رویداد۲۴ افزایش حقوق و دستمزد و سایر نهاده‌های تولید شیر خام و سیر صعودی نرخ تورم موجب شده تا گاوداران با استناد به کمبود و گرانی علوفه، دستمزد و... از ابتدای امسال، درخواست افزایش ۲ هزار تومانی نرخ هر کیلوگرم شیر خام با چربی ۳.۲ درصد و بارمیکروبی کمتر از هزار (حدود ۴۰ درصد) را به وزارت جهادکشاورزی ارائه کنند؛ درخواستی که از حدود ۲ماه پیش به وزارت جهادکشاورزی ارائه و مقرر شده است تا این وزارتخانه با آنالیز قیمت تمام‌شده تولید شیر خام، میزان افزایش نرخ مصوب این محصول را استخراج کرده و برای بررسی و تصمیم‌گیری نهایی در نشست دوشنبه هفته آینده ستاد تنظیم بازار ارائه کند.
روی دیگر سکه افزایش قیمت شیر خام، گرانی شیر و لبنیات است؛ موضوعی که طی چند سال اخیر موجب کاهش شدید سهم لبنیات در سبد مصرفی خانوار‌ها شده و با گرانی ۴۰ درصدی لبنیات مشمول قیمت‌گذاری در آبان‌ماه سال گذشته، اکنون این محصولات پروتئینی جایی در سفره بسیاری از خانوار‌های کم‌درآمد ندارد. دامداران با استناد به گرانی بیش از ۱۰۰ درصدی قیمت هر کیلوگرم علوفه به‌خصوص یونجه و جو و افزایش جهانی نرخ سایر نهاده‌های وارداتی مانند کنجاله سویا درخواست افزایش نرخ هر کیلوگرم شیر خام با مشخصات کیفی اعلام‌شده از ۴ هزار و ۵۰۰ تومان سال گذشته به ۶ هزار و ۵۰۰ تومان را ارائه کرده و تأکید می‌کنند که با احتساب هزینه حمل نرخ شیرخام که اکنون برای صنایع لبنی حدود ۴ هزار و ۷۵۰ تومان است، قیمت شیر خام برای این صنایع به ۶ هزار و ۷۵۰ تومان افزایش خواهد یافت.
رئیس هیأت‌مدیره انجمن صنفی گاوداران تهران با بیان اینکه میزان برداشت علوفه در سطح هکتار موجب رشد شدید تقاضای علوفه مانند یونجه و افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی قیمت آن در بازار شده است، گفت: قیمت هر کیلوگرم یونجه خشک از ۲ هزار و ۵۰۰ تومان در سال گذشته به ۵ هزار و ۷۰۰ تومان رسیده و علاوه بر آن قیمت نهاده‌های دامی در بازار‌های جهانی که دولت برای واردات آن ارز ترجیحی می‌دهد نیز به‌دلیل خشکسالی در دنیا افزایش چشمگیری داشته است؛ به‌نحوی که نرخ هر تن ذرت از ۲۲۰ یورو به ۲۸۰ یورو افزایش یافته و این امر موجب رشد هزینه و قیمت تمام‌شده شیر و گوشت در بازار داخلی شده است.
احمد مقدسی، افزود: با توجه به کندی تصمیم‌گیری در مورد اصلاح قیمت تمام‌شده شیر خام و تامین نهاده‌ها، چشم‌انداز تیره‌ای پیش روی دامداران است و درحالی‌که دستمزد از ابتدای امسال حدود ۴۰ درصد افزایش یافته است، دامداران ۲ماه است که با رشد هزینه تمام‌شده تولید و تثبیت و کاهش قیمت گوشت و شیر مواجه هستند.
مقدسی افزود: به‌دلیل رشد هزینه تمام‌شده تولید شیر خام، گاوداران از حدود ۲ماه پیش درخواستی را به وزارت جهادکشاورزی و ستاد تنظیم بازار برای افزایش حدود ۲ هزار تومانی نرخ خرید هر کیلوگرم شیرخام ارائه کردند.
او افزود: نرخ هر کیلوگرم شیر خام در سال گذشته ۴ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شد که با احتساب هزینه حمل این نرخ به ۴ هزار و ۷۰۰ تومان افزایش یافت و اکنون به‌دلیل افزایش هزینه تمام‌شده تولید، دامداران درخواست افزایش قیمت هر کیلوگرم شیرخام با مشخصات مصوب به ۶ هزار و ۵۰۰ تومان و با کرایه حمل ۶ هزار و ۷۰۰ تومان را به ستاد تنظیم بازار ارائه کرده‌اند.
مقدسی افزود: مقرر است با نهایی‌شدن این نرخ در وزارت جهاد کشاورزی، اصلاح قیمت شیر خام در نشست دوشنبه هفته آینده ستاد تنظیم بازار بررسی و نهایی شود. او افزود: تأخیر در اصلاح نرخ خرید شیر خام موجب سرازیر‌شدن دام سنگین (گاو‌های مولد و شیر‌ده) به کشتارگاه‌ها می‌شود، اما متأسفانه مسئولان برای اصلاح نرخ شیرخام متناسب با هزینه تمام‌شده تولید، امروز و فردا می‌کنند و با تداوم این شرایط دامدار چاره‌ای برای کشتار دام سنگین مولد ندارد.
رئیس هیأت‌مدیره انجمن صنفی گاوداران تهران افزود: اکنون ۶۰ درصد شیر خام تولیدی کشور توسط گاوداران و دام سنگین تولید می‌شود.
بیشتر بخوانید: کدام مواد غذایی بیشتر گران شدند؟
سخنگوی انجمن صنایع لبنی با بیان اینکه دامداران از آذرماه سال گذشته نرخ مصوب ۴ هزار و ۵۰۰ تومانی شیر خام را رعایت نکرده و هر کیلوگرم شیرخام با بار میکروبی و درصد چربی مصوب را درب گاوداری بیش از ۵ هزار تومان به صنایع لبنی می‌فروشند، گفت: بررسی قیمت فروش شیرخام ۱۰ تا ۱۵ گاوداری بزرگ که تامین‌کننده شیر خام مورد نیاز کارخانه‌های بزرگ لبنی هستند و در بورس و سامانه کدال منتشر می‌شود نیز بیانگر رعایت‌نشدن نرخ مصوب شیر خام توسط گاوداران است.
محمد‌رضا بنی‌طبا با اشاره به اینکه گاوداران از ابتدای آذرماه سال گذشته حتی یک روز هم شیر خام را به نرخ ۴ هزار و ۵۰۰ تومان به صنایع لبنی ندادند، افزود: به‌نظر می‌رسد درصورتی که نرخ مصوب شیر خام با کرایه حمل به ۶ هزار و ۷۰۰ تومان افزایش یابد نیز گاوداران این محصول را کمتر از ۷ هزار تومان به صنایع لبنی نمی‌فروشند. این در حالی است که با تعیین نرخ مصوب قبلی ۱۰۰ درصد نهاده‌های دامی به قیمت مصوب به‌دست گاوداران رسیده و حتی برخی دامدار‌های کوچک که وجود ندارند، سهمیه نهاده دریافت می‌کنند.
او افزود: اتفاق دیگر آن است که با گرمای هوا شیر‌دهی گاو‌ها کاهش می‌یابد و گاوداران نمی‌خواهند شیر را به نرخ مصوب عرضه کنند و تلاش دارند با تحریک بازار و افزایش قیمت شیر خشک، میزان تولید آن را افزایش دهند. از سوی دیگر با سیر نزولی نرخ ارز فشار می‌آورند تا عوارض صادرات شیر خشک که قبلا پس از کش‌و‌قوس ۱۶ هزار تومان تعیین‌شده را به ۱۰ هزار تومان کاهش دهند، این در حالی است که بخشی از شیر خشک تولیدی مربوط به خرداد‌ماه سال گذشته است و از شیر خامی تهیه شده که قبلا با نرخ مصوب ۲۹۰۰ تومان عرضه شده و وقتی عوارض صادرات شیر خشک کاهش یابد، مابه‌التفاوت نرخ ارز، تقاضا برای خرید شیر و خشک‌کردن آن را افزایش می‌دهد.
بنی‌طبا افزود: درجلسه ۲۸ آبان‌ماه سال گذشته ستاد تنظیم بازار قیمت مصوب شیر خام ۴ هزارو ۱۵۰ تومان و نرخ چربی نیز تعیین و بر مبنای آن میزان افزایش قیمت لبنیات مشمول قیمت‌گذاری به صنایع لبنی ابلاغ شد، اما درابتدای آذرماه سال گذشته در مصوبه نهایی ستاد تنظیم بازار همه اعداد و ارقام تعیین شده درست بود، اما نرخ مصوب شیر خام با حدود ۳۵۰ تومان افزایش ۴ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین و اعلام شد که این افزایش نرخ برای محصولات لبنی لحاظ نشد و صنایع لبنی در خوش‌بینانه‌ترین حالت به‌دلیل این اختلاف قیمت حدود ۶ درصد ضرر کردند.
سخنگوی انجمن صنایع لبنی با بیان اینکه به گواهی آمار بورس، کارخانه‌های لبنی از زمستان سال گذشته در ضرر هستند، اما گاوداران به‌دلیل تعداد زیاد و پراکندگی در سطح کشور برای افزایش قیمت‌ها فشار می‌آورند، گفت: اگر نرخ هر کیلوگرم شیرخام ۶ هزار و ۳۰۰ تا ۶ هزار و ۵۰۰ تومان مصوب شود (افزایش نزدیک به ۴۰ درصدی) با محاسبه ۳ ضریب اصلی نهاده تولید در صنایع لبنی طی سال‌جاری شامل نرخ شیر خام (رشد ۴۰ درصدی)، افزایش ۴۰ درصدی دستمزد و افزایش ۲۵ درصدی قیمت مواد بسته‌بندی، قیمت شیر و لبنیات نیز باید حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد افزایش یابد.
بنی‌طبا افزود: در ابتدای امسال نظر صنایع لبنی آن بود که فعلا به‌دلیل افزایش حقوق و دستمزد و... قیمت لبنیات حدود ۱۰ درصد افزایش یابد، اما با توجه به اینکه ضریب تأثیر شیر خام در تولید شیر و لبنیات ۶۵ درصد است، درصورت افزایش حدود ۴۰ درصدی نرخ شیر خام، باید قیمت محصولات لبنی نیز متناسب با نهاده‌های تولید اصلاح شود.
او با بیان اینکه تا‌کنون صنایع لبنی در نشست‌های تعیین نرخ شیرخام حضور نداشته‌اند، افزود: از آنجا که وزارت جهادکشاورزی مسئول تولید و تامین شیرخام است، نرخ شیرخام در ابتدا در جلسات با گاوداران بررسی می‌شود و سپس این موضوع از طریق وزارت صمت به صنایع لبنی منتقل می‌شود. این در حالی است که وزارت جهادکشاورزی می‌خواهد با تحریک قیمت‌ها، پیش بینی رشد تولید ۱۲ میلیون تنی شیرخام را محقق کند، این در حالی است که حتی آمار‌های مرکز آمار ایران نیز نشان می‌دهد که فقط در فصل پرشیری تولید شیرخام در کشور حداکثر ۲ میلیون تن بوده که با مبنا قرار دادن این آمار نیز در خوش‌بینانه‌ترین حالت مجموع تولید سالانه شیر خام در کشور حداکثر ۸ تا ۹ میلیون تن خواهد بود.