خاطر انتخابات منافع ملی را به ثمن بخس واگذار کرده است.»
با وجود تلاشهای جریان اصولگرای مخالف دولت برای کوبیدن بر طبل جنگ تمام عیار با اسرائیل، یک نکته نباید از تحلیلها دور بماند و آن اینکه تمامی خسارات وارده بر برنامه هستهای ایران با هر هدفی که بوده (چه به قول تیم مذاکره کننده، آسیب زدن به مذاکرات هستهای باشد چه به قول مخالفان مذاکرات تسریع روند گفتگوها)، نتیجه باگ امنیتی است.
ذاکانی در برنامه جهان آرا اذعان کرد که ایران به بهشت جواسیس تبدیل شده است. او با اشاره به مساله نفوذ به تاسیسات هستهای ایران گفت: یک مجموعه پر ظرفیت هستهای که در پی خرابی برای تعمیر به خارج از کشور منتقل شده بود با ۳۰۰ پوند مواد منفجره به کشور بازگردانده شد، اما سیستم امنیتی متوجه آن نشد.
این نماینده مجلس تایید کرد که بخش عمدهای از امکانات غنی سازی کشور و همچنین چند هزار سانتریفیوژ در پی حادثه روز یکشنبه نطنز از بین رفته است. او همچنین گفت در تاسیسات هستهای نطنز در یک میز کار با لوازم حساس مواد منفجره کار گذاشته شده بود.
این حلقه گمشده تمامی اظهارنظرها و تحلیلهایی است که از سوی هر دو جریان اصلاح طلب و اصولگرا درباره حوادثی نظیر انفجار نطنز میشویم.
ظرف کمتر از یک سال ایران دستخوش چهار حادثه تروریستی شده که همگی توسط عوامل دشمن در خاک ایران طراحی و اجرا شدهاند.
تیرماه ۹۹ ساختمان مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته که در محوطه باز تاسیسات نطنز قرار داشت در یک انفجار تخریب شد. مقامهای جمهوری اسلامی در ابتدا خسارت وارده را اندک اعلام کردند اما به مرور مشخص شد خسارت وارده سنگین بوده است. این حادثه به اذعان مقامات کشور نتیجه یک خرابکاری عامدانه توسط جاسوسان اسرائیل بوده است.
منابع آگاه اعلام کردند که در اثر این انفجار یک دستگاه سنجش دور سانتریفیوژها که به قیمتی گزاف از آلمان وارد شده بود از بین رفت. در واقع خسارت وارده نتیجه انفجار بمبهایی بود که در زیر این دستگاه کار گذاشته شده بود.
گفتههای مقامات نشان میدهد عامل این انفجار از کشور گریخته، اما برخی مقامات مطلع معتقدند ادعای فرار عامل حادثه نیز در واقع پوششی برای مابقی عوامل بوده و سبب شده جاسوسانی که در سازمان رخنه کرده بودند با آرامش به کارشان برسند.
حادثه دوم مربوط به ۷ آبان ماه سال ۹۹ و ترور محسن فخری زاده در نزدیکی ویلای شخصی او در آبسرد دماوند است.
نشریه جویش کرونیکل در بهمن ماه سال گذشته گزارشی با عنوان "پشت پرده کشته شدن کارشناس هستهای ایران" منتشر کرد و نوشت که برنامه ترور او توسط موساد ریخته شد. بنابر این گزارش، موساد برای ترور دانشمند اتمی ایران از اسلحه یک تنی با کنترل از راه دور که طی هشت ماه در قطعههای جداگانه به ایران قاچاق و سپس در ایران مونتاژ شده بود، استفاده کرده است.
سومین نشانه روشن حضور آزادانه جاسوسان و عوامل اسرائیل در خاک ایران در تاریخ ۲۴ آبان ماه سال ۹۹ ظاهر شد. زمانی که عوامل اسرائیل این بار نه به درخواست موساد بلکه به سفارش سازمان سیا آمریکا دست به ترور نفر دوم القاعده در خیابان پاسداران تهران زدند.
چهارمین و آخرین مورد نیز مربوط به حادثه روز یکشنبه نطنز است. حادثهای که گفته میشود بار دیگر با مواد انفجاری دفن شده در زمین و توسط عامل فیزیکی موساد انجام شده و خسارت وارده دست کم تا ۹ ماه صنعت هستهای کشور را فلج کرده است.
فارغ از ارتباط این حوادث به مذاکرات ایران و غرب باید به دنبال ریشه این گونه اتفاقات تلخ درون کشور بود. زنجیرهای از حوادث ناشی از نفوذ دشمن نشان میدهد سیستم اطلاعاتی کشور بر خلاف ادعاهای مطرح شده در سریالهایی نظیر گاندو، پر از باگهای امنیتی است.