رویداد۲۴ این دومین انتخابات ریاست جمهوری سوریه از زمان آغاز جنگ داخلی این کشور در سال ۲۰۱۱ میلادی است و قرار است تکلیف یک دوره هفت ساله دیگر را برای رییس جمهوری که تا امروز ۲۱ سال در این کشور در قدرت بوده را روشن کند. شعار انتخاباتی بشار اسد «امید از طریق کار» است. این شعار ناظر بر نیاز کشور به بازسازی بعد از جنگی یازده ساله است که به کشته شدن ۳۸۸ هزار نفر و آواره شدن بیش از نیمی از جمعیت جنگ زده سوریه منجر شد.
رسانههای غربی انتخابات سوریه را به دور از دموکراسی خوانده و میگویند آنچه در سوریه قرار است برگزار شود انتخاباتی است که نه آزاد است نه عادلانه. دلایل آنها برای این ادعا روشن است. در این گزارش بخشی از ویژگیهای عجیب انتخابات سوریه مورد بررسی قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید: اعزام هیات پارلمانی ایران برای نظارت بر انتخابات سوریه/ زهره الهیان: انتخابات سوریه «نمونه دموکراسی» است!
آخرین بار سال ۲۰۱۴ در سوریه یک انتخابات برگزار شد و بشار اسد با ۸۸.۷ درصد آرا رییس جمهور منتخب مردم سوریه شد. شاید از این رقم بالای رای تعجب کنید، اما باید بدانید این درصد نسبت به پیروزی قبلی بشار اسد در انتخابات بسیار کم بود؛ چرا که در دوره قبل از آن در سال ۲۰۰۷، همین بشار اسد با ۹۹.۸ درصد آرا منتخب مردم شده بود.
انتخاباتها در سوریه هر هفت سال یک بار تکرار میشود. هر بار نتیجه آرا سرنوشت این کشور برای یک دوره هفت ساله تعیین میکند. این چهارمین هفت سالی است که بشار اسد به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری در آن شرکت میکند در حالی که در دورههای پیشین پیروز قطعی این رقابتها بود.
به گزارش رویداد۲۴ در سوریه نیز چیزی نظیر شورای نگهبان برای تایید صلاحیت کاندیداها وجود دارد. دادگاه عالی سوریه از بین متقاضیان کاندیداتوری، کاندیداهای نهایی را انتخاب میکند. برای این دوره از بین ۵۱ داوطلب، تنها سه نفر به عنوان کاندیداهای نهایی انتخاب شدند: بشار اسد، عبدالله سالوم عبدالله معاون سابق وزیر کابینه اسد و محمود احمد مارعی دبیرکل یک حزب اپوزیسیون کوچک در سوریه به نام «جبهه دموکراتیک سوریه».
سال ۲۰۱۲ در قانون اساسی سوریه محدودیتهای جدیدی برای کاندیداها اضافه شد. بر اساس بندهای اضافه شده، از جمله ویژگیهایی که کاندیداهای ریاست جمهوری سوریه باید داشته باشند سابقه دست کم ده سال اقامت در سوریه است. این یعنی شخصیتهایی که به هر دلیلی نظیر تبعید، از کشور خارج شدهاند توانایی مشارکت و رقایت در این انتخابات را ندارند.
بند بعدی این بود که هر کاندیدا برای این که بتواند احراز صلاحیت شود باید دست کم حمایت ۳۵ تن از اعضای پارلمان ۲۵۰ نفره سوریه را داشته باشد. فراموش نکنید که حزب بعث سوریه اکثر کرسیهای پارلمان را اشغال کرده است.
از دیگر ویژگیهایی که یک کاندیدای ریاست جمهوری در سوریه باید داشته باشد، سن بالای ۴۰ سال، تولد در سوریه، عدم ازدواج با فرد غیر سوری، عدم داشتن تابعیت مضاعف و مسلمان بودن است.
بشار اسد، چشم پزشکی که از سال ۲۰۰۰ و در پی مرگ پدرش در سی سالگی زمام امور در سوریه را در دست گرفته کاندیدای اصلی انتخابات ۲۶ می ۲۰۲۱ است. زندگی او با یک تصادف جادهای در سال ۱۹۹۴ تغییر کرد. زمانی که برادر بزرگش در یک تصادف رانندگی کشته شد و او ناچار شد تحصیل در رشته چشم پزشکی را رها کرده و از لندن به دمشق برود. او در لندن با همسر بریتانیایی- سوری خود اسما آشنا شده بود.
به گزارش رویداد۲۴ از لحاظ شکلی انتخابات ۲۰۲۱ تفاوت چندانی با انتخابات ۲۰۱۴ ندارد. سوریه از سال ۲۰۱۴ سیستم انتخاباتی را به سمت رقابت چند کاندیدای سمبلیک تغییر داده است.
به گزارش بی بی سی سال ۲۰۱۴ اولین سالی بود که افرادی به جز اعضای خانواده اسد حق داشتند برای ریاست جمهوری در سوریه رقابت کنند، اما سال ۲۰۱۴ هم کاندیداهای رقیب اسد افرادی حاشیهای بودند که مردم آنها را نمیشناختند.
نشریه رپلر نوشته رسانههای نزدیک به دولت سوریه مساله تکثر در کاندیداها و ثبت نام ۵۱ نفر به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری را بزرگنمایی کردهاند.
کاربران شبکههای اجتماعی حامی بشار اسد هشتگ «باهم» را برای حمایت از اسد به راه انداختهاند. ای بی سی در گزارشی در توصیف رقبای بشار اسد در سال ۲۰۱۴ نوشته اینها رقبایی اعم از زن و مرد و کرد و عرب بودند که باید به اپوزیسیون دولت اسد و وابستههای کشورهای غربی شباهت داشته باشند تا به نوعی چهره بشار اسد را تطهیر کنند. عرب نیوز نوشته همین کاندیداهای متعدد هم اعلام میکنند که قرار نیست خودشان هم به خودشان رای بدهند و به بشار اسد رای خواهند داد.
با اینکه برنده رقابت انتخاباتی روز چهارشنبه از پیش معلوم است، اما همه کاندیداها وعده بهبود وضعیت اقتصادی را دادهاند. اقتصادی که به دلیل جنگ، تحریم و کرونا از هم پاشیده و چندین میلیون نفر را آواره کرده است.
عرب نیوز درباره واجدین شرایط مشارکت در انتخابات نوشته: نزدیک به ۶.۶ میلیون پناهجوی سوری که تقریبا یک چهارم جمعیت سوریه را تشکیل میدهند به دلایل قانونی از رای دادن منع شدهاند چه برسد به اینکه بخواهند نامزد انتخابات شوند.
به گزارش رویداد۲۴ بر اساس قانون سوریه تنها سوریهایهایی که با ویزای معتبر از طریق سفارت خانههای حاضر در سوریه از کشور خارح شده باشند حق رای دارند.
علاوه بر این کسانی که در مناطق تحت اشغال گروههای دیگر به جز دولت سوریه ساکنند نظیر ادلب، منطقه کردنشین در بخشهای شمالی سوریه و مناطق تحت اشغال ترکیه در شمال از حق رای برخوردار نیستند.
تصاویری که از پایتخت سوریه در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود جالب توجه است. تصویر بشار اسد تقریبا در تمام معابر و میادین با سایزهای مختلف نصب شده است.
اگر تشریفات انتخابات در سوریه به اندازه کافی برای شما جالب توجه نبوده باید این نکته را اضافه کنم که هیات پارلمانی ایرانی به ریاست زهره الهیان برای نظارت بر روند انتخابات ریاست جمهوری سوریه عازم این کشور شده است!
الهیان در گفتگو با خبرگزاری رسمی سوریه ضمن ابراز خرسندی از بازگشت ثبات به سوریه و برگزاری انتخابات در این کشور تاکید کرد که ملت ایران از ملت سوریه در مرحله بازسازی این کشور حمایت خواهند کرد. وی همچنین انتخابات سوریه را نمونه دموکراسی خوانده است.
سازمان ملل اعلام کرده این انتخابات به هیچ وجه بندهای قطعنامه ۲۲۵۴ را رعایت نمیکند. این قطعنامه سال ۲۰۱۵ تصویب شده و بر اساس آن قانون اساسی جدیدی باید قبل از برگزاری یک انتخابات ریاست جمهوری به رفراندوم گذاشته میشد.
آمریکا و دیگر کشورهای غربی مشروعیت انتخابات ریاست جمهوری سوریه را زیر سوال بردهاند. رسانههای غربی و برخی رسانه عربی نزدیک به عربستان، روسیه را عامل اصلی حمایت از بشار اسد و بقای او در قدرت میدانند.
بسیاری از کشورهای غربی بشار اسد و متحدانش را در فهرست تحریمهای خود قرار داده و اساسا انتخاباتها در سوریه را به رسمیت نمیشناسند.
به گزارش رویداد۲۴ فیصل مقداد، وزیر خارجه سوریه علی رغم اعتراضات گستردهای که پناهجویان سوری مقابل سفارت خانههای این کشور در کشورهای مختلف داشته و به روند انتخابات اعتراض کرده اند، روند رای گیری در سفارتهای سوریه را "بسیار عالی" و دارای "فضایی مملو از آزادی و دموکراسی" توصیف کرده است.
مقداد گفته انتخابات جمهوری سوریه دستکم آنچه تاکنون انجام گرفته هزاران بار بهتر از انتخابات مسخره آمریکاست که از آن اطلاع یافتهایم.
نیکولاس هراس عضو موسسه آمریکایی نیولاین درباره انتخابات سوریه به ژاپن تایمز گفته بشار اسد بیش از اینکه سعی کند رایدهندگانش در سوریه را برای رای دادن قانع کند، مخاطب پیامش را حامیان بین المللیاش در نظر گرفته است. او در تلاش است به آنها ثابت کند تنها کسی که قادر است در سوریه بعد از جنگ ثبات ایجاد کند، خودش است.
ژاپن تایمز نوشته سوریه وضعیت خود را به عنوان یک وزنه منطقهای از دست داده و امروز به شدت به روسیه و ایران و گروههای مورد حمایت ایران از جمله حزب الله لبنان وابسته است.
هاآرتص مدعی شده روسیه در یک دهه گذشته با استفاده از پهپادهایی که به فناوری اسرائیلیها مسلح هستند موفق شده از دولت اسد حفاظت کرده و او را بر سر قدرت نگه دارد.