رویداد۲۴ گویی قرار نیست فعالان حوزه فیلم و سریال و همچنین هنرمندان عرصه موسیقی خیال راحتی از بابت سانسورها و نظارتهای سفت و سخت و اغلب بی منطق صدا و سیما داشته باشند، به صدا و سیما پشت کردند حالا صدا و سیما در پلتفرمها و تلویزیونهای خانگی دست از سر آنها و اعمال سانسور و نظرات سختگیرانه خود برنمیدارد.
از کنسرت آنلاین تا سریالهای تلویزیونهای خانگی، صدا و سیما همه جا هست و قویا بر محصولات فرهنگی و هنری اعمال سلیقه میکند، دایره نفوذ صدا و سیما تا آنجایی بسط پیدا کرده که عادل فردوسی پور، گزارشگر و برنامه ساز قدیمی تلویزیون و تهیه کننده، کارگردان و گزارشگر برنامه مشهور 90 نیز نتوانست مجوز پخش برنامه در شبکه نمایش خانگی را دریافت کند. چرا پلتفرمها و تلویزیونهای خانگی استقلال رای ندارند و جامعه فرهنگی و هنری کشور باید در شرایط دشوار ناشی از اعمال نفوذ و سلیقه صدا و سیما به فعالیت خود ادامه دهند؟
اخیرا شهرام ناظری کنسرت آنلاینی را برگزار کرد که در پلتفرمها و تلویزیونهای اینترنتی پخش شد. نکته جالب درباره این کنسرت آن بود که آلات موسیقی در این برنامه ها سانسور شد، دقیقا سیاستی که صدا و سیما در چهار دهه اخیر در پیش گرفته و موجب رنجش و دوری بخش عظیمی از جامعه هنری از این رسانه شده است. شهرام ناظری در واکنش به این سانسورها گفته که بنده اگر میدانستم سازها را قرار است از نمای دور نشان بدهند، بدون شک با این مسئله و انجام آن به صورت جدی مخالفت میکردم. عملکرد اینجانب در این سالها به وضوح نشان میدهد که به دلیل همین نقطه نظرها و اختلاف سلیقهها که با صداوسیما داشتهام و اینکه در تلویزیون سازها را پشت اجسام مختلف پنهان میکنند، در این دههها هیچگونه همکاری با رادیو و تلویزیون نداشتهام و حتی حق و حقوق طبیعی خودم را از صداوسیما دریافت نکردهام.
سانسور آخرین صحنه از آخرین قسمت پخش شده از سریال زخم کاری نیز نمونه دیگری از نفوذ صدا و سیما در شبکه نمایش خانگی بود که به اعتراضهای گستردهای منجر شد. اولین واکنش به این سانسور را بازیگر این سریال نشان داد و هانیه توسلی در صفحه اینستاگرام خود صحنه واقعی را منتشر کرد و نوشت بدون شرح!
بیشتر بخوانید:سایت همسریابی همدم و سرنا زدن از در گشاد!
محمد حسین مهدویان کارگردان این سریال نیز به اعمال سانسور بر زخم کاری اعتراض و تهدید کرد در صورت ادامه اين رويه از ادامه انتشار سريالش معذور است. وی در این باره در یادداشت نوشت: دلسوزانه و در نهایت مسوولیتپذیری نسبت به مخاطبان پرشمار سریال «زخم کاری» و تمامی محصولات فرهنگی و هنری اعلام میکنم در هفتههای گذشته با رویکردی سازنده و مبتنی بر تعامل به سانسورهای عموما غیرمنطقی و غیرعرفی ساز و کار سانسور صدا و سیما و زیر مجموعهی آن یعنی ساترا تن دادم تا اختلالی در روند پخش سریال پیش نیاید و انتظار هفتگی شما را برای تماشای قسمتهای جدید ارج نهاده باشم. تعاملی که من و همه همحرفهایهایم همیشه از سر جبر و ناچاری و نه از سر رضایت به آن تن دادهایم تا بتوانیم آثارمان را در مملکت عزیزمان و برای مردم نازنین خودمان به نمایش درآوریم. ولی اینبار سطح سختگیریها به جایی رسیده که از حد طاقت و تحمل من خارج شده است.
وی در ادامه نوشت: تن دادن به سانسورهای غیرعقلانی، غیرحرفهای و دور از واقعبینی اجتماعی به وضوح موجب تاثیرات مخرب بر داستان و تضییع حقوق ما به عنوان سازنده و شما به عنوان مخاطب شده است. پس اجازه بدهید در قسمتهای پیش رو در صورت ادامهی این رفتار، میان حق مسلم شما برای تماشای سروقت قسمت جدید و احقاق حق دیگرتان که تماشای نسخهای در شأن شماست، دومی را انتخاب کنم. قطعا میپذیرید که مسوولیت تضییع حق اولتان نه بر عهدهی ما که بر گردهی آنهاست که از دایرهی منطق و عقل خارج شدهاند و مسیر زور پیش گرفتهاند.
ساترا به انتقادات مهدویان پاسخ داد و اعلام کرد که هم پلتفرم داخلی را حمایت میکنیم و هم دیدهبان چارچوبهای فرهنگی کشور هستیم.
این برای اولین بار نیست که تیغ ساترا بر گردن محصولات فرهنگی و هنری قرار گرفته و کارگردانان، عوامل سریالها، هنرمندان و مخاطبان را عصبانی و آزرده میکنند. در سریال آقازاده نیز چنین اعمال نظرهای سلیقهای صورت گرفته بود که موجب اعتراض مخاطبان و عوامل این سریال شد. نکته جالب توجه در این باره آن است که کارگردانان این سریالها اغلب روزی از جمله نورچشمیهای سینما بودند که از حمایت سازمان اوج، وزارت اطلاعات و ...برخوردار بودند و حالا اینگونه قربانی این نظارتهای سلیقهای شده و خود نیز معترضند.
اکنون مشخص نیست کارگردان زخم کاری که تهدید به خروج از شبکه نمایش خانگی گرفته، چه جایگزینی برای نمایش سریال خود در نظر دارد و آیا تهدیدش منجر به تغییر اعمال نظرها و سانسورهای ساترا بر سریالش خواهد شد یا نه، کارگردان ایستاده در غبار تهدیدش را عملی میکند.
زهره سادات لاجوردی عضو هیئت رئیسه کمیسیون فرهنگی مجلس در گفتگو با رویداد۲۴ به موضوع سانسور و اعمال سلیقه درباره محصولات شبکه نمایش خانگی واکنش نشان داد و تاکید کرد که این موضوع باید از حالت سلیقهای خارج شود.
لاجوردی در خصوص اعمال سلیقه مسئولان درباره تولیدات فرهنگی در شبکه نمایش خانگی اظهار داشت: این موضوع باید طبق ضابطه باشد نه سلیقه افراد بنابراین ما در کمیسیون فرهنگی در این زمینه مشغول رصد و ارزیابی هستیم و به همین منظور نیز با صدا و سیما جلساتی را داشتهایم.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با تاکید بر اینکه خواسته خود صدا و سیما نیز ضابطهمند کردن این موضوع و خروج از حالت سلیقهای است، تصریح کرد: موضوع تولیدات شبکه نمایش خانگی مسئله بسیار مهمی است که کمیسیون فرهنگی به آن ورود کرده و جلسات متعددی را نیز با مسئولان مربوطه از جمله صدا و سیما داشته است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: درباره تولیدات فرهنگی شبکههای نمایش خانگی باید مقررات و قوانینی به صورت ضابطهمند اعمال شود تا هم تهیهکننده و سازندگان فیلم دچار مشکل نشوند و هم فرهنگ ما آسیب نبیند.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با تاکید بر اینکه باید ساز و کاری وجود داشته باشد که این موضوع از حالت رهاشدگی خارج شود، افزود: محبوبیت محصولات نمایش خانگی باعث شده است گستره نفوذ آنها بر روی سبک زندگی تاثیرگذار باشد و از این رو با یک حوزه حساس روبرو هستیم.
ساترا، سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوتی و تصویری فراگیر در فضای مجازی که زیرمجموعه صدا و سیما است و نظارت بر فعالیت پلتفرمهای پخش فیلم و سریال در کشور را هم بر عهده دارد.