رویداد۲۴ در روزهایی که چشمها به شورای نگهبان دوخته شده که کدام کاندیدا را از فیلتر نظارت استصوابی رد میکند، کاندیداها همچنان مشغول فعالیت انتخاباتی هستند و گرچه کرونا دست آنها برای میتینگهای انتخاباتی را بسته است، اما در فضای مجازی و رسانهای حضوری پررنگ دارند.
رستم قاسمی از جمله این کاندیداهاست که در جمع کاندیداهای نظامی انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد. مهدی غضنفری وزیر دولت سابق که این روزها در کنار رستم قاسمی به فعالیت انتخاباتی مشغول است در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین از آخرین تحرکات این نامزد روایت کرد.
او احتمال انصراف رستمی به نفع رئیسی را تایید نکرد و گفت «حتی اگر کاندیدایی رأی اقلیت را دارد باید اجازه حضور داد تا گفتمانهای جدید در انتخابات مطرح شود.» غضنفری از چینش کابینه رستم قاسمی هم خبر داد، اما حضور خود در جایگاه معاون اولی را رد کرد.
مشروح گفتگوی با غضنفری، رئیس ستاد انتخابات رستم قاسمی را بخوانید؛
*آقای غضنفری! آرایش سیاسی نامزدها در انتخابات را چطور پیش بینی میکنید؟ فکر میکنید شورای نگهبان به سمت باز کردن فضا پیش برود و تنوع کاندیداها را شاهد باشیم؟
از نگاه بنده کاندیداهایی که ثبت نام کردند از تنوع در آراء و اندیشهها و راهکارها برخوردار هستند؛ طیفی که ثبت نام کردهاند بسیار گسترده است. حال اینکه شورای نگهبان داوطلبی را تاییدصلاحیت یا احرازصلاحیت نکند اطلاع دقیقی ندارم، اما فکر میکنم آن گروه اندکی که نهایتا شورای نگهبان انتخاب میکند آنها هم دربرگیرنده طیفی از نمایندگان گروههای فکری کشور باشند. از این رو به نظر میرسد که به تدریج آن فضای انتخاباتی شکل بگیرد و با معرفی چهرههایی که انشالله به زودی از سوی شورای نگهبان اعلام خواهد شد تقابل اندیشهها و آراء و نظریات و دیدگاه مطرح میشود؛ در نتیجه احتمال میدهم شور و اشتیاق انتخاباتی بیشتر شود.
*آقای قاسمی چقدر شانس تایید صلاحیت شدن را دارند؟
در این باره نمیتوانم اظهارنظر کنم، چون از معیارهایی که در ذهن اعضای شورای نگهبان است کاملا مطلع نیستم ضمن اینکه بسیاری از این افراد ممکن است دارای صلاحیتهای کافی باشند، اما به هر حال اینکه تعدادی از افراد که معرفی میشوند جمعشان یک عدد یک رقمی شود یا یک عدد دور رقمی، تاکنون سابقه نداشته دو رقمی شود و همواره یک عدد رقمی با میانگین ۶ نفر یعنی بین ۴ تا ۸ بوده است. شاید این محدودیت به تعبیر بنده محدودیت صندلیها هم در این موضوع موثر باشد، اما آقای قاسمی هم از جمله افرادی است که کارنامه و برنامه قابل قبولی دارد و میتواند اگر روی یکی از این صندلیها قرار بگیرد مخاطبان خودش را جذب کند.
*اگر آقای قاسمی ردصلاحیت یا عدم احراز صلاحیت شوند چه واکنشی خواهند داشت؟
اینکه کدام یک از فرایندهای کوچکتر را انجام بدهند اطلاع دقیقی ندارم، اما فرایند اصلی که یقینا انجام میشود این است که آقای قاسمی تابع قانون است و در مقابل قانون هیچ مقاومتی نخواهد داشت و تسلیم قانون است حال اگر اعتراضی هم به نتیجه ردصلاحیتشان داشته باشند که همه اینها احتمالی است به معنی بی قانونی و تقابل با شورای نگهبان یا تسلیم نشدن نیست.
از نگاه بنده شرط ورود هر کاندیدایی به فرایند انتخابات ریاست جمهوری این است که قانونهای این مسیر را بپذیرد و از آن تبعیت کند و اگر از جایی برای اعتراض، اختیاری دارد از اختیارش استفاده کند، اما مقابله و تقابل با قانون در اندیشه آقای قاسمی نیست.
*آیا رایزنی با شورای نگهبان انجام شده است؟
بنده در جریان نیستم و فکر نمیکنم رایزنی صورت گرفته باشد. فکر میکنم برنامهها را تحویل دادند و منتظر نظر شورای نگهبان هستند.
*شبهههایی درباره حضورشان در قرارگاه خاتم به عنوان مشاور وجود دارد و ...
بنده در جریان نیستم. اگر هر گونه شغلی از نظر شورای نگهبان مخالف و مغایر این کاندیداتوری باشد شورای نگهبان است که پرس و جو کند، مدارک بگیرد و اظهارنظر کند.
*برفرض تایید صلاحیت شدن شانس رای آوری چقدر است؟ نظرسنجی داشتید؟
اینکه هر کاندیدایی از ابتدا حرف بزند و بگوید آراء اش کم است یا زیاد و به عبارتی دیگر اقدام به خودحذفی بزند شاید توصیه خوبی نباشد. از نگاه بنده ما محتاج شرایط و علاقهمند به انتخاباتی هستیم که دیدگاههای مختلف بتوانند نظراتشان را بیان کنند و هر چهار سال یکبار، فضای گفتمانی شکل بگیرد، از گفتمانهای جدید رونمایی شود و مردم انتخاب کنند. به بیانی دیگر به جای اینکه به برخی کاندیداها فشار وارد شود به دلیل کم رأی بودن کنار بروند، ممکن است فرصت گفتگوها را محدود کند؛ بنابراین در حال حاضر باید به این موضوع فکر کرد که انواع گفت و گوها، راه حلها و گفتمانها در معرض قضاوت مردم قرار بگیرد و مردم که صاحب این رأی و حق هستند خودشان تصمیم بگیرند به چه گفتمانی میخواهند رأی بدهند.
ممکن است کاندیدایی، رأی اکثریت را به دست نیاورد بلکه رأی اقلیت را به دست آورد، اما این نباید به معنای شکست تلقی شود، بلکه این به معنای نمایندگی کردنِ آن گروهی از مردم است که به این اندیشه و گفتمان رأی دادند. از این رو فردی که رئیسجمهوری میشود باید بر این مسئله متمرکز شود که کاندیداهایی که به ترتیب آراء بعدی را به دست آوردند گفتمانشان مورد توجه مردم واقع شده است بنابراین وقتی گفتمانی مورد توجه مردم واقع میشود بدین معناست که یک فردی روی صندلی کاندیداتوری بنشیند و بتواند نظرات مردم را جلب کند؛ بنابراین ما باید فرصت بدهیم که کاندیداهای مختلف (با توجه به محدودیت تعداد) بیایند، حرفهایشان را به مردم بزنند، مردم ممکن است به کاندیدایی صفر درصد رأی بدهند، به یک ۲۰ درصد، به یکی هم ۳۰ درصد و.... در این شرایط، دو اتفاق رخ میدهد اولا مردم این شانس را پیدا میکنند که انواع راهکارها را برای حل مشکلات کشور بشنوند. دوم اینکه آن کاندیدای برنده، این شانس را پیدا میکند که هر کدام از این گفتمانها و شیوهها، چه درصدی از مردم، طرفدارشان هستند و حواسش باشد وقتی رئیس جمهور شد رئیس جمهور همه مردم میشود از این رو توجه وی به خرده گفتمانها باشد و گفتمان غالب را مبنا قرار ندهد.
بیشتر بخوانید: حملات تند سعید محمد به رقبایش در انتخابات
*آیا نظرسنجی در این باره داشتید که شانس رأی آوری ایشان چقدر است؟
نظرسنجیها در خلال تبلیغات و گفتگو با مردم تغییر میکند و کم و زیاد میشود. هنوز، چون فضای تبلیغاتی فراهم نشده، نام هر نظرسنجی را نظرسنجی قبل گفتمان و تبلیغات میگذاریم یعنی هیچ قضاوتی نمیتوان انجام داد ممکن است ۲ درصد باشد، اما بعد از اینکه تبلیغات به صورت قانونی آزاد میشود آن زمان نظرسنجیها بسیار مهم است. در واقع آن نظرسنجیها است که کاندیداها براساس آن باید تصمیم بگیرند ادامه بدهند یا خیر. در حال حاضر هنوز این اتفاق رخ نداده است.
*ممکن است در صورت رای نداشتن به نفع کاندیدایی خاص انصراف دهد؟ مثلا به نفع رئیسی یا جلیلی یا ...؟
حقیقت این است که در این باره هنوز تصمیم گیری نشده است و همه چیز، در ابتدا به نظر شورای نگهبان موکول شده است که چه خواهد بود، دوم، اینکه با نشستن روی صندلی کاندیداتوری چه میزان سهم از رأی و نظر مردم را میتوانند جلب کنند و براساس این دادهها که به یک ماه زمان نیاز دارد، آن زمان تصمیم گیری خواهد شد.
*یعنی به نفع آقای رئیسی کنار نمیروند؟
اگر به برخی از کاندیداها دقت کرده باشید همین الان اطلاعیه دادند و به نفع یک کاندیدایی اعلام انصراف کردند چنین وضعیتی در مورد آقای قاسمی وجود ندارد.
*حتی در این باره صحبتی نشده است؟
خیر، تصمیم بر ادامه حضور است.
*حضور در دولت منتخب را میپذیرد یا برای انتخاباتی دیگر تلاش خواهد کرد؟
آقای قاسمی یک سرباز وطن هستند تا جایی که بنده به خاطر دارم در دولتهای مختلف به ویژه در دولت گذشته، ایشان به اشکال مختلف همکاری میکردند حتی بنده در جریانم که با دولت روحانی در زمینه نفت همکاری میکردند؛ بنابراین این گونه نیست که دولت منتخب یک دولت بیگانه و غریبه است که باید آن را تنها گذاشت و رها کرد در صورتی که دولت منتخب هم نیاز به کمک داشته باشد این اتفاق باید بیفتد، چون سرباز وطن همیشه باید آماده خدمتگزاری باشد.
*پس اگر وزارت نفت را به ایشان پیشنهاد بدهند قبول میکنند؟
خیر. نمیخواهم تا این حد وارد جزییات شوم، چون تقیدی ایجاد کنیم. عرض بنده این است افرادی که عشق به میهن دارند و تقید به ایران و اسلام دارند همواره آماده همکاری هستند. حال اینکه چه پُستی و یا چه کاری باشد باید اجازه دهیم در آینده حل شود. ایشان زمینه همکاری با دولتها را داشتند آقای رستمی وزیر نفت نبودند بلکه در پروژههای صنعتی، سدسازی، پالایشگاه سازی و حوزههای مختلف عمرانی از جمله ریل گذاری همکاری کردند. هر همکاری که در توان و سطح ایشان باشد انجام میدهند.
*حضور در دولت منتخب و همکاری با آن را رد نمیکنند؟
اگر منظور از حضور، وزیر شدن است بهتر است در این باره چیزی نگوییم، چون چیزی مشخص نیست. اگر منظور همکاری و مساعدت و باربرداشتن است یقینا همکاری میکنند.
*برخی میگویند کاندیداتوری برخی چهرهها مثل آقای رستمی از این بابت است که فضای سیاسی را برای دوره بعد نسبت به خود آماده کنند و ...
همه چیز به آینده بستگی دارد، چون در ایران به صورت معمول در غرب حزب نداریم به گونهای که وقتی حزب میگوید در دوره آینده شرکت میکند به هر حال یک نامزد را به عنوان رهبر حزب، مطرح میکند، اما در ایران، چون حزب نداریم ممکن است اتفاقات بسیاری برای افراد رخ دهد که چهارسال آینده که هیچ، یک سال آینده را هم نمیتوان پیش بینی کرد.
*بحث ائتلاف نظامیان چقدر جدی است؟ خصوصا بعد از نشست با فرماند کل سپاه.
تا جایی که بنده مطلع شدم موضوع گفتگو، ائتلاف نبوده است بلکه موضوع گفتگو، رعایت محدودههای اخلاقی، رعایت حرمت یکدیگر و رعایت ضوابط انتخابات و احترام به کاندیداهای دیگر بوده است. در واقع ائتلاف بدین معنا که همه آنها یک فرد را معرفی کنند و از آن یک نفر پشتیبانی کنند اصلا از ابتدا مطرح نبوده است.
* کاندیداهای نظامی نسبت به همدیگر حرمت و احترام را نگه دارند یا کاندیداهای نظامی نسبت به سایر کاندیداها؟
هر دو، هم کاندیدای نظامی در گفتگوها حرمت یکدیگر را حفظ کنند و هم کاندیداهای نظامی در گفتگو با دیگران، حرمت بقیه را حفظ کنند به بیانی دیگر به گونهای نشود که وقتی انتخابات به پایان میرسد و انشالله یک نفر به عنوان رئیس جمهور انتخاب میشود بعد از انتخابات، افراد دچار کدورتی نسبت به یکدیگر شوند یا نفرت و کینهای میان کاندیدا یا مردم شکل بگیرد. یعنی مسیری را بروند که این رقابت اخلاق مدارانه باشد.
*شائبهها درباره پرونده بابک زنجانی میتواند پاشنه آشیل ایشان در مناظرات انتخاباتی شود؟
در مناظرات انتخاباتی، دو شکل از گفتگوها را شاهد بودیم و احتمالا خواهیم دید؛ نخست، گفت و گویی که مبنای اخلاق داشته و متوجه کارنامه و برنامه بوده است که بسیار درست است و باید این گونه باشد و حق هر کاندیدایی است که برنامه و کارنامه کاندیدای دیگر را زیر سوال ببرد. دوم، برخوردهای غیراخلاقی هم دیدیم که گاهی اوقات تهمتهایی نیز ردوبدل شده یا اتهامات اثبات نشدهای مطرح شده تا آراء طرف مناظره را پایین بیاورند. در انتخابات پیش رو پیش بینی میشود چنین اتفاقاتی رخ دهد. بسته به اینکه چه سوالی از کاندیداها پرسیده میشود هر کاندیدی باید خودش را برای هر سوالی که متوجه برنامه آن است، آماده کند. همه سوالاتی که در چارچوب اخلاق، متوجه کارنامه آن است و هم باید منتظر باشیم افرادی در ستادهای کاندیداهای رقیب برای اینکه آراء طرف مقابل را بشکنند ممکن است متنی را توییت کنند یا عکس نوشتهای را منتشر کنند؛ بنابراین هر اتفاقی ممکن است رخ دهد، چون بخشی از انتخابات ما تحت تاثیر انتخابات غربی است که در آنجا اخلاق، مبنا ندارد. در اینجا هم طبیعی است که چنین مسئلهای رخ دهد.
عدهای هم ممکن است از اخلاق پاسداری کنند و مراقب اخلاق باشند فارغ از اینکه رأی میآرود یا رأی نمیآورد. پیش بینی بنده این است که برخی ممکن است آنقدر شیفته قدرت باشند که حتی روی مرزهای اخلاقی پا بگذارند، طبیعت بشر همین است و در این دنیا قدرت انتخاب دارد یا اخلاق مدارانه رفتار کند یا غیراخلاقی.
*هزینه تبلیغات را چطور تامین میکنند؟ اسپانسر خاصی دارند؟
شاید اگر مجلس، قانونی را بگذراند یا شورای نگهبان، قاعدهای را تعیین کند که کاندیداها پس از اتمام دوره تبلیغاتشان، هزینههای تبلیغاتیشان اعم از کمکهای مردمی را منتشر کنند شفافیت خوبی در انتخابات ایجاد میکند. البته این فضای مجازی تا حد زیادی کمک کرده و هزینهها کاهش یافته، اما ممکن است هزینهای وجود داشته باشد در حال حاضر، چون فضا چندان تبلیغاتی نشده است از نگاه بنده هزینهها چندان قابل توجه نیست.
*اسپانسر و حامیان مالی دارند یا ...؟
همه منتظرند اسامی کاندیدها از سوی شورای نگهبان اعلام شود بعد از آن است که موضوع هزینهها جدی میشود و هر فردی باید برای هزینهاش کاری انجام دهد.
*کابینه احتمالی را چیدمان کرده اند؟
آقای قاسمی شروع کردند به رصد افرادی که به لحاظ کارایی و فکر سیستماتیک، یک دولت قوی را تشکیل بدهند. اندکی از آنها مشخص شدند البته همه چیز احتمالی است، ولی چیدمان کابینه به این معنا که از صدر تا ذیل، همه مشخص شده باشند هنوز این کار صورت نگرفته است.
*آقای غضنفری! جایگاه معاون اولی را در دولت رستم قاسمی برای خودتان قائل هستید؟
خیر چنین صحبتی نشده است و من در مورد چنین جایگاهی نباید فکر کنم. در صورت رأی آوری هم دستشان باز باشد هر کسی را که میتواند در آن شرایط به آقای قاسمی کمک کنند را انتخاب کنند. چنین تفکری، تفکری بیهودهای است که باید از ذهن بنده، همه و رسانهها خارج شود باید ستاد انتخابات، مسیر انتخابات را پیش ببرد و فرد منتخب با حوصله و متناسب به دانستههایش، کابینهاش را با معاون اولش بچیند. در نتیجه این تفکر را مردود میدانم.
*شما وزیر دولت سابق بودید، با شناختی که از رئیس جمهور سابق دارید، حضور احمدی نژاد میتواند دردسری برای انتخابات شود؟ خصوصا اگه ردصلاحیت شود و با تهدیداتی که اخیرا کرده است؟
آقای احمدی نژاد گفتند اگر تاییدصلاحیت نشوند و در انتخابات شرکت نکنند، هیچ گونه تجمع و ناآرامی اجتماعی را مورد تایید قرار نمیدهند کار درست هم این است که ما تابع قانون باشیم. از منظر تن دادن اجتماعی، یک قانون ضعیف بهتر از بی قانونی است بنابراین همه ما با تجربهای که از گذشته از انتخابات داریم به صلاح خودمان، کشورمان و مردم مان است اگر اعتراضی هم داریم آن را در مسیرهای قانونی پیش ببریم. اگر چارچوب قانونی را قبول نداریم تغییر آن را از مسیرهای قانونی طی کنیم وگرنه ممکن است آسیبهای اجتماعی بیشتری نصیب مردم شود.