رویداد۲۴ اوسط مرداماه سال جاری حسن روحانی جای خود را به سید‌ابراهیم رئیسی خواهد داد تا بدین‌ترتیب پرونده دولت‌های یازدهم و دوازدهم به ریاست حسن روحانی نیز به پایان برسد. این در حالی است که صحبت‌ها پیرامون آینده حسن روحانی در دوران پسا‌ریاست‌جمهوری همچنان باقی است و گمانه‌زنی‌های بسیاری در این خصوص مطرح می‌شود.
به گزارش آرمان ملی، عده‌ای مطرح می‌کنند که به سنت مالوف روحانی نیز مانند اسلاف خود در قامت شخصیت حقیقی به مجمع تشخیص مصلحت نظام خواهد رفت. این در حالی است که دلواپسان و تندرو‌هایی که چندان دل‌خوشی از روحانی ندارند، درصددند پس از دوران ریاست‌جمهوری نیز او را راه نداده و شرایط پسا‌ریاست‌جمهوری سختی را برای او بچینند.
حسین مرعشی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب می‌گوید: «امیدواریم چهره‌هایی مانند لاریجانی و روحانی دچار محدودیت‌هایی مانند ممنوع‌التصویری و ممنوع‌الصوتی نشوند و بتوانند با مردم صحبت کنند. همین مقدار برای ما کفایت می‌کند.» حال باید دید چه سرنوشتی در دوران پسا‌ریاست‌جمهوری در انتظار رئیس‌جمهور مستقر خواهد بود.
نگاهی به کارنامه عملکردی روسای‌جمهور در دولت‌های مختلف پس از انقلاب نشان می‌دهد هر یک ابتدا با استقبال با‌شکوهی روی کار آمده‌اند، اما در پایان دوره عملکردی ۸ساله خود چندان بدرقه دلچسبی از آن‌ها صورت نگرفته است.
در این میان شاید تنها رئیس‌جمهوری که محبوب آمد و محبوب رفت، محمد‌علی رجایی بود که فقط شش ماه بر مسند ریاست‌جمهوری تکیه زد و پس از آن در ماجرای انفجار دفتر نخست‌وزیری به شهادت رسید. از همین‌رو است که هر زمان از یک رئیس‌جمهور شایسته و تراز صحبت می‌شود همه شهید رجایی را شاهد مثال می‌آورند.
با این حال پس از او اکثریت روسای‌جمهور با نوعی بی‌مهری از سوی جریان‌های سیاسی و عامه مردم مواجه شده‌اند؛ لذا بسیاری بر این نکته قائلند که جامعه در مواجهه با روسای‌جمهور خوش‌استقبال و بد‌بدرقه هستند. نکته‌ای که در این میان حائز اهمیت می‌نماید بحث دوران پسا‌ریاست‌جمهوری روسای‌جمهور است؛ جایی که آن‌ها با پاستور وداع کرده و روال عادی پیشا‌ریاست‌جمهوری را پی می‌گیرند.
معمول روال تا‌کنون این بوده که روسای‌جمهور پس از دوره ریاست‌جمهوری خود با حکم مقام معظم رهبری به عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام در‌می‌آمدند.
اما بوده‌اند روسای‌جمهوری مثل سید‌محمد خاتمی، که پس از ریاست‌جمهوری به دفتر کار خود بازگشته‌اند و در بنیاد باران به فعالیت ادامه داده‌اند.
نگاهی اجمالی به سرنوشت روسای‌جمهور نشان می‌دهد مرحوم آیت‌ا... هاشمی‌رفسنجانی پس از هشت سال ریاست‌جمهوری به ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزیده شد و تا زمان حیات خویش در این نهاد باقی ماند. هر چند در سال‌های پایانی حیات وی هجمه‌های بسیاری از مخالفان، تندروها و دلواپسان به سمت وی روانه بوده، اما ایشان این مساله را برای پیشرفت و توسعه کشور و عدم‌ایجاد اخلال در امور به جان خریده است.
پس از وی محمود احمدی‌نژاد نیز به روال سابق به مجمع تشخیص رفت، اما بیکار ننشست و تحرکات و اظهارتش در حوزه‌های مختلف حتی تا مرز ساختار‌شکنی هم پیش رفت.
این در حالی است که این روزها حسن روحانی نیز به عنوان هفتمین رئیس‌جمهور روزها و هفته‌های پایانی دولت خویش را طی می‌کند و هنوز مشخص نیست وی پس از دوران ریاست‌جمهورری به کدام نهاد عزیمت خواهد کرد. روحانی هم‌اکنون عضو مجلس خبرگان رهبری و عضو حقوقی مجمع تشخیص مصلحت نظام است که به نظر می‌رسد پس از ریاست‌جمهوری وی نیز به روال سابق به عضویت حقیقی مجمع تشخیص در‌آید.
این روزها بسیار صحبت از دوران پسا‌روحانی و سرنوشت وی پس از دوران ریاست‌جمهوری است. بسیاری از دلواپسان و تندروها بر این عقیده‌اند روحانی و برخی از مقامات در دولت وی باید در خصوص عملکرد خود مورد بازخواست قرار گیرند؛ چه اینکه از زمان روی کار آمدن مجلس یازدهم بار‌ها این مساله مطرح شده و حتی برخی صحبت از محاکمه رئیس‌جمهور می‌کنند. این در حالی است که نوع برخورد‌ها با روسای‌جمهور پس از دوره‌شان متغیر بوده است.
مثلا سید‌محمد خاتمی در مقام رئیس‌جمهور سابق ممنوع‌المصاحبه و ممنوع‌التصویر است؛ اما محمود احمدی‌نژاد به راحتی به اقصی نقاط کشور سفر می‌کند، با رسانه‌های بعضا بیگانه مصاحبه می‌کند و سخنان ساختار‌شکن به زبان می‌آورد؛ اما در عین حال برخوردی هم با وی صورت نمی‌گیرد.
هر چند برخی مثل حمید‌رضا ترقی معتقدند عدم‌برخورد با وی ناشی از اقتدار و رافت نظام است. با این حال باید دید رفتار حاکمیت با حسن روحانی پس از دوران ریاست‌جمهوری وی چگونه خواهد بود. آیا سرنوشتی مشابه رئیس دولت اصلاحات خواهد یافت، یا اینکه پس از انتقال آرام قدرت به سید‌ابراهیم رئیسی بدون‌حاشیه ادامه فعالیت خود را در یکی از نهاد‌های انقلابی سپری خواهد کرد. باید دید روند امور در ماه‌های آینده چگونه خواهد بود.
سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی با بیان ضرب‌المثل «از طلا گشتن پشیمان گشته‌ایم، مرحمت فرموده ما را مس کنید» گفت: استفاده از تجربیات و توان لاریجانی و روحانی پیشکش، امیدواریم بعد از پایان دولت، دسترسی به آن‌ها آسان باشد.
سید‌حسین مرعشی با اشاره به جایگاه سیاسی و استفاده از تجربیات علی لاریجانی و حسن روحانی پس از اتمام دوره ریاست‌جمهوری اظهار داشت: امیدواریم چهره‌هایی مانند لاریجانی و روحانی دچار محدودیت‌هایی مانند ممنوع‌التصویری و ممنوع‌الصوتی نشوند و بتوانند با مردم صحبت کنند.
همین مقدار برای ما کفایت می‌کند. وی افزود: برخلاف آقای احمدی‌نژاد که هیچ‌گونه محدودیتی ندارد و هم سخنرانی می‌کند و هم مسافرت‌هایش به راه است، آقای خاتمی هر کجا می‌خواهد برود با محدودیت‌هایی مواجه است؛ لذا امیدواریم این محدودیت‌ها رفع شود و ایشان هم بتواند با مردم صحبت کند. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب بیان داشت: در ایران روسای‌جمهور یا باید مثل مرحوم رجایی به درجه شهادت برسند تا عاقبت بخیر بشوند یا اینکه به درجه رهبری نائل شوند. مانند رهبر معظم انقلاب که پس از اتمام ریاست‌جمهوری دوره‌های سوم و چهارم ارتقا پیدا کردند و منشأ خدمات و برکات فراوانی برای کشور بوده‌اند. وی تصریح کرد: الباقی روسای‌جمهور خیلی خوش‌عاقبت نبوده‌اند. ان‌شاء‌ا... آقای روحانی اولین رئیس‌جمهوری خوش‌عاقبت باشد.