رویداد۲۴ مراسم عزاداری محرم امسال با وجود آغاز واکسیناسیون عمومی، همچنان زیر سایه کرونا است. سال قبل با تلاشهای برخی وزارتخانهها از هیئتهای عزاداری خواسته شد از حضور در محیط سربسته اجتناب کنند اما امسال، وضعیت متفاوت است.
هرچند سال قبل هم آنچه اعلام شده بود ضمانت اجرایی نداشت و بیشتر توصیه بود تا دستور اما باز نهادهایی مثل صدا و سیما تلاش داشتند نشان دهند عزاداران پرتکلها را رعایت کردهاند. اما تصاویر منتشر شده نشان میداد بسیاری از هیئتها تمایلی به اجرای پروتکلهای بهداشتی ندارند.
بیشتر بخوانید:۲۰ روز بعد از محرم پیک ششم کرونا شروع میشود/ فاصلهگذاری در محرم تنها جلوی دوربین رعایت میشود
از طرف دیگر به نظر میرسید اقتصاد مداحان و منبریها، روحانیون غیر مشهوری که در منازل مردم احکام میگویند و روضه میخوانند، بسیار آسیب دیده و با وجود حمایتهای دولتی، این قشر سال گذشته دچار آسیبهای جدی شده است.
سایت سازمان تبلیغات اسلامی نوشته است شیوع ویروس کرونا طی دو سال اخیر باعث شده بسیاری از موسسات قرآنی فعالیتهای آموزشی خود را در فضای مجازی ادامه دهند؛ ولی برخی نتوانستند خود را با شرایط جدید وفق داده و با ورشکستگی روبهرو شدند.
یوسف ارجونی رئیس سازمان بسیج مداحان و نوشاد نوشادی رئیس شورای هیئات مذهبی کل کشور، نامهای مشترک به مدیران ۱۰۰ هزار هیأت کشور نوشتند و از آنها خواستند «برای تشویق و ترغیب مدیران هیأتهای قدیمی که احتمالاً سال گذشته به دلیل کرونا تعطیل بودند، تلاش کنند تا برگزاری مراسم انجام شود» همچنین در بند دیگری خواسته شده به تشویق و ترغیب بانیان روضههای خانگی و مجالس مذهبی بانوان که سال گذشته به دلیل کرونا تعطیل بودند نیز پرداخته شود. دراین توصیه نامه به حداکثر ظرفیت هم تاکید شده است.
سه سایت اینترنتی وارث، عقیق و حاجت نیوز که اخبار هیئتهای مذهبی را پوشش میدهند، به طور مرتب اخبار برگزاری هیئات در شهرهای مختلف ایران را در کنار دهها صفحه در اینستاگرام و تلگرام منتشر میکنند. سایتها و خبرگزاریهای تسنیم، مهر و حتی تابناک و رجانیوز هم مرتب جدول هیئات عزاداری را در ایام محرم منتشر میکنند.
در میان مداحان مشهور سیاسی، کسی نیست که امسال هیئت خود را تعطیل کرده باشد. تنها چند چهره محلی این کار را کردند مثل حسین فخری، از مداحان سرشناس و قدیمی خوزستان که در اینستاگرام خود اعلام کرده که امسال بابت کرونا در هیچ مراسم عزاداری شرکت ندارد. چند روز پیش تمامی هیئتها، حسینیهها و پیرغلامان حسینی (ع) در استان یزد نیز اعلام کردند که امسال به خاطر جلوگیری از شیوع کرونا و به پاسداشت زحمات کادر درمانی یزد مراسم عزاداری محرم را برگزار نخواهند کرد و شعار امسال هیئتهای این استان «شعور حسینی به جای شور حسینی» است.
طباطبایی نژاد امام جمعه اصفهان هم گفته «اگر به ما گفته بودند برای امام حسین عزاداری کنید ولو کشته شوید ما عزاداری میکردیم، اما اینکه روی احساسات و عقل شخصی برای مردم دستورالعمل صادر کنیم، نخیر. اینکه بگوییم با اطلاع از وجود کرونا میرویم که در راه امام حسین جان بدهیم کلاه سر مردم گذاشتن و فریبدادن مردم است. کجای قرآن و روایت این حرفها زده شده است. اگر کسی بدون استناد به قرآن و روایات خواست حرفی بزند یعنی دارد افراد را به ضلالت میکشاند. اگر جان انسانی در خطر باشد که ما باعثش شویم آن عزاداری برای ما جایز نیست. شاید کسی بگوید من میروم. خب تو با هوای نفس خودت برو کشته بشو، اما شاید تو این ویروس را داشته باشی و باعث کشتهشدن دیگران شوی. با همه اهمیت و عظمت عزاداری امام حسین و عاشورا درصورتیکه باعث مرگ یک انسان باشد هیچ مجوز شرعی ندارد».
اما در مقابل آیت الله سید علی میلانی در سخنانی که به مناسبت ماه محرم داشته، اعلام کرده: مسأله کرونا عذری نشود برای تعطیلی مراسم سیدالشهداء البته مسأله کرونا باید همانطور که مقامات معین کردهاند لحاظ و مواظبت شود، اما اقامه شعائر سید الشهدا علیه السلام واجب است و هرگز نباید تعطیل شود. خدایی نکرده مسأله کرونا یکی از این راههای مبارزه با واقعه کربلا و سیدالشهداء علیه السلام نشود و در کنار بهانه کمک به فقراء عذری نشود برای تعطیلی این مراسم. اقامه عزای سیدالشهداء علیه السلام باید با قوت و قدرت برگزار شود و الّا باعث خوشحالی و سرور بنی امیه خواهد شد؛ همانطور که در زیارت عاشورا لعن میکنیم کسانی را که از واقعه عاشورا خوشحال شدند. خدایی نکرده تعطیلی این مراسم مایه سرور بنی امیه و وهابیت نشود. توصیه بنده این است افرادی که قبلا مراسم داشتهاند، مجالسشان را اقامه کنند و افرادی که مراسم نداشتهاند، در مجالس شرکت کنند و این یک وظیفه است البته با حفظ مقرراتی که عجالتا گفتند که باید رعایت شود.
در مشهد، تهران و برخی از شهرهای دیگر هیئتها و دسته جات عزاداری همچنان برقرار هستند و با تجمع مردم خطر ابتلا به کرونا را چند برابر میکنند، آن هم در شرایطی که تعداد کشته شدگان روزانه به بالاتر از ۵۰۰ نفر رسیده است و کادر درمان و متخصصات موکدا خواستار برگزاری آنلاین مراسم عزاداری هستند؛ با این وجود گویی منافع برخی با برگزاری این مراسمها به هر قیمتی گره خورده است.
با این حال به نظر میرسد حتی اگر یک گروه به پرتکلهای بهداشتی پایبند نباشند، برای همه مردم خطر آفرین خواهند بود. آن هم در روزگاری که فرماندار مشهد گفته، با کمبود تابوت برای دفن فوت شدههای کرونا مواجهیم...