رویداد۲۴ فضای سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری شاید یکی از پیچیدهترین فضاهای انتخاباتی باشد که تاکنون تجربه شده است. حجم بالای اخبار انتخاباتی، تایید و تکذیبهای پیاپی، آمدنها و نیامدنها و... باعث شده که یک روز مانده به پایان نامنویسی هنوز نتوان تصویر روشنی از انتخابات داشت و تحلیلهای درستی ار قطببندیهای انتخاباتی داشت. با این حال تا ساعت ۶ بعدازظهر امروز، درصورتی که مهلت نامنویسی تمدید نشود این سردرگمیها پایان میپذیرد و بالاخره هاله ابهامی که گرد قطببندیهای سیاسی در انتخابات ایجاد شده تاحدودی کمتر خواهد شد.
گمانهزنیها یا تایید و تکذیبها در مورد آمدن یا نیامدن کاندیداها البته مربوط به جریان سیاسی خاصی نیست و هم در میان اصلاحطلبان و هم اصولگرایان به چشم میخورد، اما دستکم در جریان اصلاحطلب تاکنون ۱۴ نفر معرفی شدهاند که احتمالا بهجز یکی، دو گزینه، باقی قطعا ثبتنام خواهند کرد. در جریان راست سیاسی با توجه به انواع نحلههای فکری و طیفهای مختلف اوضاع پیچیدهتر است؛ در میان کاندیداهای نزدیک به دولت هم همینطور. گزینههای اصولگرا از گزینههای اصلی تا گزینههای رده چندم تا آخرین لحظه در حال رایزنی هستند تا بالاخره تکلیفشان برای انتخابات مشخص شود. در میان اصولگرایان سیدابراهیم رییسی، محمدباقر قالیباف، سعید جلیلی و محسن رضایی پرحاشیهترین و پرخبرترین کاندیداها هستند.
شاید سیدابراهیم رییسی را بتوان مهمترین کاندیدای اصولگراها نامید. کسی که وقتی نام او به میان میآید، بسیاری از گروههای راست سیاسی حاضر به کنارهگیری هستند. قبل از آغاز ثبتنام کاندیداهای انتخابات نقل شده بود که احتمالا رییسی در سفر استانی همدان اعلام کاندیداتوری خواهد کرد. پس از آن به مشهد میرود و بعد از آن همزمان با عید فطر برای نامنویسی به ستاد انتخابات کشور خواهد رفت؛ بنابراین همه منتظر بودند که روز پنجشنبه رییسی به ستاد انتخابات برود. حتی گفته میشد که او قرار است به عنوان آخرین نفر، دقایقی مانده تا ساعت ۶ روز پنجشنبه وارد ستاد انتخابات شود. با این حال خورشید روز پنجشنبه هم غروب کرد و خبری از رییسی نشد.
ساعات پایانی شب، اما دوباره خبری منتشر شد مبنی بر اینکه سیدابراهیم رییسی در راه کرمان است و میخواهد بر سر مزار شهید قاسم سلیمانی حاضر شود و روز جمعه برای ثبتنام به ستاد انتخابات کشور برود. این خبر همراه با عکسی از رییس دستگاه قضا در کرمان منتشر شد، اما دقایقی بعد حضور رییسی در کرمان نیز تکذیب شد و خبر آمد که در گلزار شهدای کرمان هم خبری نیست.
بیشتر بخوانید: چرا رئیسی ثبت نام را به تعویق انداخت؟ / او منتظر یک اتفاق است؟
روز جمعه، اما گزارش شد که فضای امنیتی در مقابل ستاد انتخابات کشور ایجاد شده و به همین دلیل گمانهزنیها درمورد حضور رییسی بار دیگر قوت گرفت، اما بعد مشخص شد که بهدلیل درگیری مختصری که جلوی در وزارت کشور ایجاد شده، سطح امنیتی افزایش یافته و درنهایت تا ساعات پایانی روز جمعه هم خبری از رییسی نشد. بعضی خبرها نیز حاکی از آن بود که سیدابراهیم رییسی از حضور در انتخابات منصرف شده است. پیش از آن هم همین اخبار ضد و نقیض درمورد کسب اذن رهبری ازسوی رییس دستگاه قضای برای ورود به انتخابات مطرح شده بود.
ازسویی دیروز مجتبی توانگر، نماینده مجلس در توییتی مدعی شد تصمیم رییسی برای حضور در انتخابات تصمیمی قدیمی است و نوشت: «شُبههای که سیدابراهیم رییسی را متهم میکنند یکشبه به فکر ریاستجمهوری افتاده و عملا بدون برنامه در دولت آینده حضور خواهد داشت عرض میکنم که ایشان از ۳۰ اردیبهشت ۹۶ برای حضور در انتخابات سیزدهم ریاستجمهوری خود را آماده میکردند و کاملا آماده اداره با قوت دولت هستند. مگر منعی باشد.»
دیروز هم خبرگزاری تسنیم خبر داد که سعید جلیلی در گفتگو با برخی اعضای ستادش عدم کاندیداتوری خود را منوط به کاندیداتوری ابراهیم رییسی کرده و گفته تنها درصورتی که رییسی در انتخابات ثبتنام نکند، کاندیدا خواهد شد. محسن رضایی نیز ازجمله کاندیداهایی است که اگرچه تا چندی قبل حضورش قطعی به نظر میرسید، خبر رسیده با ستاد و افراد نزدیک به رییس دستگاه قضا مشغول رایزنی است و شاید حضور یا عدم حضور او نیز به تصمیم ابراهیم رییسی گره خورده باشد.
نام محسن رضایی نیز جزو کسانی مطرح شد که قرار بود روز پنجشنبه و همزمان با عید فطر ثبتنام کند. حتی گفته شده بود که به خبرنگاران «تابناک» -وبسایت نزدیک به محسن رضایی- برای پوشش لحظه ثبتنام آمادهباش خبری اعلام کردهاند، اما او نیز تا آخرین ساعات روز پنجشنبه و جمعه نیامد و نشان داد که حضور او نیز در گرو تصمیماتی دیگر است.
از ۳ قوه موجود یکی مسوول برگزاری انتخابات و روسای دو قوه دیگر درگیر کاندیداتوری و جلسات انتخاباتی هستند. علاوه بر سیدابراهیم رییسی، محمدباقر قالیباف نیز در یک سال گذشته جزو کاندیداهای بالقوه اصولگرایان به حساب میآمد که خود نیز تمایل بسیاری برای حضور داشت. با این حال هرچه به روزهای نامنویسی نزدیکتر شدیم، احتمال حضور قالیباف کمتر شد و شنیدهها حاکی از آن بود که گویا قالیباف را منصرف کردهاند. البته نیامدن او نیز قطعیت نداشت؛ چرا که حتی روز پنجشنبه حسین قربانزاده، مشاور رییس مجلس در بخشی از نشست انتخاباتی کلاب هاوس خبرگزاری خبرآنلاین در پاسخ به این سوال که کاندیدا نشدن قالیباف قطعی شده، گفت: «آقای قالیباف اگر آقای رییسی بیاید قطعا کاندیدا نمیشود.» او حتی در پاسخ به این پرسش که اگر رییسی نیاید تصمیم قالیباف چیست، گفت: «ممکن است کاندیدا شوند.» همچنین محسن پیرهادی، نماینده مجلس نیز به خبرگزاری فارس گفته است: «قالیباف در صورت حضور رییسی برای وحدت جریان در انتخابات ثبتنام نمیکند.» بنابراین احتمالا حضور قالیباف هم تا حدود زیادی به تصمیم رییسی بستگی دارد؛ تصمیمی که به نظر میرسد از سطح جریانهای سیاسی فراتر رفته به نظرات متفاوت بخشهایی از حاکمیت مربوط میشود.
در میان همه کاندیداهای اصولگرا بحث آمدن یا نیامدن اسدالله بادامچیان، دبیرکل موتلفه به دلیل شرایط سنی هم مطرح بوده که گویا حضور در عید فطر در ستاد انتخابات را منتفی کرده است. محمد مخبر، رییس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام نیز ازجمله کسانی بود که دیروز در واکنش به خبر ثبتنامش، گفت که قصد کاندیداتوری ندارد. اما عزتالله ضرغامی از آن دست اصولگرایانی است که گفته میشود احتمالا روز آخر برای ثبتنام خواهد آمد. به هر حال همهچیز، شنبه ساعت ۶ بعدازظهر مشخص خواهد شد و به احتمال زیاد ترکیب نسبی کاندیداها معلوم میشود.