رویداد۲۴ کمتر از ۱۰ روز به ثبت نام کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری زمان باقی مانده، اما اصلاحطلبان نیز مانند رقیب اصولگرای خود کاندیدای واحدی را اعلام نکردهاند هرچند به گفته حسین کمالی از اعضای جبهه اصلاحطلبان ایران، اصلاحطلبان همواره در دقیقه نود تصمیم میگیرند و این مدل تصمیم گیری هم انتخاب اصلاحطلبان نیست بلکه هموازه از سوی محافظه کاران و اصولگرایان به آنها در طول ادوار انتخابات گذشته تحمیل شده است.
او بر این باور است که لازمه حضور موثر اصلاحطلبان و مشارکت پر شور مردم منوط به برگزاری انتخابات آزاد و رقابتی در چارچوب قانون اساسی است هرچند شورای نگهبان از چارچوبهای قانون اساسی خارج شده و وارد گزینش شده است.
به رغم همه این نگرانیها، اما کمالی که عضو جبهه اصلاحات ایران است، بر این باور است که برای اصلاحطلبان، مولفه رأی آوری در بررسی کاندیداها مهم است نه بحث شورای نگهبان.
مشروح مصاحبه خبرگزاری خبرآنلاین با حسین کمالی دبیرکل حزب اسلامی کار را میخوانید؛
*آقای کمالی! ارزیابی شما از آخرین تحرکات انتخاباتی جریان اصلاح طلب چیست؟ آخرین فعالیت و رایزنیها جبهه اصلاح طلبان ایران برای انتخابات به کجا رسیده است؟
اصلاح طلبان حدود ۶ ماه است که فعالیتهای انتخاباتی خودشان را آغاز کرده و ساز و کار جدیدی با عنوان جبهه اصلاحطلبان ایران اسلامی تاسیس کردند. این نهاد بررسیهای خودش را در زمینههای مختلف آغاز کرده بدین گونه که آیین نامه را نوشته و برنامه هایش را تنظیم کرده و در نهایت برای شرکت در یک انتخابات آزاد، رقابتی و واقعی اعلام آمادگی کرده است.
اگر انتخابات آزاد و رقابتی رخ دهد طبیعتاً اصلاح طلبان میتوانند یک حضور مطلوب و موثر داشته باشند که برگزاری این نوع انتخابات هم به تصمیم برگزار کنندگان انتخابات و کسانی که مدیریت کننده صحنه انتخابات هستند باز میگردد.
*منظورتان این است که نگرانی اصلاح طلبان نسبت به نحوه تصمیم گیری شورای نگهبان در آستانه انتخابات بیشتر شده است؟
شورای نگهبان در واقع از چارچوبهای قانون اساسی خارج شده است و به بیانی وارد امر گزینش شده و در حال گزینش است. از این رو این گزینش مسئلهای نیست که مورد پذیرش باشد. براساس قانون اساسی، شورای نگهبان در جایگاه پدری قرار داده شده یعنی جایی که اگر وزارت کشور و یا دولت در حق یک کاندیدایی ظلم و تعدی کردند و بدون دلیل آن را ردصلاحیت کردند شورای نگهبان آن کاندیدا را تایید صلاحیت کند و به صحنه بازگرداند نه اینکه خودش وارد گزینش شود و انتخاب کند و تعدادی را مورد پذیرش خود اعلام کند و به مردم بگوید به عنوان مثال از بین ۵،۶ نفر یک نفر را انتخاب کنید.
این اقدامات انتخابات را از معنا و مفهوم واقعی خود دور میکند به بیانی دیگر نحوه برخوردی که هیئت نظارت با کاندیداهای شورای شهر نشان دهنده نگاه و نگرشی است که نسبت به مسئله انتخابات وجود دارد بنابراین برای سایر بحثها از جمله انتخابات ریاست جمهوری هم همین وضعیت حاکم است. در واقع نگاهی که وجود دارد سابقه و نگاه بدون رقیب است.
*اصلاح طلبان در چنین وضعیتی چه خواهند کرد؟ ممکن است وارد رایزنی با شورای نگهبان شوند؟
اصلاح طلبان تاکنون همه کارهایی که لازم بود انجام دهند را انجام داده اند، بررسیها و مطالعات خود را نیز دارند هنوز کسی از اصلاح طلبان آن گونه که باید مورد بررسی یا تایید و تکذیب قرار گیرد مورد بحث واقع نشده است بلکه یا تعدادی خودشان را به عنوان کاندیدا مطرح کرده اند یا دیگران آنها را مطرح کرده اند یا افرادی هم بودند که چه در داخل و چه در خارج از جمع اصلاح طلبان، براساس باور خودشان آمدند در حالی که شاید در قد و قواره انتخابات نباشند که بتوانند رأی مردم را به دست آورند. اما به هر حال در مجموع همه حق دارند کاندیدا شوند و خودشان را در معرض آراء عمومی قرار بدهند.
این حق در چارچوب قانون اساسی، در حال حاضر نادیده گرفته شده و به انزوا کشانده شده است؛ بنابراین در چنین شرایطی کاندیداهای اصلی خودشان را عرضه نکردند. در آینده اگر شرایط انتخابات تغییر کند ممکن است کسانی انتخاب شوند و یا رأی بیاورند که امروز حتی اسمشان مطرح نیست، اما با توجه به شرایط و وضعیتی که وجود دارد عدهای خودشان را مطرح کرده اند حال اینکه اصلاح طلبان از این مجموعه، کسی را میپسندند یا نمیپسندند موضوع بعدی است.
*تعدد کاندیداها در جریان اصلاح طلب را مثبت میدانید یا منفی؟
بله مثبت است. چه از مجموعه اصولگرا و چه اصلاح طلب باید کسانی باشند که این موقعیت را داشته باشند که خودشان را در معرض آراء عمومی قرار بدهند و اگر مردم به آنها رأی دادند بیایند مسئولیت اجرایی را بپذیرند حال ممکن است بسیاری از این افراد در حال حاضر حضور پیدا نکنند اگر صحنه انتخابات به صورت منطقی و براساس قانون اساسی سازمان داده شود شاید این گونه افراد بیایند و شرکت کنند.
*برنامه اصلاح طلبان برای اعلام کاندیدا چیست؟ قبل از ثبت نام کاندیداها معرفی میکنند یا بعد از تایید صلاحیت؟
در حال حاضر در این باره تصمیم قطعی گرفته نشده است طبیعتاً روندی برای گزینش و بررسی کاندیداها و نظرسنجی مردمی در مورد آنها تعیین میشود وافراد در معرض نظرسنجی عمومی قرار میگیرند و هر کدام که رأی بالاتری داشتند مطرح خواهند شد.
بیشتر بخوانید: شروع بیرمق آقای معاون اول در انتخابات ۱۴۰۰ / پیام انتخاباتی اسحاق جهانگیری چه بود؟
*منظورتان این است که اصلاح طلبان منتظرند ببیند کدام کاندیدا رأی آوری بیشتری دارد.
قطعا همین گونه است به بیانی دیگر اصلاح طلبان به صحنه نمیآیند که ببازند بلکه برای برنده شدن در انتخابات میآیند. اگر یک انتخابات آزاد و منطقی برگزار شود یقینا حضور خواهند داشت.
*با همین شرایطی که را مطرح کردید، آیا اصلاح طلبان کاندیدای رأی آوری دارند؟
اگر صحنه انتخابات برای اصلاح طلبان باز شود آن زمان مشخص میشود که آیا چنین کاندیدایی دارند یا نه.
*اگر فضا برای رقابت نباشد چطور؟
یعنی مسابقه بدون رقیب است و مسابقهای است که یک طرف همه چیز را به نفع خود تنظیم میکند و اسم آن را مسابقه میگذارد در حالی که این یک رقابت واقعی نیست.
* در حال حاضر شانس کدام یک از این کاندیداهای مطرح شده را برای ریاست جمهوری بیشتر میبینید؟ شانس کدام یک از کاندیداها اعم از ظریف، محسن هاشمی، تاج زاده و ... از لحاظ بدنه رأی از نظر شما بالاتر است؟
همه کاندیداها از سوی دیگران مطرح میشوند در واقع هنوز این چهرهها خودشان را مطرح نکرده اند مبنی بر اینکه محسن هاشمی یا ظریف اعلام کنند ما کاندیدا هستیم. اینها از سوی دیگران مطرح میشوند حال هر زمان که این کاندیداها خودشان اعلام کاندیداتوری کردند مورد بررسی و نظر سنجی قرار میگیرند و در نتیجه براین اساس در مورد آنها تصمیم گیری میشود.
*پس منتظر ثبت نام آنها در ۲۱ اردیبهشت هستید که چه کسانی ثبت نام میکنند.
بحث ثبت نام نیست بلکه بحث اعلام حضور است یعنی شخصی بیاید بگوید که من کاندیدا هستم.
*با توجه به اینکه زمان زیادی تا ثبت نام کاندیداها باقی نمانده، طبق تجارب گذشته، زمان بررسی و انتخاب کاندیدا را زمان کمی نمیدانید؟
بله، زمان کم است و همواره برای اصلاح طلبان این زمان کم بوده و در عین حال تصمیم خودشان را در آخرین لحظات گرفته اند دلیلش هم این است که صحنه گردانی و مدیریت صحنه با محافظه کاران و اصولگرایان است و آنها هستند که صحنه انتخابات را اداره میکنند. به بیانی دیگر آنها تکلیف خودشان را در انتخابات میدانند که چگونه میخواهند صحنه انتخابات را تنظیم کنند، اما برای اصلاح طلبان صحنه همیشه گنگ و مبهم است تا زمانی که به روزهای انتخابات نزدیک شوند.
*این وضعیت تا چه حد به اصلاح طلبان ضربه زده است؟ آیا میخواهید یک کاندیدای دقیقه نودی معرفی کنید؟
یقینا ضربه میزند درباره معرفی کاندیدای دقیقه نودی هم چارهای نداریم، چون این شرایطی است که رقیب به اصلاح طلبان تحمیل میکند.
*آقای کمالی! اصلاح طلبان میخواهند به هر قیمتی در قدرت باشند؟
درست برعکس است و این خصیصه محافظه کاران است جریان رقیب به هر قیمتی به دنبال این مسئله است که اصلاح طلبان در قدرت نباشند. مشخص نیست دقیقه نودی چه اتفاقی رخ میدهد آیا رقابت برقرار است یا نه.
*از نظر شما کدام یکی از کاندیداهای اصولگرا میتوانند برای کاندیداهای اصلاح طلب خطرناک باشند؟ رییسی، یا چهرههای دیگر که نامزد شدند.
در مسابقهای که یک طرف بعنوان شرکت کننده حضور دارد و در ضمن داور نیز هست برای هیچ کاندیدای اصولگرایی خطری وجود ندارد.
* در این شرایط، برنامه اصلاحات برای افزایش مشارکت چیست؟
اگر یک انتخابات رقابتی برگزار شود و اجازه بدهند کاندیدا به صورت آزادانه بیایند حرف بزنند، نظرشان را مطرح کنند و با مردم گفتگو کنند یقینا مشارکت افزایش پیدا میکند.