رویداد۲۴ مناظره نخست سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری همچنان در صدر تحلیل‌ها قرار دارد. در کنار کلی گویی‌ها و متلک پرانی‌ها و ابهامات بسیار در برنامه‌های ارائه شده از سوی هفت نامزد، حمله به دولت و نهاد قوه مجریه از سوی داوطلبان حضور در این نهاد، واکنش‌هایی در پی داشت.
دولت بر اساس ماده ۶۴ قانون انتخابات ریاست جمهوری از کمیسیون تبلیغات خواسته است تا فرصتی برای دفاع داشته باشد، اما توهین به دولت براساس واکنش‌های مشاهده شده در بطن حقیقی جامعه و فضای مجازی، نتوانسته مردم را علاقمند به نامزدی خاص کند. بر اساس نظرسنجی‌ها و ارزیابی‌ها، صحبت‌های نامزد‌های منتقد دولت نتوانسته اقناع کننده باشد و این نشان می‌دهد دستکم تاکنون مردم از بی‌انصافی‌ها علیه دولت استقبال نمی‌کنند و بیشتر به دنبال برنامه‌هایی هستند که گره‌های اصلی زندگی آن‌ها را بگشاید و به موضوعات اصلی کشور یعنی تحریم و کرونا بپردازد. موضوعاتی که در ۱۸۰ دقیقه مناظره روز شنبه ۱۵ خردادماه مورد اشاره قرار نگرفت، اما دلیل اصلی و نخست بسیاری از مشکلات اقتصادی امروز کشور است.
انتقادات غیرمنصفانه از دولت در مناظره ها، واکنش اعضای آن را در پی داشت؛ «علی ربیعی» سخنگوی دولت در نامه‌ای به رییس سازمان صداوسیما نوشت: «در اولین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری، شاهد اتهام‌زنی‌های متعدد ناشی از کم اطلاعاتی و نیز طرح افترائات ناروا علیه دولت از سوی برخی نامزد‌ها بوده ایم، مجددا تاکید می‌نماییم در این زمینه لازم است براساس مراعات انصاف و نیز ایجاد شفافیت، در اسرع وقت فرصت مقتضی در برنامه زنده تلویزیونی برای پاسخ به اتهامات یاد شده، به نماینده دولت اختصاص یابد.»
«محمود واعظی» رییس دفتر رییس جمهوری در واکنش به اظهارات عجیب برخی نامزد‌ها در یادداشتی نوشت: «نادیده انگاشتن توفیقات این دولت و سیاه‌نمایی، علاوه بر اینکه جفا در حق خانواده میلیونی دولت است، موجب ناامیدی مردم و مشارکت کمتر آن‌ها در انتخابات خواهد شد. دوران مسئولیت این دولت کمتر از دو ماه دیگر به اتمام خواهد رسید، اما این رویکرد غیرمنصفانه در خاطره و یاد ملت بزرگ ایران خواهد ماند.»
واعظی همچنین در نامه‌ای به وزیر کشور به عنوان رییس کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری، بر ضرورت تعیین وقتی مناسب در برنامه مناظره دوم نامزد‌ها در رسانه ملی برای پاسخگویی به اتهامات مطرح شده از سوی برخی نامزد‌ها علیه دولت در نخستین مناظره زنده تلویزیونی، تاکید کرد.
«علیرضا معزی» معاون ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رییس جمهوری در توییتی تاکید کرد: حتی در مناظره غیابی با روحانی هم پیروز نشدند گواه آنکه مخالفان کوچکترین اشاره‌ای به تاثیر جنگ تحریمی و کرونا بر اقتصاد ایران نداشتند و تاریخی‌ترین فشار اقتصادی و مهیب‌ترین بحران سلامت عمومی را سانسور کردند.
«سید عباس صالحی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در توئیتی درخصوص مناظره‌های انتخاباتی نوشت: منطق گفتگو و ادب گفتگو معیارسنج مناظره سالم هستند. مناظره نه میدان مبارزه گلادیاتورهاست و نه جای نقاشی مار و تزویر عوام! وقتی که هر چهار سال یک‌بار قاب سیما را برای گفتگو و مناظره می‌گشاییم، نابلدی و هول‌زدگی و بداخلاقی دور از انتظار نیست!»
حمله نامزد‌های انتخاباتی ریاست جمهوری به دولت مستقر درحالی صورت می‌گیرد که نه در پرسش‌های طراحی شده از سوی طراحان مناظره در رسانه ملی و نه در پاسخ‌های عجیب و مبهم نامزد‌های انتخاباتی، هیچ اشاره‌ای به مهم‌ترین عامل فلج شدگی اقتصاد ایران در سه سال گذشته یعنی تحریم‌ها و فشار حداکثری دولت آمریکا نشد.
نامزد‌ها و برگزار کنندگان نشست به عمد یا به سهو فراموش کردند که دولت «دونالد ترامپ» با هدف ساقط کردن نظام جمهوری اسلامی، از راه فروپاشی اقتصادی، کارزار تحریم‌ها را آغاز و با سرحد امکان افزایش داد. اما این تنها بخشی از داستان بوده و واقعیت آن است که مخالفان دولت ماه‌ها و سال‌هاست حسن روحانی و پاستور را به جای دونالد ترامپ و کاخ سفید مورد لعن و نفرین قرار می‌دهند. چه آن زمان که به تصمیم نظام پای میز مذاکره با آمریکا نشست و برجام را برای حراست از منافع کشور امضا کرد و چه آن زمان که زیر بار زیاده‌خواهی ترامپ نرفت؛ در هر دو برهه با شدیدترین لحن مورد هجمه قرار گرفت.
بیشتر بخوانید: کاندیدایِ پوششی جدید در انتخابات/سرنوشت قالیباف در انتظار جلیلی؟
بر اساس آماری که بهار سال گذشته رییس جمهوری از تاثیر تحریم‌ها ارائه داد و قطعا تاکنون آمار‌ها افزایش تصاعدی هم داشته، درآمد کشور در شرایط تحریم ۵۰ میلیارد دلار کمتر شده است، کشور کمترین میزان صادرات نفت طی حداقل سه دهه اخیر را تجربه کرد و فروش دو میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه نفت پیش از تحریم‌ها، بر اساس برآورد‌ها به حدود کمتر از ۷۰۰ هزار بشکه رسیده و درآمد نفتی دولت ۶۶ درصد کاهش یافت. شرکت‌های فناوری و تحقیقاتی، حمل و نقل و کشتیرانی، شرکت‌های فولاد، آهن، آلومینیوم، شرکت‌های ساختمانی و برق، شرکت‌های پتروشیمی، بیمه، طلا، بانک ها، تبادلات پولی و بانکی، معدن، سوئیفت، منابع ارزی ایران در جهان، سپاه پاسداران ونیرو‌های مسلح، بخش عمرانی، سازمان‌های هوافضا، قضات، اساتید، مسوولان لشگری و کشوری کنونی و سابق، دوره‌های آموزشی، دارو و غذا و حتی اپلیکیشن‌های تلفن همراه، نمونه‌هایی از فهرست تحریم‌های آمریکاست که از اردیبهشت ۹۷ و همزمان با خروج ترامپ از برجام شروع شد و روز به روز هم بر تعداد آن‌ها افزوده شد.
با این همه موارد تروریسم اقتصادی علیه ملت ایران؛ رقبای سیاسی و مخالفان در هر دوره‌ای به نوعی دولت را مقصر این موضوع جلوه دادند. برخی نامزد‌ها درحالی مدعی سیاه بودن و بی‌خاصیت بودن اقدامات دولت هستند که طی هشت سال گذشته هیچ اقدامی برای کمک به بهبود شرایط انجام ندادند؛ لوایح مهم دولت را در مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس یازدهم مسکوت گذاشتند و حال مدعی هستند چرا دولت به افغانستان و اروپا صادرات ندارد!
دولت در جنگ تمام عیار اقتصادی قرار دارد، آمار‌ها از کاهش شدید درآمد‌های نفتی حکایت دارد و این میان برخی از نامزد‌ها که تنها مسوولیت اجرایی کارنامه آن‌ها، ریاست بسیج دانشجویی در دوره‌ای خاص است، مدعی بی‌کفایتی دولت تدبیر و امید هستند، بی‌آنکه اشاره‌ای به دلایل ایجاد شرایط داشته باشند.
مشتاقان مهجور مذاکره که هشت سال با آن مخالفت کردند و اکنون موافق صددرصدی این اقدام هستند؛ بهتر است در کنار تخطئه برجام؛ به این آمار جهانی هم توجه کنند که تولید ناخالص داخلی پس از اجرای برجام و در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ به‌ترتیب ۱۲.۵ درصد و ۳.۷ درصد شد، بر اساس اعلام صندوق بین‌المللی پول «خیز رشد اقتصادی» پس از عملیاتی شدن برجام کلید خورد و در سال ۹۵ به ۴ تا ۵/ ۵ درصد رسید، بر اساس آمار‌های همین نهاد بین المللی در سال ۲۰۱۶، رشد اقتصادی ایران به ۱۲.۵ درصد و صادرات نفت ایران نیز در این سال به ۲ و ۱۵۰ هزار میلیون بشکه در روز رسید.
ویروس تحریم‌های اعمال شده از سوی آمریکا، اسفند سال ۹۸ به کووید ۱۹ هم آغشته شد و دولت در یکی از بحرانی‌ترین شرایط قرار گرفت. میزان خسارت ناشی از این بیماری در جهان و ایران هنوز برآورد دقیق نشده است، اما جمهوری اسلامی حتی از دسترسی به منابع مالی تخصیص یافته از سوی مجامع جهانی هم به دلیل پاره‌ای از تحریم‌ها، محروم شد و این بی‌انصافی محض است که شرایط کشور را فارغ از این دو متغییر مهم ارزیابی کرده و دولت را متهم به بی‌کفایتی کنیم. بی‌انصافی که دستکم تا به امروز تبلیغات انتخاباتی از سوی مردم به قدری دور از واقعیت و منطق است که رغبت چندانی به هیچ یک از نامزد‌ها نشان نمی‌دهند.
نادیده گرفتن دستاورد‌های دولتی که با دو اَبَرچالش کرونا و تحریم جنگید و تا سر حد توان اجازه فروپاشی اقتصادی و اجتماعی و سیاسی را نداد، به توصیف واعظی مردم را بیش از پیش ناامید خواهد ساخت. رییس دفتر رییس جمهوری در این زمینه نوشته است: «این روز‌های تلخ تجربه‌ای برای دولتمردان آینده هم هست. وقتی رییس‌جمهوری که با ۲۴ میلیون رای و مشارکت کم‌نظیر مردم روی کار آمد و پنجه در پنجه دشوارترین مشکلات داخلی و خارجی انداخت و برای موفقیت ایران همراه مردم مردانه جنگید، اینچنین مورد بی‌حرمتی قرار گیرد، آیا تضمینی وجود دارد که برای دولت بعدی این بی‌اخلاقی‌ها افزایش نیابد؟»
بی حرمتی به دولت و زحمات هشت ساله اعضای آن، نه مردم را برای حضور در انتخابات اقناع خواهد کرد و نه نامزد‌ها را به «سوپرمن!»های ناجی بدل. تنها نتیجه محتوم چنین بی اخلاقی‌هایی رویگردانی هرچه بیشتر مردم از نامزد‌ها و اصل انتخابات است و خطری بزرگتر از آن برای جمهوریت نظام قابل تصور نیست.
مناظره‌های آینده اگر عرصه تداوم اهانت‌ها به رییس جمهوری و دولت تدبیر و امید شود شاید منحنی مشارکت در انتخابات از این میزان هم بیشتر نزول کند، پس بهتر آن خواهد بود که نامزد‌های محترم به جای بی حرمتی به دولت، کلی‌گویی و متلک‌پرانی، به ارائه برنامه‌هایی بپردازند که مدعی هستند در صورت اجرا شدن آن‌ها کشور به گلستان تبدیل خواهد شد.
حالا چی آورده ؟