رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: دمینوی اعتصابات سراسری کارگران از بازاریان، معلمان و کامیونداران، کارگران فولاد اهواز، کشاورزان و... بالاخره به کارگران صنایع نفت و گاز رسید. اعتراضهایی که روز به روز بیشتر میشود و شاید بتوان گفت در تاریخ ایران بیسابقه بوده است.
تازهترین اعتصابات به اعتصاب کارگران صنعت نفت و گاز برمیگردد که از اواخر خردادماه سال جاری شروع شده است. کارکنان رسمی پالایشگاه آبادان، کارگران شرکت مبین صنعت، کارگران شرکت تهران جنوب در بندر ماهشهر و کارگران شرکت کیهان پارس شاغل در پالایشگاه اصفهان به اعتصاب سراسری پیوستند و علاوه بر افزایش حقوق، و بهبود شرایط نامناسب شغلی، خواهان افزایش مرخصی و برابری امکانات رفاهی نیز شدهاند.
کارکنان نفت یکبار دیگر یعنی در سال ۵۷ به سیل معترضان و اعتصاب کنندگان پیوسته بودند و به دلیل اینکه این اعتصابات در زمستان بود، باعث بروز مشکلات جدی برای مردم و حکومت پهلوی شده بود.
اعتصاب کارگران بخشهای مختلف در ایران در ۳ الی ۴ سال اخیر در نوع خود بی سابقه بوده و با افزایش تورم و تحریمها و فشارهای اقتصادی، این اعتصابات بیشتر میشود و به گفته برخی از کارشناسان، گسترش اعتصابات به شهرهای مختلف ایران، ممکن است بزرگترین اعتصابات سراسری ۴۰ سال اخیر را رقم بزنند. سال گذشته هم کارگران هفت تپه پس از اعتراض و اعتصابها و بازداشتها فراوان توانستند بخشی از کار خود را پیش ببرند و مالکیت خصوصی هفت تپه را لغو کنند. این کارگران ماهها بود که حقوق خود را دریافت نمیکردند.
بیشتربخوانید: تاریخ اعتصابات کارگری در ایران / از اعتصاب قفقاز تا کارگران نفت
به عقیده بسیاری از فعالین کارگری و سیاسیون، از آنجایی که این اعتصابات یک لیدر مشخص ندارد، حاکمیت هم برای آنها مشروعیتی قائل نیست و به همین دلیل با آنها وارد گفتگو نمیشود؛ این در حالی است که بسیاری از کارشناسان میگویند این اعتصاب و اعتراضات در صورت بیتوجهی از سوی حاکمیت، میتواند تبعات خطرناکی برای نظام به همراه داشته باشد. نوروزی دبیر کل حزب توسعه ملی نیز میگوید که ریشه تمامی اعتراض و اعتصابات اقتصادی است که و متاسفانه به آن توجه جدی نمیشود. اما آیا این امکان وجود دارد که این اعتصابات صنفی به اعتراضات سراسری تودهای تبدیل شود؟ آیا چنین قابلیتی در چنین اعتصاباتی وجود دارد یا خیر؟ محمدصادق نوروزی دبیرکل حزب توسعه ملی به این سوالات پاسخ داده است.
نوروزی به رویداد۲۴ میگوید: آنچیزی که مسلم است، دلیل اعتصابات سراسری کارگران مشکلات اقتصادی و معیشتی است. وضعیت اقتصادی مردم اصلا خوب نیست و در فشار زیادی هستند و درآمدشان اصلا پاسخگوی هزینههایشان نیست لذا حاکمیت باید هرچه سریعتر برای این موضوع فکری کند، زیرا این اعتصابها روز به روز در همه شهرها در حال افزایش است. هرچند که دولت سعی کرده با افزایش حقوق و برخی رسیدگیها، کمی از این فشارها را کم کند، اما توان دولت نمیرسد، زیرا خزانه دولت خالی است و با وجود بدهیهای فراوان، درآمدی ندارد. موضوع بعدی تحریمها است که ما گرفتار آن هستیم و باید شرایطی فراهم شود که تحریمها برداشته شود و بتوانیم پولهای بلوکه شده را آزاد کنیم و از این طریق و رونق گرفتن اقتصاد و کاهش تورم، بتواند به اصناف رسیدگی کند.
وی با بیان اینکه اگر تورم کاهش پیدا نکند، افزایش حقوقها مشکلی را حل نمیکند، یادآور شد: اگر مشکلات حل نشود، اعتصابها میتواند برای حاکمیت خطر جدی داشته باشد و مجبور شود برای حفظ حاکمیت دست به برخورد شدید بزند و همین برخوردهای شدید هم خود به خود مشکلات و نارضایتیها را بیشتر میکند و ممکن است مردم را وادار به انجام کارهای دیگر کنند.
نوروزی با اشاره به اینکه تفاوت درآمدها و هزینهها مشکلزا است، گفت: دولت یارانه معیشتی داده، افزایش حقوق را اعمال کرده است، اما جوابگوی تورم نیست. کارگران دیگر توان خرید گوشت و مرغ و شیر نیستند و قدرت خریدشان به شدت پایین آمده است. مهمترین عامل اعتصابها را گرانی و مشکلات اقتصادی و تحریم میدانم و تا زمانی که سایه تحریمها بر سر کشور باشد شرایط به همین منوال است، نمیشود که دور کشور را دیوار کشید و به این وضعیت ادامه داد.
او معتقد است که احزاب از اعتصابات حمایت میکنند و همین که میگویند وضعیت اقتصاد باید بهبود پیدا کند و تحریمها باید برداشته شود و با کشورهای دیگر رابطه داشته باشیم، هم نوعی حمایت است. احزاب که نمیتوانند کارگران را بردارند و به خیابانها بیاورند و درگیری ایجاد شود و افرادی هم کشته شوند. آنها از اعتراضها و اعتصابها حمایت میکنند و معتقدند که وابسته به خارج از کشور و بیگانگان نیستند. آنها حق اعتراض را برای مردم محفوظ میدانند و معتقدند حاکمیت نیز علاوه براینکه باید حق اعتراض آنها را محترم بداند و آنها را از بیگانگان نخواند، به وضعیتشان رسیدگی هم کنند.
نوروزی میگوید: به جای اینکه ماهها توافق را معطل کنند و شعار آمریکاستیزی بدهند، باید سریعتر مشکل را حل کنند تا تحریمها برداشته شود. چرا نمیتوانیم واکسن وارد کنیم؟ چون یا پول نداریم یا زمانی که پولمان جور میشود واکسنها را به کشورهای دیگر فروختهاند. ریشه اعتصابها کاملا مشخص است، اما اختلافهای سیاسی موجود باعث شده شرایط برای مردم و کارگران روز به روز سختتر شود.
نوروزی معتقد است که با گسترش شبکههای اجتماعی و اینترنت، دیگر حاکمیت نمیتواند کنترلی داشته باشد یا اینکه بخواهد مردم و معترضان را محدود کند. میبینیم که به سادگی اعتصابات شکل میگیرد و فیلم و تصاویر آن در کمترین زمان ممکن منتشر میشود. بله حاکمیت تهدید و برخورد میکند، اما ارتباطات آنقدر فعال شده که این برخوردها دیگر جنبه بازدارنده ندارد. در گذشته شاید فقط روزنامهها میتوانستند این اخبار را به صورت محدود منتشر کنند؛ اما الان دیگر اطلاعات صحیح به راحتی در اختیار دیگران قرار میگیرد. مردم هم برایشان حل مشکلات اهمیت دارد نه ترس از بازداشت و برخورد. زمانی که به افراد فشار بیاید یا به خودشان آسیب میزنند یا حاکمیت.
دبیرکل حزب توسعه ملی میگوید: حاکمیت با توان کنترل و برخوردی که دارد، اجازه نمیدهد که اعتراضات به صورت سازمانیافته و سراسری شود و با آنها حتما برخورد خواهد شد. اما این برخوردها تا اندازهای کارساز است و از یک جایی به بعد این فنری که محکم آن را نگاه داشتهاند، همانطور که از دست شاه در رفت، ممکن است دست نظام فعلی هم در برود و تبعات جبرانناپذیری را برای کشور به همراه خواهد داشت. ما به مردم توصیه میکنیم که اعتراضهای خود را داشته باشند و خواستههای خود را بدون خشونت مطرح کنند و حتما نماینده داشته باشند و اعلام کنند که سیاسی نیستند و صرفا مطالبات صنفی دارند.