شورای نگهبان در بدعتی عجیب برای اولین بار دست به اصلاحاتی در قانون انتخابات مجلس زد و شروطی را برای نامزدهایی که قصد کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری دارند اعلام کرد. شروطی که اعلام آن در مدت زمان کم باقی مانده تا برگزاری انتخابات شائبههای بسیاری را به دنبال داشت. در نتیجه این تغییرات دست تعدادی از نامزدهای شناخته شده به انتخابات کوتاه و دایره افرادی که قصد ورود به رقابتها را دارند تنگ تر شده است. اما آنطور که رسانههای خارجی می گویند، شروط شورای نگهبان مسیر پیروزی یک نامزد خاص را مهیا کرده است؟
انتخابات ریاست جمهوری ایران همانند دورههای گذشته مورد توجه رسانههای خارجی قرار دارد و جزئیات و حواشی پیرامون برگزاری آن، نامزدها و وعدهها مورد تحلیل و بررسی و موشکافی آنها قرار میگیرد. انتخابات ۱۴۰۰ در ایران به جهت فاکتورهای مهمی از جمله مذاکرات وین و آینده سیاسی ایران مورد توجه و تحلیل رسانههای مختلف عربی قرار گرفته است.
روزنامه الکترونیکی رای الیوم از جمله رسانههایی هست که از نزدیک تحولات مربوط به انتخابات ایران را رصد و آن را دنبال میکند، این روزنامه که چاپ لندن است با انتشار خبر مربوط به آغاز روند ثبت نام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ایران از سهشنبه نوشت: نشانههای روشنی مبنی بر اینکه کدامیک از نامزدهایی که تا به امروز نام آنها مطرح شده، شانس بیشتری برای پیروزی در انتخابات دارند وجود ندارد. به گفته ناظران، حسن روحانی رئیس جمهور کنونی ایران نیز خود در انتخاباتی که در دور نخست در آن پیروز شد، از شانس بالایی در میان نامزدها برخوردار نبود.
ارم نیوز، رسانه اماراتی نیز به انتخابات ایران پرداخته و درباره کاندیداتوری احتمالی محمود احمدی نژاد در انتخابات ۱۴۰۰ به گمانه زنی پرداخته و این سوال را مطرح کرد که آیا صلاحیت احمدی نژاد برای بار دوم رد خواهد شد؟ ارم نیوز به اشاره به اظهارات عباس کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در رد صلاحیت افرادی که پیشتر نیز صلاحیتشان برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ایران رد شده بود، نوشت: این اظهارات متوجه محمود احمدی نژاد رئیس جمهور سابق ایران است که در دوره گذشته نیز صلاحیتش تایید نشده بود.
سایت اسکای نیوز عربی نیز با اشاره به شروط جدید مطرح شده از سوی شورای نگهبان برای افرادی که قصد کاندیداتوری در انتخابات ایران را دارند، ادعا کرد که برخی نهادها تصمیم گیر اصلی در خصوص این انتخابات هستند. این رسانه در این باره مینویسد: ایران در حالی آماده ورود به مرحله جدیدی از حیات سیاسی خود میشود که با شروط جدیدی که از سوی مجلس شورای نگهبان در این کشور تعیین شده است حلقه نامزدهای که قصد دارند به منصب ریاست جمهوری برسند، تنگتر شده است. از جمله این شروط که جالب توجه نیز هستند، میتوان به شرط داشتن مدرک فوق لیسانس و یا معادل آن و شروط دیگری درباره سن و سال نامزدها و درجه نظامی و عملکرد سیاسی آنها اشاره کرد. کارشناسان مسائل ایران ادعا میکنند این شروط در راستای کانالیزه کردن انتخابات ایران است که رقابت میان جریان اصلاح طلب و اصولگرا را به نفع اصولگرایان تمام خواهد کرد.
به نوشته اسکای نیوز عربی، شروط جدیدی که برای انتخابات ایران اعلام شده فرصت بیشتری را در اختیار چهار نفر از مقامات ارشد سپاه پاسداران ایران برای نامزدی در این انتخابات قرار میدهد که شامل علی رضا افشار فرمانده سابق نیروهای بسیج، محسن رضایی فرمانده سابق سپاه پاسداران، حسین دهقان مشاور نظامی رهبر ایران و سعید محمد فرمانده سابق قرارگاه خاتم شاخه اقتصادی سپاه پاسداران ایران میشوند.
اسکای نیوز عربی در ادامه مینویسد: اصلاحات اخیر در قانون انتخابات ریاست جمهوری ایران دایره کسانی که قادر به نامزدی در انتخابات ایران هستند را حتی در میان خود نظامیان نیز تنگتر کرده و آن را به حضور مقامهای ارشد اختصاص داده است. دکتر محمود حمدی ابوالقاسم پژوهشگر مصری و کارشناس مسائل ایران میگوید در حالی که مقامات ارشد ارتش و سپاه پاسداران ایران خود را برای حضور در انتخابات ایران آماده میکردند، شروط مجلس شورای نگهبان منتشر شد. این پژوهشگر مصری در گفتگو با اسکای نیوز عربی میگوید: از جمله کسانی که در نتیجه شروط جدید امیدش برای رسیدن به پاستور ناامید شده است، سردار سعید محمد و سردار حسین دهقان هستند.
اما افراد خوش شانس در این عرصه که آرزوهایشان به واقعیت رسیدن به کرسی ریاست جمهوری نزدیکتر شده است، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و فرمانده اسبق سپاه پاسداران ایران است. این پژوهشگر مصری با ادعای اینکه اصولگرایان به دنبال مهندسی رقابتهای انتخاباتی هستند، گفت: اصولگرایان از تغییر معادلات سیاسی در صورت پیروزی یکی از نامزدهای اصلاح طلب و تداوم ریاست آنها بر کرسی ریاست جمهوری و در نهایت توافق هستهای با آمریکا و گشایش اقتصادی و اجرای برنامههایی برای جذب سرمایههای خارجی که همگی منجر به کاهش نفوذ اصولگرایان به اندازه زیادی خواهد شد، نگران هستند.
ابوالقاسم فراتر از این رفته و ادعا میکند که شروط جدید فرصت پیروزی و ریاست جمهوری را در اختیار تنها یک شخص قرار می دهد که احتمالا کسب رای را برای وی تسهیل خواهد کرد.
وب سایت شبکه خبری العربیه عربستان سعودی نیز در تحلیلی به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ایران اشاره کرده و در این باره نوشت: پس از مذاکرات هستهای، بحران کرونا از جمله مهمترین چالشهای رقابت میان جریانهای سیاسی ایران به شمار میرود. با نزدیک شدن به تاریخ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایران و پایان دولت حسن روحانی که از او به عنوان دولت اعتدالی یاد میشود، نزاع بر سر رسیدن به کرسی ریاست جمهوری میان جریانات سیاسی روندی تصادعی به خود گرفته است؛ همزمان جریان اصولگرا خود را برای کسب کرسی قوه مجریه پس از دستیابی به اکثریت کرسیهای مجلس در این کشور نیز آماده میکند. انتخابات پارلمانی ایران در حالی سال گذشته برگزار شد که شاهد کمترین میزان مشارکت پس از انقلاب ایران بود.
العربیه در ادامه مینویسد: بحران کرونا پس از مذاکرات وین از داغترین عرصههای نزاع میان جریانهای سیاسی در ایران به شمار میرود، حسن روحانی در جلسه کمیته مبارزه با کرونا در این باره گفته بود: بحران کرونا موضوعی ملی و انسانی و اخلاقی است و از شما خواهش میکنم هیچ کس از این موضوع به عنوان ابزار سیاسی برای اهداف حزبی، گروهی و یا در عرصه انتخابات استفاده نکند.
وب سایت خبری العین نیز در گزارشی مفصل به تشریح وضعیت انتخابات ریاست جمهوری در ایران پرداخته و وضعیت هرکدام از جریانات سیاسی اصولگرا و اصلاح طلب را بررسی کرده است و نوشته: نمیتوان نام رقابت را بر این دور از انتخابات ریاست جمهوری ایران گذاشت؛ جریان اصولگرا تلاش میکند در سال ۲۰۲۱ به ریاست جمهوری برسد، امری که به پایان دوره میانهروها در ایران حداقل تا ده سال آینده منجر خواهد شد.