بر اساس آمار، هر فرد تهرانی به طور متوسط سالانه شش برابر وزن خود زباله تولید می کند. همین اطلاعات نشان می دهد متوسط سرانه زباله تولید شده در شهر تهران ۳۲۰ کیلوگرم و ارزش روزانه زباله تولید شده در شهر تهران ۱۸۰۰ میلیون ریال است. سرانه تولید روزانه زباله در جهان ۲۵۰ تا ۳۰۰ گرم است که در ایران ۶۰۰ گرم و در شمال تهران ۱۲۰۰ گرم است. براساس آمارهای موجود شهروندان تهرانی در هر دقیقه پنج تن زباله و روزانه هفت هزار و ۵۰۰ تن تولید می کنند که این رقم در مقایسه با سایر شهرهای در حال توسعه بسیار بالا است .همین امر موجب شده در برخی از مناطق تهران، شهرداری چند نوبت در روز اقدام به جمع آوری زباله ها کند، اگرچه با فرهنگسازی‌های صورت گرفته، بحث تفکیک زباله و میزان تولید آن در سال های اخیر کاهش یافته است.
مجتبی یزدانی معاون خدمات شهری شهرداری تهران درباره برنامه‌های این معاونت در حوزه کاهش تولید زباله، افتتاح زباله سوزها و دفن زیرزمینی پسماند توضیحاتی داده است که می‌خوانید.
سال‌هاست تولید زباله در تهران را روزانه ۷هزار و ۵۰۰ تن عنوان می کنند. سوال اول این است که چرا این عدد کاهش پیدا نمی کند و دیگر اینکه چطور می توان به سمتی رفت که مانند بسیاری از کشورهای توسعه یافته، جمع آوری زباله در شهر دست کم به دو روز یک بار کاهش یابد؟
مدت زمان بسیاری است که عنوان می‌کنیم تولید زباله در تهران ۷ هزار و ۵۰۰ تن در روز است، اما به زودی با به کارگیری ابزار جدید آمار دقیق تولید زباله در تهران را اعلام خواهیم کرد. هر خودرویی که برای تخلیه زباله به ایستگاه میانی می‌رود، دوربین همه آمار و اطلاعات آن را ثبت می‌کنند، حتی صورت وضعیت‌ها هم دستی نیست. می توانم این قول را بدهم که از اول آبان ماه این عدد را به صورت قطعی عنوان کنم.
نکته دوم اینکه ما میزان زباله را کم نمی‌کنیم، با ارائه شیوه های درست می‌توانیم میزان انتقال زباله به محل دفع را کم کنیم. بحث هایی مانند تفکیک از در منازل می تواند بسیار موثر باشد و تفکیک زباله خشک و تر از حجم و وزن زباله می کاهد. تهران این قابلیت را دارد که ۳۰ تا ۳۵ درصد از این آمار را با تفکیک درست کاهش دهد. قبلا شاخه و لجن هم به زباله اضافه می شد که ما این را جدا کردیم، اینها زباله نیست.
درباره آخرین وضعیت افتتاح زباله سوزها بگویید که می تواند از این سرمایه، تولید انرژی کند.
ما روزانه ۲۰۰ تن ظرفیت نیروگاه داریم که زباله را تبدیل به انرژی می‌کند. این کار در حال اجراست، از سوی دیگر ما برنامه داریم دو نیروگاه هزار و ۶۰۰ تنی را راه‌اندازی کنیم، این موضوع در مناقصه قرار دارد و دستاوردهای بسیار خوبی برای ما به همراه خواهد داشت.
این پروسه خیلی طولانی شده است؟
به این دلیل که همه حرف دارند، ما هم اطلاعات همه را گرفته ایم و به همه افرادی که در این حوزه فعال هستند، نامه زده ایم. تا دو هفته آینده حتما این موضوع نهایی می شود. زباله سوز دوم بعد از آغاز به کار زباله سوز اول نصب می شود. این آمار در کنار کاهش ۳۰ درصدی ناشی از تفکیک زباله حجم قابل توجهی از تولید پسماند را کاهش می دهد. سعی‌مان بر این است که بقیه آن را نیز برای تولید کمپوست اختصاص دهیم، اما اولین موضوع همکاری همه مردم است، مشارکت مردمی.
یکی از آسیب‌های جدی در حوزه زباله، تولیدات بیمارستانی است. قرار بود این نوع پسماند، به طور کامل جداسازی شود. این وعده محقق شده است؟
پسماندهای عفونی از جمله پسماندهای ویژه هستند که برنامه ریزی برای بی‌خطر کردن این پسماندها ضروری است. روزانه ۱۵۰ تن تولید بیمارستانی و عفونی داریم که سیستم جدایی برای آن طراحی می‌کنیم. این زباله ها با خودروهای مخصوص حمل شده که بعد از احداث زباله سوز در سلول های دفن بهداشتی مخصوص این کار که برابر استانداردهای وزارت بهداشت و محیط زیست است، بی خطر و تبدیل به انرژی می شوند. در واقع قرار است همان پروسه ای که برای نیروگاه تولید برق پیش گرفتیم، برای این تولیدات نیز انجام دهیم. در این زمینه هم افراد خاص وارد شدند که رایزنی ها ادامه دارد، ضمن اینکه تفاهمی نیز با وزارت بهداشت امضا شده است. فعلا جایی جداگانه از پسماند خانگی برای این موضوع تخصیص داده ایم تا کم‌خطرتر شود و به زودی بحث تولید انرژی از این نوع زباله هم در دستور کار قرار می‌گیرد.
استفاده از مخازن زیرزمینی یک روش شناخته شده در دنیا محسوب می شود، مخازن زباله در بسیاری از کشورهای اروپایی در زیرزمین قرار گرفته اند. مخازن زیرزمینی آلودگی و امکان برداشت پسماند توسط افراد و زباله گردها را ندارد و در صورت بارندگی، آب به داخل مخزن نفوذ نمی کند. با توجه به اهمیت این موضوع به نظر می‌رسید این بحث خیلی زود به نتیجه برسد، اما گویا هنوز نهایی نشده است. نتیجه این طرح که به صورت آزمایشی در منطقه ۲ اجرایی می‌شود، به کجا رسیده است؟
واقعیت این است که باید اثر اجرای این طرح را در منطقه۲ ببینیم. ما سه مورد در منطقه ۲ این طرح را به صورت پایلوت انجام دادیم و باید بازتاب آن را ببینیم. کارشناسان در این زمینه ورود جدی دارند و در مورد این موضوع بعد از بررسی ۳-۴ هفته‌ای به جمع‌بندی می رسیم.
و سوال آخر، دریاچه شیرابه به کلی خشک شده است؟
این دریاچه کاملا خشک شده و در طول سال‌ها ۴۰۰ هکتار آن جا درختکاری شده است.