رویداد۲۴ ابراهیم رئیسی در نشست تخصصی ارزیابی روند مبارزه با مفاسد اقتصادی در کشور که همزمان با سالگرد صدور فرمان ۸ مادهای مقام معظم رهبری برای مبارزه با فساد با حضور مسئولان و کارشناسان دستگاه‌های ذیربط برگزار شد، از عملکرد مجموعه همکاران بخش‌های مختلف قضایی در سراسر کشور که در امر مبارزه با مفاسد اقتصادی نقش دارند تقدیر کرد.
رئیس قوه قضاییه گفت: فرمان حکیمانه رهبر معظم انقلاب برای مبارزه با مفاسد اقتصادی که در سال ۸۰ صادر شده پس از ۲۰ سال همچنان زنده و چراغ راه همه قوای کشور و دستگاه‌ها و گویی امروز صادر شده است.
رئیسی افزود: نهاد تقنین باید قوانینی را تصویب کند که منافذ فساد را بر روی سوداگران و سوءاستفاده کنندگان ببندد و دستگاه‌های اجرایی نیز باید تلاش کنند با اصلاح برخی روش‌ها، بستر‌های فسادزا را از بین ببرند و دستگاه قضایی نیز مأمور مبارزه جدی با فساد است.
وی همچنین خاطر نشان کرد: بخش‌های نظارتی هر سه قوه همچون دیوان محاسبات، وزارت اطلاعات، سازمان حسابرسی و سازمان بازرسی کل کشور باید با تقویت نظارت خود در مبارزه با فساد فعال‌تر از گذشته عمل کنند.
رئیس دستگاه قضا گفت: قوه قضاییه پیش از دوره تحول اقدامات خوبی در مبارزه با فساد داشته، اما فضا و شرایطی که حاکم بود، شرایط خاصی بود.
رئیسی افزود: در آن مقطع هرکسی از مسئول و غیرمسئول یک موضوع یا مورد فساد را مطرح می‌کرد و مباحثی را بیان می‌کردند که مبالغی گم شده یا افرادی را معرفی می‌کردند و دولتی نسبت به دولت قبل یا مسئولی نسبت به مسئول قبل و یا رسانه‌ها، پرونده‌ها و موضوعات مختلفی را مطرح می‌کردند که برای مردم دغدغه ذهنی ایجاد می‌کرد.
وی ادامه داد: دشمنان هم بر این آتش می‌دمیدند و فضا را به گونه‌ای کرده بودند که برای مردم این سوال جدی ایجاد شده بود که چرا با مفاسد برخورد نمی‌شود و یا چرا ما مطلع نمی‌شویم و به ویژه صاحبان اصلی انقلاب و خانواده‌های شهدا و ایثارگران و مجاهدان راه خدا و فعالان اجتماعی می‌پرسیدند که چرا اقدام جدی برای رسیدگی به این مسائل صورت نمی‌گیرد.
وی افزود: در دوره تحول دوستان عزیز ما رسیدگی به پرونده‌های مطرح قضایی را با جدیت دنبال کرده‌اند و این موضوع به راهبرد قوه قضاییه تبدیل شد که تمام پرونده‌های مطرح در دستگاه قضایی یا موضوعاتی که دغدغه مردم است، عادلانه مورد رسیدگی قرار گیرد و مردم هم در جریان امور قرار گیرند.
رئیس دستگاه قضا تأکید کرد: امروز هم اگر کسی مدعی است که از بروز فسادی اطلاع دارد حتما آن را اعلام کند، دستگاه قضایی مصمم و با اراده جدی آن را پیگیری خواهد کرد و فضای دمیدن به فساد به فضای مبارزه با فساد تبدیل شده است.
وی گفت: امروز بر همگان روشن شده که نظام پاک و مقدس جمهوری اسلامی اراده مبارزه با فساد دارد و هرجای کشور فسادی رخ دهد پیگیری و با آن برخورد می‌کند و نقشه‌ها و توطئه‌های کسانی که می‌خواهند آبروی مسئولان و دست‌اندرکاران نظام را ببرند نیز نقش بر آب شده است.
رئیس قوه قضاییه افزود: امروز پرچم مبارزه با فساد دست مقام معظم رهبری و نظام اسلامی و همه ما سربازانی هستیم که باید در این عرصه فعالانه وارد شویم و کار مبارزه با فساد تداوم داشته باشد.
رئیسی اظهار داشت: مبارزه با فساد در ذات انقلاب اسلامی نهفته است و هیچ زمانی از ابتدای انقلاب اسلامی تا کنون مبارزه با فساد از انقلاب جدا نشده و نمی‌شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش به تبیین منشور هشتگانه دستگاه قضا پرداخته و اولین محور از این منشور را تداوم سلامت دست‌اندرکاران امر مبارزه با فساد اقتصادی عنوان کرد.
وی افزود: ضابطین قضایی و مسئولان حوزه‌های نظارت و قضاوت باید از سلامت برخوردار باشند و این صیانت و سلامت رمز موفقیت مبارزه با فساد است.
رئیسی افزود: مقام معظم رهبری فرمودند که با دستمال آلوده نمی‌توان آلودگی را پاک کرد و این مسئله باید سرلوحه کار ما قرار گیرد و همه مراقب باشند که این سلامت تداوم یابد.
«برخورد بدون تبعیض با فساد» دومین توصیه رئیس دستگاه قضا به دست‌اندرکاران امر مبارزه با فساد اقتصادی بود و آیت الله رئیسی تأکید کرد: در مبارزه با فساد نباید توجه داشت که فرد مفسد یا متخلف به چه کسی و کدام جریان و حزب وابسته است و مطلقاً نباید این وابستگی‌ها در رسیدگی به پرونده اثرگذار باشد.
وی با بیان اینکه تبعیض و گزینشی عمل کردن از آفات دادرسی است، تصریح کرد: تاکنون همکاران ما در دستگاه قضا بحمدالله در رسیدگی به مفاسد توجه نمی‌کردند که فردی که مرتکب فساد شده به چه کسی وابسته است و چه کسی پیگیر کار اوست و فقط به مستندات پرونده و ادله توجه می‌کردند که این روند باید ادامه یابد.
رئیس قوه قضاییه اولیت‌بندی در مقابله با مفاسد در برخورد با دانه‌درشت‌ها دیگر مسئله مهم در رسیدگی به پرونده‌های مفاسد اقتصادی دانست و گفت: با موضوعات خرد و جزئی هم باید برخورد کرد چرا که فساد، فساد است چه اندک و چه کلان باشد، اما موارد کلان و دانه‌درشت‌ها باید در اولویت قرار داشته باشند.
وی افزود: رسیدگی به پرونده دانه‌درشت‌ها حتما آثار بیشتری در جوامع دارد و از بروز مفاسد خرد نیز پیشگیری می‌کند.
رئیس قوه قضاییه در ادامه سخنانش گفت: مبارزه با فساد باید هم از جنبه کیفر مجرمین و مفسدین و هم از جنبه اعاده حقوق از دست رفته بیت‌المال به اموال به یغما رفته نتیجه‌بخش باشد.
رئیسی گفت: با فساد فساد گفتن مشکل حل نمی‌شود و آنچه اطمینان‌بخش است این است که مفسد و مجرم به کیفر عمل خود برسند و بستر فسادزا نیز اصلاح شود.
رئیس قوه قضاییه خاطر نشان کرد: مردم وقتی نسبت به روند مبارزه با فساد امیدوار می‌شوند که ساختار‌های فسادزا اصلاح و با مجرمین برخورد شده و اموال به یغما رفته به بیت‌المال بازگردد.
«شفافیت در رسیدگی به پرونده‌های اقتصادی» دیگر شاخصه‌های مورد تأکید رئیس دستگاه قضا برای امیدبخشی و افزایش اعتماد عمومی به دستگاه قضایی بود و رئیسی تأکید کرد که با قطعی شدن آرای دادگاه‌ها باید این آرا به اطلاع مردم برسد چرا که در موفقیت مبارزه با فساد اثر خواهد داشت.
رئیس قوه قضاییه همچنین به همکاران خود توصیه کرد که در مبارزه با فساد مراقب باشند افراط و تفریط نکنند و مطلقاً به کسی ظلم نشود چرا که برکت کار را از بین می‌برد.
رئیسی گفت: پرونده‌ای که ۱۰ یا ۲۰ نفر در آن مطرح هستند باید قاضی دقت کند که همه آن‌ها در یک سطح قرار ندارند و باید نسبت به هرکس به عدالت رفتار کند تا به احدی ظلم نشود.
رئیس دستگاه قضا بر لزوم برخورد شجاعانه با پرونده‌های فساد نیز تأکید کرد و گفت: قضات و ناظران و بازرسان نباید تحت تأثیر کسی قرار گیرند و خود را فقط باید در محضر خداوند متعال ببینند و خود را موظف به اجرای عدالت به قانون بدانند.
وی افزود: اینکه قضات ما ابعاد مسئله را به درستی بررسی کنند و در مقابل انواع فشار‌ها و توصیه‌ها و پیگیری‌ها مقاوم باشند و با صلابت و قاطعیت بر اساس آنچه تشخیص می‌دهند حکم صادر کنند از شاخصه‌های موفقیت است.
رئیسی ادامه داد: امروز بحمدالله بسیاری از قضات ما این ویژگی را دارند که علی‌رغم همه توصیه‌ها نفوذناپذیرند و فقط بر اساس حق و عدل می‌کنند و ما به وجود چنین همکارانی در دستگاه قضا افتخار می‌کنیم.
رئیس قوه قضاییه شرط دیگر موفقیت در مبارزه با فساد را خشکاندن ریشه‌های فساد عنوان کرد و گفت: اگر ریشه فساد خشک نشود هروز شاهد تولید یک پرونده قضایی خواهیم بود.
وی در همین راستا به برخی ریشه‌های فساد اشاره کرد و گفت: سیاست رانتی ارزی حتما منجر به تولید پرونده قضایی می‌شود و امروز شاهد آن هستیم که برای همین ارز‌های ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی ده‌ها پرونده تشکیل شده و به ده‌ها پرونده رسیدگی و برای آن‌ها حکم صادر شده و موارد زیادی نیز در دست رسیدگی است.
رئیسی ادامه داد: اینکه دلار‌ها و پول‌های زیادی بازگردانده شده خیلی خوب است، اما اگر حتما در کنار این کار نظارت دقیقی تعریف نشود و سیاست ارزی رانتی و ساز و کارهایش اصلاح نشود همچنان شاهد بروز مشکل خواهیم بود.
رئیس قوه قضاییه گفت: پرداخت تسهیلات بانکی بدون اعتبارسنجی و تأمین وثایق را از دیگر مشکلاتی دانست که موجب تشکیل پرونده‌های زیادی در دستگاه قضایی شده و گفت: اینکه به یک فردی تسهیلات داده شود که اعتبار سرمایه و صلاحیت او برای دریافت تسهیلات بررسی نشده و وثیقه و پشتوانه مالی هم ندارد این یک اشکال ساختاری است که باید برطرف شود.
وی از واگذاری‌های مسئله‌دار هم به عنوان نمونه‌ای دیگری از اشکالات ساختاری یاد کرد و گفت: واگذاری‌هایی در کشور شده که خوب بوده، اما برخی بنگاه‌های تولیدی و اقتصادی به دلیل معیوب بودن روند واگذاری‌ها تعطیل شده‌اند و این مسئله به نظام تولید آسیب زده که باید این روند این واگذاری‌ها نیز تغییر کند.
رئیس دستگاه قضا تأکید کرد: اگر بستر‌های فسادزا به بستر‌های فسادزدا تبدیل شوند می‌توان جلوی بسیاری از فساد‌ها را گرفت و عقل هم حکم می‌کند که به پیشگیری توجه شود و راه پیشگیری از بروز فساد اصلاح بستر‌های فسادزا است.
وی تخصصی دانستن روند مبارزه با فساد را نیز از دیگرمسائل مورد توجه برای دست‌اندرکاران امر دانست و گفت: ضابطین قضایی باید آموزش ببینند و بر کار آن‌ها نیز نظارت شود تا گزارش‌های خود را متقن و کارشناسی ارائه دهند تا کار قاضی آسان‌تر شود.
رئیس دستگاه قضا بر همین اساس به دادسرا‌ها و دادگاه‌ها نیز توصیه کرد که از مشاوره‌ها و نظرات تخصصی کارشناسان حوزه‌های مختلف همچون صادرات و واردات، نظام ارزی و سیستم بانکی استفاده کنند و تأکید کرد که این کار به اتقان آرا کمک می‌کند و خلاف استقلال قاضی نیست.
رئیسی همچنین بر لزوم کاهش اطاله دادرسی تأکید کرد و گفت: برای آنکه زمان رسیدگی به پرونده کوتاه‌تر شود و ضریب دقت کار بالا برود بهتر است که در پرونده گزارش‌ها و اوراق اصلی زمینه شود تا حجم پرونده‌ها کمتر شود.
رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنانش در واکنش به اظهارات یکی از همکاران دستگاه قضا برای اعطای برخی امتیازات به محکومان جرایم اقتصادی تاکید کرد: محکومان جرایم اقتصادی هیچ ویژگی ممتازی نسبت به سایر محکومان ندارند و باید دقیقاً مانند دیگر محکومان با آن‌ها برخورد شود.
وی افزود: پس از صدور حکم در پرونده‌های اقتصادی باید حکم درباره فرد محکوم بلافاصله اجرا شود و در طول دوره محکومیت نیز با این افراد باید مانند سایر محکومان برخورد شود و تفاوتی با دیگران ندارند.
رئیسی از رسیدگی ویژه به پرونده‌های کثیرالشاکی نیز تقدیر کرد و گفت که این کار باعث رفع دغدغه و آرامش بسیاری از کسانی می‌شود که درگیر این پرونده‌ها شده‌اند.
رئیس دستگاه قضا همچنین از تلاش‌های صورت گرفته برای اعاده ۹۰ هزار میلیارد تومان به بیت‌المال و بانک‌ها در رسیدگی به پرونده مفسدان اقتصادی تقدیر کرد و این کار را موجب افزایش امید و اعتماد مردم دانست.
رئیسی همچنین در خصوص اصلاح برخی قوانین نیز دستور داد با سرعت کارگروهی از متشکل از مسئولین دادگستری و روسای مجتمع‌های ویژه جرایم اقتصادی و معاونت حقوقی قوه قضاییه تشکیل و خارج از نوبت نسبت به آن اقدام شود و تـأکید کرد که این کار از مصادیق اصلاح بسترهاست.
رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنانش در خصوص محکومین اقتصادی که به خارج از کشور متواری شدند نیز تأکید کرد: این افراد حتما نباید نقطه امن داشته باشند و باید با همکاری نیروی انتظامی و پلیس بین الملل به کشور بازگردانده شوند و در این رابطه به هیچ عنوان نباید سستی صورت گیرد.
وی افزود: کسانی که بیت‌المال به یغما برده‌اند و به حقوق مردم تجاوز کرده‌اند بدانند که این مسئله مشمول مرور زمان نمی‌شود و مجموعه قضایی کشور همواره به دنبال آن است که آن‌ها را برگرداند و اموال مردم را اراده کند و عدالت را درباره آن‌ها اجرا نماید.
رئیس دستگاه قضا در خصوص قاچاق کالا نیز تأکید کرد: قاچاق به ویژه قاچاق سازمان یافته یکی از موانع تولید است و دستگاه‌های امنیتی و انتظامی باید در راستای حمایت از تولید به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند.
رئیسی بر همین اساس به ضابطان قضایی و نهاد‌های امنیتی و انتظامی تأکید کرد: شبکه‌های قاچاق را شناسایی کرده و تحویل دستگاه‌های قضایی و دادگاه‌ها بدهند تا با قاطعیت با آن‌ها برخورد شوند.
وی همچنین بر لزوم تشکیل شعب تخصصی مبارزه با پولشویی در استان‌ها برای جلوگیری از جابجایی پرونده‌ها و اطاله دادرسی تأکید کرد و به بانک‌ها نیز هشدار داد که وظیفه دارند برابر قانون گزارش‌های مربوط به پولشویی را به موقع به مراجع قضایی ارائه کنند و تأکید کرد اگر به این وظیفه قانونی عمل نکنند کوتاهی آن‌ها به هیچ وجه پذیرفته نیست.
وی گفت: گاهی شاهدیم بررسی هویت شرکت‌های خارجی درگیر در پرونده‌های اقتصادی موجب اطاله دادرسی می‌شود.
رئیسی بر همین اساس گفت که باید یک خط ارتباطی روشن از طریق وزارت خارجه در بخش‌های حقوقی و قضایی برای همکاری با قضات ایجاد شود تا مباحث مرتبط با پرونده‌های شرکت‌های خارجی که هویت آن‌ها برای قاضی روشن نیست ایجاد شود.
رئیس قوه قضاییه همچنین بر لزوم فعال شدن سامانه‌های مورد نیاز دستگاه‌ها تأکید کرد و متذکر شد هرچه این سامانه‌ها فعال‌تر باشند موجب شفافیت بیشتر می‌شود و از تولید پرونده‌های قضایی پیشگیری می‌کند.
وی با تأکید بر تقویت امکانات و تجهیزات مورد نیاز مجتمع‌های قضایی ویژه رسیدگی به جرایم اقتصادی به دست‌اندرکاران امر مبارزه با فساد توصیه کرد کار خود را با قدرت ادامه دهند تا موجب شادمانی و رضایت قلبی و افزایش اعتماد مردم به دستگاه قضا شوند.
رئیس دستگاه قضا گفت: اقدامات شما اعتماد مردم به سازمان اداری کشور و کارآمدی سیستم قضایی و رضایتمندی از مجموعه نظام را افزایش می‌دهد که این پشتوانه امنیت ملی ماست و هرگونه کم عملی و بی‌عملی و ترک فعل موجب بی‌اعتمادی و ناامیدی مردم می‌شود.
رئیسی همچنین از دست‌اندرکاران مبارزه با فساد خواست که به گزارش‌های اصحاب رسانه و همچنین گزارش‌های مردمی درباره مفاسد توجه ویژه داشته باشند و تأکید کرد: بهترین تشویق برای کسانی که مفاسد را گزارش می‌دهند پیگیری گزارش‌ها و حمایت از آنهاست.